1. 100.000 quân Nga đã thiệt mạng hoặc bị thương nặng trong 3 tháng. Nhưng có thể vẫn không đủ để Ukraine giành chiến thắng.
Vào tháng 12 năm 2023, Bộ Quốc phòng Estonia kết luận rằng Ukraine có thể đảo ngược tình thế chiến tranh Nga-Ukraine bằng cách giết hoặc làm bị thương 100.000 người Nga vào năm 2024.
Trên thực tế, quân đội Ukraine đã giết hoặc làm bị thương nặng gần 200.000 quân nhân Nga vào năm ngoái - gấp đôi con số mà Tallinn ước tính là cần thiết.
Và tỷ lệ thương vong thực sự đã tăng vào năm 2025. Theo Tướng Oleksandr Syrskyi, tổng tư lệnh lực lượng Ukraine, Nga đã mất thêm 100.000 quân tử trận hoặc bị thương nghiêm trọng chỉ trong 10 tuần đầu tiên của năm nay.
Nhưng vẫn còn quá sớm để nói rằng liệu thương vong lớn mà Ukraine gây ra cho Nga có đủ lớn để gây ra sự suy giảm về khả năng sẵn sàng chiến đấu mà Bộ Quốc Phòng Estonia dự đoán hay không.
Theo lý thuyết chiến thắng của Estonia, Ukraine có thể đánh bại Nga bằng cách loại bỏ nhiều quân được huấn luyện tốt hơn số quân mà hệ thống huấn luyện quân sự của Nga có thể thay thế, do đó sẽ dần dần dẫn đến sự sụp đổ toàn diện về mặt quân sự của quân lực Nga.
Đại tá Ants Kiviselg của Estonia, nhà lãnh đạo Trung tâm Tình báo Lực lượng Phòng vệ Estonia, giải thích rằng: “Hệ thống huấn luyện của Nga có thể bị gây áp lực và gián đoạn bằng cách gây ra sự hao mòn liên tục và gia tăng cho các đơn vị Nga ở Ukraine, buộc những nhân sự mới được huy động phải được điều động đến chiến trường trước thời hạn”.
Theo phân tích của Đại tá Kiviselg, xét đến việc các căn cứ huấn luyện của Điện Cẩm Linh có thể tạo ra khoảng 130.000 quân mới - và được huấn luyện khá tốt - sau mỗi sáu tháng, và 10.000 trong số đó là quân hỗ trợ được huấn luyện sơ sài, các chỉ huy Ukraine nên đặt mục tiêu giết hoặc làm bị thương nặng 50.000 người Nga trong cùng thời kỳ.
“Điều này sẽ hạn chế hệ thống đào tạo của Nga cung cấp thêm khoảng 40.000 quân thay vì 130.000 quân mỗi sáu tháng”, ông khẳng định. Việc chỉ tạo ra 40.000 quân thay thế hai lần một năm sẽ buộc các chỉ huy Nga phải tăng cường quân số cho các trung đoàn của họ bằng những quân lính chưa được đào tạo—và điều đó sẽ “liên tục làm giảm phẩm chất lực lượng của Nga”, người Estonia tuyên bố.
Điều đó sẽ có tác dụng “ngăn chặn Nga tái tạo sức mạnh chiến đấu tấn công”.
Tin tốt cho Ukraine: theo ước tính chính xác nhất, quân đội Ukraine đã giết hoặc làm bị thương 315.000 quân nhân Nga trong giai đoạn 2022 và 2023. Tức là 172.000 người mỗi năm.
Tỷ lệ tổn thất tăng tốc vào năm ngoái, khi có tới 210.000 người Nga trở thành thương vong vĩnh viễn—có nghĩa là họ đã chết hoặc rời khỏi nghĩa vụ quân sự vĩnh viễn sau khi bị thương nặng hoặc đào ngũ. Những con số đó đến từ một nghiên cứu gần đây của Frontelligence Insight, một nhóm phân tích của Ukraine.
Vậy tại sao quân đội Nga vẫn chưa sụp đổ? Câu trả lời của Bộ Quốc Phòng Estonia là có thể nó đang sụp đổ—nhưng rất chậm. Hãy xem xét cuộc tấn công kéo dài một năm của Nga ở miền đông Ukraine đã dừng lại vào tháng trước. Có lẽ đó là vì Nga đã điều động những quân lính còn sống sót tốt nhất của mình vào nỗ lực thành công nhằm đẩy lùi lực lượng Ukraine khỏi vị trí nổi bật mà họ nắm giữ ở Kursk, miền tây nước Nga.
Hoặc có thể là vì Nga cuối cùng cũng cạn kiệt quân đội được huấn luyện tốt và hậu quả là mất đi khả năng tiến hành hành động tấn công có ý nghĩa trên quy mô lớn. Đúng như các nhà phân tích ở Tallinn đã dự đoán.
Nhưng vẫn còn một kết quả tiềm tàng khác - một kết quả có thể khiến những người bạn của một nước Ukraine tự do phải lo lắng.
Nếu tổn thất của riêng Ukraine - 100.000 quân lính chết và bị thương mỗi năm trong ba năm - làm suy giảm khả năng chiến đấu của nước này, thì kết quả có thể là một kiểu bế tắc trên chiến trường, nơi hai bên chiến đấu kiệt sức mệt mỏi trao đổi những đòn đánh ngày càng nhẹ hơn - và không bên nào có thể tung ra cú đấm hạ gục đối phương. Tuy nhiên.
Đại tá Kiviselg giải thích rằng sự bế tắc đó cuối cùng sẽ có lợi cho Nga. Bởi vì có 38 triệu người ở Ukraine và 144 triệu người ở Nga.
