GIÁO SƯ VŨ QUỐC THÚC : LUẬN CỔ TRI QUỐC MỆNH
Trong sách Luận ngữ (thiên Vi chính), Khổng Tử cho rằng: ‘‘ngũ thập nhi tri thiên mệnh” (五十而知天命): năm mươi tuổi có thể biết được mệnh trời. Người xưa coi ‘‘thất thập’’ là hiếm hoi : ‘‘Nhân sinh thất thập cổ lai hi’’ (人生七十古来稀), vì vậy sách Luận Ngữ mới chép rằng : ‘‘Thất thập nhi tòng tâm dục bất du củ’’ (七十而從心欲不踰矩) : đến 70 tuổi trong tâm có muốn điều gì cũng không ra ngoài quy tắc (bất du cửu = không vượt ra ngoài quy tắc).
Thời gian Thụ Nhân là bách niên, thầy Vũ Quốc Thúc vượt xa thất thập, năm nay 96 tuổi. Cổ nhân có câu :
Lộ diêu tri mã lực
路遙知馬力,
Sự cửu kiến nhân tâm
事久見人心
(Đường dài mới biết sức ngựa,
việc lâu ngày mới thấy lòng người).
Dòng sử Việt dài dằng dặc, có biết bao nhiêu việc lâu ngày, sách vở gọi là biến cố lịch sử (événements historiques), thể hiện qua nhân tâm. Sách vở thánh hiền nói : Ngũ thập tri thiên mệnh. Thầy Thúc hơn ngũ thập tới 40 năm. Tôi chắp nối chữ nho, thuật lại buổi tương phùng ngày 05/08 : cửu thập luận cổ tri quốc mệnh : 九十論知國命.
Ngày 03/08 dương lịch, chị Đặng Kim Ngọc bên Úc đưa lên diễn đàn TN1-2 hai câu sấm Trạng Trình. Hai hôm sau, tôi đem hai câu thơ này vấn ý thầy :
Bỉnh chúc vô minh quang tận diệt
炳 燭 無 明 光 盡 滅
Trọng ngân bạc phúc sản tiêu vong
重 銀 薄 福 産 消 亡
Ngọn đèn mà tối tăm thì ánh sáng mất hết
Xem nặng tiền bạc mà nhẹ phước đức thì tài sản sẽ mất hết.
Diễn nghĩa :
Trần Đại Quang sẽ bị tận diệt
Nguyễn Phú Trọng, Nguyễn Thị Kim Ngân, Nguyễn Xuân Phúc và chế độ cộng sản sẽ tiêu vong.
Trở lại với sấm Trạng Trình. Dân gian quen gọi cụ Nguyễn Bỉnh Khiêm (1491-1585) (阮 秉 謙) là Trạng Trình, vì cụ thi đậu trạng nguyên khoa Ất Mùi (1535), lại được phong tước Trình Quốc Công (程 國 公). Không những Trạng Trình tiên đoán nhiều sự việc ứng nghiệm, mà ngay cả quốc hiệu Việt Nam (越 南) cũng được cụ sử dụng trước vua Gia Long mấy thế kỷ, qua bốn câu thơ :
- Việt Nam khởi tổ xây nền
- Việt Nam sơn hà hải động thưởng vịnh
- Thùy thị phương danh trọng Việt Nam
- Tiền hậu quang huy chiếu Việt Nam
Bốn câu thơ trên cho thấy tính khả tín (crédibilité) câu sấm Trạng Trình. Để trả lời câu hỏi của tôi, Thầy Thúc chậm rãi đọc lại bài thơ Cự Ngao Đái Sơn (巨 鰲 戴 山), như muốn hòa chung cùng vận nước :
Bích tẩm tiên sơn triệt để thanh,
Cự ngao đới đắc ngọc hồ sinh.
Đáo đầu thạch hữu bổ thiên lực,
Trước cước trào vô quyển địa thanh.
Vạn lý Đông minh quy bả ác,
Ức niên Nam cực điện long bình.
Ngã kim dục triển phù nguy lực,
Vãn khước quan hà cựu đế thành.
Nguyên bản chữ Hán :
碧 浸 仙 山 徹 底 清
巨 鰲 戴 得 玉 壺 生
到 頭 石 有 補 天 力
著 腳 潮 無 卷 地 聲
萬 里 東 溟 歸 把 握
億 年 南 極 奠 隆 平
我 今 欲 展 扶 危 力
挽 卻 關 河 舊 帝 城
Xin tạm dịch như sau :
Kim quy đội dải sơn hà
Nước biếc non xanh lắng biển sâu
Tinh túy kết lại tận ngọc châu
Tung tăng ngẩng đầu nâng trời đất
Lội xuống thềm hoang sóng bạc đầu
Biển Đông thu tóm bàn tay nắm
Trời Nam ổn định đến ngàn thu
Kim quy cứu khốn phò nguy biến
Chủ quyền giành lại sẽ bền lâu.
