1. Putin phá ra cười ngạo mạn khi được thông báo rằng ông đang trễ cho cuộc gọi với Tổng thống Trump
Putin có thể được nhìn thấy đang mỉm cười trước khi phá ra cười lớn khi được thông báo rằng ông đang trễ cho cuộc gọi rất được mong đợi với Tổng thống Trump trong một video đang lan truyền trên X, trước đây gọi là Twitter.
Mối quan hệ giữa Putin và Tổng thống Trump thường là tâm điểm chú ý của chính trị toàn cầu và cuộc điện đàm của họ vào thứ Ba để thảo luận về khả năng đàm phán hòa bình liên quan đến cuộc chiến giữa Nga và Ukraine đã được nhiều người mong đợi.
Hai nhà lãnh đạo dự kiến sẽ thảo luận về lệnh ngừng bắn do Washington và Kyiv đề xuất. Putin cho biết vào ngày 13 tháng 3 rằng ông đồng ý với lệnh ngừng bắn về nguyên tắc nhưng nhấn mạnh rằng các điều khoản chính vẫn cần được thảo luận. Nếu Nga chọn theo đuổi lệnh ngừng bắn, điều này có khả năng mở đường cho việc đạt được hòa bình nhanh chóng và chấm dứt cuộc chiến kéo dài ba năm.
Đây không phải là lần đầu tiên Putin để một viên chức Hoa Kỳ chờ đợi. Theo Sky News, ông đã để phái viên của Tổng thống Trump tại Trung Đông, Steve Witkoff, chờ đợi trong tám giờ vào ngày 13 tháng 3 khi ông gặp nhà lãnh đạo Belarus Alexander Lukashenko. Tổng thống Trump đã bác bỏ những báo cáo này trong một bài đăng trên Truth Social.
Đoạn video Putin cười vào thứ Ba được đăng bởi Pekka Kallioniemi, một nghiên cứu viên không thường trú tại Trung tâm Quốc phòng và An ninh Quốc tế, người đã viết trên X, “Putin lại bắt Tổng thống Trump phải chờ đợi thêm lần nữa. Hai nhà lãnh đạo này được cho là đã gặp nhau rồi, nhưng Putin vẫn đang tham dự một hội nghị nào đó. Khi Putin được nhắc về cuộc họp, mọi người bắt đầu cười - họ thực sự đang chế giễu Tổng thống Trump và đoàn tùy tùng của ông ấy.”
Trong video, có thể thấy Putin đang gặp gỡ các đại diện doanh nghiệp là thành viên của Liên minh các nhà công nghiệp và doanh nhân Nga, theo hãng thông tấn nhà nước Nga TASS.
Phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov cho biết cuộc điện đàm kéo dài hai giờ với Tổng thống Trump để thảo luận về việc chấm dứt chiến tranh với Ukraine dự kiến sẽ bắt đầu lúc 9 giờ sáng theo giờ miền Đông vào thứ Ba và hai nhà lãnh đạo sẽ nói về “việc bình thường hóa hơn nữa quan hệ song phương của chúng ta”, theo hãng thông tấn nhà nước Nga RIA.
Dan Scavino, phó chánh văn phòng Tòa Bạch Ốc, viết trên X rằng Tổng thống Trump bắt đầu cuộc điện đàm với Putin lúc 10 giờ sáng theo giờ miền Đông và rằng “cuộc gọi diễn ra tốt đẹp và vẫn đang tiếp tục”.
Tổng thống Trump nói với các phóng viên vào tối Chúa Nhật rằng “Rất nhiều công việc đã được thực hiện vào cuối tuần” và rằng “Chúng tôi muốn xem liệu chúng tôi có thể chấm dứt cuộc chiến này hay không. Có thể chúng tôi có thể, có thể chúng tôi không thể, nhưng tôi nghĩ chúng tôi có cơ hội rất tốt.”
Khi được hỏi về những nhượng bộ mà Putin có thể đưa ra, Tổng thống Trump cho biết họ sẽ thảo luận về đất đai và nhà máy điện.
Tổng thống Trump đã làm sáng tỏ thêm về cuộc gọi sắp tới của ông với Putin trong một bài đăng trên Truth Social vào tối Thứ Hai và viết, “Nhiều yếu tố của Thỏa thuận Cuối cùng đã được đồng ý, nhưng vẫn còn nhiều điều chưa đạt được. Hàng ngàn binh lính trẻ và nhiều người khác đang bị giết. Mỗi tuần có 2.500 binh lính tử vong, từ cả hai phía, và điều này phải chấm dứt NGAY BÂY GIỜ. Tôi rất mong chờ cuộc gọi với Tổng thống Putin. “
Laura Rozen, một nhà báo, đã viết trên X: “Putin bắt Tổng thống Trump phải chờ đợi, trong khi phát ngôn nhân Tòa Bạch Ốc lại lên TV để nói rằng Putin tôn trọng Tổng thống Trump đến mức nào.”
Brett Bruen, chủ tịch Phòng Tình hình Toàn cầu, đã viết trên X: “Bắt các nhà lãnh đạo chờ đợi là một trò chơi quyền lực cũ của Putin. Nhưng, đây là một trò khá tàn bạo. Putin đang công khai chế giễu Tổng thống Trump.”
Steven Pifer, cựu đại sứ Hoa Kỳ tại Ukraine, viết trên X: “Một cái giá phải trả cho những nhượng bộ của #Tổng thống Trump đối với #Putin trong sáu tuần qua: Putin coi Tổng thống Trump là người yếu đuối, không ngại bắt ông ấy phải chờ đợi.”