Ông cảnh báo: “Có một vấn đề cơ bản là lực lượng huy động nhỏ và chiến dịch huy động yếu kém của Ukraine”.
Ukraine phải làm suy yếu quân đội Nga nhanh hơn Nga làm suy yếu quân đội Ukraine. Hiện tại, tỷ lệ thương vong nghiêng về Ukraine—nhưng không đủ vì Nga có lực lượng dự bị lớn hơn.
“Dân số Nga lớn hơn ít nhất ba lần và hệ thống tuyển dụng của họ tốt hơn”, Đại tá Kiviselg giải thích. Do đó, “tỷ lệ tổn thất mong muốn của Ukraine phải là ít nhất 1:3, thay vì tỷ lệ 1:1,86 được phản ánh trong các ước tính hiện tại”.
Bằng cách giết, làm bị thương hoặc khiến ba người Nga phải đào ngũ cho mỗi binh lính mà họ mất, quân đội Ukraine có thể làm cạn kiệt nguồn tài nguyên quan trọng nhất của Nga - con người - nhanh hơn cả cách Nga làm cạn kiệt nguồn tài nguyên quan trọng nhất của Ukraine, đó cũng là con người.
Nhưng Đại tá Kiviselg giải thích rằng có thể cần “sự hỗ trợ bên ngoài mang tính thay đổi cuộc chơi” từ các đồng minh dành cho Ukraine để làm thay đổi tỷ lệ tổn thất nhiều hơn nữa về phía Nga.
Sự ủng hộ mang tính thay đổi cuộc chơi đó gần như chắc chắn sẽ không đến từ Hoa Kỳ, nơi đang nhanh chóng liên kết với Nga và các chế độ độc tài khác dưới thời Tổng thống Trump.
Điều đó để lại một viễn cảnh thực tế: Âu Châu. Và trong khi các cường quốc hàng đầu Âu Châu—Vương quốc Anh, Ba Lan, Ý, Đức và Pháp—đều đã nói về việc tăng viện trợ cho Ukraine, thì việc nói đến việc giết người Nga lại là chuyện rẻ tiền.
[Forbes: 100,000 Russian Troops Were Killed Or Badly Wounded In 3 Months. It May Not Be Enough For Ukraine To Win.]
2. Lực lượng Ukraine đã cố gắng tiến vào Belgorod, bị lực lượng Nga đẩy lùi, Nga tuyên bố
Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố vào ngày 18 tháng 3 rằng Quân đội Ukraine đã cố gắng xâm nhập vào Tỉnh Belgorod của Nga nhưng đã bị quân đội Nga đẩy lùi.
Tin tức về cuộc tấn công được cho là của Ukraine vào Tỉnh Belgorod đã xuất hiện trên các phương tiện truyền thông Nga ngay trước cuộc điện đàm giữa Putin và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump.
Andrii Kovalenko, nhà lãnh đạo Trung tâm Chống thông tin sai lệch của Ukraine, đã phủ nhận những cáo buộc này.
Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố Ukraine bị cáo buộc đã phát động một cuộc tấn công vào Tỉnh Belgorod nhằm “làm mất uy tín các sáng kiến hòa bình của Tổng thống Donald Trump”.
Theo Bộ này, Ukraine đã thực hiện năm cuộc tấn công vào các thị trấn Demidovka và Prilesye.
“ Tất cả các cuộc tấn công đều bị đẩy lùi bởi các hành động của các đơn vị bảo vệ biên giới nhà nước của nhóm lực lượng 'Bắc', hỏa lực pháo binh và sử dụng máy bay điều khiển từ xa FPV (góc nhìn thứ nhất). Không được phép vượt qua biên giới nhà nước của Liên bang Nga”, tuyên bố của bộ này cho biết.
Chính quyền Ukraine không bình luận về tuyên bố của Bộ Quốc phòng Nga.
Tỉnh Belgorod giáp với các tỉnh Sumy, Kharkiv và Luhansk của Ukraine và thường xuyên được Nga sử dụng để tiến hành các cuộc không kích vào lãnh thổ Ukraine.
Chính quyền tỉnh Belgorod đã nhiều lần cáo buộc Ukraine tiến hành các cuộc tấn công vào khu vực này và Belgorod trong suốt cuộc chiến toàn diện.
Gần đây, nhiều vụ đụng độ đã được báo cáo trong khu vực trong bối cảnh Ukraine đang tiến hành cuộc tấn công xuyên biên giới tập trung vào Tỉnh Kursk lân cận.
[Kyiv Independent: Ukrainian forces attempted to enter Belgorod Oblast, repelled by Russian forces, Russia claims]
3. Tổng thống Zelenskiy có một câu hỏi quan trọng sau cuộc gọi của Tổng thống Trump với Putin
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy kêu gọi sự minh bạch sau cuộc điện đàm cao cấp giữa Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và Putin vào thứ Ba.
Cuộc gọi của Tổng thống Trump và Putin diễn ra sau nhiều tuần đàm phán giữa các quan chức Mỹ, Nga và Ukraine về việc đi đến một thỏa thuận ngừng bắn trong cuộc chiến tranh Nga-Ukraine. Trong khi Hoa Kỳ và Nga bày tỏ mối quan tâm chung về việc giảm leo thang, các bản đọc chính thức của cuộc trò chuyện lại khác nhau về các chi tiết chính, đặc biệt là về phạm vi của lệnh ngừng bắn.
