1. Nhóm của Tổng thống Trump khuyên không nên gọi cho Putin cho đến khi Nga đồng ý ngừng bắn ở Ukraine
Nhóm thân cận của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã khuyên ông không nên gọi điện thoại cho Putin cho đến khi Điện Cẩm Linh đồng ý ngừng bắn ở Ukraine, NBC News đưa tin vào ngày 4 tháng 4, trích dẫn lời của hai quan chức giấu tên.
Vào ngày 30 tháng 3, Tổng thống Trump cho biết ông “rất tức giận” với Putin về việc thiếu tiến triển, nhưng có kế hoạch sẽ nói chuyện với ông trong tương lai gần. Tổng thống Trump và Putin đã có cuộc điện đàm vào ngày 18 tháng 3 trong bối cảnh các cuộc đàm phán hòa bình tại Saudi Arabia nhằm chấm dứt cuộc chiến của Nga với Ukraine.
Mặc dù Tổng thống Trump đã nói rằng ông có kế hoạch nói chuyện với Putin vài ngày trước đó, nhưng không có cuộc gọi nào giữa hai nhà lãnh đạo được lên lịch, các quan chức giấu tên cho biết, đồng thời nói thêm rằng các cố vấn của ông phản đối ý tưởng này cho đến khi nhà lãnh đạo Nga cam kết ngừng bắn hoàn toàn.
Báo cáo nói thêm rằng có khả năng Tổng thống Trump sẽ đột ngột quyết định muốn nói chuyện với Putin.
Mạc Tư Khoa đã cho thấy dấu hiệu không muốn tiến tới thỏa thuận hòa bình với Ukraine, và chính quyền Nga đã đưa ra những yêu cầu tối đa trong các cuộc đàm phán ngừng bắn với Ukraine và Hoa Kỳ
Ukraine đã đồng ý với lệnh ngừng bắn toàn diện trong 30 ngày do Hoa Kỳ đề xuất, tuyên bố vào ngày 11 tháng 3 rằng Kyiv đã sẵn sàng nếu Nga cũng đồng ý với các điều khoản. Cho đến nay, Mạc Tư Khoa đã từ chối.
Vào ngày 2 tháng 4, đặc phái viên của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump về Ukraine, Keith Kellogg, cho biết Ukraine và Nga đã tiến gần đến lệnh ngừng bắn mặc dù có nhiều báo cáo trước đó cho rằng khả năng ngừng bắn là không cao trong những tháng tới.
[Kyiv Independent: Trump's team advises against calling Putin until Russia agrees to Ukraine ceasefire, NBC reports]
2. Đài truyền hình nhà nước Nga chế giễu nhận xét về ‘Hạn chót tâm lý’ của Ông Donald Trump
Đài truyền hình nhà nước Nga đang giễu cợt Tổng thống Trump trong bản tin gần đây, khi các nhà tuyên truyền của Điện Cẩm Linh chế giễu tổng thống về những phát biểu mà ông và chính quyền của ông đưa ra về khả năng ngừng bắn trong cuộc chiến tranh Ukraine.
Nhà tuyên truyền của Điện Cẩm Linh Vladimir Solovyov, đồng minh của Putin và là một trong những nhân vật nổi bật nhất trong giới truyền thông nhà nước, đã chỉ trích Tổng thống Trump sau khi ông tuyên bố vào cuối Chúa Nhật rằng có một “thời hạn tâm lý” để Mạc Tư Khoa đồng ý ngừng bắn ở Ukraine.
Nó đánh dấu sự thay đổi đáng kể trong cách diễn đạt của các chuyên gia bình luận truyền hình nhà nước Nga. Vào đầu tháng 2, những người tuyên truyền của Điện Cẩm Linh đã phản ứng vui mừng trước các quyết định của Tổng thống Trump kể từ khi ông nhậm chức nhiệm kỳ thứ hai vào ngày 20 tháng Giêng, với một vị khách nói rằng lập trường của chính quyền về địa chính trị thậm chí rất phù hợp với Mạc Tư Khoa.
Julia Davis, người sáng lập nhóm giám sát Russia Media Monitor, đã đăng một phân đoạn trên X, từ kênh Russia-1, có sự góp mặt của người dẫn chương trình Solovyov.
“Các chuyên gia bình luận truyền hình nhà nước rõ ràng đã được cấp trên cho phép chỉ trích Ông Donald Trump vì ông không thực hiện ngay mọi điều mà Điện Cẩm Linh mong đợi—và các vị khách của Vladimir Solovyov đã trút giận lên Tổng thống Trump một cách nồng nhiệt”, Davis cho biết.
Solovyov và các vị khách của ông đã phản ứng lại phát biểu của Tổng thống Trump trên chuyên cơ Không lực Một vào hôm Chúa Nhật khi ông nói rằng Putin có “thời hạn tâm lý” để đồng ý với một thỏa thuận ngừng bắn ở Ukraine.
Người dẫn chương trình cũng chỉ trích bình luận của thư ký báo chí Tòa Bạch Ốc Karoline Leavitt vào ngày 31 tháng 3 rằng Tổng thống Trump “đã bày tỏ sự không hài lòng” với cả nhà lãnh đạo Nga và Ukraine trong bối cảnh ông nỗ lực làm trung gian cho lệnh ngừng bắn trong cuộc xung đột.
