1. Video ghi lại khoảnh khắc lính Ukraine bắt được xe tăng 'Rùa' Nga
Tờ Newsweek cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Video Shows Moment Ukrainian Soldiers Capture Russian 'Turtle' Tank”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Kim Thúy.
Đoạn video vừa được quân đội Ukraine công bố cho thấy quân đội Kyiv đã bắt giữ một phương tiện quân sự của Nga được mệnh danh là “xe tăng rùa” cùng với tổ lái của nó và lái nó đi.
Biệt danh “xe tăng rùa” xuất phát từ việc các kỹ sư Nga lắp các cấu trúc kim loại thô sơ lên xe tăng để bảo vệ chúng khỏi hỏa lực chống tăng, một động thái được Ukraine sao chép.
Đoạn video dài 76 giây được quay bằng máy bay điều khiển từ xa cho thấy một chiếc xe tăng được bao quanh bởi cây cối với binh lính đứng bên trong. Cận cảnh cho thấy một người lính Nga đang bị còng tay khi anh ta nhìn xung quanh. Sau đó, các binh sĩ Ukraine lái chiếc xe của anh ta lùi ra đường chính và lái đi.
Nhìn từ một góc độ khác cho thấy lá cờ Ukraine màu vàng và xanh được treo trên đầu xe.
Trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv hôm Thứ Ba, 18 Tháng Sáu, phát ngôn nhân Bộ Quốc phòng Ukraine, Chuẩn tướng Oleksii Hromov, cho biết vụ bắt giữ xe tăng diễn ra hôm Thứ Hai, 17 Tháng Sáu. Một nhóm các máy bay điều khiển từ xa góc nhìn thứ nhất đã bám theo chiếc xe tăng và nhận ra đó là một chiếc T-90 tiên tiến của Nga nên họ chần chừ chưa muốn phá hủy nó mà muốn bắt sống. Các lính lái xe tăng Nga nhận ra hoàn cảnh của họ và lao vào ven đường, tắt máy tỏ ý muốn đầu hàng. Lữ đoàn cơ giới số 22 đã nhanh chóng tiếp nhận sự đầu hàng của các quân nhân Nga.
Bộ Quốc phòng Ukraine đã đăng một bức ảnh tĩnh cho thấy quân đội của họ đang mỉm cười hân hoan khi họ đứng trước tháp pháo của chiếc xe với lá cờ của đất nước họ tung bay.
“Một chiếc xe tăng 'rùa' chiến lợi phẩm đang phục vụ cho quân Ukraine,” bài đăng cho biết. “Các chiến binh của Lữ đoàn cơ giới số 22 đã bắt được một chiếc xe tăng Nga có mái kim loại trên thân và tháp pháo.”
Người dùng X thân Ukraine, Jürgen Nauditt, người thường xuyên cập nhật thông tin về cuộc chiến, đăng bên cạnh ảnh chụp màn hình của hiện trường, “lần đầu tiên, Lực lượng vũ trang đã bắt được một chiếc xe tăng rùa của Nga và bắt giữ xa đoàn của nó ở hướng đông.”
Trong khi đó, khi chia sẻ video, cố vấn nội vụ Ukraine Anton Gerashchenko đã viết đoạn video cho thấy “các chiến binh Ukraine bắt được một chiếc 'xe tăng rùa' của Nga trong một bài đăng kết thúc bằng từ “Vinh quang!”
Những tháng gần đây, người dùng mạng xã hội Ukraine đã đăng tải các video quay cảnh xe tăng chạy rầm rập trên bãi đất trống, thường chế giễu những thiết bị quân sự tạm bợ.
Vào tháng 4, một đoạn video đã lan truyền rộng rãi về một chiếc xe tăng T-72 được bọc trong lớp giáp bổ sung di chuyển qua cánh đồng xung quanh thị trấn Krasnohorivka của Donetsk, với một người dùng mạng xã hội gọi chiếc xe này là “xe tăng rùa Ninja”.
Hôm thứ Hai, Bộ Quốc phòng Ukraine cho biết lực lượng Nga đã mất hai xe tăng vào ngày hôm trước, nâng tổng số xe tăng của cuộc chiến bắt đầu từ cuộc xâm lược của Putin vào ngày 24 tháng 2 năm 2022 lên 7.958 chiếc.
2. Putin thăm Bắc Hàn và Việt Nam trong tuần này
Tờ Kyiv Independent cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Putin to visit North Korea, Vietnam this week”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Phương Thảo.
Putin sẽ thăm Bắc Hàn vào ngày hôm nay 18 Tháng Sáu và Việt Nam vào ngày mai 19 Tháng Sáu, phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov đưa tin hôm Thứ Hai, 17 Tháng Sáu.
Với nguồn dự trữ quân sự của Nga đang ở mức thấp và năng lực sản xuất trong nước bị cản trở bởi các lệnh trừng phạt của phương Tây, Bắc Hàn đã trở thành nhà cung cấp vũ khí hàng đầu của Nga, được cho là đã cung cấp cho Mạc Tư Khoa các gói quân sự phong phú, bao gồm hỏa tiễn đạn đạo và khoảng 5 triệu quả đạn pháo.
