1. Máy bay phản lực F-16 của Ukraine ở đâu?
Gần hai tháng sau khi lô chiến đấu cơ đầu tiên của phương Tây đến Ukraine, các máy bay F-16 do Mỹ sản xuất phần lớn vẫn nằm ngoài tầm ngắm, âm thầm hỗ trợ cho hoạt động phòng không vô cùng cần thiết.
Trong những ngày gần đây, các báo cáo cho biết một chiếc F-16 của Ukraine đã phá hủy một trong những chiến đấu cơ Su-34 của Nga khi chiếc máy bay xấu số này đang ném bom lượn vào các vị trí của quân Ukraine quanh Toretsk.
Có những thông tin đáng lo ngại từ các blogger quân sự Nga rằng chiếc Su-34 khi đó vẫn đang ở trong không phận Nga. Đan Mạch cho phép Ukraine bay các chiến đấu cơ F-16 vào không phận Nga nhưng phát ngôn nhân Cục Tình Báo Quân Đội Ukraine, Đại Úy Andriy Yusov, khẳng định chiếc Su-34 bị bắn hạ trong không phận Ukraine.
Cho đến nay người ta vẫn có rất ít thông tin về những chiếc máy bay phản lực đầu tiên hiện đang nằm trong tay Ukraine.
Bộ trưởng ngoại giao Lithuania, Gabrielius Landsbergis, đã chỉ ra vào cuối tháng 7 rằng các máy bay phản lực đã đến. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy chính thức xác nhận vài ngày sau đó rằng các máy bay phản lực đang được không quân Kyiv sử dụng. Ông không nói có bao nhiêu máy bay đã được giao và đang hoạt động, nhưng ước tính cho thấy có khoảng một chục máy bay đã đến trong những tháng gần đây.
Đan Mạch và Hòa Lan đã xác nhận rằng họ đã gửi lô máy bay F-16 đầu tiên đến Ukraine. Các quan chức cho biết thêm nhiều máy bay phản lực từ hai nước này sẽ được chuyển đến trong vài tháng tới. Na Uy và Bỉ cũng đã cam kết cung cấp máy bay F-16 cho Ukraine.
Ukraine đã mất ít nhất một chiếc F-16, bị rơi vào cuối tháng 8. Phi công, được Kyiv nêu tên là Trung tá Oleksiy Mes, đã tử nạn khi “đẩy lùi một cuộc tấn công kết hợp bằng hỏa tiễn và không quân của Nga”, lực lượng không quân Ukraine cho biết.
Tổng tư lệnh quân đội Ukraine, Tướng Oleksandr Syrskyi, cho biết Mes đã “bắn hạ hai hỏa tiễn và anh ta chỉ tấn công, đuổi theo hỏa tiễn hành trình thứ ba, bằng cách sử dụng vũ khí trên máy bay”.
“Thật không may, chúng ta đã mất một chiếc”, Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen phát biểu vào cuối tháng 8, ám chỉ đến những chiếc F-16 do Đan Mạch tặng.
Nhưng những sự việc này nằm trong số ít thông tin được công khai thừa nhận về việc máy bay F-16 hoạt động chống lại lực lượng Nga, mặc dù nhà lãnh đạo quân đội Hòa Lan, Tướng Otto Eichelsheim, đã mô tả những máy bay phản lực mà Hòa Lan chuyển giao là đã “hoàn thành tốt nhiệm vụ” vào cuối tháng 8.
Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine, Andriy Zagorodnyuk cho biết, phi đội F-16 hiện tại của Ukraine “có thể không đông đảo” khi so sánh với máy bay phản lực của Nga, “nhưng đó chỉ là khởi đầu”.
“Nếu chúng ta muốn Ukraine có thể chống lại Nga một cách hiệu quả, họ phải có chiến đấu cơ mạnh mẽ trong tầm tay”, Zagorodnyuk nói. “Chúng ta không thể phát triển bất kỳ chiến lược hoặc kế hoạch chiến dịch nào để chống lại Nga nếu không có không quân”.
Zagorodnyuk phát biểu với Newsweek hôm Thứ Ba, 15 Tháng Mười, rằng: “Yếu tố then chốt trong vấn đề này là Ukraine đang chuyển sang sử dụng vũ khí của NATO và tương ứng là các học thuyết và khái niệm của NATO”.
Cựu Thống chế Không quân Greg Bagwell, cựu chỉ huy cao cấp của Không quân Hoàng gia Anh, cho biết vẫn còn quá sớm để đưa máy bay phản lực vào sử dụng.
Bagwell nói với Newsweek rằng Ukraine có thể đã áp dụng “đường lối thận trọng” và nói thêm rằng điều này “có thể hiểu được vì họ biết họ sẽ là mục tiêu”.
Một chỉ huy cao cấp của Ukraine cho biết vào tháng 6 rằng Kyiv sẽ đặt một số máy bay F-16 của mình ở nước ngoài để tránh các cuộc tấn công của Nga vào máy bay thế hệ thứ tư. Phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov cho biết quân nhân Nga đã được trao thưởng vì đã tiêu diệt được F-16.
Trong những tuần gần đây, máy bay F-16 của Ukraine chủ yếu được sử dụng cho mục đích phòng không.
David Jordan, giảng viên cao cấp về nghiên cứu quốc phòng và đồng giám đốc Viện Hàng không và Không gian Freeman tại King's College Luân Đôn, cho biết: “Những chiếc F-16 sẽ có những đóng góp tương đối khiêm tốn nhưng rất hữu ích cho các hoạt động”, đặc biệt là về phòng không.