Trùm mafia Vladimir Putin rất coi trọng mặt mũi và thường có các cử chỉ biểu tượng cho thấy mình là nhân vật quan trọng. Vatican ghi nhận Vladimir Putin có 3 cuộc triều yết Đức Giáo Hoàng và cả 3 lần ông ta đều cố ý đến trễ.
Theo các báo cáo, Putin đã có cuộc gặp thứ ba với Đức Thánh Cha vào ngày 4 tháng 7, 2019 — và đã đến muộn lần thứ ba liên tiếp, lần này là 45 phút. Trong cuộc triều yết đầu tiên vào tháng 11 năm 2013, Putin đã xuất hiện cùng với cha mình và đến muộn 50 phút. Lần thứ hai, vào tháng 6 năm 2015, ông ta đến muộn 75 phút và lần cuối cùng vào ngày 4 Tháng Bẩy, 2019, ông ta đến trễ 45 phút.
[Newsweek: WATCH: Putin Laughs Upon Being Told He's Running Late for Trump Call]
2. Kallas cho biết kế hoạch của Liên Hiệp Âu Châu gửi hơn 40 tỷ đô la viện trợ quân sự đã nhận được ‘sự ủng hộ chính trị rộng rãi’
Sáng kiến cung cấp 40 tỷ euro, hay 43,6 tỷ đô la, viện trợ quân sự cho Ukraine đã nhận được “sự ủng hộ chính trị rộng rãi” từ các quốc gia thành viên Liên Hiệp Âu Châu, nhà lãnh đạo chính sách đối ngoại của Liên Hiệp Âu Châu Kaja Kallas cho biết vào ngày 17 tháng 3 trước cuộc họp của Hội đồng Ngoại trưởng tại Brussels.
Các nhà ngoại giao Liên Hiệp Âu Châu được cho là đã đề xuất tăng gấp đôi viện trợ quân sự cho Ukraine vì các bước đi của chính quyền Tổng thống Donald Trump làm dấy lên nghi ngờ về cam kết của họ đối với an ninh của Kyiv.
Theo Reuters, một số quốc gia thành viên đã phản ứng thận trọng với sáng kiến này. Kallas bác bỏ những tuyên bố này, nói rằng có “sự ủng hộ chính trị rộng rãi”, nhưng “nhiều chi tiết cần phải được giải quyết”.
Kallas cho biết: “Điều quan trọng là Hội đồng đã nói rằng chúng ta cần phải hành động nhanh chóng và đó chính là điều chúng ta đang làm”.
Nhà lãnh đạo chính sách đối ngoại Liên Hiệp Âu Châu cũng cho biết thêm rằng sáng kiến này sẽ được thảo luận trong một cuộc họp riêng có sự tham gia của các bộ trưởng quốc phòng Liên Hiệp Âu Châu, dự kiến diễn ra vào ngày 2-3 tháng 4 tại Warsaw, Ba Lan.
Ngoại trưởng Hung Gia Lợi Peter Szijjarto trước đó đã lên án kế hoạch của Liên Hiệp Âu Châu cung cấp thêm viện trợ cho Ukraine.
“Chúng tôi sẽ không bị lôi kéo vào chuyện này; chúng tôi sẽ không cho phép tiền đóng thuế của người dân Hung Gia Lợi được sử dụng để tài trợ cho các chuyến hàng vũ khí tới Ukraine,” Szijjarto nói, thay vào đó nhấn mạnh rằng Budapest ủng hộ các cuộc đàm phán hòa bình.
Nhà lãnh đạo Hung Gia Lợi, Viktor Orban, đã liên tục cản trở và trì hoãn các lệnh trừng phạt đối với Nga và hỗ trợ quân sự cho Kyiv. Ông cũng ca ngợi việc Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump tái đắc cử, bày tỏ kỳ vọng về một kết thúc nhanh chóng cho cuộc chiến.
[Kyiv Independent: EU plan to send over $40 billion in military aid has 'broad political support,' Kallas says]
3. Đức chuẩn bị mở khóa khoản viện trợ 3 tỷ euro cho Ukraine sau thỏa thuận chi tiêu lịch sử
Chính phủ Đức có kế hoạch giải ngân 3 tỷ euro viện trợ quân sự cho Ukraine sau khi thông qua kế hoạch chi tiêu lịch sử trong tuần này.
Phát biểu với các nhà lập pháp từ Liên minh Dân chủ Kitô giáo, gọi tắt là CDU của mình vào sáng thứ Ba, thủ tướng tương lai Friedrich Merz cho biết gói viện trợ cho Ukraine sẽ được công bố vào thứ Sáu sau khi dự kiến thông qua các cải cách hiến pháp, những người quen thuộc với cuộc thảo luận này nói với POLITICO. Những cải cách đó về cơ bản miễn trừ chi tiêu quốc phòng và viện trợ cho Ukraine khỏi những hạn chế của cái gọi là phanh nợ của Đức, đáp ứng một yêu cầu quan trọng của thủ tướng sắp mãn nhiệm, Olaf Scholz của Đảng Dân chủ Xã hội, gọi tắt là SPD.
Tin tức về việc giải ngân viện trợ cũng được đưa ra đúng thời điểm diễn ra hội nghị thượng đỉnh của các nhà lãnh đạo Liên Hiệp Âu Châu tại Brussels vào cuối tuần này, trong đó vấn đề viện trợ cho Ukraine và tăng cường quốc phòng của Âu Châu sẽ nằm trong chương trình nghị sự.