Bất chấp liên minh ngày càng mạnh mẽ, Putin đã không đến thăm Bắc Hàn kể từ năm 2000, khi ông gặp nhà lãnh đạo Bắc Hàn tiền nhiệm Kim Chính Nhật.
Nhà lãnh đạo hiện tại của Bắc Hàn Kim Chính Ân đã gặp Putin ở Nga vào tháng 9 năm 2023.
Alexander Matsegora, đại sứ Nga tại Bắc Hàn, nói với hãng truyền thông nhà nước Kommersant hồi đầu tháng 6 rằng Putin đang có kế hoạch thăm Bắc Hàn trong tương lai gần nhưng không cung cấp ngày cụ thể.
Putin đã đến thăm Việt Nam bốn lần trước đây, nhưng chưa đến thăm kể từ khi bắt đầu cuộc chiến toàn diện của Nga chống lại Ukraine.
Việt Nam và Nga từ lâu đã có quan hệ chặt chẽ, kể từ khi Liên Xô hỗ trợ Bắc Việt và các lực lượng ủy nhiệm của nước này trong Chiến tranh Việt Nam. Putin sẽ gặp gỡ các quan chức hàng đầu của Việt Nam, trong đó có Chủ tịch Tô Lâm mới đắc cử.
Mục đích của chuyến đi là thảo luận về “sự phát triển hơn nữa của mối quan hệ đối tác chiến lược toàn diện giữa Nga và Việt Nam trong các lĩnh vực thương mại, kinh tế, khoa học, công nghệ và nhân đạo, cũng như trao đổi quan điểm về các vấn đề hiện tại trong chương trình nghị sự quốc tế và khu vực” Dmitry Peskov nói.
Thông báo về chuyến thăm đã gây ra sự chỉ trích từ các quan chức Mỹ.
Phát ngôn nhân của Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam nói với Reuters: “Không quốc gia nào nên tạo cho Putin một nền tảng để thúc đẩy cuộc chiến tranh xâm lược của ông ta và mặt khác cho phép ông ta bình thường hóa hành vi tàn bạo của mình”.
Bộ Ngoại giao Việt Nam không trả lời yêu cầu bình luận từ Reuters.
3. Lữ đoàn Azov của Ukraine gửi thông điệp trực tiếp tới Mỹ sau khi lệnh cấm vũ khí được dỡ bỏ
Tờ Newsweek cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Ukraine's Azov Brigade Sends Direct Message to US After Arms Ban Lifted”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Thụy Khanh.
Lữ đoàn Azov của Ukraine sẽ “chứng minh tính hiệu quả” của quyết định của Mỹ dỡ bỏ lệnh cấm cung cấp vũ khí lâu dài cho đơn vị này, chỉ huy lữ đoàn cho biết.
Đại tá Denys Prokopenko cho biết trong một tuyên bố đăng trên mạng xã hội hôm thứ Bảy: “Chúng tôi sẽ biện minh cho trách nhiệm được giao phó và với kỷ luật, sự kiên cường và lòng dũng cảm trong trận chiến, chúng tôi sẽ chứng minh tính hiệu quả của quyết định này”.
Đầu tuần này, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã đảo ngược quyết định được đưa ra vào năm 2014 nhằm ngăn chặn lữ đoàn Ukraine nhận vũ khí của Mỹ.
Động thái này diễn ra trong bối cảnh Ukraine, mặc dù đã đạt được một số thành công ở Hắc Hải trước hạm đội hải quân của Mạc Tư Khoa, đang cố gắng ngăn chặn những bước tiến gia tăng nhưng ổn định của Nga ở miền đông Ukraine.
Khi viện trợ quân sự từ Washington cạn kiệt vào đầu năm nay, những lo lắng sâu sắc đã xuất hiện về việc cung cấp vũ khí và đạn dược cho tiền tuyến Ukraine. Sau đó, Mỹ đã thông qua gói viện trợ quân sự được chờ đợi từ lâu vào cuối tháng 4.
Lữ đoàn Azov nổi lên từ Tiểu đoàn Azov tình nguyện, có nguồn gốc từ ý thức hệ cực hữu và chủ nghĩa dân tộc. Các chiến binh đã ở tuyến đầu chống lại phe ly khai thân Mạc Tư Khoa ở Ukraine từ năm 2014; Những người sáng lập tiểu đoàn bị Nga buộc tội có tình cảm tân Quốc xã.
Các thành viên hiện tại của lữ đoàn đã từ chối những mối quan hệ này, tránh xa danh tiếng của tiểu đoàn kể từ khi bùng nổ chiến tranh toàn diện ở Ukraine vào tháng 2 năm 2022. Lữ đoàn hiện là một phần của Lực lượng Vệ binh Quốc gia Ukraine và được ca ngợi là một trong những lực lượng chiến đấu hiệu quả nhất, đặc biệt được chú ý vì vai trò của Lữ Đoàn trong việc chiến đấu với lực lượng Nga tại thành phố Mariupol phía nam Ukraine do Mạc Tư Khoa kiểm soát.
