1. Ukraine tố cáo âm mưu của Putin gây ra một thảm họa nhân đạo tàn khốc.
Cơ quan Tình báo Quốc phòng Ukraine, thuộc Bộ Quốc phòng, cho biết các lực lượng Nga đã bắt đầu đặt mìn các cửa cống và các hệ thống hỗ trợ của đập thủy điện Nova Kakhovka trên sông Dnipro.
Các cáo buộc này được đưa ra theo sau bình luận của Tổng thống Volodymyr Zelenskiy, trong đó ông tuyên bố các lực lượng Nga đang đặt mìn một con đập quan trọng trên sông Dnipro ở khu vực phía nam Kherson, cũng như nhà máy thủy điện gần đó.
“Chúng tôi có thông tin rằng những kẻ khủng bố Nga đã gài mìn con đập và các tổ máy của nhà máy thủy điện Kakhovka,” Zelenskiy nói với Hội đồng Âu Châu trong một bài phát biểu video.
Tình báo Quốc phòng cho biết “Người Nga thấy trước một cuộc giải phóng nhanh chóng phần bờ tây của khu vực Kherson bởi Lực lượng Phòng vệ Ukraine, cho nên họ đang chuẩn bị một loạt các cuộc tấn công khủng bố vào lãnh thổ này. Đặc biệt, đập của hồ chứa Kakhovka và các tổ máy của nhà máy thủy điện Kakhovka đang bị đe dọa phá hủy”.
“Trong tuần này, các cống và hệ thống hỗ trợ của nhà máy thủy điện Kakhovka đã bị gài mìn thêm. Hai xe tải Kamaz quân sự không có người điều khiển đã được đặt trên con đập. Cả hai xe đều chất đầy chất nổ”.
Các quan chức do Nga bổ nhiệm ở Kherson đã bác bỏ những tuyên bố của Ukraine và cho là “vô nghĩa.”
Hồ chứa phía sau đập, cung cấp nước để làm mát các lò phản ứng tại nhà máy hạt nhân Zaporizhzhia, chứa khoảng 18 triệu mét khối nước.
Tổng thống Zelenskiy cho rằng Nga đang tạo cơ sở cho một thảm họa quy mô lớn ở miền nam Ukraine.
“Nếu những kẻ khủng bố Nga cho nổ con đập này, hơn 80 khu định cư, bao gồm cả Kherson, sẽ nằm trong vùng lũ lụt một cách nhanh chóng. Hàng trăm nghìn người có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng khi nhà cửa của họ bị cuốn trôi. Nguồn cung cấp nước cho một phần lớn miền nam Ukraine có thể bị phá hủy. Cuộc tấn công khủng bố này của Nga có thể khiến nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia không có nước làm mát - nước cho nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia được lấy từ hồ chứa Kakhovka,” ông nói.
2. Tiểu đoàn Thủy Quân Lục Chiến thiện chiến của Hạm Đội Hắc Hải chạy không thoát
Trong bản báo cáo chiều thứ Bẩy 22 tháng 10, Bộ Chỉ Huy các lực lượng phía Nam cho biết, hơn 300 tàn quân của Lữ Đoàn Trinh Sát 127 Thủy Quân Lục Chiến Nga, từng giao tranh nhiều lần với quân Ukraine trong quận Beryslav của khu vực Kherson, đã bị loại khỏi vòng chiến.
Beryslav là một quận trong khu vực Kherson, quận lỵ được đặt tại thành phố Beryslav cùng tên. Thành phố cổ kính này đã có từ lâu đời, nhưng chính thức được gọi là thành phố từ thế kỷ thứ 15. Trước cuộc xâm lược của Nga, thành phố có 12.120 dân.
Thành phố nằm ở hữu ngạn sông Dnepro, đối diện với Kakhovka ở bờ đối diện. Cho đến khi thành lập Hồ chứa Kakhovka, thành phố đã chứa một trong những cây cầu lịch sử băng qua sông Dnepro.
Ngay từ đầu cuộc xâm lược của Nga, thành phố này cùng với Kherson đã bị quân Nga chiếm. Ngày 27 tháng 5, quân Ukraine bắt đầu mở cuộc phản công để tìm cách chiếm lại Beryslav.