Jordan nói với Newsweek rằng Ukraine nên sử dụng số ít máy bay F-16 của mình để phòng không, giải quyết các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn trong khi chờ đợi các đợt giao hàng tiếp theo và để nhân viên Ukraine làm quen với máy bay phản lực: “Đây không phải là sự nhút nhát mà là rất hợp lý trong khi chờ đợi lực lượng tăng cường”.
Vấn đề đặc biệt nghiêm trọng đối với Ukraine là chiến dịch ném bom lượn liên tục của Mạc Tư Khoa, phóng những quả bom có sức hủy diệt cao từ ngoài tầm với của hệ thống phòng không Ukraine.
Zelenskiy cho biết hôm Chúa Nhật rằng chỉ trong một tuần, Nga đã sử dụng hơn 900 quả bom dẫn đường trên không chống lại Ukraine. Kyiv có thể sử dụng máy bay F-16 của mình để tấn công máy bay Nga phóng những quả bom này.
Ukraine có thể đang sử dụng máy bay phản lực Liên Xô của mình, như Su-24, Su-25 và MiG-29, để tiến hành nhiều hoạt động tấn công hơn trong khi F-16 phần lớn vẫn ở lại, Jordan cho biết. Có khả năng tiến hành các cuộc tấn công tầm xa, ông cho biết, tuy nhiên, Ukraine vẫn nên bảo quản F-16 của mình và để máy bay phản lực phương Tây tiếp quản vào một ngày sau đó.
James Black, phó giám đốc nghiên cứu quốc phòng và an ninh tại chi nhánh Âu Châu của tổ chức nghiên cứu RAND, cho biết việc sử dụng máy bay F-16 để phòng không giúp giảm bớt áp lực lên kho hệ thống phòng không mặt đất khan hiếm của Ukraine.
Black nói với Newsweek rằng các loại vũ khí được phóng từ máy bay F-16, chẳng hạn như hỏa tiễn không đối không tầm ngắn AIM-9X Sidewinder hoặc hỏa tiễn không đối không tầm trung tiên tiến AIM-120, “có thể tiết kiệm chi phí hơn khi sử dụng để chống lại một số mục tiêu đang bay tới”.
“Điều này có nghĩa là F-16 có thể cung cấp một công cụ mới linh hoạt và tiết kiệm” cho mạng lưới phòng không của Ukraine, Black nói thêm.
F-16 là cam kết viện trợ quan trọng nhất từ những người ủng hộ phương Tây của Kyiv, được Hoa Kỳ bật đèn xanh vào tháng 8 năm 2023. Đối với lực lượng không quân mệt mỏi và bị tàn phá của Ukraine, các máy bay phản lực—kể cả với số lượng nhỏ—cũng mang lại lợi ích trước đội bay lớn hơn và vượt trội của Nga. Nhưng F-16 không phải là yếu tố thay đổi cuộc chơi, đặc biệt là khi Ukraine đang vận hành tương đối ít máy bay.
“Số lượng nhỏ máy bay sẽ không tạo ra sự khác biệt lớn ngay lập tức, ngay cả khi mang theo một loạt vũ khí dẫn đường, và phải được sử dụng một cách thận trọng”, Jordan nói. “Theo những gì chúng ta đã thấy cho đến nay, đó là những gì lực lượng không quân Ukraine đang làm”.
[Newsweek: Where Are Ukraine's F-16 Jets?]
2. Máy bay điều khiển từ xa ban đêm của Ukraine ném bom xe tăng Nga đang di chuyển
Một đội máy bay điều khiển từ xa của Ukraine từ nhóm Nemesis đã ghi được một trong những chiến công gây ấn tượng nhất trong cuộc chiến tranh kéo dài 31 tháng của Nga với Ukraine vào tuần trước khi phát hiện một xe tăng rùa của Nga đang di chuyển nhanh và, cẩn thận dẫn đầu chiếc xe đang chạy nhanh, thả một quả lựu đạn để phá vỡ lớp giáp bổ sung của xe tăng—và sau đó thả một quả lựu đạn thứ hai dưới xích xe tăng. Tất cả diễn ra vào ban đêm.
“Các phi công của chúng tôi đã chứng minh được trình độ kỹ năng cao nhất”, nhánh máy bay điều khiển từ xa của quân đội Ukraine. Quả lựu đạn thứ ba của máy bay điều khiển từ xa đã trượt, nhưng điều đó không quan trọng. Chiếc xe tăng bị hư hỏng đã lệch khỏi đường. Ba thành viên phi hành đoàn đã trèo ra khỏi lớp vỏ kim loại bị thủng của xe và chạy trốn.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy đã công bố việc thành lập một nhánh máy bay điều khiển từ xa riêng biệt—đầu tiên trên thế giới—vào tháng 2. Lực lượng Hệ thống Điều khiển từ xa điều khiển nhiều loại máy bay điều khiển từ xa khác nhau để thực hiện nhiệm vụ giám sát, tấn công và tiếp tế.
Mykhailo Fedorov, Bộ trưởng Bộ chuyển đổi số của Ukraine, cho biết máy bay điều khiển từ xa của nước này đã “thay đổi căn bản tình hình trên chiến trường”. Fedorov dự đoán Lực lượng Hệ thống Điều khiển từ xa riêng biệt sẽ đẩy nhanh tiến bộ công nghệ.
