1. Tổng thống Donald Trump nói ông đã có “cuộc điện đàm rất tốt” với Tổng thống Zelenskiy
Tổng thống Donald Trump cho biết Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy đã đồng ý ngừng bắn trong 30 ngày đối với các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng trong cuộc gọi vào sáng thứ Tư, mô tả cuộc trò chuyện kéo dài một giờ là “rất tốt” trong một bài đăng trên mạng xã hội và gọi các cuộc đàm phán hòa bình là “rất đúng hướng”.
Cuộc gọi này diễn ra một ngày sau cuộc điện đàm dài giữa Tổng thống Donald Trump và Putin, người đã chấp nhận lệnh tạm dừng tấn công cơ sở hạ tầng năng lượng trong 30 ngày nhưng không chấp nhận lệnh ngừng bắn rộng hơn mà Ukraine và Hoa Kỳ đã đồng ý một tuần trước đó. Putin cũng đã công khai chế giễu Tổng thống Trump trong hội nghị với các nhà lãnh đạo doanh nghiệp Nga tại Nhà hát Âm nhạc Quốc tế Mạc Tư Khoa.
Tổng thống Donald Trump cho biết “phần lớn cuộc thảo luận” dựa trên cuộc gọi đó với Putin “nhằm mục đích thống nhất cả Nga và Ukraine về các yêu cầu và nhu cầu của họ”.
Theo một tuyên bố sau cuộc điện đàm của Ngoại trưởng Marco Rubio và cố vấn an ninh quốc gia Michael Waltz, tổng thống cũng gợi ý Tổng thống Zelenskiy cân nhắc việc cho phép Hoa Kỳ giúp vận hành các nhà máy điện của mình sau chiến tranh như một sự bảo đảm an ninh.
Tuyên bố cho biết: “Việc Mỹ sở hữu các nhà máy đó sẽ là sự bảo vệ tốt nhất cho cơ sở hạ tầng đó và hỗ trợ cho cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine”.
Trong một tuyên bố, Tổng thống Zelenskiy mô tả cuộc trò chuyện là “một cuộc trò chuyện tích cực, rất có ý nghĩa và thẳng thắn”. Trong khi lưu ý rằng Nga không đồng ý với các điều khoản ngừng bắn rộng hơn mà Ukraine đã đưa ra vào tuần trước, Tổng thống Zelenskiy đã đưa ra sự ủng hộ nồng nhiệt đối với tiến trình hòa bình do Tổng thống Donald Trump dẫn đầu.
“Chúng tôi tin rằng cùng với nước Mỹ, với Tổng thống Donald Trump và dưới sự lãnh đạo của Mỹ, hòa bình lâu dài có thể đạt được trong năm nay”, ông nói trong một tuyên bố.
Tổng thống Zelenskiy cũng cho biết Ukraine sẵn sàng tham gia vòng đàm phán tiếp theo với các quan chức Hoa Kỳ tại Saudi Arabia.
Những cuộc thảo luận đó có thể tập trung nhiều hơn vào việc liệu lệnh ngừng bắn có thể được mở rộng và biến thành phác thảo cho một lệnh ngừng bắn lâu dài hay không - một cuộc thảo luận mà tổng thống và các trợ lý cao cấp cho biết sẽ bao gồm việc Ukraine nhượng bộ lãnh thổ cho Nga.
Việc Nga đồng ý tạm dừng các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng đã diễn ra kèm theo một cuộc tấn công trên không dữ dội vào một số thành phố của Ukraine vào tối thứ Ba, nhấn mạnh thêm rằng cuộc xung đột lớn hơn vẫn còn lâu mới chấm dứt.
Putin và Tổng thống Zelenskiy đang cố gắng xoa dịu mong muốn đàm phán hướng tới một nền hòa bình lâu dài của Tổng thống Donald Trump, nhưng họ vẫn còn bất đồng quan điểm về các điều kiện để đạt được thỏa thuận.
Tổng thống Zelenskiy tỏ ra khó chịu khi phải nhượng lại phần lớn lãnh thổ bị tạm chiếm cho Nga một cách vĩnh viễn và trước yêu cầu của Nga về việc Ukraine phải tổ chức các cuộc bầu cử mới.
Trong khi đó, Putin nói với Tổng thống Donald Trump vào thứ Ba rằng ông phải tìm cách chấm dứt mọi khoản viện trợ quốc phòng nước ngoài dành cho Ukraine như một phần của lệnh ngừng bắn rộng hơn và nói tiếp rằng rằng ông muốn giải quyết những gì ông coi là “nguyên nhân gốc rễ” của cuộc chiến – đó là cách gọi tắt của Điện Cẩm Linh về sự liên kết của Ukraine với phương Tây và tham vọng NATO trong tương lai của nước này.
Một quan chức cao cấp của Ukraine, giấu tên để thảo luận về cuộc gọi nhạy cảm này, đã mô tả cuộc gọi điện thoại giữa 2 nhà lãnh đạo là tích cực.