(bản dịch : Lê Đình Thông)
Giáo sư Vũ Quốc Thúc đã lấy địa lý chính trị biển Đông để diễn giải câu sấm Trạng Trình. Tương lai Biển Đông liên hệ mật thiết đến vận nước. Thầy Thúc đọc thêm bài sấm sau đây bàn về tương lai đất nước :
Long vĩ xà đầu khởi chiến tranh
Can qua xứ xứ động đao binh
Mã đề dương cước anh hùng tận
Thân Dậu niên lai kiến thái bình
龍 尾 蛇 頭 起 戰 爭
杆 戈 處 處 動 刀 兵
馬 啼 羊 腳 英 雄 盡
申 酉 年 來 見 太 平
Cụ Trạng Trình và thầy Vũ Quốc Thúc đều bước qua ngưỡng tuổi 90. Câu thơ ‘‘Thân Dậu niên lai kiến thái bình’’ của đất nước còn là ‘‘Thân Dậu niên lai kiến bách niên’’ của giáo sư Vũ Quốc Thúc.
Lời Cuối (跋文):
Như lệ thường, tôi gửi bài tường thuật để xin Thầy hiệu chính. Thầy gửi cho tôi điện thư dưới đây. Nếu lời văn là chính con người (le style, c’est l’homme même) như câu nói của Buffon, thầy mượn thơ cụ Trạng để nhắn nhủ các môn sinh của thầy. Tôi xin chép lại nguyên văn điện thư, diễn tả trọn vẹn tấm lòng kẻ sĩ đối với đại cuộc.
‘‘Anh Thông thân mến,
Cảm ơn Anh đã tường thuật buổi hội ngộ " lịch sử " của chúng ta. Tôi tôn trọng mọi lời lẽ của anh, không thể mà cũng không muốn thêm bớt chi. Một điều lạ lùng : từ sáng hôm nay tôi chợt nhớ lai bài thơ của cụ Trạng Trình mà tôi đã học thuộc lòng cách đây đã 80 năm : tôi đang suy tư về bài thơ ấy thì nhận được e-mail của Anh về Sấm Trạng. Bài thơ đó chắc Anh cũng đã đọc rồi. Xin ghi lại như sau :
Non sông nào phải buổi bình thời:
Thù đánh nhau chi khéo nực cười!
Cá chậu chim lồng ai khiến đuổi ?
Núi xương sông huyết thảm đầy vơi
"Ngựa phi chắc có hồi quay cổ
"Thú dữ nên phòng lúc cắn người
Ngán ngẩm sự đời chi nói nữa !
Bên đầm say hát nhởn nhơ chơi...
Thân mến : Vũ Quốc Thúc’’
Paris, tiết Đại thử (canicule) 2016
GS.Lê Đình Thông
 |
Thời gian Thụ Nhân là bách niên, thầy Vũ Quốc Thúc vượt xa thất thập, năm nay 96 tuổi. Cổ nhân có câu :
Lộ diêu tri mã lực
路遙知馬力,
Sự cửu kiến nhân tâm
事久見人心
(Đường dài mới biết sức ngựa,
việc lâu ngày mới thấy lòng người).
Dòng sử Việt dài dằng dặc, có biết bao nhiêu việc lâu ngày, sách vở gọi là biến cố lịch sử (événements historiques), thể hiện qua nhân tâm. Sách vở thánh hiền nói : Ngũ thập tri thiên mệnh. Thầy Thúc hơn ngũ thập tới 40 năm. Tôi chắp nối chữ nho, thuật lại buổi tương phùng ngày 05/08 : cửu thập luận cổ tri quốc mệnh : 九十論知國命.
Ngày 03/08 dương lịch, chị Đặng Kim Ngọc bên Úc đưa lên diễn đàn TN1-2 hai câu sấm Trạng Trình. Hai hôm sau, tôi đem hai câu thơ này vấn ý thầy :
Bỉnh chúc vô minh quang tận diệt
炳 燭 無 明 光 盡 滅
Trọng ngân bạc phúc sản tiêu vong
重 銀 薄 福 産 消 亡
Ngọn đèn mà tối tăm thì ánh sáng mất hết
Xem nặng tiền bạc mà nhẹ phước đức thì tài sản sẽ mất hết.
Diễn nghĩa :
Trần Đại Quang sẽ bị tận diệt
Nguyễn Phú Trọng, Nguyễn Thị Kim Ngân, Nguyễn Xuân Phúc và chế độ cộng sản sẽ tiêu vong.