Điện Cẩm Linh đã nhiều lần cố gắng biện minh cho cuộc xâm lược của mình bằng cách tuyên bố một “chế độ phát xít mới” đang nắm quyền ở Kyiv. Điều này đã bị Ukraine và cộng đồng quốc tế kịch liệt bác bỏ.
Phát ngôn nhân của Điện Cẩm Linh, Dmitry Peskov, cho biết trong bài phát biểu đề cập đến quyết định của Bộ Ngoại giao: “Sự thay đổi đột ngột như vậy trong lập trường của Washington cho thấy họ không dừng lại trong nỗ lực đàn áp Nga, sử dụng Ukraine và người dân Ukraine như một công cụ trong tay”. Ông ta nói thêm rằng Mỹ “thậm chí sẵn sàng tán tỉnh những người theo chủ nghĩa phát xít mới”.
“Tôi xin chúc mừng tất cả các binh sĩ của Lữ đoàn Lực lượng đặc biệt số 12 Azov và toàn thể thế giới văn minh đã giành chiến thắng trước sự tuyên truyền của Nga,” Prokopenko nói hôm thứ Bảy.
Một phát ngôn viên Bộ Ngoại giao giấu tên nói với BBC rằng “thông tin sai lệch của Nga” đã cố gắng “kết hợp” Lữ đoàn Azov hiện tại với “một lực lượng dân quân được thành lập để bảo vệ Ukraine trước cuộc xâm lược của Nga vào năm 2014”.
Theo “Luật Leahy” của Hoa Kỳ, chính phủ Washington không thể sử dụng quỹ để giúp đỡ lực lượng an ninh nước ngoài khi có “thông tin đáng tin cậy” cho thấy đơn vị này đã vi phạm nhân quyền.
Trong một tuyên bố hôm thứ Ba, lữ đoàn cho biết: “Việc đủ điều kiện nhận hỗ trợ của Hoa Kỳ sẽ không chỉ nâng cao hiệu quả chiến đấu của Azov mà quan trọng nhất là sẽ giúp cứu tính mạng và sức khỏe của các binh sĩ lữ đoàn”.
Đơn vị này nói thêm: “Đây là một trang mới trong lịch sử của đơn vị chúng tôi”. “Azov ngày càng trở nên chuyên nghiệp và hiệu quả hơn trong việc bảo vệ Ukraine trước quân xâm lược”.
Phó chỉ huy của Azov, Trung tá Sviatoslav Palamar, nói với tờ Washington Post hôm thứ Ba rằng cho đến nay Lữ đoàn Azov vẫn chưa nhận được vũ khí của Mỹ.
4. Telegraph tường thuật rằng Stoltenberg nói NATO đang đàm phán để đưa thêm vũ khí hạt nhân vào chế độ chờ
Tờ Kyiv Independent cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Telegraph: NATO in talks to put more nuclear weapons on standby, Stoltenberg says”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Thúy Nga.
Các nước NATO đang thảo luận để triển khai thêm vũ khí hạt nhân trong tình trạng sẵn sàng, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg nói với Telegraph hôm 16 Tháng Sáu khi Nga tiếp tục đe dọa sử dụng vũ khí hạt nhân.
Phát biểu tại trụ sở NATO ở Brussels, ông Stoltenberg kêu gọi các nước NATO củng cố kho vũ khí hạt nhân của mình, đồng thời cho biết thêm rằng các cuộc tham vấn giữa các thành viên NATO về việc đưa vũ khí hạt nhân ra khỏi kho và đưa vào chế độ chờ đang được tiến hành.
Putin đã nhiều lần đưa ra các mối đe dọa hạt nhân chống lại Ukraine và phương Tây kể từ khi bắt đầu cuộc xâm lược toàn diện vào tháng 2 năm 2022. Các mối đe dọa đã không thành hiện thực và Nga tiếp tục tiến hành cuộc chiến tranh tổng lực mà không có kho vũ khí hạt nhân.
Stoltenberg cũng kêu gọi các thành viên NATO thể hiện sự minh bạch về hạt nhân như một biện pháp ngăn chặn hành vi xâm lược hạt nhân.
Stoltenberg nói với Telegraph: “Sự minh bạch giúp truyền tải thông điệp trực tiếp rằng tất nhiên chúng ta là một liên minh hạt nhân”. “Mục tiêu của NATO tất nhiên là một thế giới không có vũ khí hạt nhân, nhưng chừng nào vũ khí hạt nhân còn tồn tại, chúng ta sẽ vẫn là một liên minh hạt nhân, bởi vì một thế giới mà Nga, Trung Quốc và Bắc Hàn có vũ khí hạt nhân, còn NATO thì không, là một thế giới nguy hiểm hơn bao giờ hết.”
Bình luận của Stoltenberg lặp lại những bình luận được Tòa Bạch Ốc đưa ra vào tuần trước. Thiếu tướng John Kirby, điều phối viên truyền thông của Hội đồng An ninh Quốc gia, cho biết Hoa Kỳ có thể phải tăng cường triển khai vũ khí hạt nhân chiến lược trong bối cảnh các mối đe dọa ngày càng tăng từ Trung Quốc, Nga và các đối thủ khác.