Putin đã đồng ý ngừng bắn một phần—trái ngược với lệnh ngừng bắn rộng hơn mà cả Hoa Kỳ và Ukraine đều hy vọng—nhưng chỉ với điều kiện là Ukraine không tái vũ trang và mọi viện trợ quân sự và tình báo của Hoa Kỳ cho Ukraine phải bị cắt đứt.
Nga cũng yêu cầu những nhượng bộ lớn khác từ Ukraine, bao gồm việc nước này từ bỏ nỗ lực gia nhập NATO và bảo vệ ngôn ngữ và văn hóa Nga, cũng như tiếp tục nằm trong quỹ đạo của Mạc Tư Khoa.
Tổng thống Zelenskiy bày tỏ “sự hoài nghi” tại một cuộc họp báo sau cuộc điện đàm giữa Tổng thống Trump và Putin nhưng thừa nhận rằng “nếu có lệnh ngừng bắn một phần, đây là một kết quả tích cực”.
Nhưng ông nhấn mạnh đến nhu cầu phải minh bạch hoàn toàn trong các cuộc đàm phán và đặt ra một câu hỏi quan trọng.
“Chúng ta cần hiểu cuộc trò chuyện là về điều gì”, Tổng thống Zelenskiy nói với các phóng viên, theo hãng tin Associated Press. “Chi tiết là gì? Và hy vọng rằng chúng ta sẽ được thông báo đầy đủ, và các đối tác của chúng ta sẽ thảo luận mọi thứ với chúng ta”.
Ông nói thêm: “Có hai bên trong cuộc chiến này: Nga và Ukraine. Theo quan điểm của tôi, cố gắng đàm phán mà không có Ukraine sẽ không hiệu quả”.
Sau phản ứng của Tổng thống Zelenskiy, tờ Politico cho rằng cuộc điện đàm giữa Tổng thống Trump và Putin cho thấy trước mắt thế giới Ông Trump đã thất bại trong việc buộc Putin phải chấp nhận ngừng bắn theo các điều kiện Hoa Kỳ đã đưa ra với Ukraine, bất kể là trước cuộc điện thoại này Ông Trump đã bất ngờ ra lệnh tấn công tàn bạo vào nhóm phiến quân Houthi trong nhiều ngày liên tiếp như một hình thức đe dọa. Trong bối cảnh đó, tờ Politico khuyên Tổng thống Zelenskiy không nên lên tiếng. Ông Trump có khả năng trút hết mọi trách nhiệm về sự thất bại của mình lên đầu Tổng thống Zelenskiy. Cứ để cho các đồng minh phương Tây lên tiếng, tờ báo khuyên.
Cuộc điện đàm giữa Tổng thống Trump và Putin là cuộc trò chuyện đầu tiên được biết đến giữa hai nhà lãnh đạo kể từ khi Ukraine đồng ý ngừng bắn tạm thời trong 30 ngày với Nga vào tuần trước.
Việc Chính quyền Trump cải thiện quan hệ với Nga diễn ra sau khi Tổng thống Trump khiến Ukraine và các đồng minh NATO sửng sốt khi chỉ trích Tổng thống Zelenskiy tại một cuộc họp ở Phòng Bầu dục vào tháng trước.
Ngay sau khi cuộc họp kết thúc, Tổng thống Trump đã ra lệnh cho Hoa Kỳ dừng hỗ trợ quân sự cho Ukraine cho đến khi Tổng thống Zelenskiy đồng ý ký một thỏa thuận về khoáng sản đất hiếm. Nhiều báo cáo truyền thông cũng cho biết Hoa Kỳ đã tạm dừng một số hoạt động chia sẻ thông tin tình báo với đồng minh lâu năm của mình.
Sau đó, Ukraine cho biết họ sẵn sàng ký thỏa thuận ngừng bắn với Nga sau các cuộc đàm phán với các quan chức Hoa Kỳ tại Saudi Arabia, tùy thuộc vào thỏa thuận của Điện Cẩm Linh.
Tổng thống Trump, trên Truth Social sau cuộc gọi với Vladimir Putin: “Cuộc trò chuyện qua điện thoại của tôi hôm nay với Tổng thống Putin của Nga là một cuộc trò chuyện rất tốt và hiệu quả. Chúng tôi đã đồng ý ngừng bắn ngay lập tức đối với tất cả các lĩnh vực Năng lượng và Cơ sở hạ tầng, với sự hiểu biết rằng chúng tôi sẽ nhanh chóng hành động để có một lệnh ngừng bắn hoàn toàn và cuối cùng là KẾT THÚC cuộc chiến rất khủng khiếp này giữa Nga và Ukraine.”
Ông nói thêm: “Cuộc chiến này sẽ không bao giờ bắt đầu nếu tôi là Tổng thống! Nhiều yếu tố của Hợp đồng Hòa bình đã được thảo luận, bao gồm cả thực tế là hàng ngàn binh lính đang bị giết, và cả Tổng thống Putin và Tổng thống Zelenskiy đều muốn thấy nó kết thúc. Quá trình đó hiện đang có hiệu lực đầy đủ và chúng ta hy vọng sẽ hoàn thành công việc vì lợi ích của Nhân loại!”
[Newsweek: Zelensky Has One Key Question After Trump's Call With Putin]
4. Quốc hội Đức thông qua cải cách chi tiêu lịch sử
Các nhà lập pháp Đức đã thông qua một gói cải cách hiến pháp mang tính lịch sử vào thứ Ba, theo đó sẽ giải phóng hàng trăm tỷ euro tiền vay mới để củng cố quân đội yếu kém và cơ sở hạ tầng đang xuống cấp của đất nước.
