Theo hãng tin Catholic World News, Đức Tổng Giám Mục Anthony Fisher, O.P., của Sydney vừa viết một thư mục vụ về Thượng Hội Đồng hồi tháng Mười, được chính ngài tham dự. Ngài viết, “Lắng nghe sâu sắc, phát biểu các tâm tư, tạo tiếng vang trong các nhóm ngồi theo bàn, không luôn luôn giúp chúng ta tìm được điều thật và điều đúng. Như một nhà thần học ưu tú nói với tôi: so với nhiều Thượng Hội Đồng mà ngài tham dự, Thượng Hội Đồng này tốt nhất về phương diện nhân bản nhưng mỏng nhất về phương diện thần học”.
Ngài viết thêm, “Một số quan điểm có thể nửa vời, cần có sắc thái, hoặc thẳng thừng trái ngược với truyền thống tông đồ và huấn quyền Giáo Hội. Những quan điểm khác có thể có tính tiên tri chân chính, các thích nghi truyền thống đầy sáng tạo, hay những tái lên công thức và hành động hữu ích. Nhưng phương pháp sử dụng trong kỳ họp đều tiên này không thực sự giúp làm sáng tỏ điều gì ra điều gì. Một phương pháp khác chắc chắn được yêu cầu vào lần tới” tức tháng Mười năm 2024.
Sau đây là nguyên vănThư Mục Vụ của Đức Tổng Giám Mục Fisher đăng trên trang mạng của Tổng giáo phận Sydney (https://www.sydneycatholic.org/addresses-and-statements/2023/walking-together-in-communion-participation-and-mission-reflections-on-the-synod-on-synodality/).
Bước đi với nhau trong Hiệp thông,Tham gia và Sứ mệnh, Các Suy tư về Thượng Hội Đồng Đồng nghị
Ngày 20 tháng 11 năm 2023
Anh chị em thân mến trong Chúa Kitô
Gần đây tôi đã trở về sau kỳ họp đầu tiên kéo dài một tháng của Phiên họp thường lệ lần thứ 16 của Thượng Hội đồng Giám mục, được tổ chức tại Vatican từ ngày 4 đến ngày 29 tháng 10 theo lệnh của Đức Giáo Hoàng Phanxicô. Thượng Hội đồng là một cơ quan giám mục đại diện được Thánh Phaolô VI thành lập sau Công đồng Vatican II để hỗ trợ Đức Giáo Hoàng trong việc cai trị Giáo hội hoàn vũ tốt hơn.[1]
Một trong những điều tôi đánh giá cao nhất về Thượng Hội đồng này là cách nó thể hiện tính phong phú và tính phổ quát của Giáo Hội Công Giáo. Có các nhà lãnh đạo Công Giáo từ mọi khu vực trên thế giới, bao gồm cả người theo Nghi lễ Latinh và người Công Giáo Đông phương. Ngoài ra còn có đại biểu huynh đệ của các giáo hội Kitô giáo khác.[2]
Tôi đã tham gia trong tư cách thành viên được bầu của Hội đồng Điều hành Thượng Hội đồng, cùng với bốn giám mục Úc khác, năm thành viên Úc khác (ba phụ nữ, một linh mục và một giáo dân), và bốn phối trí viên và periti (chuyên gia) người Úc. Điều này có nghĩa là người Úc “đã đấm quá sức nặng của họ”: trên thực tế, số người trong chúng tôi tại Thượng Hội đồng nhiều gấp mười lần số lượng người Công Giáo gợi ý!
'Tính đồng nghị' là gì?
Trong lịch sử, các thượng hội đồng trong truyền thống Công Giáo và Chính thống là những cuộc họp của các giám mục thực thi tính hợp đoàn và huấn quyền giám mục. Đôi khi có những người không phải là giám mục tham dự, đại diện cho Đức Giáo Hoàng hoặc các thượng phụ, hoàng đế hoặc chính quyền dân sự, các dòng tu hoặc các nhà thần học; mặc dù họ không bỏ phiếu nhưng những “quan sát viên” này có thể có ảnh hưởng đáng kể. Tuy nhiên, trong kỳ họp gần đây, Đức Thánh Cha đã mời khoảng 450 người tham gia, 363 người trong số họ là thành viên bỏ phiếu, và chỉ hơn một phần tư trong số này là những người không phải giám mục – các giáo sĩ, tu sĩ và giáo dân nam nữ.
Kể từ Công đồng Vatican II, các Thượng Hội Đồng quốc tế thường tập trung vào các khía cạnh sứ mệnh của Giáo hội, về lời nói và bí tích, hoặc về các ơn gọi khác nhau. Nhưng lần này là về phong cách và đời sống nội bộ của Giáo hội. Như Đức Thánh Cha thừa nhận, chủ đề về tính đồng nghị dường như không gây được nhiều sự quan tâm và nghe có vẻ quá tự qui chiếu – giống như một bộ phim Hollywood nói về việc làm phim Hollywood. Tuy nhiên, nếu tính đồng nghị thông tri cho sự hiệp thông, sự tham gia và sứ mệnh của chúng ta, thì nó sẽ đề cập đến nhiều vấn đề khác.