Khả năng hoạt động ban đêm là một trong những ưu tiên của chi nhánh. Vào đầu cuộc chiến tranh rộng lớn, hầu hết máy bay điều khiển từ xa đều được trang bị nghiêm ngặt camera ban ngày và không hiệu quả vào ban đêm. Cuối năm ngoái, người Ukraine bắt đầu tăng thêm những máy bay điều khiển từ xa “ma cà rồng” được trang bị camera hồng ngoại, mang lại cho các nhóm máy bay điều khiển từ xa khả năng hoạt động ban đêm thực sự đầu tiên của họ.
Những chiếc máy bay điều khiển từ xa ma cà rồng đã gây ra sự tàn phá cho quân đội Nga không chuẩn bị, những người đã coi bóng tối là sự bảo vệ. Thả hàng chục quả lựu đạn, những chiếc máy bay điều khiển từ xa đã thổi bay những chiếc xe đang đỗ và phá hủy các công sự. Người Nga gọi những chiếc máy bay điều khiển từ xa ban đêm là “Baba Yagas” theo tên một phù thủy rừng trong truyền thuyết Slav.
Nhiều cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa ma cà rồng ban đầu nhắm vào các mục tiêu cố định: quân đội Nga trong nơi trú ẩn qua đêm của họ. Nhưng khi các nhà điều hành Ukraine trở nên thành thạo hơn—một xu hướng mà việc thành lập Lực lượng Hệ thống Điều khiển từ xa có ý định khuyến khích—họ cũng bắt đầu nhắm vào các mục tiêu di động.
Ngày càng có nhiều máy bay điều khiển từ xa góc nhìn thứ nhất bùng nổ ở cả hai bên của cuộc chiến tranh rộng lớn hơn có trí thông minh nhân tạo trên máy bay giúp hướng dẫn chúng đến các mục tiêu có hình dạng con người trong những khoảnh khắc cuối cùng của chuyến bay. Nhưng máy bay điều khiển từ xa ma cà rồng không phải là máy bay điều khiển từ xa FPV sử dụng một lần.
Một chiếc FPV nặng ba pound có thể có giá 500 đô la. Một chiếc máy bay điều khiển từ xa ma cà rồng có thể nặng tới 40 pound và có giá hơn 10.000 đô la. Thay vì bay vào mục tiêu như một chiếc FPV giá rẻ, một chiếc máy bay điều khiển từ xa ma cà rồng sẽ ném bom từ trên cao.
Vì vậy, kỹ năng của người điều khiển vẫn là tất cả khi máy bay điều khiển từ xa ma cà rồng đuổi theo mục tiêu di động. Đối với người điều khiển máy bay điều khiển từ xa ma cà rồng, đó là cách bắn phá theo kiểu cũ: khớp tốc độ và hướng của mục tiêu và tính toán khoảng cách dựa trên độ cao.
Có thể chắc chắn rằng nhiều cuộc ném bom bằng máy bay điều khiển từ xa vào ban đêm vào các mục tiêu di động sẽ trượt mục tiêu—và Lực lượng Hệ thống Điều khiển từ xa chỉ đơn giản là từ chối đăng tải các video về các cuộc tấn công thất bại. Tuy nhiên, bất kỳ cuộc đột kích nào vào ban đêm đều thành công là điều đáng kinh ngạc. “Đánh trúng mục tiêu di động là một nhiệm vụ có dấu sao”, chi nhánh tuyên bố, sử dụng thuật ngữ “dấu sao” có nghĩa là “đặc biệt”.
[Forbes: Ukraine’s Night Drones Are Bombing Moving Russian Tanks Now]
3. Zelenskiy nói rằng người Nga cố gắng đột phá qua hàng phòng ngự của Ukraine ở Kursk trong năm ngày
Tổng thống Zelenskiy cho biết người Nga đã cố gắng đột phá qua hàng phòng ngự của Ukraine ở Kursk trong năm ngày trước khi nhìn nhận thất bại. Ông cho biết như trên trong cuộc họp báo hôm Thứ Ba, 15 Tháng Mười.
Tổng thống Zelenskiy đã báo cáo về tình hình giao tranh dữ dội tại khu vực chiến sự và các nỗ lực của quân đội Nga nhằm phá vỡ hệ thống phòng thủ ở Tỉnh Kursk.
“Tôi đã tổ chức một phiên họp của Ban tham mưu của Tổng tư lệnh tối cao. Có một báo cáo của Tổng tư lệnh Oleksandr Syrskyi về tình hình hoạt động. Các cuộc giao tranh đang diễn ra dọc theo toàn bộ chiều dài của tiền tuyến, nhưng giao tranh đặc biệt dữ dội ở mặt trận Pokrovsk và Kurakhove. Người Nga đã cố gắng phá vỡ các tuyến phòng thủ của chúng ta ở Kursk trong năm ngày. Những người lính đang cố thủ và chống trả.'
Tổng thống cũng đề cập đến phân tích chuyên sâu của Cơ quan Tình báo Quốc phòng Ukraine và Cơ quan Tình báo Đối ngoại Ukraine về các quốc gia và tổ chức hỗ trợ Nga trong cuộc chiến chống lại Ukraine.
Phân tích bao gồm cả hỗ trợ quân sự, kinh tế và chính trị công khai và bí mật. Tổng thống nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát triển các kế hoạch làm suy yếu các liên minh tội phạm này cùng với các đối tác.