Scholz đã trì hoãn gói viện trợ 3 tỷ euro cho Ukraine trong chiến dịch dẫn đến cuộc bầu cử ngày 23 tháng 2 tại Đức, với lý do rằng khoản viện trợ đó phải phụ thuộc vào việc vay nợ chứ không phải trích từ ngân sách liên bang thông thường.
Quan điểm đó đã gây ra nhiều chỉ trích.
Nghị sĩ cao cấp của CDU Jürgen Hardt khi đó đã phát biểu rằng: “Rõ ràng là vị trí của thủ tướng đang được dùng làm cái cớ để không giúp đỡ Ukraine”.
Nhưng hiện tại, khi đảng SPD và đảng bảo thủ của Merz đã đồng thanh về một thỏa thuận giải ngân hàng trăm tỷ euro cho khoản vay mới dành cho quân đội và cơ sở hạ tầng của Đức cũng như viện trợ cho Ukraine, chính phủ thiểu số hiện tại của Đức do Scholz đứng đầu dường như đã sẵn sàng giải ngân gói viện trợ trị giá 3 tỷ euro.
Gói viện trợ cho Ukraine là một trong những ranh giới gây tranh cãi nhất giữa các đảng phái chính thống của Đức trước cuộc bầu cử. Scholz đã lập luận rằng nếu không có khoản vay mới, viện trợ cho Ukraine sẽ đòi hỏi phải cắt giảm lương hưu và chi tiêu xã hội.
Các cải cách hiến pháp để mở khóa việc vay nợ đã thay đổi phép tính của Scholz. Các cải cách này có khả năng được thông qua tại hạ viện, hay Bundestag, vào thứ Ba và dự kiến sẽ được chấp thuận tại thượng viện Đức, Bundesrat, vào thứ Sáu.
[Politico: Germany poised to unlock €3B Ukraine aid after historic spending deal]
4. Ông Donald Trump tiết lộ đã có nhiều cuộc gọi gần đây hơn với Putin
Trong một cuộc phỏng vấn với tờ Washington Examiner, Tổng thống Trump tiết lộ rằng cuộc gọi hôm thứ Ba của ông với Putin không phải là cuộc trò chuyện đầu tiên gần đây của họ.
Tổng thống Trump nói với cơ quan truyền thông bảo thủ này rằng hai nhà lãnh đạo đã tham gia nhiều cuộc thảo luận trong những tuần qua, tập trung vào các chiến lược nhằm hạ nhiệt xung đột ở Ukraine.
“Đó là một cuộc gọi rất tốt,” Tổng thống Trump nói với tờ Washington Examiner. “Tôi nghĩ đây là khởi đầu của một điều gì đó tốt đẹp. Sự khởi đầu thực sự diễn ra cách đây ba hoặc bốn tuần. Bạn biết đấy, tôi đã nói chuyện với Putin về — đây không chỉ là một cuộc gọi bắt đầu. Chúng tôi đã có những cuộc gọi khác.”
“Điều đó chưa từng được công khai trước đây”, phóng viên Byron York xen vào.
“ Không, nhưng đây là sự tiếp nối của điều tích cực,” Tổng thống Trump trả lời. “Nếu không tích cực, tôi sẽ nói cho bạn biết.”
[Newsweek: Donald Trump Reveals He's Had More Recent Calls with Vladimir Putin]
5. Tổn thất của Nga ở Ukraine vượt qua mốc quan trọng năm 2025
Theo số liệu từ Quân đội Ukraine, tổn thất quân sự của Nga tại Ukraine đã đạt đến con số đáng buồn khi Mạc Tư Khoa mất 104.650 binh sĩ trong ba tháng rưỡi đầu năm 2025.
Việc Mạc Tư Khoa mất hơn 100.000 quân chỉ làm tăng thêm tình trạng thiếu hụt nhân lực ngày càng trầm trọng, có thể làm tổn hại đến khả năng tiếp tục chiến đấu trong cuộc chiến với Ukraine.
Hơn nữa, tổn thất quân sự lớn của Nga chỉ trong năm nay có thể làm gia tăng căng thẳng giữa Mạc Tư Khoa và Kyiv và kéo dài các cuộc đàm phán hòa bình đang diễn ra.
Khi chiến tranh leo thang, thống kê của Ukraine, bao gồm cả những người bị thương và tử trận, cho thấy Nga đã mất hơn 100.000 quân trong ba tháng rưỡi qua.
Số quân Nga thiệt hại cũng tăng đột biến kể từ tháng 6 năm 2024 và đạt đỉnh vào tháng 12 năm 2024 và Tháng Giêng năm 2025.
Số lượng binh lính thiệt hại của Mạc Tư Khoa lên tới khoảng 2.000 người mỗi ngày vào tháng Giêng, nhưng kể từ đó đã giảm xuống còn khoảng 1.200 đến 1.500 binh lính mỗi ngày vào tháng 2 và tháng 3.
Theo Bộ Quốc phòng Ukraine, kể từ khi chiến tranh bắt đầu khi Nga xâm lược Ukraine vào năm 2022, Kyiv phát hiện Nga đã mất tổng cộng 895.450 người.
Ukraine không thường xuyên công bố thông tin về tổn thất quân sự của mình, nhưng trong bản cập nhật gần đây nhất về vấn đề này, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cho biết trong một cuộc phỏng vấn với NBC News vào tháng 2 rằng, kể từ khi chiến tranh bắt đầu, khoảng 380.000 binh lính Ukraine đã bị thương và 46.000 người đã thiệt mạng.
Bất chấp các cuộc đàm phán hòa bình đang diễn ra, căng thẳng giữa Mạc Tư Khoa và Kyiv vẫn tiếp tục gia tăng khi hai bên gia tăng các cuộc tấn công lẫn nhau.