“Các bạn biết chính cách diễn đạt là có vấn đề, Tổng thống Trump đã bày tỏ sự không hài lòng, với ai? Chỉ riêng cách diễn đạt đã đáng phê phán, có ai đó lại được phép bày tỏ sự không hài lòng với nước Nga vĩ đại ư? Đó là vấn đề của họ chứ không phải của chúng ta, ông ta nghĩ ông ta là ai?” Solovyov nói với khán giả của mình.
“Phương Tây nên run sợ khi nghĩ đến việc tổng thống của chúng ta, ngài Vladimir Putin, bày tỏ sự không hài lòng và những gì sẽ xảy ra tiếp theo”, ông nói, trước khi cảnh báo rằng Nga có thể trả đũa bất cứ lúc nào.
“Tôi xin nhắc lại rằng Nga có kho vũ khí chiến lược hiện đại và mạnh mẽ nhất có thể giải quyết mọi vấn đề bất bình với tốc độ cực nhanh”, Solovyov nói thêm.
Nhà khoa học chính trị Dmitry Kulikov lên tiếng cho biết tuyên bố của Tổng thống Trump về “thời hạn tâm lý” “chỉ đơn giản là làm tê liệt tâm trí”.
“Tôi nhận ra rằng mọi người đều đang trong tình trạng khủng hoảng thời gian, bao gồm cả Ông Donald Trump. Bạn biết đấy, chúng ta phải chứng kiến điều này để nhận ra chúng ta đang phải đối mặt với điều gì.”
Kulikov nói thêm rằng Tổng thống Hoa Kỳ “cực kỳ bất ổn về mặt tâm lý. Sao ông ấy không nêu rõ mốc thời gian và ngày tháng cụ thể đi?”.
Cho đến nay, Tổng thống Trump không đưa ra thời hạn cụ thể để Nga đồng ý ngừng bắn ở Ukraine. Kyiv đã đồng ý với đề xuất của Washington về việc tạm dừng giao tranh trong 30 ngày.
[Newsweek: Russian State TV Mocks Donald Trump's 'Psychological Deadline' Remark]
3. Chính phủ Na Uy chấp thuận tăng viện trợ cho Ukraine thêm 7,8 tỷ đô la cho năm 2025
Chính phủ Na Uy đã chấp thuận tăng viện trợ cho Ukraine vào năm 2025, nâng tổng viện trợ lên 85 tỷ kroner Na Uy, hay 7,8 tỷ đô la, đài truyền hình nhà nước NRK đưa tin vào ngày 4 tháng 4.
Quyết định này được đưa ra sau thỏa thuận ngày 6 tháng 3 giữa các nhà lãnh đạo quốc hội Na Uy nhằm tăng thêm 50 tỷ kroner, hay 4,6 tỷ đô la, hỗ trợ ngoài số tiền 35 tỷ kroner, hay 3,29 tỷ đô la, đã phân bổ trước đó.
Bộ trưởng Tài chính Na Uy Jens Stoltenberg, trước đây là Tổng thư ký NATO, cho biết: “Chúng tôi sẽ tăng gấp ba lần hỗ trợ quân sự”, đồng thời nói thêm rằng số tiền này sẽ được chi ở nước ngoài để tránh gây áp lực lên nền kinh tế Na Uy.
Stoltenberg đã từ chức Tổng thư ký NATO vào ngày 1 tháng 10 năm 2024, sau 10 năm đảm nhiệm vai trò này. Cựu Thủ tướng Hòa Lan Mark Rutte hiện đang lãnh đạo liên minh.
Na Uy là một trong những nước ủng hộ Ukraine tích cực nhất ở Âu Châu, cung cấp viện trợ quân sự, hỗ trợ nhân đạo và hỗ trợ tài chính.
Quốc gia này cũng đóng vai trò quan trọng trong việc ổn định ngành năng lượng của Ukraine và tiếp nhận người tị nạn Ukraine.
Vào ngày 27 tháng 3, chính phủ Na Uy tuyên bố rằng 3 tỷ kroner, hay 285,6 triệu đô la, sẽ được phân bổ cho viện trợ nhân đạo cho Ukraine và người tị nạn Ukraine tại Moldova vào năm 2025.
[Kyiv Independent: Norwegian government approves increased $7.8 billion Ukraine aid for 2025]
4. Nhật Bản ban hành cảnh báo ‘siêu động đất’ mới
Chính phủ Nhật Bản đã cảnh báo về thiệt hại kinh tế thảm khốc và có thể có tới gần 300.000 người tử vong khi trận “siêu động đất” tiếp theo tấn công quốc gia quần đảo này, theo ước tính mới công bố hôm Thứ Tư, 02 Tháng Tư. Các nhà lãnh đạo Giáo Hội tại Nhật Bản đã kêu gọi cầu nguyện cho đất nước trước dự báo nghiệt ngã này.
Nhật Bản nằm dọc theo vành đai địa chấn quanh Thái Bình Dương, còn được gọi là “Vành đai lửa”, nằm dọc theo rìa ngoài của Thái Bình Dương, nơi xảy ra khoảng 81 phần trăm các trận động đất lớn nhất trên thế giới, theo Cục Khảo sát Địa chất Hoa Kỳ.
Bốn hòn đảo chính và các đảo xa của Nhật Bản dễ xảy ra động đất nằm trên năm mảng kiến tạo lớn và nhỏ trên lớp vỏ Trái đất—Amur, Okhotsk, Thái Bình Dương, Biển Phi Luật Tân và Okinawa—đang di chuyển chậm và động đất tập trung dọc theo ranh giới của chúng.
