1. Video cho thấy trực thăng cá sấu của Nga rơi từ trên trời xuống sau cuộc tấn công của quân Ukraine

Tướng James Hecker, Tư Lệnh Không Quân Hoa Kỳ tại Âu Châu, đã phát biểu tại Hội nghị Hàng không, Vũ trụ & Không gian mạng ở Washington, rằng Không Quân Nga hiếm khi bay vào Ukraine mà thay vào đó quân Nga chỉ dám bắn hỏa tiễn tầm xa vì sợ các hệ thống phòng không của Ukraine.

Ủng hộ luận điểm này, tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “Video Shows Russian 'Alligator' Chopper Fall From Sky After Ukraine Strike”, nghĩa là “Video cho thấy trực thăng cá sấu của Nga rơi từ trên trời xuống sau cuộc tấn công của quân Ukraine”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Túy Vân.

Khoảnh khắc một chiếc trực thăng Ka-52 “Alligator” của Nga bị Ukraine bắn rơi đã được ghi lại trên video, mang đến cái nhìn về một trong những tổn thất gần đây nhất của Nga trong cuộc chiến đang diễn ra.

Đoạn video được Bộ Quốc phòng Ukraine chia sẻ trên Twitter, trong đó cho biết Lực lượng Vệ binh Quốc gia Ukraine đã bắn hạ chiếc máy bay này bằng cách sử dụng hệ thống phòng không di động Igla, gọi tắt là MANPADS. Máy bay trực thăng có thể được nhìn thấy đang bay ở phía xa ngay trước khi nó bị tấn công, và sau đó tiếp tục bay được thêm một đoạn ngắn trước khi nhào xuống đất trong một bức tường khói.

Mặc dù Bộ Quốc phòng không nói rõ Ka-52 bị phá hủy khi nào và ở đâu, nhưng Vệ binh Quốc gia Ukraine cho biết nó đã bị bắn rơi hôm thứ Năm tại mặt trận Zaporizhzhia, tờ báo Ukraine trực tuyến Ukraine Ukrainska Pravda đưa tin.

Danh sách các thiết bị của Nga mà Ukraine cho biết đã bị phá hủy hoặc bị mất trong cuộc chiến đang diễn ra, cũng như số người thiệt mạng của Nga, đã được thống kê kể từ khi cuộc xung đột bắt đầu vào ngày 24 tháng 2. Trong ước tính mới nhất được công bố hôm thứ Năm, Bộ Quốc phòng Ukraine cho biết Hơn 2200 xe tăng Nga, 4700 xe chiến đấu bọc thép, 253 máy bay phản lực quân sự và 218 máy bay trực thăng đã bị loại bỏ. Các thiệt hại vẫn chưa được xác nhận bởi Nga.

Bản tin cập nhật hôm thứ Năm của Ukraine cho biết, 55510 quân nhân Nga đã thiệt mạng kể từ khi cuộc chiến bắt đầu. Hôm thứ Tư, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu thông báo con số binh sĩ Nga tử trận thấp hơn nhiều là 5937. Các quan sát viên cho rằng con số ít như thế không thể biện minh cho luật động viên vừa được tung ra.

Các lực lượng Ukraine được tường trình đã tìm thấy rất nhiều thiết bị mà quân đội Nga bỏ lại khi chạy trốn khỏi một cuộc phản công ở khu vực phía đông Kharkiv.

Hôm Chúa Nhật, Bộ Quốc phòng Ukraine cho biết họ đã phát hiện ra một trong những xe tăng tiên tiến nhất của Nga, T-90M, trong tình trạng “hoàn hảo” bị bỏ rơi trong khu vực. Tuần trước, Cơ quan An ninh Ukraine đã chia sẻ những bức ảnh trên mạng xã hội cho thấy các “kho vũ khí” do người Nga bỏ lại ở Kharkiv.