Ukraine đã tấn công một nhà máy lọc dầu của Nga chịu trách nhiệm sản xuất 50 phần trăm nhiên liệu của Mạc Tư Khoa trong một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa vào đêm ngày 11 tháng 3, trong khi Tổng thống Zelenskiy cho biết Nga đang tăng cường sự hiện diện quân sự của mình dọc biên giới giữa Mạc Tư Khoa và Ukraine trước động thái tiến vào khu vực Sumy ở đông bắc.
Tướng Oleksander Syrskyi, tổng tư lệnh Quân đội Ukraine, đã viết: “Nhờ công tác phối hợp và chuyên nghiệp của những người bảo vệ chúng ta, tổng số thương vong về nhân lực của quân xâm lược kể từ đầu năm nay đã vượt quá 100 ngàn người. Cảm ơn những người lính Ukraine vì công tác chiến đấu chuyên nghiệp và khả năng phục hồi của họ! Vinh quang cho Ukraine!”
Tổng thống Zelenskiy cho biết: “Sau các cuộc đàm phán ở Jeddah và đề xuất của Hoa Kỳ về lệnh ngừng bắn ở tiền tuyến, Nga đã đánh cắp gần một tuần nữa—một tuần chiến tranh mà chỉ có Nga muốn. Chúng tôi sẽ làm mọi thứ để tăng cường hơn nữa ngoại giao. Chúng tôi sẽ làm mọi thứ để ngoại giao có hiệu quả. Nhưng mỗi ngày bây giờ là về việc bảo vệ nền độc lập, nhà nước và nhân dân của chúng tôi.
“Chúng ta phải nhớ rằng—chính sự ủng hộ của quân đội, của tất cả các lực lượng quốc phòng và an ninh, và của nhà nước quyết định mọi thứ. Tôi cảm ơn tất cả mọi người không quên rằng quốc phòng và khả năng phục hồi của Ukraine là tối quan trọng. Tôi biết ơn tất cả những người lính Ukraine, tất cả các đơn vị của chúng ta. Tôi cảm ơn tất cả những người làm việc vì quốc phòng và vì nhà nước của chúng ta. Tôi cảm ơn tất cả người dân Ukraine vì mọi hoạt động gây quỹ cho quân đội Ukraine của chúng ta. Chúng ta phải nhớ rằng—chừng nào kẻ xâm lược còn ở trên đất của chúng ta, và chừng nào còi báo động không kích còn vang lên, chúng ta phải bảo vệ Ukraine.”
Nga có thể không thể tiếp tục chiến đấu trong cuộc chiến với Ukraine nếu cứ tiếp tục mất quân với tốc độ này và có thể phải nhượng bộ trong các cuộc đàm phán hòa bình.
[Newsweek: Russian Losses in Ukraine Cross Grim 2025 Milestone]
6. Nga tuyên bố chiếm được Stepove ở tỉnh Zaporizhzhia, Ukraine phủ nhận
Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố quân đội Nga đã chiếm được làng Stepove của Ukraine ở tỉnh Zaporizhzhia vào ngày 17 tháng 3.
Phát ngôn nhân Lực lượng Phòng vệ miền Nam của Ukraine Vladyslav Voloshyn đã phủ nhận tuyên bố này.
Stepove, với dân số trước chiến tranh là 118 người, nằm cách các làng Pyatykhatky và Mali Shcherbaky ở Zaporizhzhia 5 km, hay 3 dặm. Cả ba thị trấn đều nằm dưới sự xâm lược của Nga vào năm 2022 và 2023.
Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố rằng quân đội của họ đã kiểm soát được Stepove. Tuy nhiên, Voloshyn nói với tờ Kyiv Independent rằng lực lượng Ukraine không mất đất ở khu vực Zaporizhzhia của tiền tuyến.
“Đây là một phương pháp chiến tranh thông tin — đối phương tuyên bố rằng nó đã ở đó trước khi tiến vào. Tôi không xác nhận thông tin rằng Nga đã tiến vào các thị trấn Stepove, Mali Shcherbaky hoặc Shcherbaky và kiểm soát chúng”, Voloshyn nói.
“Giao tranh ác liệt vẫn tiếp diễn ở khu vực này. Đối phương đang cố gắng thay đổi cấu hình của tuyến chiến đấu theo hướng có lợi cho mình. Tổng cộng, sáu cuộc giao tranh đã được ghi nhận ở khu vực Orikhiv trong ngày qua. Ngày hôm kia, có 19 cuộc”, Voloshyn nói thêm.
Theo Voloshyn, kể từ tháng 3, lực lượng Nga đã tăng cường các cuộc tấn công vào Zaporizhzhia. Kể từ đầu mùa xuân, đã có hơn 130 cuộc đụng độ chỉ riêng ở khu vực Orikhiv.
Quân đội Ukraine đã cảnh báo vào mùa thu năm 2024 rằng lực lượng Nga đang tập trung tại Zaporizhzhia Oblastin để chuẩn bị cho một cuộc tấn công ở phía nam. Các công sự kiên cố đã được xây dựng xung quanh thủ phủ khu vực Zaporizhzhia trước cuộc xâm lược có thể xảy ra.
Khu vực gần Stepove là trục chính trong cuộc phản công ở phía nam của Ukraine vào năm 2023, dẫn đến việc giải phóng thị trấn Robotyne nhưng không đạt được bước đột phá lớn nào.