Vào ngày 11 tháng 3 năm 2011, trận động đất lớn 9,0 độ Richter ở Đông Nhật Bản đã tấn công đất nước này, trở thành trận động đất lớn nhất từng được ghi nhận ở Nhật Bản. Thảm họa chưa từng có này đã gây ra sóng thần và gây ra một vụ tai nạn hạt nhân, giết chết ít nhất 19.729 người.
Trong báo cáo mới nhất do lực lượng đặc nhiệm động đất của chính phủ Nhật Bản lập, ước tính có tới 298.000 người có thể thiệt mạng trong trận động đất lớn Nankai Trough có cường độ 8-9 độ richter. Báo cáo cho biết thương vong sẽ bao gồm 215.000 người tử vong do sóng thần.
Rãnh Nankai là một rãnh đại dương nằm ngoài khơi bờ biển phía nam của đất liền Nhật Bản. Nó nằm ở ranh giới ba lớp giữa các mảng Amur, Okhotsk và Biển Phi Luật Tân. Trận động đất năm 2011 xảy ra ở Rãnh Nhật Bản gần đó.
Một trận động đất Nankai Trough đã tấn công Nhật Bản cứ mỗi 100 đến 150 năm—và các chuyên gia từ lâu đã lo ngại rằng một trận động đất khác có thể xảy ra ở đó trong tương lai gần. Các trận động đất được xác nhận cuối cùng liên quan đến máng này được ghi nhận vào năm 1944 và 1946, tấn công khu vực từ trung tâm đến tây nam của đất nước.
Ở mức gần 300.000, ước tính hiện tại của Tokyo về khả năng mất mát sinh mạng đã giảm 10 phần trăm so với báo cáo trước đó được công bố vào năm 2012, trong khi thiệt hại kinh tế dự kiến tăng từ 1,4 ngàn tỷ đô la lên 1,8 ngàn tỷ đô la.
Chính phủ Nhật Bản ước tính có 70 đến 80 phần trăm khả năng xảy ra một trận động đất lớn trong vòng 30 năm. Trong trường hợp xấu nhất, một số khu vực có thể trải qua mức cao nhất là 7 trên thang cường độ địa chấn của Nhật Bản, cũng như sóng thần dâng cao hơn 98 feet, theo ước tính chính thức.
Theo Cơ quan Khí tượng Nhật Bản, mức cao nhất trong thang bảy cấp độ của Nhật Bản sẽ khiến người dân không thể đứng vững, trong khi các tòa nhà có khả năng chống chịu động đất kém sẽ sụp đổ.
Việc công bố báo cáo về trận động đất lớn ở Nhật Bản diễn ra sau trận động đất mạnh 7,7 độ richter tấn công Miến Điện vào thứ sáu, khiến hàng chục ngàn người thiệt mạng, theo ước tính của Hoa Kỳ.
Một loạt trận động đất xảy ra trong vòng 24 giờ ở Á Châu vào tuần trước cũng làm dấy lên những cuộc thảo luận về bộ truyện tranh Nhật Bản The Future I Saw, một bản ghi chép về giấc mơ của tác giả truyện tranh được xuất bản vào năm 1999. Bộ truyện tranh này sau đó được gọi là “lời tiên tri” sau khi độc giả phát hiện ra rằng nó dường như đã dự đoán được trận động đất năm 2011.
Cuộc tranh luận lại nổ ra về phiên bản đầy đủ của cuốn sách, trong đó họa sĩ truyện tranh mơ về một thảm họa xảy ra vào tháng 7 năm 2025. Trong truyện tranh, thảm họa khiến một phần ba lãnh thổ Nhật Bản bị nhấn chìm sau khi đáy biển giữa Nhật Bản và Phi Luật Tân “phun trào”, gây ra trận sóng thần khổng lồ lớn gấp ba lần trận sóng thần xảy ra vào năm 2011.
Theo tạp chí Global Views Monthly của Đài Loan, mười trong số 15 lời tiên tri được đề cập trong truyện tranh được giải thích là đã trở thành sự thật. Trong số đó có đại dịch COVID-19.
Nobuo Fukuwa, giáo sư danh dự tại Đại học Nagoya và là thành viên của lực lượng đặc nhiệm ứng phó động đất của chính phủ: “Nếu không giảm thiểu thiệt hại, sẽ có những lo ngại về tương lai của quốc gia. Chúng tôi muốn chính phủ thực hiện các biện pháp đối phó nghiêm chỉnh hơn.”
Cơ quan Khảo sát Địa chất Hoa Kỳ, trong phần câu hỏi thường gặp về các mối nguy hiểm tự nhiên: “Nhật Bản nằm trong khu vực có hoạt động địa chấn rất mạnh và họ có mạng lưới địa chấn dày đặc nhất thế giới, vì vậy họ có thể ghi nhận nhiều trận động đất”.
Đài quan sát Hương Cảng trong bản cập nhật gần đây đã nêu: “Trên toàn cầu, dữ liệu thống kê cho thấy có khoảng 20 trận động đất có cường độ 7 trở lên xảy ra mỗi năm, nhưng thời gian, địa điểm và cường độ chính xác của những sự kiện này vẫn chưa thể dự đoán được”.
Hãng tin Kyodo News của Nhật Bản cho biết chính phủ Nhật Bản sẽ sửa đổi “kế hoạch phòng chống thiên tai” để chỉ định thêm các khu vực ưu tiên dựa trên các vùng nguy cơ lũ lụt mở rộng, vì báo cáo nhấn mạnh tầm quan trọng của việc di tản nhanh chóng trong trường hợp xảy ra sóng thần.