Ông cho biết: “Nếu không có sự thay đổi về kho vũ khí của đối thủ, chúng ta có thể đạt đến một thời điểm trong những năm tới cần phải tăng số lượng được triển khai hiện tại. Chúng ta cần chuẩn bị đầy đủ để thực thi nếu tổng thống đưa ra quyết định đó. Nếu ngày đó đến, nó sẽ dẫn đến quyết tâm rằng cần có nhiều vũ khí hạt nhân hơn để ngăn chặn đối phương của chúng ta và bảo vệ người dân Mỹ cũng như các đồng minh và đối tác của chúng ta”
Khi những luận điệu hạt nhân của Nga tiếp tục diễn ra, Tổng Thư Ký Stoltenberg cũng cảnh báo về mối đe dọa mà Trung Quốc đặt ra khi nước này tiếp tục phát triển kho vũ khí hạt nhân của mình.
“Nato có thể phải đối mặt với điều mà họ chưa từng phải đối mặt trước đây, đó là hai đối thủ tiềm tàng về năng lượng hạt nhân – Trung Quốc và Nga. Tất nhiên, điều này sẽ gây ra hậu quả”, ông Stoltenberg nói, đề cập đến những ước tính cho rằng Trung Quốc có thể có tới 1.000 đầu đạn hạt nhân vào năm 2030.
Đầu tuần này, Nga và Belarus đã bắt đầu giai đoạn thứ hai của cuộc tập trận hạt nhân vũ khí chiến thuật, mô phỏng việc sử dụng vũ khí hạt nhân ở Ukraine.
Theo Bộ Quốc phòng Nga, cuộc tập trận nhằm đáp trả “các tuyên bố khiêu khích và đe dọa của cá nhân quan chức phương Tây chống lại Liên bang Nga” - mặc dù Bộ này không nêu rõ quan chức phương Tây nào đưa ra lời đe dọa hoặc tuyên bố khiêu khích.
Nhóm bẩy cường quốc trên thế giới, thường được gọi là G7, cảnh báo trong tuyên bố chung ngày 14 Tháng Sáu rằng tình huống Nga sử dụng vũ khí hạt nhân trong cuộc chiến chống Ukraine là “không thể chấp nhận được”.
G7 cũng nhấn mạnh Trung Quốc và các nước thứ ba khác “hỗ trợ vật chất cho cỗ máy chiến tranh của Nga” và cho biết họ sẽ tiếp tục trừng phạt các thực thể có trụ sở tại các quốc gia này “tạo điều kiện cho Nga mua các mặt hàng cho cơ sở công nghiệp quốc phòng của mình”.
5. Tổng thống Phần Lan kêu gọi Trung Quốc thuyết phục Nga chấm dứt chiến tranh ở Ukraine
Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb kêu gọi Bắc Kinh sử dụng ảnh hưởng của mình đối với Putin để giúp chấm dứt chiến tranh ở Ukraine, hãng truyền thông Phần Lan Yle đưa tin hôm 15 Tháng Sáu.
Mặc dù Trung Quốc chính thức duy trì lập trường trung lập đối với cuộc chiến toàn diện của Nga ở Ukraine và phủ nhận việc cung cấp viện trợ sát thương, nhưng Bắc Kinh và Mạc Tư Khoa vẫn tiếp tục tăng cường mối quan hệ. Điều này được nhấn mạnh trong chuyến thăm của Putin tới Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào tháng 5.
Phát biểu tại hội nghị thượng đỉnh hòa bình Ukraine ở Thụy Sĩ, Tổng thống Stubb nói rằng Trung Quốc có thể đóng vai trò then chốt trong việc thiết lập hòa bình ở Ukraine.
Ông nói: “Tôi mạnh mẽ kêu gọi Trung Quốc, với khả năng gây ảnh hưởng đến Putin, hãy chấm dứt cuộc chiến này”.
Ông cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của Nam bán cầu trong việc đạt được hòa bình ở Ukraine: “Có rất nhiều đại diện (tại hội nghị thượng đỉnh hòa bình) đến từ Mỹ Châu Latinh, Phi Châu, Á Châu và đặc biệt là Trung Đông. Điều này mang lại cho tôi hy vọng rằng chúng ta sẽ có thể đi trên con đường hòa bình và tôi tin rằng điều quan trọng là điều này phải diễn ra theo các điều kiện của Ukraine.”
Các quan chức từ hơn 100 chính phủ nước ngoài và các tổ chức quốc tế đã tập trung tại Lucerne, Thụy Sĩ, để tham dự hội nghị thượng đỉnh kéo dài hai ngày, tập trung vào công thức hòa bình của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy, một kế hoạch 10 điểm nêu rõ các điều kiện của Kyiv nhằm chấm dứt cuộc chiến toàn diện của Nga chống lại Ukraine.
Ukraine đã gửi lời mời Trung Quốc tham dự hội nghị thượng đỉnh hồi tháng Giêng, nhưng Bắc Kinh đã từ chối với lý do chưa đáp ứng được các điều kiện cần thiết để tham gia.
Zelenskiy đã cáo buộc Trung Quốc tích cực ngăn cản các quốc gia khác tham dự hội nghị thượng đỉnh.
Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan sau đó cho biết Bắc Kinh có thể đã chọn không tham gia hội nghị thượng đỉnh hòa bình với Ukraine theo yêu cầu của Putin.
6. Latvia gửi lô máy bay điều khiển từ xa đầu tiên tới Ukraine, chuẩn bị lô thứ hai
Bộ trưởng Quốc phòng Latvia Andris Spruds cho biết trong một cuộc phỏng vấn với ArmyInform công bố hôm Thứ Hai, 17 Tháng Sáu, rằng Latvia đã gởi lô máy bay điều khiển từ xa đầu tiên tới Ukraine và đang chuẩn bị lô thứ hai.
Bộ trưởng Spruds cho biết nhóm máy bay điều khiển từ xa đầu tiên được tổ chức trong khuôn khổ chương trình quốc gia của Latvia, nhưng Riga cũng đã bắt đầu thực hiện các hoạt động mua bán quốc tế chung.
Latvia và Anh là những nước dẫn đầu liên minh quốc tế cung cấp máy bay điều khiển từ xa cho Ukraine, loại máy bay đã trở thành một năng lực quan trọng trên chiến trường Ukraine.
Bộ trưởng Spruds hồi tháng 5 tuyên bố rằng chính phủ Latvia sẽ đầu tư khoảng 20 triệu euro hay 22 triệu Mỹ Kim vào liên minh máy bay điều khiển từ xa trong năm nay và một khoản tiền tương tự để phát triển năng lực máy bay điều khiển từ xa của Latvia.
Bộ trưởng Quốc phòng Latvia cũng cho biết liên minh đã nhận được các cam kết quốc tế với tổng trị giá 549 triệu euro hay khoảng 590 triệu Mỹ Kim.
“Vì vậy, bước tiếp theo là sử dụng nguồn tài trợ đó một cách hiệu quả và chúng tôi đang thực hiện điều đó ở nhiều cấp độ,” Bộ trưởng Spruds nói.
“Một trong những cấp độ đầu tiên là mua sắm quốc gia. Latvia đã tổ chức một loạt máy bay điều khiển từ xa và chúng đã được gửi đi.
“Bây giờ chúng tôi đã thu thập lô máy bay điều khiển từ xa thứ hai và sẽ sớm được gửi đến Ukraine.”
Theo Bộ trưởng, các giao dịch mua hàng quốc tế cho đến nay đã lên tới “số tiền khiêm tốn” là 350.000 euro hay hơn 370.000 Mỹ Kim, nhưng “đây là bước đầu tiên”.
7. Thủ tướng Scholz nói các đề xuất của Nga không hề được thảo luận tại hội nghị thượng đỉnh hòa bình Thụy Sĩ
Tờ Kyiv Independent cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Russian proposals not discussed at Swiss peace summit, Scholz says”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Kim Thúy.
Thủ tướng Đức Olaf Scholz cho biết trong hội nghị thượng đỉnh hòa bình Ukraine hôm 16 Tháng Sáu rằng các nhà lãnh đạo nhóm bẩy cường quốc trên thế giới, thường được gọi là G7, không hài lòng với đề xuất hòa bình của Putin về cuộc chiến ở Ukraine.
Putin ngày 14 Tháng Sáu quy định để tiến hành đàm phán hòa bình, quân đội Ukraine phải rút khỏi các tỉnh Donetsk, Luhansk, Kherson và Zaporizhzhia của Ukraine. Ông ta cũng yêu cầu Ukraine công nhận việc Nga sáp nhập bất hợp pháp các khu vực này và từ bỏ mọi tham vọng gia nhập NATO.
Tổng thống Volodymyr Zelenskiy đã bác bỏ các điều kiện của Putin cùng ngày, ví chúng giống như cuộc xâm lược Tiệp Khắc của Adolf Hitler vào năm 1938-1939.
Cố vấn của Tổng thống Mykhailo Podolyak tố cáo đề xuất của Putin là “rất xúc phạm luật pháp quốc tế” và cho thấy giới lãnh đạo Nga không có khả năng đánh giá thực tế một cách chính xác.
Thủ tướng Scholz giải thích rằng các đề xuất của Nga quá vô lý đến mức không hề được bất cứ ai đề cập đến tại hội nghị thượng đỉnh hòa bình trong hai ngày 15 và 16 Tháng Sáu. Các đề xuất này bị nhiều người coi là không nghiêm chỉnh và nhằm mục đích đánh lạc hướng hội nghị thượng đỉnh.
Các nhà lãnh đạo thế giới đã triệu tập tại một khu nghỉ dưỡng trên núi ở Thụy Sĩ nhìn ra Hồ Lucerne để tập hợp sự ủng hộ cho các đề xuất hòa bình của Ukraine trong ngày đầu tiên của hội nghị thượng đỉnh quốc tế kéo dài hai ngày. Hơn 90 quốc gia đang tham gia sự kiện này, nơi Zelenskiy tuyên bố rằng “lịch sử đã được tạo nên”.
8. Bản đồ cho thấy Nga đang vi phạm không phận để thăm dò các khu vực biên giới của NATO
Tờ Newsweek cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Map Shows Russia's Probing NATO Borders With Airspace Violations”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Thúy Nga.