[Kyiv Independent: Russia claims capture of Stepove in Zaporizhzhia Oblast, Ukraine denies]
7. Kyiv ủng hộ lệnh ngừng bắn trong lĩnh vực năng lượng, hy vọng viện trợ quân sự sẽ tiếp tục, Tổng thống Zelenskiy nói
Tổng thống Volodymyr Zelenskiy phát biểu với các phóng viên trong cuộc họp báo trực tuyến ngày 18 tháng 3 rằng Ukraine sẵn sàng đồng ý tạm dừng các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng trong 30 ngày, nhưng cần thêm thông tin chi tiết về thỏa thuận.
Phát biểu của Tổng thống Zelenskiy được đưa ra sau khi Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và Putin thảo luận về khả năng ngừng bắn trong cuộc điện đàm vào đầu ngày hôm đó. Trong cuộc gọi, Putin cho biết ông sẽ đồng ý tạm dừng các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng trong 30 ngày.
“Chúng tôi sẽ ủng hộ đề xuất như vậy, nhưng chúng tôi rất quan tâm đến các chi tiết”, Tổng thống Zelenskiy cho biết qua cuộc họp trực tuyến từ Phần Lan.
“Đề xuất thực sự là gì, các bên đã đồng thanh về điều gì?... Sau khi chúng tôi nhận được thông tin chi tiết từ tổng thống Mỹ, từ phía Mỹ, chúng tôi sẽ chuẩn bị câu trả lời và nhóm sẽ sẵn sàng cho các cuộc đàm phán kỹ thuật.”
Nga đã ném bom vào cơ sở hạ tầng năng lượng dân sự của Ukraine kể từ năm 2022. Trong những tháng gần đây, Mạc Tư Khoa đã tăng cường các chiến dịch trên không với các cuộc ném bom bằng đàn máy bay điều khiển từ xa Shahed diễn ra hàng đêm. Tổng thống Zelenskiy lưu ý trong cuộc họp báo rằng có một cảnh báo không kích đang diễn ra ở Ukraine vào đúng thời điểm đó.
Sau cuộc gọi giữa Putin và Tổng thống Donald Trump, Điện Cẩm Linh đã ra tuyên bố yêu cầu Ukraine ngừng nhận mọi viện trợ quân sự và thông tin tình báo nước ngoài như một “điều kiện quan trọng để tránh leo thang chiến tranh”.
Tổng thống Zelenskiy cho biết ông tin rằng các đồng minh của Ukraine sẽ không chấp nhận những điều kiện này và ông hy vọng Kyiv sẽ tiếp tục nhận được vũ khí nước ngoài.
“Tôi nghĩ rằng các đối tác, các đối tác nghiêm chỉnh, sẽ không tham gia vào việc này… Đây không phải là trò chơi do Putin độc quyền quyết định,” Tổng thống Zelenskiy nói.
“Và tôi nghĩ rằng viện trợ sẽ tiếp tục. Chúng tôi có sự hỗ trợ của Hoa Kỳ, chúng tôi có sự hỗ trợ của các đồng nghiệp Âu Châu. Chúng tôi liên tục liên lạc. Tôi chắc chắn rằng sẽ không có sự phản bội nào từ các đối tác của chúng tôi.”
Tổng thống Zelenskiy nhắc lại sự ủng hộ lâu dài của Ukraine đối với hòa bình và mong muốn chấm dứt các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng, cảng biển và hành lang thực phẩm.
“Chúng tôi sẽ ủng hộ bất kỳ đề xuất nào dẫn tới một nền hòa bình công bằng”, ông nói.
Tổng thống cũng xác nhận rằng Ukraine và Nga sẽ trao đổi 175 tù nhân vào ngày 19 tháng 3.
Tổng thống Zelenskiy đã trả lời phỏng vấn trực tuyến với các phóng viên khi ông và Đệ nhất phu nhân Olena Zelenska hiện đang có chuyến thăm chính thức tới Helsinki, Phần Lan.
[Kyiv Independent: Kyiv supports energy sector ceasefire, expects military aid to continue, Zelensky says]
8. Mạc Tư Khoa và Bắc Kinh vui mừng khi Đài phát thanh Âu Châu Tự do, VOA bị Tổng thống Trump khai tử
Nga và Trung Quốc rất vui mừng trước việc Tổng thống Trump cắt giảm ngân sách cho các phương tiện truyền thông do Hoa Kỳ tài trợ, bao gồm Đài Tiếng nói Hoa Kỳ, Đài Phát thanh Âu Châu Tự do/Đài Phát thanh Tự do và Đài Phát thanh Á Châu Tự do.
Các cơ quan này nổi tiếng với việc đưa tin độc lập về những nơi có quyền tự do báo chí bị hạn chế, bao gồm Nga và Trung Quốc.
Tờ Hoàn cầu Thời báo, một cơ quan truyền thông nhà nước Trung Quốc đưa tin bằng tiếng Anh, đã đăng một bài xã luận vào thứ Hai trong đó gọi VOA là “một nhà máy nói dối”.
“Cái gọi là ngọn hải đăng tự do, VOA, hiện đã bị chính phủ của mình vứt bỏ như một chiếc giẻ bẩn,” tờ Hoàn cầu Thời báo cho biết.
“Khi nói đến các bản tin liên quan đến Trung Quốc, VOA có thành tích đáng kinh ngạc”, báo cáo cho biết, đồng thời nói thêm rằng “hầu như mọi thông tin sai lệch ác ý về Trung Quốc đều có dấu vết của VOA”.
VOA đã đưa tin về tình trạng vi phạm nhân quyền của người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương, được ghi chép đầy đủ, và vạch trần những nỗ lực đưa tin sai lệch của Trung Quốc liên quan đến đại dịch Covid-19.