Giao tranh đã diễn ra ác liệt tại thị trấn Davydiv Brid. Quân Ukraine chiếm được thị trấn vào đầu tháng 6. Tuy nhiên họ đã bị đẩy lùi qua sông Inhulets vào ngày 16 tháng 6. Trong cuộc phản công miền nam Ukraine, Davydiv Brid đã được giải phóng vào ngày 4 tháng 10. Thừa thắng, quân Ukraine đã tái chiếm được Beryslav. Quân Nga tìm cách bỏ chạy sang bờ phía Đông sông Dnepro. Một tiểu đoàn Thủy Quân Lục Chiến của Lữ Đoàn Trinh Sát 127 được giao nhiệm vụ bọc hậu cản đường truy kích của quân Ukraine. Hơn 300 tàn quân của tiểu đoàn đã bị loại khỏi vòng chiến hôm thứ Sáu 21 tháng 10. Có các nguồn tin không thể xác minh cho rằng đây là những người lính Nga cuối cùng của Lữ Đoàn Trinh Sát 127.
Theo Cục Tình Báo Bộ Quốc Phòng Ukraine, Lữ Đoàn Trinh Sát 127 Thủy Quân Lục Chiến thuộc tập đoàn quân số 22 được thành lập vào ngày 1 tháng 12 năm 2016 sau khi Nga sáp nhập bán đảo Crimea. Đại Tướng Arkady Marzoev là Tư Lệnh Tập Đoàn Quân và là một trong những chỉ huy Nga trong cuộc xâm lược Ukraine vào ngày 24 tháng 2. Ngày 14 tháng 5, hầu hết các kho đạn của tập đoàn quân 22 bị nổ tung. Putin thay thế Arkady Marzoev bằng Thiếu Tướng Artem Nasbulin. Nhưng ngày 11 tháng 6, ông ta và hai đại tá Nga được tường trình tử trận trong một cuộc pháo kích của quân Ukraine.
Phát ngôn nhân Bộ Tổng Tham Mưu Ukraine cho biết trong khoảng thời gian từ ngày 24 tháng 2 đến ngày 22 tháng 10, tổng thiệt hại chiến đấu của quân xâm lược Nga bao gồm 67.070 binh sĩ, 2.579 xe tăng, 5.266 xe chiến đấu bọc thép, 1.653 hệ thống pháo, 373 hệ thống hỏa tiễn phóng hàng loạt, 189 hệ thống tác chiến phòng không, 270 máy bay, 243 trực thăng, 1.341 máy bay không người lái, 329 hỏa tiễn hành trình, 4.021 phương tiện cơ giới và xe chở nhiên liệu, 16 tàu chiến, 148 đơn vị thiết bị đặc biệt.
3. Tòa Bạch Ốc chính thức cáo buộc Iran tham gia trực tiếp vào cuộc xâm lược tại Ukraine
Tòa Bạch Ốc cho biết các quân nhân Iran đã đến Crimea để hỗ trợ các hoạt động của Nga nhắm vào cơ sở hạ tầng dân sự ở Ukraine bằng cách sử dụng máy bay không người lái.
Tướng John Kirby, điều phối viên truyền thông tại Hội đồng An ninh Quốc gia, cho biết sự hiện diện của quân đội Iran là bằng chứng cho thấy Tehran tham gia trực tiếp vào cuộc xung đột.
“Chúng tôi có thể xác nhận rằng các quân nhân Nga trong các doanh trại tại Crimea đã điều khiển các UAV của Iran, sử dụng chúng để tiến hành các cuộc không kích trên khắp Ukraine, bao gồm cả các cuộc tấn công nhằm vào Kyiv,” Tướng Kirby nói.
CNN trước đó đưa tin, quân nhân Iran đã được cử tới Crimea để huấn luyện lực lượng Nga.
Tướng Kirby nói: “Các quân nhân Iran đã có mặt tại Crimea và hỗ trợ các hoạt động này. Cho đến nay, Nga đã nhận được hàng trăm máy bay không người lái và nhiều khả năng sẽ tiếp tục nhận thêm các lô hàng trong tương lai”.