Những người bảo thủ của thủ tướng sắp nhậm chức Friedrich Merz đã ủng hộ gói biện pháp này cùng với các nhà lập pháp từ Đảng Dân chủ Xã hội, gọi tắt là SPD trung tả và Đảng Xanh. Tổng cộng, 513 trong số 720 nhà lập pháp bỏ phiếu tại Bundestag của Đức, hay hạ viện của quốc hội, đã ủng hộ dự luật. Merz cần đa số hai phần ba để thông qua các sửa đổi cần thiết cho hiến pháp.
Cuộc bỏ phiếu đánh dấu một bước ngoặt trong chính sách tài khóa của nền kinh tế lớn nhất Liên Hiệp Âu Châu sau nhiều năm tự áp đặt chính sách thắt lưng buộc bụng theo một biện pháp kiềm chế nợ, giới hạn thâm hụt ngân sách cơ cấu ở mức 0,35 phần trăm tổng sản phẩm quốc nội, ngoại trừ trong trường hợp khẩn cấp. Các biện pháp này sẽ có hiệu lực khi liên minh mới của Berlin — có khả năng bao gồm những người bảo thủ của Merz và SPD — tìm cách củng cố khả năng phòng thủ của Âu Châu trước sự tiến công dữ dội của Nga ở Ukraine và một liên minh xuyên Đại Tây Dương đang suy yếu.
“Nợ như vậy chỉ có thể được biện minh trong những hoàn cảnh rất cụ thể,” Merz, lãnh đạo của Liên minh Dân chủ Kitô giáo trung hữu, gọi tắt là CDU, cho biết hôm thứ Ba. “Những hoàn cảnh này chủ yếu được xác định bởi cuộc chiến xâm lược của Putin chống lại Âu Châu.”
Theo gói biện pháp, chi tiêu quốc phòng vượt quá một phần trăm GDP sẽ được miễn trừ khỏi các hạn chế của chế độ phanh nợ theo hiến pháp của quốc gia. Viện trợ cho Ukraine cũng sẽ được bao gồm trong miễn trừ đó, có khả năng mở khóa hàng tỷ viện trợ cho quốc gia đang gặp khó khăn này.
Merz cho biết: “Do đó, quyết định mà chúng tôi đưa ra ngày hôm nay có thể chính là bước tiến lớn đầu tiên hướng tới một cộng đồng quốc phòng Âu Châu mới”.
Merz cho biết các nước ngoài Liên Hiệp Âu Châu như Anh và Na Uy nên đóng vai trò chính trong cộng đồng đó đồng thời lập luận rằng chi tiêu quốc phòng nên được sử dụng để hỗ trợ ngành công nghiệp quốc phòng Âu Châu. “Các đơn đặt hàng đáng tin cậy và có thể dự đoán được nên được chuyển đến các nhà sản xuất Âu Châu bất cứ khi nào có thể”, ông nói.
Ngoài ra, một quỹ đặc biệt trị giá 500 tỷ euro sẽ được thành lập để thúc đẩy nền kinh tế đang suy yếu của Đức, với một phần năm số tiền đó sẽ được cam kết cho cuộc chiến chống biến đổi khí hậu — một yêu cầu chính của Đảng Xanh. Các quy định nghiêm ngặt về việc vay nợ của 16 tiểu bang của Đức sẽ được nới lỏng, giải phóng thêm hàng tỷ euro cho các dự án cơ sở hạ tầng địa phương.
Việc thông qua gói cứu trợ này là một chiến thắng lớn cho liên minh tiếp theo, giúp bảo đảm sự ổn định tài chính trong những năm tiếp theo — điều mà chính phủ liên minh do SPD lãnh đạo còn thiếu, dẫn đến sự sụp đổ của liên minh này vào tháng 11.
Lars Klingbeil, một trong những nhà lãnh đạo của SPD, gọi cuộc bỏ phiếu hôm thứ Ba là “kết quả của một cuộc tranh luận đã diễn ra trong nhiều năm”, theo ông, “đã dẫn đến sự phong tỏa đất nước chúng ta và khiến công việc của chính phủ trở nên khó khăn hơn”.
Cả SPD và phe bảo thủ đều cố gắng giành được sự ủng hộ của Greens, những người mà họ cần phiếu bầu để bảo đảm đa số hai phần ba. Sau nhiều ngày đàm phán và nhượng bộ của Merz về khí hậu và viện trợ cho Ukraine, đảng này đã đồng ý ủng hộ những thay đổi hiến pháp.
Merz cần phải hành động nhanh chóng để bảo đảm các cải cách vì trong quốc hội tiếp theo, dự kiến triệu tập vào ngày 25 tháng 3, đảng cực hữu Alternative for Germany (AfD) thân Điện Cẩm Linh và đảng Cánh tả, phản đối chi tiêu quân sự, sẽ có đủ sức mạnh để ngăn chặn các sửa đổi hiến pháp nhằm cho phép tăng chi tiêu quốc phòng.
Vào thứ sáu, Bundesrat - cơ quan đại diện cho các tiểu bang của Đức - dự kiến sẽ thông qua gói biện pháp này trong bước lập pháp cuối cùng.
Thách thức lớn nhất đối với Merz có thể liên quan đến việc thuyết phục chính cơ sở của mình về những ưu điểm của chính sách tài khóa của ông. Ông đã bị một số người bảo thủ chỉ trích vì nhượng bộ quá nhiều yêu cầu chi tiêu của SPD. Những lời chỉ trích đó có thể làm phức tạp thêm các cuộc đàm phán liên minh giữa những người bảo thủ và SPD trong những tuần tới.