Thụy Điển và Phần Lan, những thành viên mới nhất của NATO, đã báo cáo các vụ vi phạm không phận khác nhau của máy bay quân sự Nga trong tuần qua trong bối cảnh liên minh đang tiến hành một cuộc tập trận lớn trong khu vực.
Lực lượng không quân Thụy Điển đã điều động một chiến binh JAS 39 Gripen vào chiều ngày 14 Tháng Sáu sau khi một máy bay ném bom chiến thuật Su-24 của Nga đi vào không phận hạn chế ngoài khơi mũi phía nam của đảo Gotland chiến lược trên Biển Baltic, lực lượng vũ trang nước này cho biết trong một tuyên bố.
Thư ký báo chí lực lượng vũ trang Thụy Điển Henrik Nystrom nói với Newsweek hôm thứ Hai rằng Gripen “đã chặn máy bay sau khi nó không phản ứng và tiếp tục hành trình hướng tới không phận Thụy Điển”.
Một ngày sau vụ việc, Thiếu tướng Jonas Wikman, tư lệnh lực lượng không quân Thụy Điển, nói với đài phát thanh Sveriges Radio ở Stockholm rằng máy bay phản lực quân sự của Nga đã bay khoảng 3 dặm vào không phận Thụy Điển - được xác định theo luật pháp quốc tế là khoảng cách lên tới 12 hải lý từ bờ biển—trước khi bị máy bay đánh chặn “loại khỏi không phận”.
Wikman cho biết hành động của Nga là “không thể chấp nhận được và thể hiện sự thiếu tôn trọng đối với toàn vẹn lãnh thổ của chúng tôi”.
Quan chức Thụy Điển không nêu rõ biến thể chính xác của máy bay Nga nhưng cho biết đây là máy bay “trinh sát”, cho thấy nó có thể là Su-24MR, được NATO đặt tên là Fencer-E.
“Chúng tôi không thể bình luận về mục đích của máy bay, nhưng đây không phải là lần đầu tiên máy bay Nga xâm phạm không phận Thụy Điển”, Nystrom cho biết trong một tuyên bố.
Đây là lần đầu tiên Nga vi phạm không phận Thụy Điển kể từ khi Stockholm gia nhập NATO vào tháng 3, cũng như kể từ khi hai chiến đấu cơ Su-27 và hai máy bay đánh chặn Su-24 bị cáo buộc bay vào bầu trời nước này vào tháng 3 năm 2022.
Riêng hôm thứ Sáu, Lực lượng Biên phòng Phần Lan, thuộc Bộ Nội vụ, cho biết một cuộc điều tra đang diễn ra về một vụ vi phạm không phận gần đây ngoài khơi thành phố Loviisa, trên Vịnh Phần Lan, đã phát hiện ra rằng vụ xâm phạm có liên quan đến 4 máy bay Nga thay vì một máy bay như được báo cáo trước đây
Thứ Hai tuần trước, hai máy bay ném bom và hai chiến binh của Nga đã bay vào không phận Phần Lan khoảng 2,5 dặm hay 4 km trong khoảng hai phút, tuyên bố cho biết. Antti Hakkanen, Bộ trưởng Quốc phòng Phần Lan, cho biết vấn đề này đang được xem xét nghiêm chỉnh.
Đây là vụ máy bay Nga xâm phạm không phận Phần Lan đầu tiên được xác nhận kể từ khi hai chiến đấu cơ MiG-31 vi phạm ranh giới vào tháng 8 năm 2022. Helsinki gia nhập NATO vào tháng 4 năm 2023.
Trong khi Thụy Điển có chung đường biên giới trên biển với thành phố Kaliningrad của Nga thì Phần Lan có đường biên giới trên đất liền dài 830 dặm hay 1336 km với phía tây bắc của Nga. Không rõ liệu chính phủ có đánh giá các sự việc là cố ý hay vô tình.
Các lực lượng vũ trang của Thụy Điển, cơ quan quản lý biên giới của Phần Lan và NATO đã không trả lời ngay lập tức các yêu cầu bình luận riêng biệt. Nga chưa bình luận công khai về các cáo buộc.
Vào ngày 10 tháng 6, ngày xảy ra cáo buộc vi phạm không phận ở miền nam Phần Lan, Bộ Quốc phòng Nga đã công bố đoạn phim về một cuộc tuần tra của 4 máy bay “trong không phận trên vùng biển trung lập của biển Baltic, Barents và Na Uy”.
Trong các hình ảnh, Bộ Quốc Phòng Nga cho thấy các máy bay ném bom chiến lược Tu-95MS và Tu-22M3 cất cánh từ một phi trường và cho biết chúng được hộ tống bởi các máy bay Su-30SM, Su-27 và Su-33 của lực lượng không quân và hải quân Nga.
Trong khoảng 5 giây của video, có thể thấy ít nhất một chiếc F/A-18C Hornet của Không quân Phần Lan đang theo dõi các đơn vị không quân Nga.