Một chuyên gia viết bài cho tờ báo thân chế độ Bắc Kinh Nhật báo cho biết VOA “khét tiếng vì phát tán thông tin dối trá” và “thế giới đang thức tỉnh”.
Về phần mình, Mạc Tư Khoa cũng nhanh chóng dội gáo nước lạnh vào các bài đưa tin của các hãng thông tấn.
“Những phương tiện truyền thông này khó có thể được gọi là phổ biến hoặc được yêu cầu ở Nga; chúng hoàn toàn mang tính tuyên truyền. Đây là vấn đề chủ quyền nội bộ của Hoa Kỳ; nó không thực sự liên quan đến chúng tôi”, phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov cho biết.
RFE/RL đã đưa tin gay gắt về cuộc xâm lược toàn diện của Nga vào Ukraine, những người bất đồng chính kiến và tình trạng tham nhũng ở cấp chính trị cao nhất.
Bốn quan chức và cựu quan chức Điện Cẩm Linh nói với tờ báo Nga The Moscow Times rằng những kênh truyền thông này đã gây tổn hại đến hình ảnh của Điện Cẩm Linh ở các quốc gia hậu Xô Viết.
“ Họ chắc chắn đã gây hại cho chúng tôi ở các nước hậu Xô Viết vì mục đích của họ là chia rẽ chúng tôi và các đồng minh của chúng tôi”.
Điện Cẩm Linh đã chỉ định RFE/RL và VOA là các tổ chức nước ngoài không mong muốn vào năm 2017, với áp lực ngày càng tăng khiến RFE/RL phải đóng cửa văn phòng tại Mạc Tư Khoa vào năm 2022.
Margarita Simonyan, tổng biên tập của đài truyền hình nhà nước RT bị Liên minh Âu Châu trừng phạt vì phát tán tuyên truyền, hoan nghênh quyết định của Tổng thống Trump.
“Hôm nay là ngày lễ đối với tôi và các đồng nghiệp của tôi tại RT và Sputnik. Đây là một quyết định tuyệt vời của Tổng thống Trump!” Simonyan nói, cáo buộc RFE/RL và VOA phát tán tin tức giả mạo và tẩy não công dân Nga.
“Thật không may, chúng tôi không thể đóng cửa họ, nhưng chính nước Mỹ đã làm được điều đó,” bà phát biểu vào tối Chúa Nhật trên chương trình trò chuyện hàng tuần nổi tiếng của truyền hình nhà nước.
VOA được thành lập trong Thế chiến II để chống lại tuyên truyền của Đức Quốc xã. RFE được thành lập trong Chiến tranh Lạnh với sứ mệnh phát sóng tin tức không bị kiểm duyệt cho những người sống trong chế độ hạn chế.
Đài phát thanh Á Châu Tự do được thành lập vào năm 1996 với sứ mệnh tương tự và đặc biệt là trở thành cái gai trong mắt chế độ cộng sản Trung Quốc.
[Politico: Moscow and Beijing rejoice at looming death of Radio Free Europe, VOA]
9. Thủ tướng mới của Canada mời Tổng thống Zelenskiy tham dự hội nghị thượng đỉnh G7 vào tháng 6
Thủ tướng Canada mới đắc cử Mark Carney đã mời Tổng thống Volodymyr Zelenskiy tham dự hội nghị thượng đỉnh Nhóm Bảy nước vào tháng 6, tờ Le Journal de Quebec đưa tin ngày 17 tháng 3, trích lời phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Canada.
Canada, quốc gia giữ chức chủ tịch Nhóm Bảy nước năm nay, sẽ đăng cai hội nghị thượng đỉnh từ ngày 15 đến 17 tháng 6 tại Quận Kananaskis, nằm ở tỉnh Alberta phía tây.
Theo hãng truyền thông này, Carney đã gọi điện cho Tổng thống Zelenskiy vào ngày 16 tháng 3 và mời ông đến dự hội nghị thượng đỉnh.
Carney tuyên thệ nhậm chức thủ tướng Canada vào ngày 14 tháng 3, thay thế cựu Thủ tướng Justin Trudeau làm nhà lãnh đạo Đảng Tự do cầm quyền. Trudeau đã tuyên bố từ chức vào tháng Giêng.
Dưới sự lãnh đạo của Trudeau, Canada là đồng minh mạnh mẽ của Ukraine, cung cấp 19,5 tỷ đô la Canada, hay 13,5 tỷ đô la, bao gồm 4,5 tỷ đô la Canada, hay 3,1 tỷ đô la, viện trợ quân sự.
[Kyiv Independent: New Canadian prime minister invites Zelensky to attend G7 summit in June]
10. Ai sẽ được lợi nhiều hơn từ lệnh ngừng bắn — Nga hay Ukraine?
Ai sẽ được hưởng lợi từ lệnh ngừng bắn trên bộ?
Sau các cuộc đàm phán tại Jeddah vào ngày 11 tháng 3, Kyiv cho biết họ đã đồng ý lệnh ngừng bắn kéo dài 30 ngày do Washington đề xuất, với điều kiện Nga cũng đồng ý.
Vào ngày 13 tháng 3, Putin cho biết Nga sẵn sàng chấp thuận lệnh ngừng bắn do Hoa Kỳ đề xuất với Ukraine nhưng sau đó đưa ra một danh sách các yêu cầu mà Kyiv và Washington phải đáp ứng để Mạc Tư Khoa có thể tiến hành các cuộc đàm phán hòa bình.
Chủ đề về lệnh ngừng bắn tiềm năng là chủ đề đầu tiên trong cuộc điện đàm sắp tới giữa Tổng thống Donald Trump và Putin dự kiến diễn ra vào ngày 18 tháng 3.