Trở lại với sấm Trạng Trình. Dân gian quen gọi cụ Nguyễn Bỉnh Khiêm (1491-1585) (阮 秉 謙) là Trạng Trình, vì cụ thi đậu trạng nguyên khoa Ất Mùi (1535), lại được phong tước Trình Quốc Công (程 國 公). Không những Trạng Trình tiên đoán nhiều sự việc ứng nghiệm, mà ngay cả quốc hiệu Việt Nam (越 南) cũng được cụ sử dụng trước vua Gia Long mấy thế kỷ, qua bốn câu thơ :
- Việt Nam khởi tổ xây nền
- Việt Nam sơn hà hải động thưởng vịnh
- Thùy thị phương danh trọng Việt Nam
- Tiền hậu quang huy chiếu Việt Nam
Bốn câu thơ trên cho thấy tính khả tín (crédibilité) câu sấm Trạng Trình. Để trả lời câu hỏi của tôi, Thầy Thúc chậm rãi đọc lại bài thơ Cự Ngao Đái Sơn (巨 鰲 戴 山), như muốn hòa chung cùng vận nước :
Bích tẩm tiên sơn triệt để thanh,
Cự ngao đới đắc ngọc hồ sinh.
Đáo đầu thạch hữu bổ thiên lực,
Trước cước trào vô quyển địa thanh.
Vạn lý Đông minh quy bả ác,
Ức niên Nam cực điện long bình.
Ngã kim dục triển phù nguy lực,
Vãn khước quan hà cựu đế thành.
Nguyên bản chữ Hán :
碧 浸 仙 山 徹 底 清
巨 鰲 戴 得 玉 壺 生
到 頭 石 有 補 天 力
著 腳 潮 無 卷 地 聲
萬 里 東 溟 歸 把 握
億 年 南 極 奠 隆 平
我 今 欲 展 扶 危 力
挽 卻 關 河 舊 帝 城
Xin tạm dịch như sau :
Kim quy đội dải sơn hà
Nước biếc non xanh lắng biển sâu
Tinh túy kết lại tận ngọc châu
Tung tăng ngẩng đầu nâng trời đất
Lội xuống thềm hoang sóng bạc đầu
Biển Đông thu tóm bàn tay nắm
Trời Nam ổn định đến ngàn thu
Kim quy cứu khốn phò nguy biến
Chủ quyền giành lại sẽ bền lâu.
(bản dịch : Lê Đình Thông)
Giáo sư Vũ Quốc Thúc đã lấy địa lý chính trị biển Đông để diễn giải câu sấm Trạng Trình. Tương lai Biển Đông liên hệ mật thiết đến vận nước. Thầy Thúc đọc thêm bài sấm sau đây bàn về tương lai đất nước :
Long vĩ xà đầu khởi chiến tranh
Can qua xứ xứ động đao binh
Mã đề dương cước anh hùng tận
Thân Dậu niên lai kiến thái bình
龍 尾 蛇 頭 起 戰 爭
杆 戈 處 處 動 刀 兵
馬 啼 羊 腳 英 雄 盡
申 酉 年 來 見 太 平
Cụ Trạng Trình và thầy Vũ Quốc Thúc đều bước qua ngưỡng tuổi 90. Câu thơ ‘‘Thân Dậu niên lai kiến thái bình’’ của đất nước còn là ‘‘Thân Dậu niên lai kiến bách niên’’ của giáo sư Vũ Quốc Thúc.
Lời Cuối (跋文):
Như lệ thường, tôi gửi bài tường thuật để xin Thầy hiệu chính. Thầy gửi cho tôi điện thư dưới đây. Nếu lời văn là chính con người (le style, c’est l’homme même) như câu nói của Buffon, thầy mượn thơ cụ Trạng để nhắn nhủ các môn sinh của thầy. Tôi xin chép lại nguyên văn điện thư, diễn tả trọn vẹn tấm lòng kẻ sĩ đối với đại cuộc.
‘‘Anh Thông thân mến,
Cảm ơn Anh đã tường thuật buổi hội ngộ " lịch sử " của chúng ta. Tôi tôn trọng mọi lời lẽ của anh, không thể mà cũng không muốn thêm bớt chi. Một điều lạ lùng : từ sáng hôm nay tôi chợt nhớ lai bài thơ của cụ Trạng Trình mà tôi đã học thuộc lòng cách đây đã 80 năm : tôi đang suy tư về bài thơ ấy thì nhận được e-mail của Anh về Sấm Trạng. Bài thơ đó chắc Anh cũng đã đọc rồi. Xin ghi lại như sau :
Non sông nào phải buổi bình thời:
Thù đánh nhau chi khéo nực cười!
Cá chậu chim lồng ai khiến đuổi ?
Núi xương sông huyết thảm đầy vơi
"Ngựa phi chắc có hồi quay cổ
"Thú dữ nên phòng lúc cắn người
Ngán ngẩm sự đời chi nói nữa !
Bên đầm say hát nhởn nhơ chơi...
Thân mến : Vũ Quốc Thúc’’
Paris, tiết Đại thử (canicule) 2016
GS.Lê Đình Thông