[Newsweek: Japan Issues New 'Megaquake' Warning]
5. Rutte mỉm cười và Rubio bỏ chạy khi NATO sống sót sau hội nghị thượng đỉnh
NATO vẫn tồn tại sau cuộc họp của các Ngoại trưởng tuần này, nhưng bất chấp những lời khẳng định rằng liên minh này vẫn hoạt động tốt, đã có những dấu hiệu bất ổn ở Brussels.
Tổng thư ký NATO Mark Rutte nhấn mạnh vào hôm Thứ Sáu, 04 Tháng Tư, rằng “chúng ta đoàn kết trong cam kết với nhau trong liên minh này” và rằng “mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương vẫn là nền tảng của an ninh Âu Châu và sự ổn định toàn cầu”.
“Tôi biết đã có một số ngôn từ cứng rắn. Tôi biết rằng đã có những đồng minh, ví dụ, bên này đại dương đang lo lắng về cam kết lâu dài của Hoa Kỳ đối với NATO,” Rutte nói, đồng thời nói thêm: “Người Mỹ đã tuyên bố nhiều lần, 'Chúng tôi cam kết với NATO. Chúng tôi cam kết với Điều 5.'“
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio gọi quan điểm cho rằng Hoa Kỳ đang tách khỏi liên minh là “cuồng loạn và cường điệu”. Màn ra mắt của ông diễn ra suôn sẻ hơn so với Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Pete Hegseth, người đã cảnh báo vào tháng 2 trong chuyến đi đầu tiên tới Âu Châu với tư cách là nhà lãnh đạo Ngũ Giác Đài rằng quân đội Hoa Kỳ sẽ không ở lại Âu Châu mãi mãi.
Ngoại trưởng Ba Lan Radosław Sikorski cho biết Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã bảo đảm với NATO rằng cam kết phòng thủ tập thể theo Điều 5 của liên minh vẫn còn nguyên vẹn và ông sẽ tham dự hội nghị thượng đỉnh của các nhà lãnh đạo liên minh vào tháng 6 tại The Hague.
Nhưng cuộc họp kéo dài hai ngày trong tuần này diễn ra trong bối cảnh thế giới đang vội vã phản ứng trước việc Tổng thống Trump phát động một cuộc chiến thương mại toàn cầu — với mức thuế quan cao ảnh hưởng đến các đồng minh NATO ở Âu Châu và Canada.
Ngoại trưởng Canada Mélanie Joly cảnh báo những người đồng cấp Âu Châu rằng mối quan hệ với Hoa Kỳ sẽ “không bao giờ còn như cũ nữa”.
Thủ tướng Bỉ Bart De Wever chỉ trích yêu cầu của Hoa Kỳ tăng chi tiêu quốc phòng trong khi phát động chiến tranh thương mại và xúc phạm các đồng minh Âu Châu. “Sẽ hơi phức tạp khi yêu cầu chúng tôi làm điều gì đó sau khi một bên phát động chiến tranh thương mại, sau khi chúng tôi bị làm nhục và xúc phạm mọi lúc”, ông nói trước cuộc họp với Rubio.
Các đồng minh đã lo sợ trước những động thái khác của Hoa Kỳ trong hai tháng qua: cắt viện trợ quân sự cho Ukraine, xích lại gần Nga, Tổng thống Trump cảnh báo rằng ông có thể không bảo vệ các đồng minh NATO mà ông cảm thấy đang chi tiêu quá ít cho quốc phòng, các cuộc tấn công vào chủ quyền của Canada và các mối đe dọa xâm lược Greenland.
Điều đó khiến cho cuộc họp báo bế mạc của Rutte trở nên rất khó chịu.
Bất chấp phong cách đặc trưng của mình, Rutte đã gặp khó khăn trong việc thuyết phục báo chí rằng thuế quan áp đặt lên các nước đồng minh sẽ không ảnh hưởng đến nỗ lực tăng ngân sách quân sự của họ. Tổng thống Trump muốn NATO tăng mục tiêu chi tiêu quốc phòng từ 2 phần trăm GDP lên 5 phần trăm.
Theo một quan chức giấu tên có mặt trong phòng họp, “Cảm ơn vì đã giúp chúng tôi đạt được mục tiêu 5 phần trăm bằng cách làm sụp đổ nền kinh tế thế giới”.
Rutte né tránh mối đe dọa mà Hoa Kỳ gây ra cho Greenland, một phần của Vương quốc Đan Mạch, khi nói rằng, “Tôi nghĩ chúng ta nên nhìn xa hơn vấn đề Greenland.”
Ông cũng né tránh một số câu hỏi về tác động của chiến tranh thương mại.
Ông nói: “Tôi không nghĩ mình đang giúp ích cho liên minh này bằng cách bình luận về một điều không thực sự nằm trong chính sách của liên minh”.
Trong khi đó, Rubio đã quay trở lại Washington sau khi hủy bỏ cuộc họp báo cuối cùng theo kế hoạch, mà phái đoàn Hoa Kỳ cho biết là do thay đổi lịch trình.
Bất chấp những lưu ý trái ngược đó, các Ngoại trưởng vẫn tiếp tục khẳng định rằng liên minh vẫn đang hoạt động.
“Tất cả chúng ta đều hiểu và cảm nhận được sự thay đổi sâu sắc trong quan hệ quốc tế và trong tình hình này, chính sách của Tiệp là giữ cho nước Mỹ tham gia nhiều nhất có thể vào an ninh Âu Châu”, Ngoại trưởng Tiệp Jan Lipavský nói với POLITICO. “Sự hiện diện của NATO là một trong những công cụ độc đáo để thực hiện điều đó”.