“Cuộc gọi này thực sự không tệ. Tổng thống Donald Trump đã chia sẻ một số điều từ cuộc trò chuyện của ông với Putin, thảo luận về các bước tiếp theo, công việc của các nhóm và cần gặp lại nhau và thảo luận về cách mọi thứ sẽ diễn ra”, một quan chức cao cấp của Ukraine cho biết, sau khi được giấu tên để thảo luận về cuộc gọi nhạy cảm này.
“Tôi sẽ không nói về bất kỳ phản ứng nào, chỉ nói rằng toàn bộ giọng điệu của cuộc trò chuyện là chúng ta phải tiếp tục”, vị quan chức này nói thêm.
[Politico: Trump says he had ‘very good telephone call’ with Zelenskyy]
2. Tổng thống Donald Trump đồng ý giúp Ukraine tìm hệ thống phòng không Patriot có sẵn ở Âu Châu, Tòa Bạch Ốc cho biết
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã đồng ý hỗ trợ Ukraine tìm thêm hệ thống phòng không Patriot do Hoa Kỳ sản xuất có sẵn tại Âu Châu, Thư ký báo chí Tòa Bạch Ốc Karoline Leavitt cho biết, trích dẫn nội dung cuộc gọi giữa hai nhà lãnh đạo vào ngày 19 tháng 3.
Tổng thống Donald Trump và Tổng thống Volodymyr Zelenskiy đã có cuộc điện đàm kéo dài một giờ, trong đó họ thảo luận về lệnh ngừng bắn và chấm dứt chiến tranh của Nga tại Ukraine, cũng như bảo vệ cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine.
Theo bản tin, Tổng thống Zelenskiy đã yêu cầu Tổng thống Donald Trump cung cấp thêm các hệ thống phòng không để bảo vệ thường dân Ukraine, đặc biệt là hệ thống hỏa tiễn Patriot, và tổng thống Hoa Kỳ đã đồng ý tìm những gì có sẵn, đặc biệt là ở Âu Châu.
Kể từ khi cuộc xâm lược toàn diện bắt đầu, Kyiv đã kêu gọi các đối tác cung cấp thêm các phương tiện phòng không để bảo vệ các thành phố và cơ sở hạ tầng, đặc biệt là hệ thống năng lượng, khỏi các cuộc tấn công bằng hỏa tiễn và máy bay điều khiển từ xa của Nga.
Hệ thống Patriot tiên tiến đã đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ bầu trời Ukraine. Chúng có khả năng bắn hạ ngay cả những hỏa tiễn đạn đạo tiên tiến nhất, như Kinzhals.
Trong suốt cuộc chiến tranh toàn diện, có một số báo cáo về thiệt hại đối với hệ thống Patriot trong các cuộc tấn công trên không của Nga. Ukraine cũng sử dụng các hệ thống giả để bảo vệ các hệ thống hỏa tiễn.
Sau cuộc đụng độ giữa Tổng thống Zelenskiy và Tổng thống Donald Trump tại Phòng Bầu dục vào ngày 28 tháng 2, Washington đã đình chỉ mọi viện trợ quân sự và tình báo cho Ukraine. Sau các cuộc đàm phán vào tháng 3 giữa các phái đoàn Ukraine và Hoa Kỳ tại Ả Rập Saudi, Washington đã dỡ bỏ lệnh đình chỉ.
[Kyiv Independent: Trump agrees to help Ukraine find available Patriot air defense systems in Europe, White House says]
3. Đức đang tái vũ trang để chuẩn bị chiến tranh với Nga. Hàng trăm tỷ đô la sẽ mua được những gì.
Đức đang trên đà tăng mạnh chi tiêu quân sự để có thể trang bị lớn hơn cho quân đội Đức thường được gọi là Bundeswehr /bân-đờ-via/ - nhiều xe thiết giáp hơn, nhiều khẩu đội phòng không hơn, nhiều tàu chiến hơn, nhiều vệ tinh do thám hơn và các công nghệ quan trọng như radar, máy gây nhiễu vô tuyến và trí tuệ nhân tạo.
Thủ tướng Đức mới đắc cử Friedrich Merz cho biết: Động lực đằng sau việc tăng chi tiêu—hàng trăm tỷ đô la trong hai gói riêng biệt—là rõ ràng. Khi Hoa Kỳ dưới thời Tổng thống Trump liên kết chặt chẽ hơn với lợi ích của Nga và đang ép buộc Ukraine đầu hàng trước sự xâm lược của Nga, Âu Châu phải đạt được “sự độc lập chiến lược” khỏi đồng minh thân cận một thời của mình bên kia Đại Tây Dương,
Berlin hiện chi khoảng 68 tỷ đô la mỗi năm cho quân đội của mình.
Merz không được lên lịch nhậm chức cho đến cuối tháng này. Nhưng dự đoán sẽ có những liên minh chính trị mới trong quốc hội Đức, Merz đã thúc đẩy phần lớn hơn của khoản tăng cường quốc phòng, một phần của quỹ 550 tỷ đô la cũng sẽ chi trả cho các dự án môi trường, để đưa ra bỏ phiếu trước cuối tháng 3.
Các nhà lập pháp đã bỏ phiếu vào thứ Ba. Gói chi tiêu lớn đã được thông qua.