Ngôn ngữ của ‘tính đồng nghị’ không quen thuộc với hầu hết mọi người. Nguồn gốc tiếng Hy Lạp của nó có nghĩa là cùng hành trình với nhau. Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã mô tả tính đồng nghị là “một biểu thức của bản chất, hình thức, phong cách và sứ mệnh của Giáo hội” và là nơi “tất cả mọi người có thể cảm thấy như ở nhà và tham gia”.[3] Thay vì một học thuyết hay chính thể mới của Giáo hội, nó là một sự nhạy cảm có tính giáo hội: sẵn sàng lắng nghe, đối thoại, chia sẻ, để tất cả các tín hữu có thể đảm nhận vai trò đồng trách nhiệm của mình đối với sứ mệnh. Nó đòi hỏi sự cởi mở đầy cầu nguyện và khiêm tốn đối với Chúa Thánh Thần là nhân vật chính.
Điều này làm cho nó rất khác với một tiến trình chính trị trong đó phiếu phổ thông sẽ thắng. Đức Giáo Hoàng Phanxicô khẳng định một thượng hội đồng “không phải là một quốc hội hay một cuộc thăm dò ý kiến”, cũng không phải là “một hội nghị hay phòng khách”, “cũng không phải là một thượng viện nơi mọi người thực hiện các thỏa hiệp và đạt được sự đồng thuận”.[4] Nó cũng không chỉ là xem xét các đề nghị tham khảo có tính bàn giấy và báo cáo. Đúng hơn đó là một “biến cố thiêng liêng”, một quá trình lắng nghe Chúa Thánh Thần nói với các giáo hội, qua sự lắng nghe khiêm nhường và sự phân định trong cầu nguyện. Bị sử dụng như một vũ khí để buộc phải thay đổi giáo huấn hoặc trật tự của Giáo hội, tính đồng nghị sẽ không còn là một cuộc hành trình thực sự với nhau và với Thiên Chúa.
Tính đồng nghị trong thực hành
Cuộc tụ họp vào tháng 10 năm 2023 là một phần của diễn trình gồm nhiều giai đoạn với các giai đoạn địa phương, quốc gia, lục địa và hoàn cầu. Trong mỗi giai đoạn đều có sự lắng nghe, tổng hợp và biện phân. Vào năm 2021, các cá nhân, giáo xứ, tu viện và cơ quan trên khắp Tổng Giáo phận của chúng ta đã quảng đại đóng góp các ý kiến hoặc tham gia vào các phiên điều trần. Thành quả của những điều này, từ các cuộc tham vấn của Công đồng Toàn thể lần thứ năm của Úc, đã được đối chiếu thành Báo cáo của Tổng Giáo phận.[5] Những đóng góp như vậy từ khắp đất nước và thế giới sau đó đã thông tri cho các tài liệu và phiên họp cấp quốc gia[6] và lục địa[7], và cuối cùng là một Instrumentum Laboris hoặc Tài liệu Làm việc.[8]
Tài liệu Làm việc đó là văn bản hướng dẫn Thượng hội đồng tháng trước. Hầu hết thời gian được chia thành ba chủ đề hiệp thông (ý nghĩa của việc nối kết như một trong mối quan hệ của chúng ta với Chúa Kitô và với nhau như những người Công Giáo), tham gia (ý nghĩa của việc mọi người Công Giáo hoàn thành vai trò tương ứng của mình) và sứ mệnh (điều mà Chúa Kitô đã ủy thác cho toàn thể Giáo hội phải làm). Chúng tôi đã dành khoảng một tuần để thảo luận về một số khía cạnh của từng chủ đề trong các nhóm ngồi theo bàn hoặc circoli minori [nhóm nhỏ] gồm 12 người.
Các thành viên của mỗi nhóm ngồi theo bàn nói cùng một ngôn ngữ—ít nhiều—và được hỗ trợ bởi một phối trí viên bên ngoài. Một thư ký được bổ nhiệm trong số họ và một tường trình viên được bầu ra. Chúng tôi tập trung tại những chiếc bàn tròn thay vì ngồi theo ghế xếp thành dẫy như các thượng hội đồng trước đây. Thay vì đối diện với những người đang biểu diễn trên sân khấu hoặc lắng nghe những người ngồi ở nơi mà chúng tôi không thể nhìn thấy, chúng tôi đối diện, nghe và, đến cuối tháng, quen nhau. Bây giờ tôi coi một số giám mục và lãnh đạo giáo dân từ khắp nơi trên thế giới là những người bạn mới, và đó là một điều khác mà tôi sẽ trân quí từ Thượng Hội đồng này.