Các quan chức khác nhấn mạnh rằng họ đang đáp ứng yêu cầu của Tổng thống Trump về việc tăng ngân sách quân sự.
Ngoại trưởng Latvia Baiba Braže, người có mục tiêu tăng chi tiêu quốc phòng lên 5% GDP vào năm 2028, cho biết: “Vào thời điểm có những thách thức an ninh đáng kể, điều quan trọng nhất phải được ưu tiên hàng đầu — tất nhiên là chúng tôi ưu tiên an ninh và quốc phòng”.
Rutte đã nắm bắt được những tiếng nói đó.
“Chúng tôi sẽ đầu tư nhiều hơn. Nhiều hơn nữa,” ông nói trong cuộc họp báo cuối cùng.
[Newsweek: Rutte smiles and Rubio flees as NATO survives a summit]
6. Ngoại trưởng Rubio nhận định rằng Hoa Kỳ sẽ biết liệu Nga có ‘nghiêm chỉnh về hòa bình’ với Ukraine trong những tuần tới
Hoa Kỳ sẽ biết trong vòng vài tuần liệu Nga có nghiêm chỉnh về một thỏa thuận hòa bình với Ukraine hay không, Ngoại trưởng Marco Rubio đưa ra lập trường trên hôm Thứ Sáu, 04 Tháng Tư.
“Chúng ta sẽ sớm biết, trong vài tuần chứ không phải vài tháng, liệu Nga có nghiêm chỉnh về hòa bình hay không. Tôi hy vọng là họ nghiêm chỉnh”, Rubio cho biết. Ông nói thêm rằng nếu quá trình này kéo dài không cần thiết, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump sẽ không tham gia vào “các cuộc đàm phán vô tận về các cuộc đàm phán”.
Những phát biểu của ông được đưa ra sau các báo cáo rằng Tổng thống Trump ngày càng thất vọng vì các cuộc không kích liên tục từ cả Nga và Ukraine bất chấp những nỗ lực làm trung gian của ông.
Tờ Telegraph đưa tin vào ngày 23 tháng 3 rằng Tổng thống Trump đang ngày càng tức giận về các cuộc tấn công đang diễn ra, trong khi NBC News cho biết vào ngày 30 tháng 3 rằng ông “tức giận” trước sự ám ảnh của Putin đối với Tổng thống Volodymyr Zelenskiy.
“Chúng tôi đang thử nghiệm để xem liệu người Nga có quan tâm đến hòa bình hay không. Hành động của họ — không phải lời nói, hành động của họ — sẽ quyết định họ có nghiêm chỉnh hay không, và chúng tôi dự định sẽ tìm ra điều đó sớm nhất có thể”, Rubio cho biết.
Kyiv đã đồng ý ngừng bắn hoàn toàn trong 30 ngày trong các cuộc đàm phán do Hoa Kỳ làm trung gian tại Jeddah vào ngày 11 tháng 3, nhưng Nga đã từ chối trừ khi nó bao gồm các điều kiện hạn chế năng lực quân sự của Ukraine, chẳng hạn như chấm dứt viện trợ quân sự nước ngoài.
Thay vào đó, Ukraine, Nga và Hoa Kỳ đã đạt được lệnh ngừng bắn một phần liên quan đến cơ sở hạ tầng năng lượng và Hắc Hải. Hai ngày sau, Tổng thống Zelenskiy cáo buộc Nga tấn công các cơ sở năng lượng của Kherson, kêu gọi Washington phản ứng.
Mạc Tư Khoa phủ nhận vụ tấn công, với phát ngôn nhân của Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov tuyên bố Nga đã tuân thủ thỏa thuận nhưng “bảo lưu quyền” từ bỏ thỏa thuận nếu Ukraine vi phạm các điều khoản.
Phía Nga cáo buộc Ukraine tấn công trạm đo khí đốt Sudzha ở Tỉnh Kursk, một tuyên bố mà Kyiv bác bỏ là một nỗ lực biện minh cho các cuộc tấn công tiếp theo.
Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov cho biết vào ngày 1 tháng 4 rằng Mạc Tư Khoa đã gửi một danh sách các hành vi vi phạm lệnh ngừng bắn bị cáo buộc của Ukraine tới Hoa Kỳ, Liên Hiệp Quốc và OSCE.
Tổng thống Zelenskiy đã ra lệnh cho Bộ trưởng Quốc phòng Rustem Umerov vào ngày 28 tháng 3 cung cấp cho Washington bằng chứng về các hành vi vi phạm lệnh ngừng bắn của Nga. Hoa Kỳ vẫn chưa phản hồi các tuyên bố của cả hai bên.
Mặc dù Tổng thống Trump đôi khi đưa ra các biện pháp như trừng phạt bổ sung và thuế quan đối với Nga, nhưng ông vẫn chưa thực hiện các bước cụ thể để gây áp lực lên Mạc Tư Khoa, nước vẫn tiếp tục các hoạt động tấn công của mình.
[Kyiv Independent: US to know whether Russia 'serious about peace' with Ukraine in coming weeks, Rubio says]
7. Đặc phái viên Nga nói: Tổng thống Trump ‘Đã ngăn chặn Thế chiến thứ 3’
Trong khi các hoạt động ngoại giao vẫn tiếp diễn về tương lai của cuộc chiến tranh Nga-Ukraine, các quan chức từ Mạc Tư Khoa và Washington đã đưa ra tuyên bố về hướng đi của các nỗ lực hòa bình, sự ổn định của NATO và phạm vi của các thỏa thuận ngừng bắn gần đây.