Các quỹ mới là bổ sung. Nghĩa là, chúng sẽ được thêm vào một quỹ riêng trị giá 110 tỷ đô la do thủ tướng sắp mãn nhiệm Olaf Scholz bảo trợ. Khoản tiền tăng thêm trước đó sẽ giúp Đức thực hiện cam kết chi 2% tổng sản phẩm quốc nội cho quốc phòng vào năm 2027. Khoản tăng hiện tại có thể sẽ tài trợ cho hàng chục sáng kiến mà chính phủ đã xác định trong một nghiên cứu năm 2024.
Chúng bao gồm: Truyền thông an toàn, Trí tuệ nhân tạo, Đóng tàu, Xe thiết giáp và xe tăng, Cảm biến, Chiến tranh điện tử, Hỏa tiễn và phòng thủ hỏa tiễn, Vệ tinh, Đạn dược, và Máy bay điều khiển từ xa.
Không khó để nhận ra, trong nội dung nghiên cứu năm ngoái, quyết tâm của các nhà lãnh đạo Đức trong việc thay thế các năng lực quân sự quan trọng mà các nước Âu Châu từng trông cậy vào Hoa Kỳ để cung cấp - thông qua song phương hoặc dưới sự bảo trợ của NATO.
Ngành công nghiệp Hoa Kỳ xây dựng hệ thống phòng không tầm xa tinh vi bao gồm các khẩu đội hỏa tiễn Patriot; Ngành công nghiệp Âu Châu phải vật lộn để lắp ráp nhiều hơn một số khẩu đội SAMP/T tương tự mỗi năm. Hải quân Hoa Kỳ vận hành hơn 100 máy bay gây nhiễu radar Boeing EA-18G; Không quân Âu Châu chỉ sở hữu một vài máy bay được trang bị để chế áp hệ thống phòng không của đối phương.
Lực lượng Không gian Hoa Kỳ duy trì hàng trăm vệ tinh để giám sát, liên lạc và dẫn đường; lực lượng không gian Âu Châu chỉ điều động vài chục tàu vũ trụ tương tự. Không quân Hoa Kỳ đang nhanh chóng trang bị cho máy bay điều khiển từ xa vũ trang AI có khả năng chiến thắng trong không chiến với phi công con người; lực lượng không quân Âu Châu tụt hậu.
Lực lượng Đức cần một loạt các công nghệ tiên tiến, nhưng nhiều yêu cầu cấp bách nhất của họ lại là công nghệ thấp nhất có thể: đặc biệt là con người và đạn dược. Berlin muốn bổ sung thêm 20.000 người vào biên chế quân đội hiện tại là 180.000 người. Các suất quân bổ sung sẽ giúp quân đội Đức thành lập một lữ đoàn cơ giới mà họ có kế hoạch đóng quân cố định tại Lithuania như một biện pháp ngăn chặn sự xâm lược tiếp theo của Nga.
Nếu Nga đánh bại Ukraine - có thể là hậu quả của việc Hoa Kỳ hoàn toàn từ bỏ Ukraine hoặc thậm chí đứng hẳn về phía Nga - thì lữ đoàn này cùng các lực lượng Âu Châu khác có thể là lực lượng duy nhất đứng giữa quân đội Nga dày dạn kinh nghiệm chiến đấu và các quốc gia tự do ở Âu Châu.
Hơn bất cứ điều gì, các lữ đoàn sẽ cần đạn dược. Rất nhiều.
[Forbes: Germany Is Re-Arming For War With Russia. Here’s What Hundreds Of Billions Of Dollars Will Buy.]
4. Hầu hết người Mỹ không đồng ý với Ông Donald Trump về vấn đề Ukraine
Theo một cuộc thăm dò gần đây, sự ủng hộ của người Mỹ đối với cuộc chiến giữa Ukraine và Nga đã tăng đột biến kể từ khi Tổng thống Trump đắc cử.
Cuộc khảo sát của Gallup cho thấy 46 phần trăm số người được hỏi cho rằng Chính quyền Trump không làm đủ để giúp Ukraine – đó là mức cao nhất kể từ khi chủ đề này được thăm dò lần đầu vào tháng 8 năm 2022.
Chính quyền Trump đã bày tỏ nghi ngờ về việc tiếp tục hỗ trợ quân sự cho Ukraine, và đề xuất ngừng bắn trong 30 ngày được đưa ra trong bối cảnh lo ngại rằng Hoa Kỳ có thể thúc đẩy Kyiv giao nộp đất đai.
Tuy nhiên, cuộc thăm dò của Gallup công bố hôm thứ Ba, được tiến hành vài ngày sau cuộc tranh cãi tại Phòng Bầu dục giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy, cho thấy hầu hết mọi người, hay 53 phần trăm, ủng hộ việc Mỹ tiếp tục hỗ trợ để giúp Ukraine giành lại lãnh thổ đã mất, khiến Tổng thống Trump bất đồng quan điểm với dư luận Hoa Kỳ.