AfD — đảng được cho là sẽ trở thành đảng đối lập lớn nhất của Đức khi Quốc hội mới nhóm họp — hiện đang gia tăng áp lực lên Merz.
“Ông thực sự đại diện cho điều gì, thưa ông Merz?” một trong những nhà lãnh đạo của AfD, Tino Chrupalla, đã phát biểu tại quốc hội vào thứ Ba. “Bây giờ ông đã cấy mRNA của SPD vào người rồi.”
[Politico: German parliament passes historic spending reforms]
5. Putin câu giờ, làm Tổng thống Trump choáng váng với những lời bàn tán về ngày vinh quang sắp tới
Nga đang trì hoãn lệnh ngừng bắn hoàn toàn ở Ukraine. Nhưng điều đó không ngăn cản Tổng thống Trump và Putin lên kế hoạch cho các trận đấu khúc côn cầu trong tương lai.
Sau 90 phút điện thoại với Ông Donald Trump, Vladimir Putin đã đưa ra nhượng bộ nhỏ nhất có thể để giảm bớt cuộc tấn công kéo dài ba năm của Nga vào Ukraine bằng lời hứa trao đổi một số tù nhân và ngừng tấn công các nhà máy điện cùng “cơ sở hạ tầng” khác trong 30 ngày.
Một giờ sau cuộc gọi, Kyiv và các thành phố khác ở Ukraine lại bị Nga tấn công. Các cuộc ném bom bằng máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn vẫn tiếp tục đổ xuống các tòa nhà dân cư trên khắp đất nước, trong khi tiền tuyến đẫm máu ở phía Đông vẫn là vùng giết chóc.
Putin kiên quyết bám chặt vào những điều có vẻ như là ranh giới đỏ bất khả thi như các điều kiện cho một lệnh ngừng bắn có ý nghĩa, quan trọng nhất trong số đó là chấm dứt mọi viện trợ quân sự nước ngoài và chia sẻ thông tin tình báo của phương Tây với Ukraine. Các nhà lãnh đạo Âu Châu và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy sẽ phải vật lộn để cân nhắc những điều khoản này — trong khi cuối cùng Tổng thống Trump có thể sẽ đồng ý với những điều kiện ngặt nghèo của Putin.
“Cuộc điện đàm của tôi hôm nay với Tổng thống Putin của Nga là một cuộc điện đàm rất tốt và hiệu quả”, Tổng thống Trump đăng trên mạng xã hội. “Chúng tôi đã đồng ý ngừng bắn ngay lập tức đối với tất cả các lĩnh vực Năng lượng và Cơ sở hạ tầng, với sự hiểu biết rằng chúng tôi sẽ nhanh chóng hành động để có một lệnh ngừng bắn hoàn toàn và cuối cùng là KẾT THÚC cuộc Chiến tranh vô cùng khủng khiếp này”.
Một tuần trước, Tổng thống Zelenskiy và Tổng thống Trump đã đồng ý đưa ra đề xuất về lệnh ngừng bắn “ngay lập tức” trong 30 ngày cho Putin, chấm dứt mọi cuộc giao tranh và tấn công từ trên không, trên biển và dọc theo toàn bộ tiền tuyến. Tổng thống Trump cho biết ông muốn Putin đưa ra phản ứng tích cực, nhanh chóng và khẳng định ông nghĩ điều này sẽ xảy ra.
Thay vào đó, nhà lãnh đạo Nga đã tuyên bố ông ủng hộ ý tưởng này về nguyên tắc nhưng vẫn giữ thái độ dè dặt về cách thức thực hiện. Các “nhóm chuyên gia” của Nga và Mỹ hiện sẽ họp tại Trung Đông để cố gắng trả lời một số điểm “kỹ thuật” này và đạt được nhiều tiến triển hơn hướng tới một thỏa thuận ngừng bắn, theo các tài khoản chính thức của cuộc gọi.
Matthew Shoemaker, cựu sĩ quan tình báo Hoa Kỳ và chuyên gia an ninh quốc gia, cảnh báo rằng Tổng thống Trump có nguy cơ rơi vào tay Putin khi cho phép Nga điều động “chiến thuật kinh điển của Liên Xô thời Chiến tranh Lạnh” là chậm trễ trong các cuộc đàm phán.
“Trong Chiến tranh Lạnh, các nhà lãnh đạo Hoa Kỳ thường chống lại việc bị lôi kéo vào những quá trình kéo dài như vậy, nhận ra rằng chúng đóng vai trò là cơ chế trì hoãn để Liên Xô tập hợp lại hoặc khai thác đòn bẩy”, Shoemaker nói với POLITICO. “Tổng thống Trump có nguy cơ rơi vào cái bẫy lịch sử này, vì sự chậm trễ của Putin có thể cho phép Nga củng cố vị thế quân sự và chính trị của mình trong khi làm xói mòn uy tín và sự thống nhất của Hoa Kỳ với các đồng minh”.
Một dấu hiệu đáng lo ngại tiềm ẩn đối với Ukraine và các đồng minh Âu Châu là giọng điệu của bản đọc chính thức cuộc gọi từ Tòa Bạch Ốc. Thay vì chỉ trích sự miễn cưỡng của Nga trong việc bắt đầu lệnh ngừng bắn hoàn toàn, mô tả của Hoa Kỳ về cuộc gọi là tích cực.
Theo ngôn ngữ của Tổng thống Trump, tuyên bố của Tòa Bạch Ốc ca ngợi triển vọng về “những thỏa thuận kinh tế to lớn” giữa Washington và Mạc Tư Khoa. “Hai nhà lãnh đạo đồng thuận rằng tương lai với mối quan hệ song phương được cải thiện giữa Hoa Kỳ và Nga có triển vọng rất lớn”, tuyên bố cho biết.