Các vấn đề đã được thảo luận trong các nhóm ngồi theo bàn thông qua một quá trình được phát triển lần đầu tiên cách đây vài thập niên bởi các tu sĩ Dòng Tên ở Canada và được gọi là “Cuộc đàm luận trong Chúa Thánh Thần”. Phương pháp phân định cộng đồng này bắt đầu bằng Kinh Thánh và cầu nguyện, mời những người tham gia ngồi im lặng một lúc rồi chia sẻ những chuyển động nội tâm của họ, đặc biệt là cảm xúc của họ, mà không ai tranh cãi về những gì họ đang nói. Ở vòng thứ hai, các thành viên phản ảnh lại những gì họ đã nghe được trong nhóm và những gì gây ấn tượng với họ. Chỉ đến vòng thứ ba, khi (thời gian cho phép) nhóm xem xét những điểm hội tụ và hành động, những điểm khác nhau và câu hỏi, mới có một số tranh luận về ý tưởng.
Vì vậy, điểm nhấn của phương pháp này là lắng nghe và hiểu nhau trước khi giải quyết bất cứ 'vấn đề' nào. Điều đó có thể khó khăn trong một thế giới ồn ào hoặc một thế giới mà mọi người bị chia rẽ thành các phe phái ý thức hệ. Nhưng nó có thể có tính chữa trị. Nó có thể thêm dầu mỡ vào dòng nước khó chẩy, khiến mọi người dừng lại, lắng nghe và thấu hiểu trước khi phán xét hay tranh cãi. Cha Anthony Lusvardi, Dòng Tên, của Đại học Gregoriana, gần đây đã giải thích rằng trong khi phương pháp này giúp hạ nhiệt các vấn đề gây tranh cãi - tại Thượng Hội đồng, các vấn đề 'nóng bỏng' như phong chức cho phụ nữ, "quyền đồng tính", rước lễ cho người ly dị và tái hôn, và đời sống độc thân —nó không mang lại sự rõ ràng về mặt thần học.[9] Ngài giải thích: “Nó không phù hợp lắm cho việc lý luận thần học hoặc thực tiễn thận trọng hoặc phức tạp. Làm điều đó đòi hỏi phải có suy nghĩ có phê phán, cân nhắc những thuận và chống trong những gì mọi người nói. Nó cũng đòi hỏi một mức độ khách quan mà phương pháp này không phù hợp để cung cấp. Thần học đúng đắn cần phải luôn đặt câu hỏi: ‘Điều đó nghe có vẻ hay, nhưng nó có đúng không?’”
Thật vậy, Thánh Inhã thành Loyola đã “nói rất rõ ràng rằng không phải mọi thứ đều là đối tượng thích hợp để phân định. Nếu điều gì đó là tội lỗi, anh em sẽ không biện phân xem có nên làm điều đó hay không. Nếu đã thực hiện một cam kết, anh em sẽ không biện phân xem liệu có nên trung thành với cam kết đó hay không. Anh em chỉ biện phân giữa những điều tốt đẹp. Nếu bất cứ điều gì xảy ra với anh em trong khi cầu nguyện trái ngược với những gì đã được Chúa Giêsu Kitô mạc khải, thì đó không phải là công việc của Chúa Thánh Thần”.
Cân nhắc các ý kiến
Lời cầu nguyện Adsumus [chúng con có mặt] của Công đồng Vatican II, mà chúng tôi cầu nguyện mỗi ngày tại Thượng Hội đồng, cầu xin sự hướng dẫn, giáo huấn và hiệp nhất do Chúa Thánh Thần ban cho (Ga 14:26). Tôi thấy những dòng sau đây của lời cầu nguyện có tính hướng dẫn đặc biệt: “Xin để chúng con tìm thấy sự hiệp nhất của chúng con trong Chúa, để chúng con có thể cùng nhau hành trình đến cuộc sống vĩnh cửu và không đi lạc khỏi con đường chân lý và điều đúng”. Lắng nghe sâu sắc, phát biểu các tâm tư, tạo ra tiếng vang trong các nhóm ngồi theo bàn, không luôn luôn giúp chúng ta tìm được điều thật và điều đúng. Như một nhà thần học ưu tú nói với tôi: so với nhiều Thượng Hội Đồng mà ngài tham dự, Thượng Hội Đồng này tốt nhất về phương diện nhân bản nhưng mỏng nhất về phương diện thần học.
Một khía cạnh đầy thách thức khác của “Cuộc đàm luận trong Chúa Thánh thần” là việc quyết định mức độ quan trọng của việc đưa ra các ý kiến khác nhau của những người cùng bàn. Một số ý kiến có thể có một số người ủng hộ nhiệt tình nhưng không phải là quan điểm chung trong nhóm; những ý kiến khác có thể nhận được sự ủng hộ đông đảo: thực sự không có cách nào biết được từ hai trang báo cáo của 35 nhóm ngồi chung bàn. Một số quan điểm có thể nửa vời, cần có sắc thái, hoặc thẳng thừng trái ngược với truyền thống tông đồ và huấn quyền Giáo Hội. Những quan điểm khác có thể có tính tiên tri chân chính, các thích nghi truyền thống đầy sáng tạo, hay những việc lên công thức lại và hành động hữu ích. Nhưng phương pháp sử dụng trong kỳ họp đầu tiên này không thực sự giúp làm sáng tỏ điều gì ra điều gì cả. Một phương pháp khác chắc chắn được yêu cầu vào lần tới.