Tổ chức phi lợi nhuận More In Common của Mỹ chia sẻ với Newsweek cuộc thăm dò riêng của họ được tiến hành sau cuộc tranh cãi giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Zelenskiy cho thấy những thay đổi trong chính sách ngoại giao của Tổng thống Trump đã làm tổn hại đến hình ảnh của nước Mỹ tại Âu Châu.
Sau cuộc tranh cãi giữa Tổng thống Zelenskiy và Tổng thống Trump, tổng thống Hoa Kỳ đã bị chỉ trích vì tạm dừng viện trợ và tình báo cho Ukraine khi ông nhắc lại lời cam kết sẽ nhanh chóng chấm dứt cuộc xâm lược do Vladimir Putin khởi xướng. Các phát hiện của Gallup cho thấy nhiều người Mỹ không ủng hộ đường lối của Tổng thống Trump.
Từ ngày 3 đến ngày 11 tháng 3, Gallup đã hỏi 2.219 người lớn ở Hoa Kỳ về chính sách của Mỹ đối với Kyiv và cuộc thăm dò có biên độ sai số là 2 phần trăm.
Khi được hỏi họ nghĩ gì về sự hỗ trợ của Hoa Kỳ cho Ukraine, gần một nửa, hay 46 phần trăm, cho biết họ tin rằng Washington chưa làm đủ, đây là tỷ lệ cao nhất kể từ khi Gallup bắt đầu đặt câu hỏi này vào tháng 8 năm 2022. Vào tháng 12, 30 phần trăm số người được hỏi có quan điểm này.
Tỷ lệ người cho rằng Hoa Kỳ đã làm quá nhiều cho Ukraine đã giảm xuống còn 30 phần trăm vào tháng 3, giảm so với mức 37 phần trăm vào tháng 12.
Tháng này, 23 phần trăm số người được hỏi tin rằng Hoa Kỳ đã cung cấp cho Ukraine lượng viện trợ phù hợp - mức thấp nhất kể từ khi Gallup thăm dò vấn đề này và giảm bảy điểm trong ba tháng qua.
Đảng Cộng hòa có nhiều khả năng tin rằng Hoa Kỳ đang cung cấp quá nhiều viện trợ cho Ukraine, nhưng Gallup phát hiện ra rằng 56 phần trăm có quan điểm này vào tháng 3, giảm 11 điểm so với tháng 12.
Những người Cộng hòa tin rằng sự ủng hộ dành cho Hoa Kỳ ở mức phù hợp đã tăng với tỷ lệ tương tự, có thể là do họ ủng hộ chính sách của Chính quyền Trump đối với Ukraine.
Ngoài ra, cũng có sự gia tăng năm điểm lên 53 phần trăm trong số những người Mỹ cho rằng Hoa Kỳ nên tiếp tục hỗ trợ Ukraine giành lại lãnh thổ, ngay cả khi điều đó có nghĩa là kéo dài chiến tranh thay vì chấm dứt xung đột nhanh chóng như Tổng thống Trump đã tuyên bố.
Ngoài ra, 45 phần trăm người Mỹ muốn chiến tranh sớm kết thúc—giảm 5 phần trăm so với tháng 12.
Một cuộc khảo sát của More In Common US công bố tháng này sau cuộc tranh luận tại Tòa Bạch Ốc cho thấy hầu hết người Mỹ vẫn coi Pháp, Đức và Vương quốc Anh là đồng minh. Tuy nhiên, không có phần lớn người dân được thăm dò ở các quốc gia đó có cùng cảm nhận về nước Mỹ.
Cuộc khảo sát được tiến hành từ ngày 3 đến ngày 5 tháng 3 với 7.068 người lớn ở năm quốc gia này đã kết luận rằng liên minh thay đổi của Tổng thống Trump đã gây tổn hại đến hình ảnh của nước Mỹ nhưng quan điểm của người Mỹ không nhất thiết đồng tình với Tổng thống Trump.
Báo cáo cho biết những phát hiện của họ cho thấy 81 phần trăm người Mỹ nghĩ Putin là một nhà độc tài, và phần lớn, hay 60 phần trăm, bao gồm cả đảng Cộng hòa, tin rằng Nga phải chịu trách nhiệm duy nhất cho cuộc chiến. Do đó, hai phần ba người Mỹ, hay 67 phần trăm, ủng hộ việc viện trợ cho Ukraine cho đến khi chiến tranh kết thúc.
More In Common US cho biết những kết quả này cho thấy đảng Cộng hòa không chỉ đơn thuần đứng về phía Tổng thống Trump và rằng ông có thể đang đánh cược lớn, vì liên minh của ông không hoàn toàn ủng hộ ông.
[Newsweek: Most Americans Disagree With Donald Trump on Ukraine]
5. Cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đã làm dừng hoạt động tại trạm dầu Krasnodar Krai của Nga
Máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đã tấn công trạm bơm dầu Kavkazskaya ở vùng Krasnodar của Nga vào đêm ngày 19 tháng 3, làm hư hại cơ sở hạ tầng và gây ra hỏa hoạn, hãng tin Shot thân Điện Cẩm Linh và chính quyền khu vực đưa tin.