Phiên bản của Điện Cẩm Linh thậm chí còn khoa trương hơn, tìm cách mô tả Nga là một siêu cường có tầm quan trọng ngang bằng về mặt địa chính trị với Hoa Kỳ. Washington và Mạc Tư Khoa sẽ cùng nhau nỗ lực giải quyết các điểm nóng khủng hoảng ở Trung Đông, đồng thời thiết lập hợp tác về vấn đề không phổ biến vũ khí hạt nhân và an ninh toàn cầu, báo cáo cho biết.
Theo bản tóm tắt cuộc gọi của Điện Cẩm Linh, “Lợi ích chung trong việc bình thường hóa quan hệ song phương được thể hiện dựa trên trách nhiệm đặc biệt của Nga và Hoa Kỳ trong việc bảo đảm an ninh và ổn định trên thế giới”.
Sau đó là phần kỳ lạ. Cuộc gọi được coi là điểm then chốt trong cuộc đàm phán về lệnh ngừng bắn giữa Nga và Ukraine, với Tổng thống Trump đóng vai trò là người trung gian. Trên thực tế, có vẻ như ông và Putin đã dành khá nhiều thời gian để thảo luận về những vấn đề khác.
“Một số ý tưởng đã được thảo luận hướng tới sự phát triển hợp tác cùng có lợi trong lĩnh vực kinh tế và năng lượng”, bản tin của Điện Cẩm Linh cho biết. “Ông Donald Trump ủng hộ ý tưởng của Vladimir Putin về việc tổ chức các trận đấu khúc côn cầu tại Hoa Kỳ và Nga giữa các cầu thủ Nga và Mỹ chơi tại NHL”. National Hockey League là giải khúc côn cầu trên băng của Hoa Kỳ và Canada, trong khi Kontinental Hockey League có sự tham gia của các đội từ Nga, Belarus, Trung Quốc và Kazakhstan.
Tổng thống Trump không gọi cho Tổng thống Zelenskiy để kể cho ông ấy nghe chuyện gì đã xảy ra. Thay vào đó, nhà lãnh đạo Ukraine phải tìm hiểu chi tiết về cuộc gọi từ giới truyền thông. “Chúng tôi hoài nghi về quan điểm tin tưởng vào người Nga”, Tổng thống Zelenskiy nói với các phóng viên sau đó. “Không có sự tin tưởng nào vào Putin”.
Trước khi các nhà lãnh đạo Hoa Kỳ và Nga lên tiếng, Tổng thống Zelenskiy đã nói trong bài phát biểu trên truyền hình vào buổi tối rằng Nga đang cố tình kéo dài cuộc chiến: “Trong một tuần nay, Putin đã không thể đưa ra được 'đồng ý' cho đề xuất ngừng bắn. Ông ấy nói bất cứ điều gì ông ấy muốn, nhưng không phải những gì cả thế giới muốn nghe.”
Tổng thống Zelenskiy đúng một nửa. Vẫn chưa rõ Tổng thống Trump có quan tâm nhiều đến những gì ông nghe được từ Putin về lệnh ngừng bắn hay không, khi vẫn còn nhiều thỏa thuận khác cần thực hiện.
[Politico: Putin plays for time, dazzling Trump with talk of glory days ahead]
6. Điện Cẩm Linh cho biết Tổng thống Donald Trump, Putin sẵn sàng hợp tác cùng có lợi trong các lĩnh vực quan trọng
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và Putin đang phát triển “sự hợp tác cùng có lợi” trong một số lĩnh vực như một phần của nỗ lực bình thường hóa quan hệ giữa hai nước, Điện Cẩm Linh cho biết trong bản ghi cuộc điện đàm của hai nhà lãnh đạo vào ngày 18 tháng 3.
Trước đó trong ngày, Tổng thống Donald Trump và Putin đã nói chuyện qua điện thoại trong một tiếng rưỡi, thảo luận về các phương án ngừng bắn trong cuộc chiến của Nga với Ukraine và quan hệ Mỹ-Nga.
Tuyên bố của Điện Cẩm Linh nêu rõ Tổng thống Donald Trump và Putin chia sẻ “lợi ích chung” trong việc bình thường hóa quan hệ giữa Washington và Mạc Tư Khoa do “trách nhiệm đặc biệt của Nga và Hoa Kỳ trong việc bảo đảm an ninh và ổn định trên thế giới”.
“Trong bối cảnh này, một loạt các lĩnh vực mà các quốc gia chúng ta có thể thiết lập tương tác đã được xem xét. Một số ý tưởng đã được thảo luận hướng tới sự phát triển hợp tác cùng có lợi trong lĩnh vực kinh tế và năng lượng.”
Trong cuộc gọi, Putin đã đồng ý tạm dừng các cuộc tấn công của Nga vào các cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine trong 30 ngày — một đề xuất hẹp hơn đáng kể so với kế hoạch ban đầu của Washington về lệnh ngừng bắn hoàn toàn trong 30 ngày giữa Kyiv và Mạc Tư Khoa.
Trong cuộc điện đàm, Nga và Hoa Kỳ cũng đồng thanh ngay lập tức bắt đầu một vòng đàm phán hòa bình khác ở Trung Đông, tập trung vào việc tạm dừng hoạt động trong lĩnh vực năng lượng cũng như các cuộc đàm phán kỹ thuật để thực hiện lệnh ngừng bắn trên biển ở Hắc Hải.