Trong khi đó, cả Ukraine và Nga đều gặp vấn đề về nhân lực và trang thiết bị.
Nga đã tấn công vào Tỉnh Donetsk kể từ năm 2023, với bước tiến chậm chạp trong tháng qua và quân đội Ukraine thậm chí còn đạt được tiến triển gần các thị trấn Toretsk và Pokrovsk.
Tuy nhiên, Ukraine đã phải đối mặt với những thất bại ở Tỉnh Kursk của Nga, mất thị trấn quan trọng Sudzha và phải rút lui về gần biên giới hơn.
Peter Layton, một chuyên gia quân sự tại Viện Dịch vụ Thống nhất Hoàng gia, cho biết “cả hai bên sẽ cố gắng tái vũ trang trong thời gian ngừng bắn và nhanh chóng chuyển hàng tiếp tế ra tiền tuyến”.
“Ukraine đang chịu ảnh hưởng từ lợi thế về nhân lực của Nga, đặc biệt là ở Kursk.”
Federico Borsari, chuyên gia quốc phòng tại Trung tâm Phân tích Chính sách Âu Châu, cũng lập luận rằng “lệnh ngừng bắn sẽ có lợi cho cả hai bên, xét đến các vấn đề mà cả lực lượng Ukraine và Nga đều phải đối mặt”.
Tuy nhiên, Ukraine vẫn có thể đạt được nhiều lợi ích hơn từ lệnh ngừng bắn tiềm năng.
Borsari cho biết lệnh ngừng bắn “sẽ cho phép luân chuyển các đơn vị của Ukraine rất cần thiết ở các khu vực trọng điểm của tiền tuyến (Sumy-Kursk, Lyman, v.v.), huấn luyện lực lượng mới, tăng cường phòng thủ và tiếp tế cho các đơn vị dọc theo tiền tuyến”.
“Ukraine đang chịu ảnh hưởng từ lợi thế về nhân lực của Nga, đặc biệt là ở Kursk, và vì hai bên dường như có trình độ công nghệ tương đối ngang nhau trong việc sử dụng máy bay điều khiển từ xa chiến thuật, nên lệnh ngừng bắn sẽ cho Ukraine thời gian để đánh giá cẩn thận tình hình ở tiền tuyến, thiết lập thêm các biện pháp đối phó chống máy bay điều khiển từ xa và huấn luyện lực lượng mới”, ông nói thêm.
“Nga đang tiến vào Kursk, do đó lệnh ngừng bắn có thể gây bất lợi cho bất kỳ nỗ lực tiềm tàng nào nhằm tiến vào Sumy bằng cách khai thác điểm yếu của Ukraine tại khu vực cục bộ đó.”
Trong khi đó, Bruchmann cho biết “có một mệnh lệnh chính trị cấp bách hơn, vì vậy việc chấp thuận lệnh ngừng bắn về nguyên tắc là tốt cho Ukraine vì nó khôi phục lại quan hệ đối tác vũ khí và tình báo giữa Hoa Kỳ và Ukraine”.
Ông nói thêm: “Mọi thứ khác đều không đáng kể khi so sánh”.
Nhưng ở một số khu vực trên mặt trận, lệnh ngừng bắn có thể có lợi cho Nga hơn là Ukraine vào lúc này.
“Trong những ngày gần đây, lực lượng Ukraine đã giành lại được những vùng lãnh thổ đáng kể gần Toretsk đồng thời ngăn chặn bước tiến của Nga về phía tây nam Pokrovsk”
“Lực lượng Nga ở những khu vực này đang bị quá tải và thiếu sự hỗ trợ cơ giới để tiếp tục các cuộc tấn công của họ. Do đó, một lệnh ngừng bắn sẽ có lợi hơn cho Nga trong khu vực cụ thể này.”
Ukraine sẽ được hưởng lợi từ lệnh ngừng bắn trên không
Trong khi đó, các nhà phân tích cho biết Ukraine rõ ràng sẽ được hưởng lợi nếu Nga ngừng các cuộc không kích và ném bom.
Nga đã tấn công toàn bộ lãnh thổ Ukraine bằng máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn hàng ngày. Kết quả là, một phần lớn cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine đã bị hư hại hoặc phá hủy.
Ukraine đã trả đũa, tấn công sâu vào Nga bằng máy bay điều khiển từ xa do chính họ chế tạo và tấn công các khu vực biên giới bằng hỏa tiễn do nước ngoài cung cấp. Mặc dù Ukraine đã gây thiệt hại cho các nhà máy lọc dầu, kho đạn dược và quân đội, nhưng tác động ít tàn khốc hơn so với các cuộc tấn công của Nga vào Ukraine.
Số hỏa tiễn do nước ngoài cung cấp cũng đang cạn kiệt.
Justin Bronk, nghiên cứu viên cao cấp tại Viện Royal United Services có trụ sở tại Luân Đôn, nói với tờ Kyiv Independent rằng: “Mặc dù chiến dịch tấn công tầm xa của Ukraine nhằm vào các căn cứ và cơ sở hạ tầng của Nga đã có một số tác động đáng kể, đặc biệt là buộc các lực lượng Nga phải phân bổ tài sản của họ theo những cách kém hiệu quả hơn, nhưng không thể phủ nhận rằng tác động của chiến dịch tấn công tầm xa của Nga đối với xã hội, ngành công nghiệp và quân đội Ukraine là lớn hơn”.