Vụ tấn công được cho là đã làm hỏng một đường ống nối các bể chứa, gây ra đám cháy bao phủ một khu vực rộng khoảng 20 mét vuông.
Trụ sở hoạt động khu vực xác nhận rằng 30 nhân viên đang làm nhiệm vụ đã được di tản và cơ sở đã ngừng hoạt động. Không có thương vong nào được báo cáo.
Điểm trung chuyển dầu Kavkazskaya đóng vai trò quan trọng trong hoạt động xuất khẩu năng lượng của Nga, kết nối một nhà ga dầu hỏa xa và trạm bơm dầu Kropotkinskaya. Đây là một phần của hệ thống Caspian Pipeline Consortium, nơi bơm tới 6 triệu tấn dầu mỗi năm.
Cuộc tấn công diễn ra sau cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine vào trạm bơm dầu Kropotkinskaya, cũng ở Krasnodar Krai vào ngày 17 tháng 2, nơi bảy máy bay điều khiển từ xa được cho là đã tấn công vào cơ sở hạ tầng quan trọng.
Kyiv đã tăng cường chiến dịch chống lại cơ sở hạ tầng năng lượng và quân sự của Nga để phá vỡ nỗ lực chiến tranh của Mạc Tư Khoa. Vào ngày 17 tháng 3, máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đã tấn công một cơ sở nhiên liệu và năng lượng ở Tỉnh Astrakhan của Nga, gây ra hỏa hoạn, Thống đốc khu vực Igor Babushkin tuyên bố.
Cuộc tấn công diễn ra trong bối cảnh các cuộc đàm phán về khả năng dừng các cuộc tấn công lẫn nhau vào các mục tiêu năng lượng. Cùng đêm đó, Nga đã phóng 145 máy bay điều khiển từ xa và sáu hỏa tiễn vào Ukraine, gây thương vong cho dân thường và phá hủy cơ sở hạ tầng.
Ukraine liên tục tấn công vào các nhà máy lọc dầu, kho chứa dầu và địa điểm công nghiệp quốc phòng của Nga nhằm hạn chế khả năng duy trì cuộc xâm lược toàn diện của Nga.
[Kyiv Independent: Ukrainian drone strike halts operations at Russia's Krasnodar Krai oil station, authorities claim]
6. Tổng thống Zelenskiy đồng ý dừng các cuộc tấn công vào tài sản năng lượng của Nga
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy đã đồng ý dừng các cuộc tấn công vào tài sản năng lượng của Nga.
Ông cho biết, sau cuộc điện đàm kéo dài một giờ với Tổng thống Donald Trump vào sáng thứ Tư, rằng việc chấm dứt các cuộc tấn công vào các mục tiêu năng lượng là “một trong những bước đầu tiên hướng tới việc chấm dứt hoàn toàn chiến tranh”.
“Tôi ủng hộ bước đi này và Ukraine đã xác nhận rằng chúng tôi sẵn sàng thực hiện nó”, ông nói.
Ông cho biết cuộc gọi này rất “thẳng thắn” và “rất có ý nghĩa”.
Cuộc gọi này diễn ra một ngày sau khi Tổng thống Donald Trump điện đàm với Vladimir Putin, trong đó tổng thống Nga đồng ý không nhắm vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine nhưng từ chối ủng hộ lệnh ngừng bắn hoàn toàn trong 30 ngày.
Trong bài đăng trên mạng xã hội, Tổng thống Donald Trump cho biết cuộc gọi của ông với Tổng thống Zelenskiy là để “liên kết cả Nga và Ukraine về các yêu cầu và nhu cầu của họ” khi ông tìm cách chấm dứt giao tranh.
“Chúng tôi đang đi đúng hướng”, Tổng thống Donald Trump nói thêm.
Trước cuộc gọi với Tổng thống Donald Trump, Tổng thống Zelenskiy cho biết lời cam kết ngừng bắn có giới hạn của Putin “hoàn toàn trái ngược với thực tế” sau một loạt cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa trên khắp cả nước vào đêm qua.
“Thậm chí đêm qua, sau cuộc trò chuyện giữa Putin với… Tổng thống Donald Trump, khi Putin nói rằng ông ta được cho là đã ra lệnh ngừng các cuộc tấn công vào ngành năng lượng của Ukraine, đã có 150 máy bay điều khiển từ xa được phóng đi trong đêm, bao gồm cả vào các cơ sở năng lượng,” Tổng thống Zelenskiy nói.
Tòa Bạch Ốc cho biết cuộc gọi giữa Tổng thống Donald Trump và Putin là bước đầu tiên trong một “phong trào hướng tới hòa bình” rộng lớn hơn. Washington hy vọng rằng các cuộc thảo luận sẽ dẫn đến lệnh ngừng bắn trên biển ở Hắc Hải và cuối cùng là một giải pháp lâu dài cho cuộc chiến.
Tuy nhiên, không có dấu hiệu nào cho thấy Putin sẽ rút lại các yêu sách về một thỏa thuận hòa bình tiềm năng - Ukraine đã phản đối mạnh mẽ những yêu sách đó.