Đến cuối một tháng họp ngày này qua ngày nọ từ 8 giờ 45 sáng đến 7 giờ 30 tối, cũng như nhiều sự kiện buổi tối khác nhau và chỉ được nghỉ Chúa nhật, tất cả chúng tôi đều kiệt sức. Thượng Hội Đồng đã công bố một Bức Thư ngắn gửi dân Chúa; bây giờ nó phải giải quyết Báo cáo Tổng hợp dài của mình. (Cả hai đều có thể tìm thấy trực tuyến. [10]) Một nhóm nhỏ các nhà soạn thảo đã tổng hợp hàng trăm trang báo cáo của các bàn trong một dự thảo. Sau đó, các thành viên Thượng hội đồng đã đề xuất hơn một nghìn modi (sửa đổi). Chúng được đánh giá và kết hợp (hoặc không) chỉ sau một đêm. Một bản dự thảo mới được đưa ra chỉ vài giờ trước cuộc bỏ phiếu cuối cùng và chỉ bằng tiếng Ý. Trong một cuộc chạy marathon, nó đã được đọc lên và dịch cùng một lúc. Không có lời giải thích nào được đưa ra tại sao một số sửa đổi được chấp nhận còn những sửa đổi khác thì không. Không thể sửa đổi thêm nữa. Cuộc bỏ phiếu điện tử diễn ra sau đó và tất cả các đoạn của tài liệu đã được thông qua với số phiếu áp đảo. Nhưng việc phân loại tất cả các ý kiến trong Báo cáo Tổng hợp và xác định xem nên lấy ý kiến nào để bàn luận (và thảo luận thế nào) sẽ là nhiệm vụ của những người tổ chức và tham gia kỳ họp thứ hai vào năm tới, và cuối cùng là nhiệm vụ của Đức Giáo Hoàng.
Các vấn đề nóng bỏng
Báo cáo Tổng hợp của Thượng Hội đồng sẽ không làm hài lòng tất cả mọi người. Sự chú ý của giới truyền thông được dự đoán là tập trung vào các vấn đề “nóng bỏng” xung quanh tình dục và quyền lực. Để chắc chắn, các thành viên Thượng Hội đồng đã bày tỏ nhiều quan điểm khác nhau về một số vấn đề này, ngay cả khi không có chỗ cho cuộc tranh luận nghiêm túc. Chỉ có khoảng 2/3 số thành viên Thượng Hội đồng có quyền can thiệp (hoặc phát biểu ngắn) trên diễn đàn và một số trong số đó rất cá nhân và đầy cảm xúc. Một số bày tỏ niềm tin chắc chắn về cách Giáo hội nên điều hướng các chủ đề nhạy cảm này. Có sự căng thẳng trong không khí tại Thượng Hội đồng, cũng như tại Công đồng Toàn thể của chúng ta ở Úc, dù ít công khai hơn. Trong khi không phải lúc nào chúng tôi cũng đồng ý, nhưng tiến trình thượng hội đồng có giúp chúng tôi ‘đồng hành với nhau’ một cách tôn trọng.
Có những lời nhắc nhở hữu ích cho rằng Giáo hội và thế giới của chúng ta đang bị đe dọa nhiều hơn là những vấn đề nhất thời hoặc những nỗi ám ảnh lâu dài của chúng ta. Có một cuộc tĩnh tâm ngắn trước Thượng Hội đồng, những khoảng dừng để suy gẫm trong suốt các phiên họp, những lời cầu nguyện với Đức Giáo Hoàng và các Thánh lễ được cử hành với nhau - tất cả đều hướng chúng tôi đến mục đích cao cả hơn. Tất cả chúng tôi đều biết rõ về các cuộc chiến tranh ở Thánh địa, Ukraine, Myanmar và những nơi khác. Tại Vương cung thánh đường Thánh Phêrô, chúng tôi cầu nguyện cho hòa bình. Tại Quảng trường, chúng tôi cầu nguyện cho những người tị nạn và di cư. Trong hầm mộ, chúng tôi cầu nguyện cho Giáo hội bị bách hại. Gần mộ Thánh Phêrô, chúng tôi cùng nhau đọc kinh Tin Kính. Các vấn đề nóng bỏng có vẻ nhỏ nhoi khi so sánh.