“Chúng tôi biết phải làm gì với chúng và chúng tôi chắc chắn sẽ sử dụng chúng cho mục đích đã định - chống lại kẻ thù,” dịch vụ cho biết về nguồn cung cấp.

Ka-52 “Alligator” là một máy bay trực thăng tấn công trong mọi thời tiết do Không quân Nga vận hành, theo Airforce-technology.com. Đây là phiên bản hai chỗ ngồi của chiếc Ka-50 một chỗ ngồi.

Theo Ukraine, Nga đã mất một số máy bay trực thăng Ka-52 trong những tháng gần đây.

Bộ Tư lệnh Lực lượng Vũ trang Ukraine hồi tháng trước cho biết máy bay ném bom đã hạ 1 chiếc Ka-52 và 3 máy bay không người lái của Nga. Đầu tháng này, Bộ Tư lệnh Không quân Ukraine cho biết một máy bay trực thăng “Alligator” khác đã bị phá hủy, cùng ngày Bộ Quốc phòng Ukraine thông báo 23 xe tăng, 33 xe chiến đấu bọc thép và 24 hệ thống pháo cũng đã bị loại bỏ.

Newsweek đã liên hệ với Bộ Quốc phòng Nga để đưa ra bình luận.

2. Nhóm các nhà lập pháp lưỡng đảng của Mỹ yêu cầu Ngũ Giác Đài gửi máy bay không người lái tiên tiến đến Ukraine

Một nhóm các nhà lập pháp lưỡng đảng đã yêu cầu Ngũ Giác Đài gửi các máy bay không người lái tiên tiến tới Ukraine trong một bức thư gửi Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin vào ngày 21/9 và được CNN xem qua.

“Ukraine có thể đối đầu tốt hơn với các mối đe dọa từ Nga bằng các Hệ thống Máy bay Không người lái tiên tiến như MQ-1C Grey Eagle hoặc MQ-9A Reaper”, một nhóm 17 nhà lập pháp lưỡng đảng viết trong bức thư gửi Austin.

Các nhà lập pháp viết: “Các hệ thống máy bay không người lái tiên tiến này, có thể được bố trí ở xa tiền tuyến của cuộc chiến, sẽ cung cấp khả năng giám sát liên tục và theo dõi chính xác tầm xa và tấn công cần thiết để chống lại hỏa tiễn của Nga,” các nhà lập pháp viết.

Các nhà lập pháp nhấn mạnh trong bức thư rằng điều quan trọng là phải hoàn thành việc đánh giá xem có gửi máy bay không người lái MQ-1C Grey Eagle “một cách kịp thời hay không”.

Các nhà lập pháp viết: “Mặc dù việc đánh giá và giảm thiểu rủi ro là quan trọng, nhưng không nên vì thế mà đánh đổi mạng sống của người Ukraine”

Tờ Wall Street Journal lần đầu tiên đã đưa tin về bức thư.

Phát ngôn nhân Ngũ Giác Đài, Chuẩn tướng Pat Ryder, cho biết Hoa Kỳ đã biết về yêu cầu của Ukraine đối với máy bay không người lái MQ-1C Grey Eagle. Tướng Pat Ryder nói với các phóng viên trong cuộc họp báo tại Ngũ Giác Đài hôm thứ Năm.

“Chúng tôi biết rằng người Ukraine đã yêu cầu Đại bàng xám nhưng chưa có quyết định nào được đưa ra về vấn đề đó,” Ryder nói.

Ryder cho biết, trong suốt cuộc xung đột, Mỹ đã trao cho Ukraine những vũ khí khác bao gồm khả năng tình báo, giám sát và trinh sát như máy bay không người lái Puma, máy bay không người lái ScanEagle, máy bay không người lái Switchblade và máy bay không người lái Phoenix Ghost.

“Chúng tôi tiếp tục duy trì một cuộc đối thoại mạnh mẽ với Ukraine và cộng đồng quốc tế về những gì chúng tôi, cộng đồng quốc tế, có thể làm để hỗ trợ Ukraine, nhưng đó là nơi chúng tôi đang ở, vào thời điểm này,” Ryder nói thêm.

