Charles Collins, Giám đốc điều hành của Tạp chí Crux, ngày 9 tháng 3, 2024, tường trình rằng một trong những Giáo hội Chính thống Đông phương có ảnh hưởng nhất đã đình chỉ đối thoại thần học với Giáo Hội Công Giáo và tái khẳng định sự phản đối của mình đối với “tất cả các hình thức quan hệ đồng tính luyến ái”, trong đòn mới nhất nhằm vào một tài liệu gần đây của Vatican quy định cách thức ban phước lành cho các thành viên của các mối quan hệ đồng tính.
Tuyên bố – “Fiducia Supplicans: Về ý nghĩa mục vụ của các phép lành,” được công bố vào ngày 18 tháng 12 bởi Bộ trưởng Bộ Giáo lý Đức tin của Vatican, Đức Hồng Y Víctor Manuel Fernández.
Mặc dù nói rằng giáo lý truyền thống của Giáo hội về hôn nhân vẫn không thay đổi, nhưng tài liệu này khuyến khích các giáo sĩ thực hành sự thận trọng và khôn ngoan cá nhân khi tham gia cầu nguyện “của những người, mặc dù ở trong một sự kết hợp không thể so sánh với hôn nhân theo bất cứ cách nào,” tuy nhiên mong muốn phó thác bản thân mình cho Thiên Chúa với một phép lành.
Tài liệu này đã gây ra nhiều tranh cãi trong Giáo Hội Công Giáo, với một số hội đồng giám mục nói rằng họ sẽ từ chối bất cứ điều gì có vẻ là lời chúc phúc cho một cặp đồng tính luyến ái.
Giờ đây Giáo hội Coptic ở Ai Cập đã “quyết định đình chỉ cuộc đối thoại thần học với Giáo Hội Công Giáo, đánh giá lại những kết quả mà cuộc đối thoại đã đạt được kể từ khi bắt đầu hai mươi năm trước, đồng thời thiết lập các tiêu chuẩn và cơ chế mới để tiến hành cuộc đối thoại”.
Trong thông cáo ngày 7 tháng 3 của Thượng Hội đồng Giáo hội, Giáo hội Coptic cho biết họ “khẳng định lập trường vững chắc của mình là bác bỏ mọi hình thức quan hệ đồng tính luyến ái, vì chúng vi phạm Kinh thánh và luật mà Thiên Chúa tạo ra con người có nam và nữ, và Giáo hội cho rằng bất cứ phép lành nào, bất kể loại nào, đối với những mối quan hệ như vậy đều là chúc phúc cho tội lỗi, và điều này là không thể chấp nhận được.”
Đây là lời chỉ trích mới nhất của ngài về Fiducia Supplicans do một Giáo hội Đông phương đưa ra.
Ủy ban Thần học-Kinh thánh Thượng hội đồng của Tòa Thượng phụ Mạc tư khoa – cơ quan lãnh đạo của Giáo hội Chính thống Nga – đã phát biểu về tài liệu của Vatican vào ngày 20 tháng 2, nói rằng “sự đổi mới này phản ảnh một sự rời xa rõ ràng khỏi giáo huấn đạo đức Kitô giáo”.
Tổng giám mục Hilarion Alfeyev của Budapest, người đứng đầu ủy ban nghiên cứu Fiducia Supplicans, cho biết tài liệu này là “một loại gây sốc”.
Ngài nói trong một cuộc phỏng vấn: “Bây giờ mọi người sẽ tin rằng việc Giáo hội chúc phúc cho các cặp đồng tính luyến ái lừa dối những người nhận được phép lành đó và những người chứng kiến điều đó”.
Bất chấp những phản đối này – cả bên trong lẫn bên ngoài Giáo Hội Công Giáo – Đức Giáo hòng Phanxicô vẫn bảo vệ tài liệu này.
“Mục đích của ‘các phép lành mục vụ và tự phát’ là thể hiện một cách cụ thể sự gần gũi của Chúa và của Giáo hội đối với tất cả những ai, khi thấy mình ở trong những hoàn cảnh khác nhau, xin được giúp đỡ để tiến bước – đôi khi là bắt đầu – một con đường đức tin,” Đức Phanxicô nói vào ngày 26 tháng 1 như thế.
“Tôi muốn nhấn mạnh ngắn gọn hai điều: Thứ nhất là những phép lành này, ngoài bất cứ bối cảnh hay hình thức phụng vụ nào, không đòi hỏi sự hoàn hảo về mặt đạo đức để được lãnh nhận; thứ hai, khi một cặp vợ chồng tự nhiên tiến tới yêu cầu [những phước lành này], thì không phải sự kết hợp được ban phước, mà chỉ là những người cùng đưa ra yêu cầu,” ngài nói tiếp như thế.
Đức Giáo Hoàng nói: “Không phải sự kết hợp, mà là những con người, một cách tự nhiên có tính đến bối cảnh, sự nhạy cảm và những nơi mà người ta sống, cũng như cách thức thích hợp nhất để thực hiện điều đó”. [Bản dịch từ tiếng Ý của Crux.]
Tuy nhiên, động thái mới nhất của Giáo hội Coptic cho thấy có vẻ như Fiducia Supplicans đã hạ nhiệt mối quan hệ với Giáo Hội Công Giáo.
Đức Giáo Hoàng Phanxicô và Đức Tawadros II – người đứng đầu Giáo hội Coptic – lần đầu tiên gặp nhau vào ngày 10 tháng 5 năm 2013 và ấn định ngày này là “Ngày Hữu nghị giữa người Coptic và người Công Giáo” hàng năm.
Cách đây chưa đầy một năm, Đức Phanxicô đã công nhận 21 công nhân Chính thống Coptic bị phiến quân Hồi giáo chặt đầu ở Libya là các vị tử đạo và phong họ vào danh sách Tử đạo Rôma, được coi là một trong những chiến thắng đại kết quan trọng nhất giữa các Giáo Hội Công Giáo và Chính thống giáo Đông phương.
Vào thời điểm đó, Đức Giám Mục Brian Farrell, thư ký của Bộ Cổ võ Sự Hiệp nhất Kitô giáo, cho biết: “Đây là sự khởi đầu của một kỷ nguyên mới của các mối quan hệ”.