Đức Giáo Hoàng nhắc nhở chúng tôi, một trong những mối quan tâm lớn hơn là môi trường. Trong tuần đầu tiên của Thượng Hội đồng, Đức Giáo Hoàng đã ban hành thông điệp Laudate Deum, phụ lục của ngài cho thông điệp Laudato Si’. Trong cả hai tài liệu, ngài thách thức những thái độ và hành vi biến ngôi nhà chung của chúng ta, tức trái đất, thành đồ chơi, khai thác và phá hủy theo ý muốn, phục vụ lợi ích và ý thức hệ của chúng ta. Ngài nhắc lại rằng thế giới được trao vào tay chúng ta như một tín thác thánh thiêng, cần được tôn kính và chia sẻ, phát triển và truyền lại một cách nguyên vẹn cho các thế hệ tương lai. Như thế thì tôi cũng xin đề nghị, chúng ta phải thách thức các thái độ đối với ngôi nhà chung của chúng ta là Giáo hội - từ chối coi nó như đồ chơi của chúng ta, phụ thuộc vào lợi ích và ý thức hệ của chúng ta, để được làm lại theo ý muốn. Giáo hội, với Tin Mừng và sứ vụ của mình, là tạo vật mới, một hệ sinh thái thiêng liêng, được Chúa Giêsu trao vào tay chúng ta như một tín thác thánh thiêng, cần được tôn kính và chia sẻ, phát triển và truyền lại nguyên vẹn cho các thế hệ tương lai. Vì vậy, Đức Giáo Hoàng và những người tổ chức Thượng Hội Đồng đã nhiều lần nhắc nhở chúng tôi rằng nhiệm vụ của Thượng Hội Đồng không phải là thay đổi giáo huấn hay trật tự của Giáo Hội.[11]
Sự thật ngược với tình yêu?
Một chủ đề thảo luận xuyên suốt Thượng Hội đồng là mối quan hệ giữa tình yêu và sự thật. Câu hỏi này có một vị trí đặc biệt trong thừa tác vụ của tôi, vì khẩu hiệu giám mục của tôi được lấy từ Thánh Phaolô, ‘Nói sự thật trong tình yêu thương’ (Eph 4:15). Chúng ta biết tình yêu và sự thật tìm thấy sự hoàn hảo của chúng không phải ở những triết lý trừu tượng hay những nghiên cứu thực nghiệm, mà ở con người cụ thể của Chúa Giêsu Kitô. Trong Người, tình yêu và sự thật gặp nhau. Chúng ta biết thế nào là yêu thương khi chúng ta biết Đấng là Sự Thật. [12]
Một số người cho rằng tình yêu và sự thật chắc chắn sẽ xung đột hoặc phải nhường nhịn nhau tùy theo hoàn cảnh. Thay vì vẫy ngón tay, phản ứng đúng đắn đối với sự căng thẳng được nhận thấy như vậy là phản ứng ‘đồng nghị’ là kiên nhẫn lắng nghe và cho mọi người thấy khuôn mặt của Chúa Kitô. Điều đó không có nghĩa là từ bỏ những gì Chúa đã mặc khải hay điều chỉnh lại đức tin và đạo đức của chúng ta cho phù hợp với thời trang hiện tại. Thượng Hội đồng đã chứng minh rằng chúng ta có thể lắng nghe kinh nghiệm của người khác bằng lòng bác ái Kitô giáo đích thực và không ảnh hưởng đến sự thật, đồng hành với những người đang đấu tranh để chấp nhận hoặc sống theo giáo huấn của Giáo hội.
Trong suốt thừa tác vụ trần thế của Người, Chúa Giêsu luôn cởi mở với người khác. Người gặp gỡ mọi loại người và mời gọi họ bước vào cuộc sống sung mãn (Ga 10:10). Nhưng cộng đồng đức tin ngày càng bao gồm này cũng được kêu gọi hoán cải sâu sắc hơn bao giờ hết (Mt 4:17).[13] Chúa Kitô ban tặng một vương quốc không thuộc về thế gian này và hứa sẽ ở lại trong chúng ta nếu chúng ta bám chặt vào Người (Ga 15:4-11). Được bao gồm trong gia đình của Người, Giáo hội đòi hỏi sự đáp ứng từ chúng ta. Hãy đi, Người nói, bạn đã được tha thứ. Nhân phẩm của bạn được phục hồi. Bạn được yêu thương từ cõi vĩnh hằng cho đến cõi vĩnh hằng. Vậy hãy đi và đừng phạm tội nữa (Ga 8:11). Không còn thói đạo đức giả chỉ nói suông về luật pháp của Thiên Chúa (Mt 15:8).[14] Thiên Chúa có thể mời mọi loại người đến dự tiệc cưới, nhưng Người sẽ để ý nếu có ai không hòa nhập vào tinh thần của buổi cử hành (Mt 22:11-13). Chúng ta phải nhận ra thực tại của tội lỗi và những hậu quả tàn khốc của nó, ý thức được nhu cầu tìm kiếm lòng thương xót và sự tha thứ vô biên của Thiên Chúa. Chúng ta phải “vác thập giá mình mà theo” (Mt 16:24-28).
Phân định điều Chúa Thánh Thần đang nói
Trong suốt Thượng Hội đồng, vai trò của Chúa Thánh Thần liên tục được nhấn mạnh. Một số người hỏi làm thế nào chúng ta có thể chắc chắn rằng chúng ta thực sự nghe thấy Chúa Thánh Thần giữa những lời dài dòng. Như Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã cảnh cáo, Thượng hội đồng không được thoái hóa thành một nghị viện của các ý kiến hoặc thành một hoạt động vận động hành lang hoặc xây dựng sự đồng thuận để ‘cải cách Giáo hội’.[15] Vậy thì làm thế nào chúng ta có thể phân định một cách trung thành giữa những tiếng nói cạnh tranh nhau?