Trong cuộc gọi, Tổng thống Donald Trump nói với Tổng thống Zelenskiy rằng ông muốn Hoa Kỳ giúp vận hành các nhà máy điện của quốc gia đang bị chiến tranh tàn phá này.
Một tuyên bố của Ngoại trưởng Marco Rubio và Cố vấn An ninh Quốc gia Mike Waltz sau cuộc gọi giữa hai nhà lãnh đạo cho biết, “Tổng thống Donald Trump cũng thảo luận về nguồn cung cấp điện và các nhà máy điện hạt nhân của Ukraine. Ông nói rằng Hoa Kỳ có thể rất hữu ích trong việc vận hành các nhà máy đó bằng chuyên môn về điện và tiện ích của mình. Việc Hoa Kỳ sở hữu các nhà máy đó sẽ là sự bảo vệ tốt nhất cho cơ sở hạ tầng đó và hỗ trợ cho cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine.”
Viện Nghiên cứu Chiến tranh, gọi tắt là ISW, một tổ chức tư vấn có trụ sở tại Washington, cho rằng những điều khoản của Putin trong các cuộc thảo luận với Tổng thống Donald Trump chẳng khác gì “sự đầu hàng của Ukraine”.
“Putin đang cố gắng giữ đề xuất ngừng bắn tạm thời làm con tin để có được những nhượng bộ trước các cuộc đàm phán chính thức nhằm chấm dứt chiến tranh”, ISW cho biết trong một bài phân tích các tuyên bố chính thức liên quan đến lời kêu gọi này.
[Newsweek: Zelensky Agrees to Stop Attacks on Russian Energy Assets]
7. Tổng thống Zelenskiy cho biết ông đã gọi điện cho Tổng thống Donald Trump sau khi Tòa Bạch Ốc thất bại trong nỗ lực ngăn chặn Putin
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy hôm thứ Tư cho biết ông đã nói chuyện với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump vào hôm nay, sau cuộc điện đàm giữa Tòa Bạch Ốc và Điện Cẩm Linh không đạt được thỏa thuận về lệnh ngừng bắn hoàn toàn ở Ukraine.
Tổng thống Zelenskiy phát biểu tại Helsinki, trong một cuộc họp báo cùng với Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb, trong đó ông lưu ý rằng “lời nói của nhà lãnh đạo Nga Vladimir Putin trái ngược với thực tế”.
“Tôi đã liên lạc với Tổng thống Donald Trump hôm nay, chúng tôi đã thảo luận chi tiết” về cuộc gọi của ông với Mạc Tư Khoa, Tổng thống Zelenskiy nói thêm.
Sau cuộc gọi Tổng thống Donald Trump-Putin được mong đợi vào thứ Ba, lệnh ngừng bắn được thổi phồng rất nhiều về các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng chỉ kéo dài chưa đầy một giờ, khi Nga ném bom Ukraine bằng máy bay điều khiển từ xa và Kyiv đáp trả vào một kho dầu ở khu vực Krasnodar.
Cuộc gọi của Tổng thống Zelenskiy với Tổng thống Donald Trump đánh dấu cuộc tiếp xúc trực tiếp chính thức đầu tiên giữa hai nhà lãnh đạo kể từ cuộc trao đổi căng thẳng tại Phòng Bầu dục vào cuối tháng trước, sau đó Tổng thống Ukraine và nhóm của ông đã nhanh chóng rời khỏi Tòa Bạch Ốc.
Khi được hỏi liệu Kyiv có đặt ra bất kỳ ranh giới đỏ nào cho thỏa thuận hòa bình trong tương lai với Nga hay không, Tổng thống Zelenskiy đã liệt kê chủ quyền và độc lập của Ukraine, Nga không được có tiếng nói nào về tình trạng tương lai của quân đội Ukraine, các bảo đảm an ninh hữu hình, cũng như việc trao đổi tù nhân, bao gồm cả việc trả lại những người đã bị “tra tấn đến chết”.
Ông dường như loại trừ khả năng chính thức trao các vùng lãnh thổ bị tạm chiếm như Crimea hoặc một phần Donbas cho Nga, nói rằng: “Những khu vực bị tạm chiếm tạm thời thì chỉ là bị tạm chiếm tạm thời”.
Tuy nhiên, Tổng thống Zelenskiy tỏ ra hoài nghi rằng Nga sẽ tuân thủ bất kỳ cam kết bằng lời nào, cho rằng cần có một “cơ chế kiểm soát” để bảo đảm Putin tuân thủ các điều khoản của lệnh ngừng bắn.
Tổng thống Zelenskiy nói thêm: “Những lời bảo đảm và tuyên bố của Putin rằng ông ấy ra lệnh không tấn công ngành năng lượng là không đủ”.
Đặc phái viên chiến tranh của Tổng thống Donald Trump, Steve Witkoff, đã thông báo vào cuối ngày thứ Ba rằng các cuộc đàm phán hòa bình mới giữa các nhà đàm phán Mỹ và Nga sẽ diễn ra vào cuối tuần này tại Jeddah, Saudi Arabia.