3. Các bộ trưởng ngoại giao thảo luận về tòa án đặc biệt trừng phạt Nga vì những hành vi tàn bạo ở Ukraine

Trong một cuộc họp do luật sư nhân quyền Amal Clooney điều hành, các bộ trưởng ngoại giao của Đức, Hà Lan, Đan Mạch và Ukraine hôm thứ Năm đã thảo luận về các cáo buộc về các hành vi tàn bạo trong cuộc xung đột ở Ukraine và khả năng thành lập một tòa án quốc tế đặc biệt để xét xử tội xâm lược.

“Nga phải trả giá”, Bộ trưởng Ngoại giao Ukraine Dmytro Kuleba nói trong sự kiện được tổ chức bên lề Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc ở New York.

Ông kêu gọi thành lập một tòa án đặc biệt, lặp lại lời kêu gọi của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy đêm qua.

“Chúng tôi tiếp tục tin rằng công lý phải được thực thi theo cách không để lại khoảng trống nào cho tội ác xâm lược,” Kuleba nói.

Clooney, người đang cố vấn cho Kyiv về việc tìm ra trách nhiệm giải trình cho các nạn nhân Ukraine, đã kêu gọi các nhà lãnh đạo thế giới giúp người dân Ukraine tái thiết bằng cách ủng hộ dự thảo nghị quyết của Liên Hiệp Quốc nhằm thiết lập một khuôn khổ cho một ủy ban bồi thường.

“Ukraine có thể cần tới 1 nghìn tỷ USD để sửa chữa thiệt hại. Việc ghi nhận các khoản trợ giúp nên bắt đầu ngay bây giờ,” cô nói.

Theo Thứ trưởng Bộ Tư pháp Ukraine Iryna Mudra,, một quỹ bồi thường do Ukraine đề xuất sẽ cần đến các tài sản của Nga ở nước ngoài đã bị các chính phủ nước ngoài chiếm giữ và phát mãi.

Một số ngoại trưởng khác đã có mặt trên khán đài và lên bục để lên tiếng ủng hộ Ukraine, bao gồm các đại diện từ Anh, Ba Lan, Canada và Estonia.

4. Cựu quan chức quốc phòng lo ngại Mỹ đang đánh giá thấp những lời đe dọa của Putin

Sau khi Putin tung ra những lời đe dọa sử dụng vũ khí hạt nhân và cảnh báo thế giới rằng lời nói của ông ta không phải trò đùa, trên các mạng xã hội, nhiều người lo ngại rằng họ có thể đột nhiên thấy mình đã chết khi Putin quyết định thi hành lời đe dọa của ông ta. Tiến sĩ Hans Kristensen, giám đốc dự án thông tin hạt nhân tại Liên đoàn các nhà khoa học Mỹ, trấn an thế giới rằng các cơ quan tình báo có thể biết trước khi Putin ra lệnh tung ra đòn hạt nhân.

Tuy nhiên, tờ Newsweek cũng vừa gióng lên một tiếng nói khác, trong một bài tường trình có nhan đề “Former Defense Official Concerned U.S. Is Underestimating Putin”, nghĩa là “Cựu quan chức quốc phòng lo ngại Mỹ đang đánh giá thấp Putin”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Túy Vân.

Mặc dù các quan chức tình báo hàng đầu đang làm dịu lo ngại về một cuộc tấn công hạt nhân sắp xảy ra do lệnh của Vladimir Putin, một cựu quan chức quốc phòng cho biết ông lo lắng rằng Mỹ có thể đang đánh giá thấp việc Tổng thống Nga sẵn sàng tiến hành một cuộc tấn công vào Ukraine.