Hơn nữa, trong cuộc họp, Bộ Quốc phòng đã báo cáo về hợp đồng vũ khí cho giai đoạn hiện tại và tiếp theo, bao gồm hỗ trợ của đối tác và đầu tư vào ngành công nghiệp quốc phòng Ukraine.
Viện Nghiên cứu Chiến tranh, gọi tắt là ISW báo cáo rằng quân đội Nga đã tăng cường phản công ở Tỉnh Kursk của Nga vào ngày 10 và 11 tháng 10 để cố gắng đẩy lùi lực lượng Ukraine trước khi điều kiện thời tiết xấu đi hạn chế khả năng cơ động của họ trên chiến trường.
Oleksandr Syrskyi, Tổng tư lệnh Quân đội Ukraine, cho biết Nga đã tái triển khai khoảng 50.000 quân tới Tỉnh Kursk, làm suy yếu vị thế của nước này trên chiến trường Ukraine.
[Ukrainska Pravda: Zelenskyy says Russians try to break through Ukrainian defence in Kursk Oblast for five days]
4. Putin trình hiệp ước về quan hệ đối tác chiến lược với Bắc Hàn lên quốc hội
Putin đã đệ trình dự luật hiệp ước hợp tác chiến lược với Bắc Hàn lên Duma Quốc gia, được công bố trực tuyến vào ngày 14 tháng 10, để phê chuẩn.
Một trong những nguyên tắc của hiệp ước là điều khoản quy định rằng mỗi quốc gia phải cung cấp hỗ trợ quân sự cho quốc gia kia trong trường hợp bị tấn công.
Hiệp ước này được Putin và nhà lãnh đạo Bắc Hàn Kim Chính Ân ký lần đầu tiên vào tháng 6 năm 2024. Hiệp ước quốc phòng chính thức có hiệu lực khi cả hai quốc gia phê chuẩn thỏa thuận.
Mạc Tư Khoa và Bình Nhưỡng đã tăng cường hợp tác quân sự khi Nga tìm kiếm vũ khí và hỗ trợ khác trong cuộc chiến toàn diện chống lại Ukraine. Trong những tuần gần đây, các tuyên bố về sự hiện diện trực tiếp hơn của Bắc Hàn tại Ukraine đã tăng lên.
Tổng thống Volodymyr Zelenskiy ngày 14 tháng 10 tuyên bố rằng Nga có kế hoạch lôi kéo trực tiếp Bắc Hàn vào cuộc chiến toàn diện chống lại Ukraine trong những tháng tới.
Theo tình báo quân sự Ukraine, kế hoạch của Nga cho mùa thu và mùa đông bao gồm “sự tham gia thực sự của Bắc Hàn vào cuộc chiến”, Zelenskiy cho biết.
Ngày hôm trước, Zelenskiy đã cảnh báo về “liên minh ngày càng gia tăng” của Nga với Bắc Hàn, nói rằng quan hệ đối tác này đã vượt ra ngoài một thỏa thuận vũ khí và hiện “thực chất là chuyển người từ Bắc Hàn sang lực lượng quân sự xâm lược”.
Tuyên bố của Zelenskiy được đưa ra sau khi có báo cáo rằng một số sĩ quan Bắc Hàn đã thiệt mạng trong một cuộc tấn công bằng hỏa tiễn của Ukraine tại Ukraine bị tạm chiếm. Tờ Kyiv Independent không thể xác minh những báo cáo này, vốn chưa được xác nhận ngoài một nguồn tình báo duy nhất.
Bộ trưởng Quốc phòng Nam Hàn Kim Dung Huyền đã nói với các nhà lập pháp vào đầu tháng 10 rằng Bắc Hàn có khả năng đang lên kế hoạch gửi quân đến Ukraine để chiến đấu cùng với Nga. Phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov vào ngày 10 tháng 10 đã bác bỏ những báo cáo này là “tin giả”.
Thỏa thuận do Putin và Kim ký có nhiều điểm tương đồng với các hiệp ước lịch sử. Hãng thông tấn Yonhap của Nam Hàn lưu ý vào tháng 6 rằng Điều 4 của hiệp ước, thảo luận về nghĩa vụ cung cấp hỗ trợ quân sự, sao chép lại cách diễn đạt từ Điều 1 của Hiệp ước hữu nghị và tương trợ giữa Bắc Hàn và Liên Xô năm 1961.
[Kyiv Independent: Putin submits treaty on strategic partnership with North Korea to parliament]
5. Putin sử dụng quân đội Bắc Hàn để chiến đấu ở Ukraine, Zelenskiy nói
Kyiv cho biết vào cuối Chúa Nhật rằng Bắc Hàn đã cử người sang chiến đấu cùng quân đội Nga ở Ukraine.
“Chúng ta thấy một liên minh ngày càng tăng giữa Nga và các chế độ như Bắc Hàn”, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy phát biểu trong bài phát biểu hàng đêm của mình. “Đây không còn chỉ là việc chuyển giao vũ khí. Thực ra là chuyển giao người từ Bắc Hàn cho lực lượng quân sự xâm lược”.
Mạc Tư Khoa và Bình Nhưỡng đã tăng cường đáng kể mối quan hệ sau cuộc xâm lược toàn diện của Nga vào Ukraine, ký một hiệp ước quốc phòng vào tháng 6 trong chuyến thăm đầu tiên của Putin tới Bắc Hàn sau 25 năm.