Bộ Quốc phòng Nga cho biết: “Ở một số giai đoạn nhất định của tuyến đường, máy bay ném bom tầm xa được hộ tống bởi các chiến đấu cơ nước ngoài”. Nó cho biết các chuyến xuất kích kéo dài tới sáu giờ và được “tiến hành theo đúng quy tắc sử dụng không phận quốc tế”.
Mối quan hệ của NATO với Mạc Tư Khoa vẫn rất căng thẳng sau hơn hai năm kể từ cuộc chiến Nga-Ukraine. Các quốc gia thành viên của tổ chức này đã tìm cách cô lập chung Điện Cẩm Linh bằng cách áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với nền kinh tế Nga và hiện đang chuyển sự chú ý của họ sang các quốc gia thân hữu của nước này – bao gồm cả Trung Quốc.
Trong tháng này, hàng chục tàu chiến và chiến đấu cơ của liên minh cùng khoảng 9.000 quân nhân đã bắt đầu cuộc tập trận thường niên Hoạt động Baltic lần thứ 53, còn được gọi là BALTOPS.
Các cuộc tập trận sức mạnh trên biển ở khu vực Baltic chiến lược – dự kiến từ ngày 7 đến ngày 20 tháng 6 – được dẫn dắt bởi Lực lượng Hải quân Âu Châu-Phi Châu của Hoa Kỳ cùng với Lực lượng Tấn công và Hỗ trợ Hải quân NATO, và bộ chỉ huy hàng hải của liên minh.
9. Sullivan nói Trung Quốc có thể bỏ qua hội nghị thượng đỉnh hòa bình với Ukraine theo yêu cầu của Putin
Tờ Kyiv Independent cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “China likely skipped Ukraine's peace summit at Putin's request, Sullivan says”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Kim Thúy.
Hôm Chúa Nhật, 16 Tháng Sáu, Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan cho biết Bắc Kinh có thể đã chọn không tham gia hội nghị thượng đỉnh hòa bình Ukraine theo yêu cầu của Putin.
Ukraine đã gửi lời mời Trung Quốc tham dự hội nghị thượng đỉnh hồi Tháng Giêng nhưng Bắc Kinh đã từ chối với lý do chưa đáp ứng được các điều kiện cần thiết để tham gia. Đáng chú ý là Nga đã không được mời tham dự hội nghị.
“Điều rõ ràng là Trung Quốc không có ở đây và tôi cho rằng họ không ở đây vì Putin đã yêu cầu họ đừng đến”, Sullivan nói.
“Và tôi nghĩ điều này nói lên điều gì đó về lập trường của Trung Quốc đối với cuộc chiến của Nga ở Ukraine. Tôi nghĩ các nước nên chú ý đến điều đó.”
Trước đó, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cáo buộc Trung Quốc tích cực can ngăn các quốc gia khác tham dự hội nghị thượng đỉnh.
Trong khi đó, Trung Quốc đang thúc đẩy kế hoạch hòa bình của riêng mình trước sự kiện ở Thụy Sĩ, theo báo cáo của Reuters. Kế hoạch này đóng vai trò thay thế cho đề xuất của Zelenskiy, vốn được các đồng minh phương Tây của Kyiv ủng hộ và được thảo luận rộng rãi tại hội nghị thượng đỉnh hòa bình tại Thụy Sĩ.
Những nỗ lực vận động hành lang của Trung Quốc cho kế hoạch hòa bình thay thế của nước này trùng hợp với sự sụt giảm số lượng người tham gia hội nghị thượng đỉnh Ukraine. Đài Âu Châu Tự do đưa tin vào ngày 11 tháng 6 rằng số người tham dự đã giảm từ 93 xuống 78 sau các can thiệp của Trung Quốc.
Trong khi nhiều nước đã khốn khổ vì cuộc xâm lược của Putin, cả Trung Quốc và Ấn Độ đã giàu lên rất nhanh. Trong suốt cuộc xâm lược toàn diện, việc bán tháo dầu và các loại hydrocarbon khác cho Trung Quốc và Ấn Độ đã trở thành nguồn tài trợ chính cho ngân sách nhà nước và nỗ lực chiến tranh của Nga.
10. Thanh tra Ukraine nói Nga không quan tâm đến việc trao đổi tù binh chiến tranh toàn diện
Hôm Thứ Hai, 17 Tháng Sáu, Thanh tra nhân quyền Ukraine Dmytro Lubinets nói với hãng tin Ukrinform rằng nếu Liên bang Nga quan tâm đến việc trao đổi tù nhân toàn diện với Ukraine thì hoạt động trao đổi này đã diễn ra rồi.
Tổng thống Volodymyr Zelenskiy tuyên bố vào đầu tháng 5 rằng Kyiv quan tâm đến việc trao đổi tất cả tù binh chiến tranh với Mạc Tư Khoa và ý tưởng này đã được thảo luận tại hội nghị thượng đỉnh hòa bình toàn cầu ở Thụy Sĩ.
Lubinets nói rằng Nga dường như không quan tâm đến cuộc trao đổi này.
Lubinets nói: “Là người thường xuyên tham gia vào các quá trình này, tôi có thể khẳng định rằng Ukraine chưa bao giờ từ chối trao đổi tù binh chiến tranh”.