Đặc phái viên Nga Kirill Dmitriev đã tỏ ra thành công trong việc lấy lòng Tổng thống Donald Trump khi tuyên bố rằng Tổng thống Trump 'đã ngăn chặn Thế chiến thứ 3'.
Nhà tài phiệt khôn khéo của Nga ghi nhận nhóm ngoại giao của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã ngăn chặn sự leo thang trong cuộc xung đột đang diễn ra, đồng thời cho biết chính quyền Tổng thống Trump đã đạt được “tiến triển đáng kể” trong các cuộc đàm phán nhằm chấm dứt chiến tranh.
Dmitriev cho biết trong một cuộc phỏng vấn với Fox News hôm thứ Năm: “Không còn nghi ngờ gì nữa, nhóm của Tổng thống Trump không chỉ ngăn chặn Thế chiến III xảy ra mà còn đạt được tiến triển đáng kể trong việc giải quyết vấn đề Ukraine”.
Dmitriev đưa ra những phát biểu này trong chuyến thăm cao cấp tới Washington, nơi ông gặp gỡ các quan chức tham gia vào các cuộc đàm phán ngừng bắn đang diễn ra. Ông là quan chức cao cấp nhất của Nga đến thăm Hoa Kỳ kể từ khi Putin phát động cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine vào năm 2022.
Dmitriev cũng đưa ra quan điểm mở rộng hơn về chuyến thăm Washington của mình, mô tả “tiến triển đáng kể” trong các cuộc thảo luận về lệnh ngừng bắn và ca ngợi những gì ông mô tả là giọng điệu tôn trọng và mang tính xây dựng từ chính quyền Tổng thống Trump.
“Ngày nay, nhiều thế lực muốn duy trì căng thẳng đang cản trở việc khôi phục hợp tác mang tính xây dựng”, vị đặc phái viên cho biết. Ông nói thêm rằng những thế lực giấu tên này “cố tình bóp méo lập trường của Nga”.
Dmitriev cho biết chính quyền Tổng thống Trump đang “lắng nghe lập trường của Liên bang Nga” và nhấn mạnh rằng các công ty Mỹ hiện đang thể hiện sự quan tâm đến việc quay trở lại Nga. Ông cũng cho biết các cuộc đàm phán bao gồm hợp tác về kim loại đất hiếm và khôi phục các chuyến bay trực tiếp giữa hai nước.
Ông nhấn mạnh rằng: “Một số bảo đảm an ninh cho Ukraine dưới một hình thức nào đó có thể được chấp nhận”.
Bất chấp giọng điệu ngoại giao ở Washington và Brussels, các nhà phân tích tại Viện Nghiên cứu Chiến tranh, gọi tắt là ISW báo cáo rằng Nga vẫn tiếp tục tận dụng các cuộc đàm phán ngừng bắn để giành lợi thế về lãnh thổ và chiến lược.
“Nga đang tìm cách tận dụng lệnh ngừng bắn đang diễn ra và các cuộc đàm phán hòa bình trong tương lai để chiếm giữ một vùng lãnh thổ rộng lớn ở Ukraine và thành lập một chính phủ bù nhìn thân Nga tại Kyiv”, ISW đưa tin trong bản đánh giá hôm Thứ Sáu, 04 Tháng Tư, về chiến dịch quân sự của Nga.
Theo tài liệu có nhan đề “Đánh giá mối đe dọa thường niên năm 2025” của Văn phòng Giám đốc Tình báo Quốc gia Hoa Kỳ, được ISW trích dẫn, Putin có lẽ sẵn sàng theo đuổi một cuộc chiến tranh kéo dài và tỏ ra không quan tâm đến một thỏa thuận hòa bình bất lợi cho các mục tiêu của Nga.
Theo Tướng Christopher Cavoli, Tổng tư lệnh NATO tại Âu Châu, cuộc chiến đã làm biến dạng nền kinh tế của Nga và thúc đẩy ngành công nghiệp quốc phòng của nước này, có khả năng chuẩn bị cho các cuộc xung đột trong tương lai.
ISW cũng lưu ý rằng lực lượng Nga đã tiếp tục tiến công ở nhiều khu vực, bao gồm Kursk, Belgorod và Lyman. Trong khi đó, lực lượng Ukraine đã ghi nhận được những thành quả ở Pokrovsk, mặc dù cả hai bên vẫn tiếp tục cáo buộc nhau vi phạm các điều khoản ngừng bắn đang diễn ra.
[Newsweek: Trump 'Stopped World War 3' Says Russian Envoy: Ukraine Update for April 4]
8. 18 người thiệt mạng, trong đó có 9 trẻ em, hơn 50 người bị thương trong cuộc không kích của Nga vào Kryvyi Rih
Hôm Thứ Bẩy, 05 Tháng Tư, Thống đốc Serhii Lysak đưa tin, Nga đã tiến hành một cuộc tấn công bằng hỏa tiễn đạn đạo vào Kryvyi Rih ở Tỉnh Dnipropetrovsk vào tối Thứ Sáu, 04 Tháng Tư, khiến ít nhất 18 người thiệt mạng và 56 người bị thương.
Cuộc tấn công đã đánh trúng một khu dân cư, khiến các tòa nhà bốc cháy và gây ra thiệt hại nghiêm trọng. Có chín trẻ em trong số những người thiệt mạng, Lysak cho biết. Một sân chơi nằm gần địa điểm xảy ra vụ tấn công.