Sau sự hợp tác đó, Bộ trưởng Quốc phòng Nam Hàn Kim Dung Huyền đã nói vào đầu tháng này rằng Bắc Hàn có khả năng sẽ đưa binh lính của mình đến Ukraine để chiến đấu cùng với quân đội Nga. Truyền thông Ukraine đưa tin vào đầu tháng 10 rằng ít nhất 6 binh lính Bắc Hàn đã thiệt mạng sau khi lực lượng Kyiv ném bom vào lãnh thổ bị Nga tạm chiếm gần Donetsk.
Trong bài phát biểu hôm Chúa Nhật, Zelenskiy nhắc lại lời kêu gọi các đồng minh phương Tây của Ukraine cho phép Kyiv sử dụng vũ khí tầm xa sâu hơn trên lãnh thổ Nga, ông nói rằng: “Chúng ta cần hành động ngay bây giờ để ngăn chặn Nga và đồng bọn thích ứng với khả năng của chúng ta.
“Khi chúng ta nói về việc cung cấp cho Ukraine khả năng tầm xa lớn hơn và nguồn cung cấp quyết định hơn cho lực lượng của chúng ta, thì đó không chỉ là danh sách các thiết bị quân sự”, Zelenskiy cho biết trong bài phát biểu của mình vào Chúa Nhật. “Hòa bình thực sự chỉ có thể đạt được thông qua sức mạnh, và toàn bộ tuần tới sẽ dành cho việc hợp tác với các đối tác của chúng ta vì lợi ích của sức mạnh đó, vì lợi ích của hòa bình thực sự”.
Tuần này là tuần quan trọng đối với Ukraine và các đồng minh trên trường Liên Hiệp Âu Châu.
Các bộ trưởng ngoại giao của Liên minh Âu Châu đã họp tại Luxembourg vào hôm Thứ Hai, 14 Tháng Mười, nơi họ dự kiến thảo luận về kế hoạch chiến thắng của Zelenskiy cho cuộc chiến. Họ cũng sẽ tìm cách gỡ bỏ lệnh cấm Liên Hiệp Âu Châu tài trợ cho Ukraine, mà Hung Gia Lợi đã trì hoãn. Budapest cũng đang chặn các kế hoạch của Liên Hiệp Âu Châu, Washington và G7 nhằm cung cấp một khoản vay lớn cho Ukraine.
Các nguyên thủ quốc gia và chính phủ Liên Hiệp Âu Châu sẽ họp tại Brussels vào thứ năm tuần này, với chương trình nghị sự về việc hỗ trợ Ukraine tại hội nghị thượng đỉnh Hội đồng Âu Châu.
[Politico: Putin uses North Korean troops to fight in Ukraine, Zelenskyy says]
6. NATO tiến hành tập trận hạt nhân sau cảnh báo của Nga
Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương, gọi tắt là NATO hôm thứ Hai đã tiến hành một cuộc tập trận hạt nhân với sự tham gia của hàng chục chiến đấu cơ bay qua miền Nam Âu Châu, diễn ra sau khi Putin đề xuất rằng Mạc Tư Khoa sẽ thay đổi học thuyết xác định cách thức sử dụng vũ khí hạt nhân.
Cuộc tập trận thường niên kéo dài hai tuần mang tên “Steadfast Noon” đã được lên kế hoạch từ lâu và có sự tham gia của các máy bay có khả năng mang đầu đạn hạt nhân của Hoa Kỳ, nhưng không sử dụng bất kỳ vũ khí thật nào, liên minh cho biết trong một tuyên bố.
Tuy nhiên, các cuộc tập trận diễn ra sau căng thẳng giữa NATO và Mạc Tư Khoa, vốn đã tăng cao hơn nữa sau khi Putin tuyên bố vào tháng trước rằng Nga sẽ thay đổi học thuyết hạt nhân để coi bất kỳ cuộc tấn công nào vào nước này được một cường quốc hạt nhân hỗ trợ là một cuộc tấn công chung. Điều này làm dấy lên viễn cảnh rằng điều này có thể bao gồm cả Ukraine, quốc gia được các đồng minh phương Tây và vũ khí của họ hỗ trợ, trong bối cảnh cuộc chiến tranh Nga-Ukraine đang diễn ra bắt đầu vào tháng 2 năm 2022.
Putin đã nhiều lần đưa ra những tuyên bố gây sốc về vũ khí hạt nhân trong bối cảnh chiến tranh vì Mạc Tư Khoa có nhiều đầu đạn hạt nhân hơn bất kỳ quốc gia nào khác, theo Chiến dịch quốc tế xóa bỏ vũ khí hạt nhân, gọi tắt là ICANW.
Vào tháng 6, nhà lãnh đạo Nga cho biết phương Tây “không nên xem nhẹ” khả năng đất nước ông sử dụng vũ khí hạt nhân.
Cuộc tập trận của NATO bắt đầu vào thứ Hai có sự tham gia của 2.000 quân nhân từ tám căn cứ không quân, chủ yếu thực hiện các chuyến bay qua các nước chủ nhà là Bỉ và Hòa Lan và không phận trên Đan Mạch, Vương quốc Anh và Biển Bắc.
Chúng bao gồm máy bay phản lực có khả năng mang vũ khí hạt nhân, máy bay ném bom, chiến binh hộ tống, máy bay tiếp nhiên liệu và máy bay có khả năng trinh sát và nhiệm vụ điện tử. Chiến đấu cơ F-35A đầu tiên của đồng minh từ Hòa Lan cũng sẵn sàng thực hiện các vai trò hạt nhân.