[Politico: Zelenskyy says he has call with Trump after White House’s failed bid to halt Putin]
8. Ukraine đưa 175 tù binh chiến tranh về nước để trao đổi với Nga
Ukraine đã đưa 175 binh sĩ Ukraine trở về nước trong cuộc trao đổi tù nhân một đổi một với Nga do Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất làm trung gian, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy tuyên bố vào ngày 19 tháng 3.
Tin tức về việc hoán đổi này được đưa ra sau cuộc điện đàm giữa Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và Putin một ngày trước đó.
22 quân nhân Ukraine khác đã trở về thông qua các cuộc đàm phán ngoài cuộc trao đổi một đổi một.
Trong khuôn khổ cuộc trao đổi, Nga cũng đưa về 175 binh sĩ Nga.
Theo ông Tổng thống Zelenskiy, đợt trao đổi gần đây bao gồm cả quân nhân Ukraine từng phục vụ tại các tỉnh Donetsk, Luhansk, Kherson, Zaporizhzhia, Mykolaiv, Kharkiv, Sumy và Kursk, cũng như những người bảo vệ thành phố Mariupol và nhà máy thép Azovstal.
Trong số các tù nhân chiến tranh đã trở về có những người bị thương nghiêm trọng và bị Nga truy tố vì những tội ác mà họ không phạm phải. Tất cả họ sẽ được cung cấp hỗ trợ y tế và tâm lý cần thiết, Tổng thống Zelenskiy nói.
“Đây là một trong những cuộc trao đổi lớn nhất. Những người lính, trung sĩ và sĩ quan của chúng ta đang trở về. Những người lính đã chiến đấu vì tự do của chúng ta trong Quân đội, Hải quân, Vệ binh quốc gia, Lực lượng phòng vệ lãnh thổ và Biên phòng,” Tổng thống Zelenskiy cho biết.
Tổng thống Ukraine cũng bày tỏ lòng biết ơn tới Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất vì đã tạo điều kiện cho cuộc trao đổi này.
“Ukraine nhớ đến từng người anh hùng của chúng tôi và chúng tôi chắc chắn sẽ đưa tất cả mọi người trở về nhà,” Tổng thống Zelenskiy nói.
Sau cuộc gọi với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump vào ngày 18 tháng 3, Điện Cẩm Linh tuyên bố sẽ tiến hành trao đổi tù nhân một đổi một với Ukraine. Mạc Tư Khoa tuyên bố sẽ thả 23 binh sĩ Ukraine bị thương nặng, nhưng chỉ chuyển giao 22 người.
Vào ngày 5 tháng 2, Ukraine đã đưa 150 quân nhân Ukraine trở về từ nơi bị giam giữ ở Nga.
Trong bài phát biểu năm mới, Tổng thống Zelenskiy cho biết năm 2024, 1.358 người Ukraine đã được thả và kể từ khi cuộc chiến tranh toàn diện bắt đầu, 3.956 người Ukraine đã trở về từ nơi bị Nga giam cầm.
[Kyiv Independent: Ukraine brings home 175 prisoners of war in swap with Russia]
9. Thủ tướng Đan Mạch: Âu Châu phải ‘hoàn toàn có khả năng tự vệ’
Thủ tướng Đan Mạch phát biểu với tờ POLITICO hôm thứ Ba rằng Âu Châu cần phải tự lực hoàn toàn về quốc phòng trong vòng ba đến năm năm tới để ngăn chặn một nước Nga “rất hung hăng” có thể tấn công một quốc gia Liên Hiệp Âu Châu.
Mette Frederiksen cho biết trong một cuộc phỏng vấn: “Tôi hoàn toàn ủng hộ việc tái vũ trang cho Âu Châu và tôi muốn chúng ta đặt ra một mục tiêu rất tham vọng, đó là trong vòng ba đến năm năm nữa, chúng ta cần có khả năng tự vệ hoàn toàn tại Âu Châu”.
Nhu cầu tái vũ trang hiện là “điều quan trọng nhất” mà khối này phải đối mặt do mối đe dọa liên tục từ Nga, nước có thể cố gắng tấn công trong “một viễn cảnh rất ngắn” trừ khi các quốc gia hành động để ngăn chặn.
“Nếu bạn thấy những gì họ đang làm về phá hoại, tấn công hỗn hợp, sử dụng người di cư... cố gắng làm mất ổn định đất nước chúng ta bằng thông tin sai lệch, tin tức giả mạo, v.v., thì sự sẵn sàng của Nga trong việc chống lại Âu Châu là khá lớn”, bà nói thêm. “Thật không may, tôi không chắc điều đó sẽ thay đổi”.
Bình luận của Frederiksen được đưa ra khi Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và người đồng cấp Nga Vladimir Putin đã nói chuyện qua điện thoại vào thứ Ba về khả năng ngừng bắn ở Ukraine. Họ đã không đạt được thỏa thuận, nhưng cho biết họ muốn tiếp tục đàm phán.
Frederiksen tỏ ra nghi ngờ về mong muốn chấm dứt chiến tranh của Putin.