Hơn 30 người vẫn đang nằm bệnh viện, bao gồm một bé trai ba tháng tuổi bị thương do cắt.
“Nga tấn công hàng ngày. Mỗi ngày, người dân đều bị giết. Chỉ có một lý do khiến điều này tiếp diễn: Nga không muốn ngừng bắn, và chúng tôi thấy điều đó. Cả thế giới đều thấy điều đó”, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy bình luận về vụ tấn công.
Kryvyi Rih, quê hương của Tổng thống Zelenskiy, vẫn là mục tiêu thường xuyên của các cuộc tấn công bằng hỏa tiễn của Nga. Thành phố này, với dân số khoảng 660.000 người, là thành phố lớn thứ hai ở Dnipropetrovsk và nằm cách tiền tuyến khoảng 70 km, hay 40 dặm.
Nga tiếp tục tấn công bằng hỏa tiễn và máy bay điều khiển từ xa trên khắp Ukraine bất chấp nỗ lực đàm phán ngừng bắn của Hoa Kỳ. Kyiv lập luận rằng các cuộc tấn công của Mạc Tư Khoa vào các khu vực dân sự cho thấy họ không nghiêm chỉnh về hòa bình.
Điện Cẩm Linh đã bác bỏ thỏa thuận ngừng bắn kéo dài 30 ngày mà Hoa Kỳ và Ukraine đạt được tại Jeddah vào ngày 11 tháng 3, chỉ đồng ý ngừng bắn có giới hạn về các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng và ở Hắc Hải.
Ukraine đã cáo buộc Nga vi phạm lệnh ngừng bắn về năng lượng, trong khi tương lai của lệnh ngừng bắn ở Hắc Hải vẫn còn chưa chắc chắn vì Mạc Tư Khoa gắn việc thực hiện lệnh này với việc dỡ bỏ lệnh trừng phạt của phương Tây.
[Kyiv Independent: 18 killed, including 9 children, over 50 injured in Russian strike on Kryvyi Rih]
9. Tổng thống Zelenskiy kêu gọi tăng cường áp lực lên Nga sau cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa vào nhà máy điện Kherson
Tổng thống Volodymyr Zelenskiy lên án cuộc tấn công có chủ đích mới nhất của Nga vào nhà máy nhiệt điện Kherson vào ngày 4 tháng 4, đánh dấu một cuộc tấn công khác vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine.
Cuộc tấn công do máy bay điều khiển từ xa FPV của Nga thực hiện cho thấy sự coi thường trắng trợn các cam kết quốc tế, Tổng thống Zelenskiy cho biết trong bài phát biểu buổi tối.
“Những cuộc tấn công như vậy không thể là một tai nạn”, ông lưu ý, chỉ ra rằng Nga hoàn toàn nhận thức được vai trò năng lượng quan trọng của mục tiêu. Tổng thống Zelenskiy nhấn mạnh rằng các cơ sở này cần được bảo vệ trước mọi cuộc tấn công, phù hợp với những lời hứa mà Nga đã đưa ra với Hoa Kỳ.
“Tất cả các lời bảo đảm của Nga đều kết thúc bằng hỏa tiễn, máy bay điều khiển từ xa, bom hoặc pháo binh”, Tổng thống Zelenskiy nhắc lại. Tổng thống chỉ trích việc Mạc Tư Khoa từ chối ngừng các hành động thù địch, nói thêm rằng hành động của Nga khiến ngoại giao trở nên vô ích. “Ngoại giao không có ý nghĩa gì với họ”, ông nói.
Nhà lãnh đạo Ukraine cũng lưu ý rằng lệnh ngừng bắn có thể đã đạt được vào thời điểm này, nếu không có sự từ chối liên tục của Nga. “Kể từ ngày 11 tháng 3, Nga đã từ chối đồng ý ngừng bắn”, Tổng thống Zelenskiy chỉ ra, nhấn mạnh rằng chính giới lãnh đạo Mạc Tư Khoa mong muốn chiến tranh chứ không phải hòa bình.
Trong khi đó, 16 người thiệt mạng, trong đó có 6 trẻ em, hơn 50 người bị thương trong cuộc không kích của Nga vào Kryvyi Rih
Ukraine đã đồng ý ngừng bắn toàn diện trong 30 ngày, do Hoa Kỳ đề xuất, với điều kiện Nga cũng đồng ý với các điều khoản. Kyiv đã nêu rõ lập trường của mình vào ngày 11 tháng 3, nói thêm rằng họ sẵn sàng thực hiện bước đi này nếu Nga đáp lại. Tuy nhiên, bất chấp những nỗ lực này, Nga vẫn tiếp tục các cuộc tấn công vào các mục tiêu dân sự và quân sự, gây nghi ngờ về cam kết của Mạc Tư Khoa đối với hòa bình.
Vào ngày 3 tháng 4, nhà đàm phán của Điện Cẩm Linh Kirill Dmitriev đã báo cáo “tiến triển đáng kể” trong các cuộc thảo luận với các quan chức Hoa Kỳ về lệnh ngừng bắn.
Dmitriev, nhà lãnh đạo Quỹ đầu tư trực tiếp của Nga do nhà nước kiểm soát, đã ca ngợi chính quyền dưới thời Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump vì cuộc đối thoại mang tính xây dựng và tôn trọng với Nga và cho biết hai nước có kế hoạch khôi phục và tăng cường quan hệ, bao gồm cả hợp tác kinh tế sâu rộng hơn nữa.