“Điều này là do sức mạnh tấn công lớn hơn nhiều, đặc biệt là về mặt hỏa tiễn hành trình và hỏa tiễn đạn đạo nặng hơn, mà lực lượng Nga có thể tạo ra. Do đó, bất kỳ thỏa thuận ngừng bắn nào bao gồm các cuộc tấn công tầm xa và các cuộc tấn công bằng bom lượn trên không chắc chắn sẽ có lợi hơn cho Ukraine so với Nga — giả sử tất cả các yếu tố khác vẫn như nhau.”
Borsari lập luận rằng “Ukraine sẽ có thể bổ sung đáng kể kho hỏa tiễn đánh chặn phòng không và sửa chữa cơ sở hạ tầng năng lượng quan trọng, mặc dù Nga cũng có thể bổ sung kho hỏa tiễn của mình để thực hiện các cuộc tấn công mới hơn”.
Erik Stijnman, một chuyên gia quân sự tại Viện Quan hệ Quốc tế Hòa Lan thường được gọi là Clingendael, cho biết “cả hai lực lượng không quân đều không có ưu thế trên không, chưa nói đến quyền kiểm soát trên không đối với không phận đang tranh chấp”.
“Việc loại bỏ bom lượn khỏi phương trình có thể sẽ có lợi cho người Ukraine hơn một chút”, ông nói thêm. “Mặc dù việc thực thi lệnh ngừng bắn đối với các tài sản trên không có thể đạt được, nhưng việc hạn chế hoặc thực thi việc sử dụng máy bay điều khiển từ xa là rất khó, vì việc này liên quan đến việc quy kết việc sử dụng máy bay điều khiển từ xa cho một trong các bên”.
Tuy nhiên, Nga cũng có thể cần ngừng các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine.
Fabian Hoffman, chuyên gia chính sách quốc phòng tại Dự án hạt nhân Oslo, nói với tờ Kyiv Independent rằng: “Những gì chiến dịch tấn công của Ukraine đã làm là làm tăng đáng kể chi phí xâm lược của Nga”.
“Hiệu quả của các chiến dịch tấn công khác nhau ở cả hai bên, tác động của chúng cũng vậy. Đôi khi, chiến dịch của Ukraine có vẻ hiệu quả hơn, trong khi những lần khác thì chiến dịch của Nga lại hiệu quả hơn.”
Câu hỏi Hắc Hải
Trong khi đó, ở Hắc Hải, lệnh ngừng bắn sẽ giúp Nga có thêm thời gian thở.
Ukraine đã thành công trong việc tấn công vào các tàu chiến Nga bằng máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn, đẩy chúng ra khỏi phần lớn Hắc Hải. Một trong những thành công ngoạn mục nhất của Ukraine là đánh chìm tàu tuần dương Moskva của Nga vào năm 2022.
Những chiến thắng của Ukraine đã cho phép nước này mở một hành lang ở Hắc Hải vào năm 2023 để vận chuyển ngũ cốc và các sản phẩm nông nghiệp khác.
Bruchmann cho biết rằng “trên biển, lệnh ngừng bắn có thể có lợi cho Nga đôi chút”.
“Tôi nghĩ rằng người Nga đã không nắm bắt được thế chủ động ở Hắc Hải trong một thời gian,” ông nói. “Hải quân của họ bị dồn vào thế bí và không tìm ra giải pháp chống lại các phương tiện mặt nước điều khiển từ xa, gọi tắt là USV của Ukraine, dường như đã trở nên nguy hiểm và linh hoạt hơn.”
Trong khi đó, Borsari cho biết “nhìn chung, lệnh ngừng bắn sẽ không mang lại bất kỳ thay đổi đáng kể nào ở Hắc Hải”.
“Ở Hắc Hải, chúng ta đã chứng kiến sự suy giảm dần dần các cuộc tấn công của Ukraine vào các tài sản hải quân của Nga do Nga thích nghi và quyết định di chuyển hầu hết các tài sản của mình ra xa hơn và ngoài tầm với của hỏa tiễn hành trình Storm Shadow/SCALP. Ukraine đã sử dụng USV và tàu mẹ có máy bay điều khiển từ xa góc nhìn thứ nhất để phá hủy một số hệ thống phòng không có giá trị”.
“Điều này sẽ có lợi cho cả hai bên, nhưng có lẽ Ukraine có lợi hơn vì họ có thể tiếp cận một tuyến đường.”
Stijnman cho biết rằng “khi xét đến những lợi thế về mặt hoạt động, lệnh ngừng bắn trên biển có lẽ sẽ dễ thực thi nhất, cho phép sử dụng tuyến đường biển liên lạc không bị cản trở”.
“Điều này sẽ có lợi cho cả hai bên, nhưng có lẽ Ukraine sẽ có lợi hơn vì họ có thể tiếp cận một tuyến đường”.
Triển vọng ngừng bắn trên biển, trên không và trên bộ vẫn chưa rõ ràng, nhưng cả Ukraine và Nga đều có thể coi đây là một cơ hội.
Stijnman cho biết: “Cả hai bên đều cần phải chuẩn bị cho giai đoạn tiếp theo, bất kể đó là giai đoạn nào”.
“Sự ra đời của các cuộc đàm phán ngừng bắn, lệnh ngừng bắn và đàm phán hòa bình sẽ tạo ra cơ hội để tái giành lại vị thế có lợi hơn so với bên kia, trong khuôn khổ hoạt động phòng thủ, tấn công hoặc ổn định.”
Tuy nhiên, ông nói thêm: “Khó khăn với bất kỳ lệnh ngừng bắn nào là tất cả các bên đều không chắc chắn mức độ cam kết của bên kia đối với các thỏa thuận đã đưa ra”.
[Kyiv Independent: Who is to gain more from a ceasefire — Russia or Ukraine?]