Cuộc trò chuyện không chỉ tập trung vào cuộc xâm lược toàn diện của Nga vào Ukraine. Các nhà lãnh đạo đã thảo luận về việc cải thiện quan hệ song phương và tiềm năng cho những gì Tòa Bạch Ốc sau đó mô tả là “các thỏa thuận kinh tế to lớn”.
Điện Cẩm Linh cũng tuyên bố Tổng thống Donald Trump ủng hộ ý tưởng của Putin về việc tổ chức các trận đấu khúc côn cầu giữa các cầu thủ chuyên nghiệp Nga và Mỹ.
Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho biết ông vẫn chưa thảo luận về cuộc trò chuyện với Tổng thống Donald Trump, nhưng Kyiv ủng hộ việc dừng các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng. Ông cũng cho biết việc Putin từ chối lệnh ngừng bắn hoàn toàn phản ánh mong muốn của Nga trong việc tiếp tục các cuộc tấn công vào nhiều khu vực của Ukraine.
[Kyiv Independent: Trump, Putin open to 'mutually beneficial cooperation' in key sectors, Kremlin says]
7. Tổng thống Zelenskiy sẽ gặp tổng thống Phần Lan sau cuộc hội đàm giữa Tổng thống Trump và Putin
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy đang thăm Phần Lan để gặp gỡ giới lãnh đạo cao cấp tại Helsinki, vào thời điểm nhạy cảm trong nỗ lực phòng thủ của Kyiv trước cuộc xâm lược toàn diện của Nga.
“Âu Châu phải ngồi vào bàn đàm phán và mọi thứ liên quan đến an ninh của Âu Châu phải được quyết định cùng với Âu Châu”, Tổng thống Zelenskiy viết hôm thứ ba, thông báo về chuyến thăm có sự tham gia của đệ nhất phu nhân Olena Zelenska.
Cuộc gặp giữa Tổng thống Zelenskiy với Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb cùng các quan chức cao cấp khác vào thứ Tư sẽ diễn ra sau cuộc điện đàm rất được mong đợi giữa Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và người đồng cấp Nga Vladimir Putin, khi họ vạch ra tương lai của Ukraine mà không có sự tham gia của Kyiv hay Âu Châu.
Tại Helsinki, Tổng thống Zelenskiy và Stubb sẽ thảo luận về sự hỗ trợ của Phần Lan dành cho Ukraine và các bước nhằm chấm dứt cuộc chiến xâm lược của Nga, theo tuyên bố của văn phòng tổng thống Phần Lan.
Các bộ trưởng tài chính, quốc phòng và ngoại giao Phần Lan cũng dự kiến sẽ tham dự cuộc họp. Tổng thống Zelenskiy cũng sẽ gặp Thủ tướng Phần Lan Petteri Orpo và các công ty trong ngành công nghiệp quốc phòng.
Tuần trước, Phần Lan - quốc gia có biên giới với Nga - đã tuyên bố sẽ cung cấp gói viện trợ quân sự mới trị giá 200 triệu euro cho Ukraine.
[Politico: Zelenskyy to meet Finnish president in wake of Trump-Putin talks]
8. Hoa Kỳ tuyên bố vòng đàm phán tiếp theo ở Trung Đông về cuộc chiến ở Ukraine
Washington tuyên bố vào ngày 18 tháng 3 rằng một vòng đàm phán khác về cuộc chiến tranh của Nga ở Ukraine sẽ “bắt đầu ngay lập tức” ở Trung Đông.
Thông báo này được đưa ra sau cuộc điện đàm giữa Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và Putin, trong đó họ thảo luận về đề xuất ngừng bắn trong 30 ngày và các bước để chấm dứt chiến tranh.
“Cuộc xung đột này không bao giờ nên bắt đầu và phải kết thúc từ lâu bằng những nỗ lực hòa bình chân thành và thiện chí”, tuyên bố của Tòa Bạch Ốc viết.
Putin và Tổng thống Donald Trump đồng thuận rằng chiến tranh cần phải kết thúc bằng “một nền hòa bình lâu dài” và những bước đầu tiên hướng tới điều này sẽ là lệnh ngừng bắn về năng lượng và cơ sở hạ tầng cũng như các cuộc đàm phán kỹ thuật về việc thực hiện lệnh ngừng bắn trên biển ở Hắc Hải.
Theo tuyên bố, các cuộc đàm phán về những vấn đề này sẽ “bắt đầu ngay lập tức” ở Trung Đông.
Putin và Tổng thống Donald Trump cũng đồng thuận rằng cần phải cải thiện quan hệ song phương giữa Hoa Kỳ và Nga, nói rằng sự hợp tác này có “lợi ích to lớn”, bao gồm “các thỏa thuận kinh tế to lớn và sự ổn định địa chính trị khi đạt được hòa bình”.
Tổng thống Donald Trump gọi cuộc trò chuyện với Putin là “rất tốt và hiệu quả”.
“Nhiều yếu tố của một bản hợp đồng hòa bình đã được thảo luận, bao gồm cả thực tế là hàng ngàn binh lính đang phải thiệt mạng, và cả Tổng thống Putin và Tổng thống Zelenskiy đều muốn điều đó chấm dứt”, Tổng thống Hoa Kỳ viết trên Truth Social.
“Quá trình đó hiện đang có hiệu lực đầy đủ và hy vọng rằng vì lợi ích của nhân loại, chúng ta sẽ hoàn thành được công việc này!” ông nói thêm.
Tổng thống Donald Trump cũng ủng hộ ý tưởng do Putin đề xuất về việc tổ chức các trận đấu khúc côn cầu giữa Mỹ và Nga.