Không đề cập đến Nga, Tổng thư ký NATO Mark Rutte cho biết trong tuyên bố của khối quân sự này rằng cuộc tập trận “là một cuộc thử nghiệm quan trọng về khả năng răn đe hạt nhân của liên minh và gửi đi một thông điệp rõ ràng tới bất kỳ đối thủ nào rằng NATO sẽ bảo vệ và phòng vệ tất cả các đồng minh”.
Bắt đầu từ tháng 5, Nga đã tổ chức các cuộc tập trận chung với Belarus để thực hành triển khai vũ khí hạt nhân chiến thuật mà việc sử dụng trên chiến trường đã trở thành chủ đề đồn đoán kể từ khi Putin bắt đầu cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine.
Bộ Ngoại giao Nga đã liên kết các cuộc tập trận này với những gì họ mô tả là “tuyên bố hiếu chiến” của Pháp, Anh và việc chuyển giao Hệ thống hỏa tiễn chiến thuật của Quân đội Hoa Kỳ, gọi tắt là ATACMS cho Ukraine.
Các nhà phân tích nghi ngờ rằng Putin sẽ dùng đến vũ khí hạt nhân, nhưng ông đã tăng cường các luận điệu về các mối đe dọa hạt nhân của Nga vào cuối tháng 9 mà Rutte gọi là “thiếu thận trọng và vô trách nhiệm” mặc dù các chuyên gia đã mô tả đây là một bước đi khác trong chiến dịch thông tin của Điện Cẩm Linh chứ không phải là một lời cảnh báo rõ ràng về ý định đó.
Học thuyết hạt nhân của Nga nêu rõ vũ khí hạt nhân có thể được sử dụng để đáp trả các cuộc tấn công đầu tiên hoặc các cuộc tấn công gây ra mối đe dọa hiện hữu đối với Nga, mặc dù trường hợp sau này không được định nghĩa rõ ràng.
Tuy nhiên, Putin cho biết ông sẽ cân nhắc sử dụng vũ khí hạt nhân nếu phát hiện có một vụ phóng hỏa tiễn, máy bay và máy bay điều khiển từ xa ồ ạt vào lãnh thổ của mình, gây ra “mối đe dọa nghiêm trọng” đến chủ quyền của nước này.
[Newsweek: NATO Conducts Nuclear Exercise After Russia Warning]
7. Giám đốc tình báo Đức: Hoạt động bí mật của Putin đạt đến mức độ chưa từng có
Các giám đốc tình báo Đức đã đưa ra cảnh báo nghiêm khắc về hoạt động gián điệp của Nga và sự chuẩn bị cho xung đột quân sự với NATO tại phiên điều trần trước quốc hội hôm Thứ Hai, 14 Tháng Mười.
Bruno Kahl, nhà lãnh đạo cơ quan tình báo nước ngoài của Đức, gọi tắt là BND, cho biết, ý chí sử dụng các biện pháp kết hợp và bí mật của Mạc Tư Khoa đã đạt đến “mức độ chưa từng thấy”, đồng thời cảnh báo rằng “đối đầu quân sự trực tiếp với NATO đã trở thành một lựa chọn đối với Mạc Tư Khoa”.
Mục tiêu của Điện Cẩm Linh là chia rẽ phương Tây để cản trở khả năng tự vệ của Âu Châu trong khi củng cố quân đội Nga để chuẩn bị cho một cuộc tấn công tiềm tàng, Kahl nói với các nghị sĩ.
“Putin sẽ tiếp tục thử thách các ranh giới đỏ của phương Tây và tiếp tục leo thang cuộc đối đầu”, ông nói. “Quân đội Nga có thể sẽ ở vị trí, về mặt nhân sự và vật chất, để phát động một cuộc tấn công chống lại NATO vào cuối thập niên này”.
Kahl nhấn mạnh rằng Điện Cẩm Linh - quốc gia đã tiến hành cuộc chiến tranh toàn diện với nước láng giềng Ukraine kể từ tháng 2 năm 2022 - đang chi tiêu cho quân đội nhiều hơn nhiều so với các nước Âu Châu và đang tăng cường đáng kể lực lượng quân sự thông thường của mình.
Kahl cho biết: “Tất nhiên, trọng tâm của sự tăng cường này là theo hướng chiến lược về phía tây dọc theo sườn phía đông của NATO”.
Theo Kahl, mục tiêu cuối cùng của Putin là “đẩy Hoa Kỳ ra khỏi Âu Châu” và khôi phục lại ranh giới NATO của cuối những năm 1990, qua đó tạo ra “khu vực ảnh hưởng của Nga” và thiết lập “trật tự thế giới mới”.
Thomas Haldewang, nhà lãnh đạo Văn phòng Liên bang Bảo vệ Hiến pháp - cơ quan tình báo trong nước của Đức - cho biết cơ quan của ông đang quan sát thấy “hành vi hung hăng của các cơ quan tình báo Nga” và hoạt động gián điệp và phá hoại của các tác nhân Nga tại Đức đã gia tăng “cả về số lượng và phẩm chất” khi Nga thậm chí còn sẵn sàng “đặt mạng sống con người vào vòng nguy hiểm”.
Đầu năm nay, CNN đưa tin rằng các cơ quan tình báo Hoa Kỳ và Đức đã ngăn chặn một âm mưu của Nga nhằm ám sát CEO của nhà sản xuất vũ khí Rheinmetall, nơi sản xuất vũ khí mà chính quyền Đức đã gửi đến Ukraine.