Ông Dmitriev cho biết thêm rằng các doanh nghiệp Mỹ đã sẵn sàng quay trở lại Nga và lấp đầy những vị trí còn trống sau khi các công ty Âu Châu rút lui sau cuộc xâm lược toàn diện của Nga vào Ukraine.
[Kyiv Independent: Zelensky calls for increased pressure on Russia following drone attack on Kherson power plant]
10. Một nửa người Nga ủng hộ lệnh ngừng bắn tạm thời ở Ukraine, cuộc thăm dò cho thấy
Theo cuộc thăm dò do Trung tâm thăm dò ý kiến độc lập Levada của Nga công bố ngày 1 tháng 4, khoảng 50% người Nga ủng hộ lệnh ngừng bắn tạm thời ở Ukraine.
Cuộc thăm dò diễn ra sau khi Ukraine chấp nhận lệnh ngừng bắn toàn phần trong 30 ngày do Hoa Kỳ đề xuất trong các cuộc đàm phán tại Ả Rập Xê Út vào ngày 11 tháng 3. Điện Cẩm Linh đã từ chối chấp nhận lệnh ngừng bắn ngay lập tức, yêu cầu các điều kiện làm suy yếu khả năng phòng thủ của Kyiv, đặc biệt là bằng cách ngừng viện trợ quân sự nước ngoài.
Thay vào đó, tuần trước, Ukraine, Nga và Hoa Kỳ đã đồng ý một lệnh ngừng bắn một phần liên quan đến cơ sở hạ tầng năng lượng và Hắc Hải.
Lệnh ngừng bắn một phần cũng không có hiệu lực. Nga và Ukraine đã cáo buộc lẫn nhau vi phạm lệnh cấm tấn công cơ sở hạ tầng năng lượng, và Mạc Tư Khoa tuyên bố rằng lệnh ngừng bắn ở Hắc Hải sẽ chỉ có hiệu lực sau khi một số lệnh trừng phạt đối với Nga được dỡ bỏ.
Cuộc khảo sát của Trung tâm Levada cho thấy 26% số người được hỏi ủng hộ mạnh mẽ lệnh ngừng bắn, trong khi 24% “phần nào ủng hộ” nó. Trong khi đó, 41% phản đối ý tưởng này, bao gồm 25% phản đối mạnh mẽ.
Sự ủng hộ lệnh ngừng bắn cao hơn ở phụ nữ, thanh niên Nga dưới 24 tuổi, những người chỉ trích đường lối của đất nước, không tin tưởng nhà độc tài Vladimir Putin hoặc hoài nghi phương tiện truyền thông nhà nước.
Những người ít xem tin tức truyền hình hoặc thích các nguồn tin độc lập, chẳng hạn như YouTube, cũng có nhiều khả năng ủng hộ việc tạm dừng chiến sự.
Sự phản đối lệnh ngừng bắn phổ biến hơn ở nam giới, người Nga lớn tuổi, những người ủng hộ Putin, người xem truyền hình hàng ngày và những người ủng hộ cuộc chiến của Nga chống lại Ukraine.
Ukraine, Nga phải tập trung vào lệnh ngừng bắn trong thỏa thuận hòa bình
Nhiều người phản đối lệnh ngừng bắn tin rằng nó sẽ cho Ukraine thời gian để tái vũ trang, hay 37%, trong khi những người khác coi nó là vô nghĩa, hay 9%, hoặc khăng khăng rằng Nga phải “làm đến cùng”, hay 8%.
Kể từ khi phát động cuộc xâm lược toàn diện, Mạc Tư Khoa đã tăng cường tuyên truyền nhà nước, mô tả cuộc chiến như một cuộc đấu tranh phòng thủ chống lại phương Tây.
Các chương trình truyền hình Nga ca ngợi quân đội và đàn áp bất đồng chính kiến, củng cố quan điểm của Điện Cẩm Linh rằng chiến tranh là điều cần thiết cho sự tồn vong của quốc gia.
Trung tâm Levada đã tiến hành cuộc thăm dò từ ngày 22 đến 26 tháng 3, khảo sát 1.615 người lớn trên 137 thị trấn ở 50 vùng của Nga. Nó được dán nhãn là “đặc vụ nước ngoài” ở Nga theo luật được sử dụng để đàn áp các phương tiện truyền thông độc lập và các tổ chức phi chính phủ.
Kể từ khi thực hiện lệnh ngừng bắn một phần, Ukraine và Nga đã cáo buộc nhau vi phạm lệnh ngừng bắn năng lượng, trong khi Mạc Tư Khoa gắn tương lai của thỏa thuận Hắc Hải với việc nới lỏng lệnh trừng phạt của phương Tây.
Bất chấp tình cảm lẫn lộn trong công chúng Nga, Điện Cẩm Linh vẫn không có dấu hiệu nới lỏng các nỗ lực chiến tranh rộng lớn hơn mà vẫn tiếp tục các cuộc tấn công quy mô lớn.
Trong khi chính quyền Tổng thống Trump từ lâu đã bày tỏ sự thất vọng với Kyiv về lập trường đàm phán và sự do dự của nước này đối với thỏa thuận khoáng sản do Hoa Kỳ hậu thuẫn, Reuters đưa tin vào ngày 1 tháng 4 rằng Washington hiện cũng đang mất kiên nhẫn với Mạc Tư Khoa.
[Kyiv Independent: Half of Russians back temporary ceasefire in Ukraine, poll shows]