Điều quan trọng trong vấn đề này là điều được gọi là cảm thức đức tin hay sự đánh giá siêu nhiên về đức tin. Một số người lầm tưởng rằng cảm thức đức tin chỉ đơn giản là một cuộc thăm dò ý kiến của người Công Giáo hoặc thậm chí ý kiến mạnh mẽ của một cá nhân. Nhưng trong Hiến chế về Giáo hội, Công đồng Vatican II đã dạy rằng nhờ cảm thức đức tin “được Thánh Thần Chân lý khơi dậy và nâng đỡ, Dân Thiên Chúa, được hướng dẫn bởi thẩm quyền giảng dạy thánh thiêng (huấn quyền),…tiếp nhận đức tin từng được truyền đạt cho các thánh.”[16] Đó là việc đón nhận đức tin, chứ không phải quyết định nó. Và điều đó đòi hỏi sự tham gia vào đời sống của Giáo hội, lắng nghe lời Chúa, cởi mở với lý trí, tuân thủ huấn quyền, sự thánh thiện (rõ ràng ở sự khiêm nhường, tự do và niềm vui), và tìm cách xây dựng Giáo hội.[17]
Việc biện phân những gì Chúa Thánh Thần đang nói đòi hỏi một đôi tai Kitô học. Chúa Thánh Thần là Thần Khí của Chúa Kitô (Ga 15:26; 19:30; 20:22), Thần Khí của Chúa Cha và Chúa Con. Chúa Thánh Thần chỉ nói những điều phù hợp với những gì Chúa Kitô đã nói trong truyền thống tông đồ: những quan điểm trái ngược không thể đến từ Chúa Thánh Thần, vì điều này hàm ý sự cạnh tranh giữa Người và Chúa Kitô. Hơn nữa, giáo lý phát triển một cách có hệ thống: không thể có sự phát triển mâu thuẫn, như thể Chúa Thánh Thần đã nói điều này vào thế kỷ thứ nhất, điều khác ở một thiên niên kỷ sau, và điều gì đó hoàn toàn khác trong thời đại chúng ta. Người là Thần Chân Lý (Ga 14:17; 15:26; 16:13), nhắc nhở chúng ta về mọi điều phát xuất từ Chúa Kitô (Ga 14:26). Và Chúa Kitô hôm qua, hôm nay và cho đến đời đời không hề thay đổi (Dt 13:8).
Do đó, biện phân là nhiệm vụ lắng nghe “tiếng nói êm dịu nhỏ nhẹ của Thiên Chúa” giữa mọi lời nói. Lời kêu gọi nên thánh của Người là phổ quát. Chúa Kitô và các thánh là nam châm, thu hút chúng ta đến với cuộc sống thực sự tốt đẹp, kêu gọi mọi người liên tục hoán cải. Giáo hội thậm chí còn mở rộng không gian lều của mình cho “những người đã đi trước chúng ta được đánh dấu bằng dấu chỉ đức tin”, cầu nguyện cho họ và nghe tiếng nói của họ trong truyền thống, cũng như cho những người sắp đến, truyền lại cho họ sự phong phú của truyền thống đó.
Xem quả các ngươi sẽ nhận biết chúng (Mt 7:16)
Thật may mắn, trong Thượng Hội đồng tháng trước, lịch phụng vụ đã mời gọi những người trong chúng tôi thuộc Nghi lễ Latinh cử hành Đức Mẹ Mân Côi, các tông đồ Simong và Giuđa, và thánh sử Luca; giám mục Inhaxiô thành Antiôkia, giáo dân Edward Tuyên tín, các nhà sáng lập dòng Bruno và Phanxicô, và các vị tử đạo truyền giáo Gioan thành Brébeuf và các bạn; Têrêxa, bông hoa nhỏ, và người mẹ thiêng liêng của ngài, đồng thời là tiến sĩ Giáo hội, Têrêxa Avila; giáo hoàng Gioan Tốt Lành và Gioan Phaolô Cả; và các nhà huyền nhiệm Margaret Maria và Faustina. Vì vậy, chúng tôi đã được tháp tùng bởi một đám đông nhân chứng tại Thượng Hội đồng, nhắc nhở chúng tôi mục đích của Giáo hội: kêu gọi các tội nhân đến với sự cứu rỗi và tất cả mọi người đến với sự chữa lành và nên thánh trong Chúa Kitô, hỗ trợ mỗi người sống ơn gọi riêng của họ và hiệp nhất chúng ta với và như hiệp thông các thánh. Vì vậy, một tiêu chuẩn hữu ích để đánh giá mọi đề xuất của Thượng Hội đồng là: Liệu nhờ ân sủng của Thiên Chúa, có thể tạo ra thêm các tông đồ và mục tử, các nhà truyền giảng Tin Mừng và truyền giáo, các tu sĩ và giáo viên, các vị tử đạo và các nhà huyền nhiệm, những người nam nữ thánh thiện, như Giáo hội và thế giới của chúng ta rất cần không?