[Politico: German spy chief: Putin’s covert operations reach unprecedented level]
8. Cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Nga vào Kherson giết chết 2 người
Trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv hôm Thứ Ba, 15 Tháng Mười, phát ngôn nhân cảnh sát quốc gia Ukraine, Đại Úy Alyona Lyutnytska. cho biết một cuộc tấn công của Nga vào Tỉnh Kherson bằng máy bay điều khiển từ xa góc nhìn thứ nhất vào ngày 14 tháng 10 đã giết chết hai phụ nữ trong xe của họ.
Ukraine đã giải phóng thành phố Kherson ở phía nam khỏi sự xâm lược của Nga vào tháng 11 năm 2022. Kể từ đó, quân đội Nga thường xuyên tấn công thành phố này và các khu vực lân cận dọc theo bờ tây sông Dnipro.
Trong những tuần gần đây, người dân Kherson đã báo cáo về sự gia tăng các cuộc tấn công bừa bãi của Nga bằng máy bay điều khiển từ xa FPV vào các mục tiêu dân sự trong thành phố và các khu vực khác của tỉnh, gọi chiến lược mới này là “cuộc săn lùng con người”.
Văn phòng công tố khu vực cho biết vụ việc gần đây nhất xảy ra gần thị trấn Beryslav, cách thành phố Kherson khoảng 75 km về phía đông.
Một chiếc xe dân sự chở năm người bên trong đã bị máy bay điều khiển từ xa FPV tấn công, khiến hai phụ nữ 72 và 56 tuổi thiệt mạng, cũng như làm một người đàn ông 72 tuổi và một phụ nữ 63 tuổi bị thương.
Bộ Nội vụ cho biết tài xế của chiếc xe không bị thương.
[Kyiv Independent: Russian drone attack on Kherson Oblast kills 2]
9. Ukraine chỉ trích người chiến thắng giải Oscar vì thái độ ủng hộ Nga
Cứ một Sean Penn thì có một Jared Leto.
Người dân Ukraine đã vô cùng tức giận vào cuối tuần qua khi Leto - một diễn viên từng đoạt giải Oscar và là ca sĩ chính của ban nhạc Thirty Seconds to Mars - bày tỏ nỗi buồn vì không thể biểu diễn tại Nga trong bài phát biểu tại một buổi hòa nhạc ở Belgrade vào tuần trước.
“ Chúng tôi nhớ các bạn, các bạn biết mà. Tôi nói cho các bạn biết, một ngày nào đó khi tất cả những vấn đề này kết thúc, chúng tôi sẽ đến thăm các bạn ở quê hương của các bạn. Chúng tôi sẽ lên St. Petersburg, đến Mạc Tư Khoa, chúng tôi sẽ xuống Kyiv, chúng tôi sẽ tiệc tùng và tụ tập với mọi người theo cách mà mọi thứ nên như vậy,” Leto nói trong khi biểu diễn cùng ban nhạc.
Trong nhiều video hòa nhạc được người hâm mộ đăng tải vào cuối tuần, Leto đã hỏi có bao nhiêu người trong số khán giả là người Nga và sau tiếng reo hò lớn, anh ta nói rằng anh ta “cảm thấy một chút năng lượng của người Nga tối nay”.
Bộ Ngoại giao Ukraine ra tuyên bố hôm Chúa Nhật rằng mong muốn được biểu diễn ở Nga của Leto là sự xúc phạm đối với người dân Ukraine đang “hy sinh” mạng sống của mình để “bảo vệ tự do” trước cuộc xâm lược toàn diện đang diễn ra của nhà lãnh đạo Điện Cẩm Linh Vladimir Putin.
Bộ này cho biết: “Không thể có sự tâng bốc nào đối với Nga khi nước này tiếp tục nỗ lực giải quyết 'vấn đề' tồn tại của Ukraine”.
Leto — người đã giành giải Oscar cho Nam diễn viên phụ xuất sắc nhất năm 2014 cho vai diễn trong “Dallas Buyers Club” — trước đây đã ủng hộ Ukraine trong cuộc kháng chiến chống lại cuộc tấn công của Putin.
Nhiều ngôi sao Hollywood khác, bao gồm các diễn viên Mark Hamill, Ben Stiller, Liev Schreiber và Sean Penn đã kiên quyết ủng hộ Kyiv trong cuộc chiến chống lại Nga.
[Politico: Ukraine slams Oscar winner over pro-Russia outburst]
10. Thành viên của Nghị Viện Âu Châu Slovakia gây tranh cãi đến thăm Mạc Tư Khoa để cảm ơn Nga vì đã ‘giải phóng’
Thành viên của Nghị Viện Âu Châu người Slovakia thân Nga Ľuboš Blaha thuộc đảng Smer của liên minh cầm quyền đang đến thăm Mạc Tư Khoa để “cảm ơn vì sự giải phóng khỏi chủ nghĩa phát xít” và “xin lỗi vì tình trạng bài Nga ở phương Tây”.
Trong đoạn video dài bốn phút được đăng trên Telegram, Blaha đi bộ qua Quảng trường Đỏ của Mạc Tư Khoa, hồi tưởng về “tình anh em Slavơ” và phát tán tài liệu tuyên truyền ủng hộ Điện Cẩm Linh.