“Ngược lại, chúng tôi liên tục đưa ra những sáng kiến mới. Nếu người Nga quan tâm đến việc trao trả tù binh chiến tranh của họ thì chúng tôi đã làm điều đó từ lâu rồi. Có vẻ như họ đơn giản là không cần chúng.”
Vụ trao đổi tù nhân được báo cáo gần đây nhất xảy ra vào ngày 31 tháng 5, với 75 quân nhân trở về Ukraine sau khi bị Nga giam giữ. Vụ trao đổi được báo cáo trước đó xảy ra vào ngày 8 tháng 2, với 100 tù binh Ukraine được trả tự do.
Trước đó, vào ngày 3 Tháng Giêng, 230 tù nhân đã được trao đổi trong cuộc trao đổi tù nhân lớn nhất kể từ khi bắt đầu cuộc xâm lược toàn diện của Nga.
Lubinets cho biết trong dịp lễ Phục sinh Chính Thống hôm 5 tháng 5, Ukraine đã đề nghị trao đổi 4 tù binh Nga lấy một tù binh Ukraine nhưng Nga không đồng ý. Nga thường tỏ ra miễn cưỡng không muốn nhận lại tù binh vì không muốn trả tiền cho họ.
Trụ sở điều phối đối xử với tù nhân chiến tranh báo cáo rằng 3.210 tù binh Ukraine đã được trả tự do khỏi nhà tù Nga tính đến ngày 31 tháng 5.
Việc thả tất cả tù nhân là chủ đề chính của hội nghị thượng đỉnh hòa bình toàn cầu của Ukraine, bắt đầu ở Lucerne, Thụy Sĩ vào ngày 15 tháng 6. Một dự thảo thông cáo chung từ hội nghị mà Reuters thu được kêu gọi trao đổi toàn bộ tất cả những người bị giam giữ và trao trả tất cả những đứa trẻ người Ukraine bị bắt cóc.
“Tất cả tù nhân chiến tranh phải được thả bằng cách trao đổi hoàn toàn,” tài liệu viết.
“Tất cả trẻ em Ukraine bị bắt cóc và di dời bất hợp pháp, cũng như tất cả thường dân Ukraine khác bị giam giữ bất hợp pháp, phải được trả về Ukraine.”
11. Tổng thống Ghana nói Phi Châu là nạn nhân lớn nhất bên ngoài Âu Châu phải gánh chịu hậu quả cuộc xâm lược của Nga
Tổng thống Ghana Nana Akufo-Addo đã nói về việc cuộc xâm lược của Nga đã làm suy giảm an ninh lương thực ở các nước nghèo hơn như thế nào trong tuyên bố bế mạc của ông tại hội nghị thượng đỉnh hòa bình Ukraine ở Thụy Sĩ.
“Hậu quả của cuộc xâm lược vượt xa giới hạn của Âu Châu. Quả thực về nhiều mặt, Phi Châu là nạn nhân lớn nhất”, ông nói trong bài phát biểu của mình.
Ông kêu gọi Nga và Trung Quốc tham gia vào quá trình đàm phán, “nếu chúng ta đạt được một giải pháp dứt khoát”.
Akufo-Addo nói rằng Ghana phản đối “quyền bá chủ của các cường quốc và việc các cường quốc lớn bắt nạt các quốc gia nhỏ. Chính trong bối cảnh này, chúng tôi theo dõi và tiếp tục theo dõi cuộc xâm lược và các hành động xâm lược của Nga.”
Theo một phóng viên của Kyiv Independent tại hiện trường, 80 quốc gia, bao gồm Ukraine và 4 tổ chức Âu Châu đã ký thông cáo chung cuối cùng về hội nghị thượng đỉnh hòa bình ở Thụy Sĩ vào ngày 16 Tháng Sáu. Hơn 100 quốc gia và tổ chức đã có mặt tại hội nghị thượng đỉnh.
Các quốc gia vắng mặt đáng chú ý trong danh sách ký kết bao gồm Ấn Độ, Armenia, Ả Rập Saudi, Libya, Indonesia, Bahrain, Colombia, Nam Phi, Thái Lan, Mexico và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất.
Bắc Kinh không cử đại diện. Zelenskiy kêu gọi Trung Quốc tham gia phát triển các đề xuất hòa bình.
“Trung Quốc có thể giúp chúng tôi,” Zelenskiy nói với các phóng viên và nói thêm rằng mặc dù có quan hệ chặt chẽ với Điện Cẩm Linh, “Ukraine chưa bao giờ nói rằng Trung Quốc là đối phương của chúng tôi. Tôi luôn nói rằng Ukraine chỉ có một đối phương duy nhất: Putin”.
Trong khi nhiều nước đã khốn khổ vì cuộc xâm lược của Putin, cả Trung Quốc và Ấn Độ đã giàu lên rất nhanh. Trong suốt cuộc xâm lược toàn diện, việc bán tháo dầu và các loại hydrocarbon khác cho Trung Quốc và Ấn Độ đã trở thành nguồn tài trợ chính cho ngân sách nhà nước và nỗ lực chiến tranh của Nga.