Thượng Hội đồng về Tính đồng nghị sẽ hoàn tất vào tháng 10 năm sau và do đó, như một tiến trình, chúng ta vẫn còn một chặng đường phải đi. Cần phải làm nhiều việc hơn nữa để đảm bảo sự hiểu biết thực sự của Công Giáo về tính đồng nghị, sự hòa nhập và sự phân định. Thoát khỏi các mô hình quan liêu và chính trị, tính đồng nghị có thể là một biểu hiện phong phú của sự hiệp nhất vốn có của tất cả các thành viên trong Giáo hội (hiệp thông), có thể thúc đẩy các trách nhiệm quan trọng của tất cả những người đã được rửa tội (tham gia), và có thể đổi mới lệnh truyền của Thiên Chúa để biến mọi dân tộc thành môn đệ (sứ mệnh). Tôi xin cảm ơn tất cả mọi người trong Tổng Giáo Phận vì những đóng góp của các bạn với tư cách giáo sĩ, tu sĩ hoặc giáo dân. Tôi xin anh chị em cầu nguyện cho Thượng Hội đồng sắp tới, để chúng ta nên một trong đức tin của tổ tiên, trong niềm hy vọng mà Chúa Thánh Thần ban tặng, và trong tình yêu của Chúa Cha và Chúa Con, Đấng tạo dựng và cứu chuộc chúng ta.
_______________________________________________________________________________________
[1] Giáo hoàng Phaolô VI, Apostolica Sollicitudo: Tự sắc thành lập Thượng hội đồng Giám mục về Giáo hội hoàn vũ, 15 tháng 9 năm 1965 https://www.vatican.va/content/paul-vi/en/motu_propio/documents/hf_p-vi_motu -propio_19650915_apostolica-sollicitudo.html; “Thượng Hội đồng Giám mục: Lời dẫn nhập” https://www.vatican.va/roman_curia/synod/documents/rc_synod_01011995_profile_en.html
[2] Tôi mang ơn nhiều nhà bình luận khác nhau về thượng hội đồng, đặc biệt là Đức Tổng Giám Mục John Wilson của Southwark, người có những suy tư về thượng hội đồng tại https://www.cbcew.org.uk/wp-content/uploads/sites/3/2023/ 11/Synod-Reflections-Abp-John-Wilson.pdf.
[3] Đức Giáo Hoàng Phanxicô, Diễn văn với các tín hữu ở Rôma để chuẩn bị cho Thượng hội đồng về tính đồng nghị, ngày 18 tháng 9 năm 2021 https://www.vatican.va/content/francesco/en/speeches/2021/september/documents/20210918-fedeli -diocesiroma.html; Diễn văn khai mạc Thượng hội đồng về tính đồng nghị, ngày 9 tháng 10 năm 2021 https:// www.vatican.va/content/francesco/en/speeches/2021/october/documents/20211009-apertura-camminosinodale.html; Diễn văn với Giáo triều Rôma, ngày 23 tháng 12 năm 2021 https://www.vatican.va/content/ francesc o/en/speeches/2021/december/documents/20211223-curiaromana.html.
[4] Đức Giáo Hoàng Phanxicô, Khai mở Con đường Thượng hội đồng; Lời phát biểu dẫn nhập cho Thượng hội đồng về Gia đình 2015, ngày 5 tháng 10 năm 2015 https://www.vatican.va/content/francesco/en/speeches/2015/october/documents/papa-francesco_20151005_padri-sinodali.html.
[5] Tổng Giáo phận Công Giáo Sydney, Báo cáo cho Thượng hội đồng Giám mục 2021-23, tháng 5 năm 2022 https://sydneycatholic.org/casys/wp-content/uploads/2022/05/ Catho-lic%20Archdiocese%20of%20Sydney%20To% 20The%20Synod%20Of%20Bishops%202021-2023%20Final.pdf.