“ Tôi không mấy lạc quan về Nga vì khi nhìn vào hành vi của họ, tôi thấy họ quá phản nhân loại và chống lại Âu Châu, và mọi thứ chúng ta tin tưởng, họ phải chứng minh rằng họ muốn sống một cuộc sống láng giềng bình thường với chúng ta ở Âu Châu,” bà nói.
Khi được hỏi về lời đe dọa sáp nhập Greenland, một vùng lãnh thổ tự trị thuộc Vương miện Đan Mạch, của Tổng thống Donald Trump, Frederiksen cho biết chủ quyền của đất nước này cần phải được tôn trọng.
“Greenland là một phần lãnh thổ của Vương quốc Đan Mạch, chấm hết,” bà nói. “Tôi mong rằng mọi người tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ cũng như biên giới của chúng tôi. Nó không phải để bán.”
Bình luận của bà được đưa ra ngay sau khi Chủ tịch Ủy ban Âu Châu Ursula von der Leyen kêu gọi - tại Copenhagen - các nước Liên Hiệp Âu Châu cùng nhau mua vũ khí quốc phòng vào năm 2030. Liên Hiệp Âu Châu đang tìm cách lập kế hoạch trị giá 800 tỷ euro để thúc đẩy ngành công nghiệp quốc phòng của khối.
Frederiksen cho biết Đan Mạch, một trong những nước ủng hộ mạnh mẽ nhất của Ukraine, ủng hộ ý tưởng mua thêm vũ khí từ các nước Liên Hiệp Âu Châu, nhưng vẫn muốn có thể “hợp tác với các đối tác khác”, chẳng hạn như Na Uy và Vương quốc Anh.
“Tiềm năng ở Âu Châu rất lớn nhưng một số rào cản phải được thay đổi và gạt sang một bên vì chúng ta vẫn chưa sản xuất đủ”, bà nói thêm. “Chúng ta vẫn đang có tư duy thời bình này... Tôi không nghĩ chúng ta có vài tháng để đưa ra quyết định”.
[Politico: Danish PM: Europe must ‘be totally able to defend ourselves’]
10. Các cuộc tấn công của Nga vào cơ sở hạ tầng hỏa xa ở Dnipropetrovsk làm bốn công nhân bị thương
Bất chấp các thỏa thuận ngừng bắn, Nga đã thực hiện hai cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng hỏa xa của Ukraine ở Tỉnh Dnipropetrovsk, làm bốn công nhân bị thương, Ukrzaliznytsia đưa tin vào ngày 19 tháng 3.
Trong số bốn công nhân bị thương, có hai người được báo cáo đang trong tình trạng nghiêm trọng.
Các báo cáo sơ bộ cho biết một hỏa tiễn đạn đạo đã được sử dụng trong vụ tấn công.
Cuộc tấn công thứ hai xảy ra tại địa điểm ban đầu khi nỗ lực phục hồi vẫn đang diễn ra.
Cuộc tấn công đã gây mất điện ở một số khu vực, nhưng dịch vụ tàu hỏa vẫn không bị ảnh hưởng.
Lực lượng Nga liên tục nhắm vào cơ sở hạ tầng quan trọng của Ukraine, nhắm vào nhiều khu vực khác nhau của đất nước này.
[Kyiv Independent: Russian attacks on railway infrastructure in Dnipropetrovsk Oblast injure four workers]
11. Các công ty vận tải công cộng của Bỉ rời khỏi X của Elon Musk
Nhận lấy đi, Elon Musk!
Hỏa xa Bỉ, tàu điện ngầm Brussels STIB và công ty xe buýt Flemish De Lijn đã rời khỏi nền tảng truyền thông xã hội X, các công ty này thông báo hôm thứ Tư.
“Chúng tôi sẽ rời khỏi X. Công cụ truyền thông này không còn phù hợp với các giá trị mà #SNCB đề cao nữa”, NMBS/SNCB cho biết trong bài đăng gần đây nhất trên X.
Các công ty khác không đưa ra lý do cho sự ra đi của họ.
X, thuộc sở hữu của tỷ phú công nghệ Musk. Ông đã bị chỉ trích vì công khai ủng hộ các đảng cực hữu Âu Châu và ông là cố vấn chính cho Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump.
X của Musk cũng đang bị Ủy ban Âu Châu điều tra về việc tuân thủ luật kiểm duyệt nội dung của khối là Đạo luật dịch vụ số, gọi tắt là DSA.
Dưới thời Tổng thống Donald Trump, Musk là nhà lãnh đạo Bộ Hiệu quả Chính phủ, gọi tắt là DOGE, cơ quan đã cắt giảm các cơ quan liên bang và viện trợ quốc tế.
Tuần trước, công ty xe buýt công cộng Walloon TEC đã thông báo sẽ rời khỏi X. TEC đã đăng bài viết rằng: “TEC trên X đã kết thúc”.
Quyết định của các công ty vận tải Bỉ nằm trong xu hướng chung của các hãng tin và tổ chức phi chính phủ rời khỏi X.
Tất cả các công ty đều có tài khoản trên Facebook, Instagram và LinkedIn. STIB cũng có tài khoản trên TikTok.
[Politico: Belgian public transport companies quit Elon Musk’s X]