“ Ông Donald Trump ủng hộ ý tưởng của Vladimir Putin về việc tổ chức các trận đấu khúc côn cầu tại Hoa Kỳ và Nga giữa các cầu thủ Nga và Mỹ chơi ở NHL và KHL”.
Sau cuộc gọi, Putin đã đồng ý tạm dừng các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng trong 30 ngày.
Tuy nhiên, Điện Cẩm Linh yêu cầu chấm dứt hoàn toàn viện trợ quân sự và tình báo nước ngoài cho Ukraine như một “điều kiện quan trọng để tránh leo thang chiến tranh”.
Ngoài việc ngừng viện trợ quân sự và tình báo nước ngoài, Nga còn kêu gọi Ukraine ngừng huy động và tái vũ trang quân đội.
[Kyiv Independent: US announces another round of negotiations in Middle East on war in Ukraine]
9. Von der Leyen kêu gọi mua vũ khí tập thể vào năm 2030
Chủ tịch Ủy ban Âu Châu Ursula von der Leyen cho biết hôm thứ Ba rằng “một thế giới đầy rẫy nguy hiểm” có nghĩa là các nước Liên minh Âu Châu phải hợp tác mua vũ khí khi Hoa Kỳ rút lui khỏi lục địa này.
“Các quốc gia thành viên cần có khả năng hoàn toàn dựa vào chuỗi cung ứng quốc phòng của Âu Châu, đặc biệt là trong thời điểm cấp bách”, bà phát biểu trong bài phát biểu trước các học viên tại Học viện Quân sự Hoàng gia Đan Mạch. “Và điều đó có nghĩa là tạo ra một thị trường toàn Liên Hiệp Âu Châu cho thiết bị quốc phòng” vào năm 2030.
Bài phát biểu của bà nêu rõ quan điểm của Ủy ban một ngày trước khi công bố đề xuất quốc phòng chi tiết, được gọi là sách trắng, trong đó có khoản tiền 150 tỷ euro để các quốc gia chi cho quốc phòng.
Von der Leyen đã phác thảo một danh sách các sáng kiến nhằm thúc đẩy chi tiêu quốc phòng và tổ hợp công nghiệp quân sự của Âu Châu, tái vũ trang quân đội và tiếp tục hỗ trợ Ukraine. Một yếu tố quan trọng là cái gọi là Cơ chế bán hàng Âu Châu để tập hợp nhu cầu quốc gia và cùng nhau mua vũ khí.
Để ngành công nghiệp quốc phòng của Âu Châu phát triển và thực hiện các khoản đầu tư dài hạn, các công ty cần “một luồng đơn đặt hàng ổn định trong nhiều năm để định hướng đầu tư và tăng cường năng lực”. Bà cho biết quá trình này “bắt đầu bằng việc đầu tư vào Âu Châu”, đồng thời kêu gọi các nước thành viên “mua nhiều hàng hóa Âu Châu hơn”.
“Chúng ta cần một mạng lưới hành lang đất liền, phi trường và cảng biển hoạt động trên toàn Liên Hiệp Âu Châu, tạo điều kiện thuận lợi cho việc vận chuyển nhanh chóng quân đội và thiết bị quân sự”, bà nói. “Đồng thời, chúng ta cần đầu tư vào hệ thống phòng không và hỏa tiễn, hệ thống pháo binh, đạn dược và hỏa tiễn”.
Và bà để ngỏ cánh cửa cho các quốc gia bên ngoài Liên Hiệp Âu Châu tham gia những nỗ lực đó.
“An ninh của chúng ta là không thể chia cắt. Đó là lý do tại sao chúng ta đang nỗ lực để tạo ra bước đột phá mới về an ninh với Vương quốc Anh và các đối tác khác trong Âu Châu, trong khu vực lân cận của chúng ta hoặc trong G7 — từ Canada đến Na Uy,” và thậm chí xa hơn như “Ấn Độ và các khu vực khác của Á Châu.”
Một động lực quan trọng là Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đặt câu hỏi về liên minh xuyên Đại Tây Dương, khiến các thủ đô Âu Châu phải loay hoay tìm cách ngăn chặn Nga và thay thế các hệ thống vũ khí quan trọng của Hoa Kỳ bằng hệ thống của Âu Châu.
Tuy nhiên, von der Leyen đã thận trọng tránh đề cập đến chủ đề nhạy cảm liên quan đến mối quan hệ với Tổng thống Trump.
“ Chúng tôi thấy đối tác lâu đời nhất của mình — Hoa Kỳ — đang chuyển trọng tâm sang Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương”, bà nói và nói thêm: “Chúng tôi hoàn toàn cam kết hợp tác với NATO và Hoa Kỳ”.
Nhưng bà cũng đưa ra lời bảo đảm với “tất cả người dân Greenland — và toàn thể người dân Đan Mạch” rằng “Âu Châu sẽ luôn bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ”. Bà không đề cập đến những lời đe dọa thường xuyên của Tổng thống Trump về việc sáp nhập hòn đảo này.
Bài phát biểu của Von der Leyen được đưa ra cùng ngày Tổng thống Trump có cuộc hội đàm với Putin về việc chấm dứt chiến tranh ở Ukraine — cuộc thảo luận không bao gồm Ukraine và các nước Âu Châu.
“Bây giờ là lúc phải nói một cách trung thực để mọi người Âu Châu hiểu được những gì đang bị đe dọa”, von der Leyen nói. Và bà cảnh báo rằng “một trật tự quốc tế mới sẽ được hình thành vào nửa sau của thập niên này và sau đó”.
[Politico: Von der Leyen calls for collective arms purchases by 2030]