[6] Hội đồng Giám mục Công Giáo Úc, Tổng hợp Úc cho Thượng hội đồng 2021-2023, tháng 8 năm 2022 https://www.sydneycatholic.org/casys/wp-content/uploads/2022/08/Synod-of-Bishops-Australian-Syntổng hợp. pdf và Tổng hợp Úc Giai đoạn Lục địa cho Thượng hội đồng 2021-2023, tháng 12 năm 2022 https://s3.ap-southeast-2.amazonaws.com/acbcwebsite/Articles/Documents/ACBC/ FI-NAL%20Australian%20Synt tổng hợp%20Report%20-%20Continental% 20Giai đoạn.pdf
[7] Liên Hội đồng Giám mục Công Giáo Châu Đại Dương, Phân định Châu Đại Dương về Tài liệu Làm việc cho Giai đoạn Lục địa, tháng 1 năm 2023 https://www.synod.va/content/dam/synod/common/phases/continental-stage/final_document/ FCBCO.pdf
[8] Phiên họp thường lệ lần thứ XVI của Thượng Hội đồng Giám mục, Tài liệu làm việc cho Phiên họp đầu tiên (tháng 10 năm 2023) https://press.vatican.va/content/salastampa/en/bollettino/pubblico/2023/06/20/230620e.html
[9] Hannah Brockhaus, “‘Phương pháp’ lắng nghe của Thượng hội đồng đến từ Dòng Tên,” Catholic News Agency [Thông tấn xã Công Giáo] 24 tháng 10 năm 2023 https://www.catholicnewsagency.com/news/255793/
[10] Phiên họp thường lệ lần thứ XVI của Thượng Hội đồng Giám mục, Thư gửi dân Chúa, ngày 25 tháng 10 năm 2023 https://www.synod.va/en/news/letter-of-the-xvi- normal-general-assembly -of-the-synod-of-bishops-to-the-people-of-god.html; Một Giáo hội Thượng hội đồng về Truyền giáo: Báo cáo Tổng hợp của Kỳ họp đầu tiên từ ngày 4 đến ngày 29 tháng 10 năm 2023 Thành phố Vatican, ngày 28 tháng 10 năm 2023 https://www.synod.va/content/dam/synod/ assembly/synthesis/english/2023.10.28-ENG-Synthesis-Report_IMP.pdf.
[11] John Lavenburg, “Tobin nói 'sự thay đổi giáo lý' không phải là mục đích của Thượng hội đồng về Tính đồng nghị," Crux 4 tháng 2 năm https://cruxnow.com/church-in-the-usa/2023/02/tobin-says-doctrinal-change-not-the-point-of-synod-on-synodality; Gina Christian, “Tân Hồng Y nói rằng Thượng hội đồng tháng 10 không phải là về việc thay đổi giáo huấn của nhà thờ,” America 14 tháng 7 năm 2023 https://www.americamagazine.org/faith/2023/07/14/cardinal-designate-pierre-called-245687#:~:text=(The%20synod)%20is%20not%20to,Church%2C%20as%20a%20universal%20Church; Hannah Brockhaus, “Hồng Y Grech: Thượng hội đồng về tính đồng nghị 'không phải là phân tích xã hội học về Giáo hội',” Catholic World Report ngày 2 tháng 3 năm 2022 https://www.catholicworldreport.com/2022/03/02/cardinal-grech-synod-on-synodality-is-not-sociological-analysis-of-the-church/
[12] Công đồng Vatican II, Gaudium et spes: Hiến chế mục vụ về Giáo hội trong thế giới hiện đại, 7 tháng 12 năm 1965, 22 https://www.vatican.va/archive/hist_councils/ii_vatican_council/documents/vat-ii_const_19651207_gaudium-et-spes_en.html; Gioan Phaolô II, Redemptoris Hominis: Thông điệp khởi đầu thừa tác vụ giáo hoàng của tôi, 4 tháng 3, 1979, 7-8 https://www.vatican.va/content/john-paul-ii/en/encyclicals/ documents/hf_jp-ii_enc_04031979_redemptor-hominis.html.
[13] Cũng nên đọc: Mt 3: 2, 6, 8; 5:17-20, 48; 7:5, 13, 16, 24, v.v.
[14] Cũng nên đọc: Mt 6:1-4,16-18; 7:1-6,21-23; 15:7-9; 23:27-28; Mc 7:6; Lc 6:37-46; 12:2; 20:46-47; xem. Tt 1:16; 1Ga 2:4; 2:14-26; 4:20; Gcb 1:21-26.
[15] Đức Thánh Cha Phanxicô, Bài giảng Thánh lễ khai mạc Phiên họp Toàn thể Thượng hội đồng Giám mục thường lệ lần thứ XVI, ngày 4 tháng 10 năm 2023: "Ở đây chúng ta không cần một tầm nhìn hoàn toàn tự nhiên, được tạo thành từ các chiến lược nhân bản, các tính toán chính trị hay các cuộc chiến ý thức hệ. Nếu Thượng Hội đồng cho phép điều này xảy ra thì 'điều khác' sẽ mở cửa cho điều đó. Điều này chúng ta không cần. Chúng ta không ở đây để tiến hành một cuộc họp quốc hội hay một kế hoạch cải cách. Anh chị em thân mến, Thượng Hội đồng không phải là một nghị viện. Chúa Thánh Thần là nhân vật chính. Chúng ta ở đây không phải để thành lập một nghị viện nhưng để cùng nhau bước đi trong cái nhìn của Chúa Giêsu, Đấng chúc tụng Chúa Cha và chào đón những người mệt mỏi và bị áp bức.”
[16] Công đồng Vatican II, Lumen Gentium: Hiến chế tín lý về Giáo hội, 21 tháng 11 năm 1964, 12 https://www.vatican.va/archive/hist_councils/ii_vatican_council/documents/vat-ii_const_19641121_lumen-gentium_en.html; Sách Giáo Lý của Giáo Hội Công Giáo 93.
[17] Ủy ban Thần học Quốc tế, Cảm thức Đức tin trong Đời sống Giáo hội, 2014, 88-105.