Hôm thứ Tư, Tổng thống Putin tuyên bố rằng Nga sẽ mở rộng các nỗ lực chiến tranh để đáp lại cuộc phản công ngoạn mục của quân Ukraine. Putin cảnh báo rằng ông ta sẵn sàng sử dụng “nhiều loại vũ khí hủy diệt khác nhau” để “bảo vệ nước Nga và người dân Nga.”

Mối đe dọa thẳng thừng đã khiến cả Tổng thống Mỹ Joe Biden và Hội đồng An ninh Quốc gia phải phản ứng, cảnh báo rằng sẽ có “những phản ứng nghiêm khắc” nếu Nga sử dụng vũ khí hạt nhân. Tuy nhiên, các quan chức cũng trấn an rằng “không có dấu hiệu” cho thấy các sự kiện sẽ sớm leo thang đến mức đó.

Nhưng một cựu quan chức Mỹ cho rằng những tuyên bố đó có thể hơi quá ngây thơ trong trường hợp của Putin. Trung tướng đã nghỉ hưu Robert Ashley nói với Newsweek rằng mặc dù ông không muốn suy đoán về khả năng xảy ra một cuộc tấn công hạt nhân, nhưng “mối quan tâm của tôi là chúng ta có thể đang đánh giá thấp mức độ mà Putin có thể đi xa trong việc leo thang xung đột.”

“Mặc dù tôi vẫn đánh giá việc sử dụng vũ khí hạt nhân vẫn còn rất thấp, nhưng nó không phải là con số không như nhiều người đã viết,” Ashley viết trong một email.

Các chuyên gia khác trước đây đã nói với Newsweek rằng vì giám sát hoạt động hạt nhân đã trở thành tiêu chuẩn kể từ thời Chiến tranh Lạnh, Mỹ nên có những phương thế rất tốt để biết khi nào Putin có thể tấn công.

John Erath, giám đốc chính sách cấp cao tại Trung tâm Kiểm soát vũ khí và Không phổ biến vũ khí, nói rằng mặc dù Tổng thống Nga có khả năng đang cố gắng sử dụng mối đe dọa để thuyết phục các quốc gia khác xem xét lại sự ủng hộ của họ đối với Ukraine, “Putin không hề nói đùa, đó là một phần của mối nguy hiểm. “

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg đã tuyên bố rằng các đồng minh của Ukraine sẽ không tham gia vào “kiểu nói năng hạt nhân liều lĩnh và nguy hiểm” như Putin. Nhưng trong bài phát biểu hôm thứ Tư trước Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc, Biden cảnh báo rằng “Hoa Kỳ sẵn sàng theo đuổi các biện pháp kiểm soát vũ khí quan trọng”.

Ông nói: “Một cuộc chiến tranh hạt nhân không thể thắng và không bao giờ cần được tiến hành.

Đồng thời với việc Mỹ có thể đang đánh giá thấp Putin, nhà lãnh đạo Nga cũng có thể tính toán sai về phản ứng của NATO nếu ông ta chuyển sang khả năng sử dụng vũ khí hạt nhân.

Ashley nói: “Tôi không thể nghĩ rằng Putin muốn kéo Mỹ và NATO tham gia trực tiếp vào cuộc xung đột. Có lẽ Putin cũng có thể hiểu rằng việc sử dụng vũ khí hạt nhân có thể khiến điều đó trở thành một khả năng khác biệt. Tuy nhiên, ông ấy có thể tiếp tục hiểu sai về việc NATO và Mỹ có thể sẽ đi bao xa.”

5. Các nước láng giềng của Nga đe dọa bỏ tù những công dân nào của họ tham chiến ở Ukraine

Trong một diễn biến cho thấy cuộc chiến của Putin đang mất dần sự ủng hộ ngay cả trong các quốc gia thường được gọi mỉa mai là các “chư hầu” của Nga, các nước láng giềng của Nga là Kazakhstan, Kyrgyzstan và Uzbekistan đã cảnh cáo các công dân của họ đang lao động tại Nga chớ có ham tiền mà gia nhập quân đội của Putin chiến đấu tại Ukraine.

Tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “Russia's Neighbors Threaten Jail for Those Who Fight in Ukraine”, nghĩa là “Các nước láng giềng của Nga đe dọa bỏ tù những công dân nào của họ tham chiến ở Ukraine.” Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Túy Vân.

Các nước láng giềng của Nga là Kazakhstan, Kyrgyzstan và Uzbekistan đều đã đe dọa bỏ tù các công dân nào tham gia cuộc chiến Ukraine, vài giờ sau khi Mạc Tư Khoa tuyên bố mở trung tâm tuyển quân cho các chiến binh nước ngoài.

Đại sứ quán Kyrgyzstan tại Nga đã cảnh báo trong một tuyên bố hôm thứ Tư rằng công dân của họ sống ở Nga sẽ phải đối mặt với trách nhiệm hình sự nếu đánh nhau ở Ukraine và có thể bị trừng phạt 10 năm tù giam.

“Việc công dân của Cộng hòa Kyrgyzstan tham gia vào các cuộc chiến trên lãnh thổ của các quốc gia nước ngoài có thể bị phạt tù đến 10 năm kèm theo việc tịch thu tài sản”, thông báo từ đại sứ quán cho biết.

Riêng đại sứ quán Uzbekistan tại Nga cảnh báo công dân nước này không được thành lập các tiểu đoàn tình nguyện hoặc tham gia chiến tranh, đồng thời nói rằng những người làm như vậy có thể phải đối mặt với án tù 10 năm. Ở Kazakhstan, tham gia chiến sự ở Ukraine có thể bị phạt tù từ 5 đến 9 năm.

Hôm thứ Tư, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã kêu gọi 300.000 quân dự bị chiến đấu trong cuộc chiến, trong đợt động viên bán phần đầu tiên của đất nước kể từ Thế chiến thứ hai. Trong một bài phát biểu, ông Putin nói rằng những người dự bị và cựu quân nhân có “một số chuyên môn quân sự nhất định và kinh nghiệm liên quan” sẽ phải tuân theo lệnh gọi nhập ngũ.

Theo nhóm giám sát biểu tình độc lập OVD-Info, thông báo này đã làm dấy lên hàng chục cuộc biểu tình ở các thành phố của Nga, dẫn đến hơn 1.300 vụ bắt giữ vì phản đối chiến tranh. Nhóm theo dõi cho biết hơn 1.311 người đã bị giam giữ tại 38 thành phố của Nga vào tối thứ Tư, bao gồm ít nhất 502 người ở Mạc Tư Khoa và 524 người ở St Petersburg, thành phố đông dân thứ hai của Nga.

Các cuộc biểu tình này là cuộc biểu tình phản chiến toàn quốc đầu tiên kể từ khi giao tranh ở Ukraine bắt đầu vào cuối tháng Hai. Văn phòng công tố Mạc Tư Khoa đã cảnh báo rằng việc tổ chức hoặc tham gia các cuộc biểu tình có thể dẫn đến án tù 15 năm.

Sau khi Putin tuyên bố động viên bán phần, các đoạn phim trên mạng xã hội xuất hiện cho thấy hàng nghìn người Nga tại biên giới Phần Lan đang cố gắng chạy trốn khỏi đất nước.

Tờ báo mạng Lenta của Nga đưa tin rằng các chuyến bay từ Nga đến Armenia, Thổ Nhĩ Kỳ và Gruzia đã bán hết vé trong vòng vài phút sau khi ông Putin thông báo.

“Tất cả vé cho các chuyến bay thẳng đến Istanbul và Yerevan đã được bán hết trong vài phút sau bài phát biểu của Putin,” ấn phẩm viết trên Twitter, chia sẻ ảnh chụp màn hình của các trang cho thấy không còn vé máy bay nào.

Newsweek đã liên hệ với Bộ Ngoại giao Nga để đưa ra bình luận.