“Nước Nga vẫn tươi đẹp, vẫn thông thái và vẫn tiên tiến. Xin hãy dừng lại việc căm ghét nước Nga. Tôi đến Mạc Tư Khoa với tư cách là một người bạn của nước Nga vì tôi không thể nhìn thêm nữa vào chứng sợ Nga đang phát triển ở phương Tây”, Blaha nói trong video, đồng thời cho biết ông sẽ đến viếng thăm vị chỉ huy chiến tranh Liên Xô Georgy Zhukov tại lễ tưởng niệm của ông.
“Quốc gia Nga đã giải phóng chúng ta khỏi chủ nghĩa phát xít và đã hy sinh rất nhiều cho chúng ta”, Blaha nói. “Tôi xin lỗi vì tất cả những nghị quyết hiếu chiến, đầy thù hận và theo nghĩa đen là phát xít mà Nghị viện Âu Châu đang thông qua chống lại Nga. Chúng tôi là người Slav, không ai có thể khiến chúng tôi ghét nước Nga”, ông nói.
Blaha, người được bầu vào Nghị viện Âu Châu lần đầu tiên vào tháng 6, cho biết thêm rằng ông phản đối việc tiếp tục hỗ trợ quân sự cho Kyiv và các lệnh trừng phạt đối với Nga, được phương Tây đưa ra như một phản ứng trước cuộc xâm lược toàn diện của Mạc Tư Khoa vào Ukraine vào năm 2022.
“Chúng ta sẽ nhắc nhở bản thân về sự thật lịch sử: chủ nghĩa phát xít và chiến tranh đến từ phương Tây; tự do và hòa bình đến từ phương Đông”, Blaha nói, nhắc lại lời của Thủ tướng Slovakia Robert Fico, người đã sử dụng cụm từ tương tự khi ông tuyên bố sẽ ngăn cản Ukraine gia nhập NATO.
Chuyến đi và phát biểu của Blaha đã vấp phải sự chỉ trích từ Phó chủ tịch Nghị viện Âu Châu Martin Hojsík thuộc đảng đối lập Progressive Slovakia.
“Tôi sẽ không ngạc nhiên nếu chuyến thăm Mạc Tư Khoa của một thành viên của Nghị Viện Âu Châu nào đó có chương trình nghị sự là trao một lá thư trong nhà vệ sinh. Hay ông ấy sẽ để việc đó cho ông chủ đảng của mình, người sẽ đến Mạc Tư Khoa vào năm tới?” ông viết trong một bài đăng, ám chỉ đến cái gọi là bức thư mời trong đó các chính trị gia cộng sản Tiệp Khắc yêu cầu Liên Xô can thiệp để đàn áp các cuộc biểu tình Mùa xuân Praha, đóng vai trò là cái cớ cho cuộc xâm lược năm 1968. Người ta đồn rằng bức thư đó đã được trao cho nhà lãnh đạo Liên Xô lúc bấy giờ là Leonid Brezhnev trong nhà vệ sinh.
Chính phủ Slovakia trở nên thân Nga hơn đáng kể sau khi Fico trở lại nắm quyền vào mùa thu năm ngoái.
Fico cho biết ông sẽ khôi phục quan hệ với Nga nếu chiến tranh Ukraine kết thúc trong nhiệm kỳ của ông, đồng thời cũng nói rằng cách duy nhất để chấm dứt chiến tranh của Điện Cẩm Linh là Kyiv phải từ bỏ một số lãnh thổ của mình cho những kẻ xâm lược.
[Politico: Controversial Slovak MEP visits Moscow to thank Russia for ‘liberation’]
11. Bản tin tình báo của Cục Tình Báo Bộ Quốc Phòng Vương Quốc Anh
Trong bản tin tình báo mới nhất, Cục Tình Báo Bộ Quốc Phòng Vương Quốc Anh đã đưa ra các nhận định liên quan đến cuộc tập trận của Hải Quân Nga.
Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Phương Thảo.
Từ ngày 10 đến ngày 16 tháng 9 năm 2024, Hải quân Liên bang Nga đã tiến hành OKEAN-24, một cuộc tập trận chiến lược quy mô lớn. Cuộc tập trận này diễn ra sau hai năm tạm dừng mọi cuộc tập trận quy mô lớn của lực lượng vũ trang Nga. Cho đến năm 2022, Nga đã tiến hành một cuộc tập trận thường niên có sự tham gia của tất cả các lực lượng vũ trang của mình – đó là cuộc tập trận chiến lược chung, gọi tắt là JSE - nhưng hai cuộc tập trận gần đây nhất gần như chắc chắn đã bị hủy bỏ do hậu quả của cuộc chiến ở Ukraine
OKEAN-24 có thể là một nỗ lực để chứng minh phạm vi và khả năng bất chấp chiến tranh. Các báo cáo ban đầu của phương tiện truyền thông Nga nêu rằng OKEAN-2024 sẽ có sự tham gia của hơn 400 tàu, 120 máy bay, 7.000 phương tiện và 90.000 nhân sự, với các đơn vị tiến hành các hoạt động ở Biển Barents, Biển Baltic, Địa Trung Hải và Biển Caspi cũng như Thái Bình Dương và Bắc Băng Dương.
Cuộc tập trận đã diễn ra ở những khu vực này, nhưng Nga gần như chắc chắn đã phóng đại những con số này một cách thô thiển vì hiện tại chỉ có khoảng 300 tàu có thể tham gia.
Không có hoạt động OKEAN-2024 nào diễn ra ở Hắc Hải, rất có thể là do các cuộc tấn công của Ukraine trong sáu tháng đầu năm 2024.