Trước đó, Mỹ đã nói rằng Nga đang mua máy bay không người lái từ Iran, nhưng không tiết lộ về sự hiện diện của binh sĩ Iran đang hỗ trợ người Nga sử dụng vũ khí này.
Các quan sát viên cho rằng cáo buộc Iran trực tiếp tham gia như một bên trong cuộc xâm lược Ukraine là tiền đề để buộc nước này phải trả các chi phí chiến tranh một khi cuộc chiến hiện nay kết thúc.
4. Iran kêu gọi công dân rời Ukraine
Bộ Ngoại giao Iran đã kêu gọi công dân Iran rời khỏi Ukraine và tránh đến đó do “các cuộc đụng độ quân sự và tình trạng bất ổn gia tăng”.
“Do các cuộc đụng độ quân sự ngày càng gia tăng và tình hình bất ổn gia tăng ở Ukraine, công dân Iran được khuyến cáo không nên đến đất nước này. Đồng thời, tất cả những người Iran sống ở Ukraine được khuyến cáo nên rời khỏi đất nước để bảo vệ tính mạng và sự an toàn của họ,” tuyên bố viết.
Động thái này diễn ra sau khi Mỹ và các đồng minh Âu Châu cáo buộc Iran cung cấp máy bay không người lái cho Nga để sử dụng ở Ukraine. Phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Ned Price cho biết Mỹ có “bằng chứng rất phong phú” cho thấy máy bay không người lái của Iran đang được sử dụng để tấn công dân thường Ukraine và các cơ sở hạ tầng dân sự quan trọng.
Tòa Bạch Ốc cho biết các quân nhân Iran đã đến Crimea để hỗ trợ các hoạt động của Nga nhắm vào cơ sở hạ tầng dân sự ở Ukraine bằng cách sử dụng máy bay không người lái.
Iran tiếp tục phủ nhận họ đang gửi vũ khí cho Nga để sử dụng ở Ukraine. “Iran không gửi vũ khí cho các bên tham chiến ở Ukraine và muốn kết thúc chiến tranh và chấm dứt việc di dời dân cư”, Bộ trưởng Ngoại giao Iran Hossein Amirabdollahian nói hôm thứ Sáu.
5. Nga tấn công hỏa tiễn dữ dội vào miền Tây Ukraine. Quy mô thiệt hại đối với cơ sở hạ tầng năng lượng có thể vượt quá các cuộc tấn công từ ngày 10 đến 12 tháng 10
Trong cuộc họp báo chiều ngày thứ Bẩy 22 tháng 10, Bộ Tổng Tham Mưu Ukraine cho biết sáng ngày thứ Bẩy, Nga tấn công hỏa tiễn dữ dội vào miền Tây Ukraine và nhiều nơi khác. Cuộc tấn công hỏa tiễn chủ yếu nhằm vào các cơ sở hạ tầng quan trọng trên khắp Ukraine kéo dài trong 3 giờ liên tục.
Phát ngôn nhân Bộ Tổng Tham Mưu Ukraine cho biết: “Quy mô tàn phá gây ra đối với các cơ sở hạ tầng năng lượng trên khắp Ukraine bởi một cuộc tấn công bằng hỏa tiễn của Nga vào sáng thứ Bảy, có thể vượt quá hậu quả của các cuộc tấn công được phát động từ ngày 10 đến 12 tháng 10.”
Các đội sửa chữa của công ty năng lượng Ukrenergo sẽ bắt đầu công việc khôi phục ngay sau khi Dịch vụ Khẩn cấp dọn dẹp các mảnh đạn. Các chuyên gia của Ukrenergo đang thực hiện mọi biện pháp để khôi phục lại nguồn điện càng sớm càng tốt tại các khu vực hiện đang bị mất điện.
6. Ukraine gửi cảnh báo rõ ràng tới Belarus về việc tham gia chiến tranh
Tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “Ukraine Sends Stark Warning to Belarus Against Joining War”, nghĩa là “Ukraine gửi cảnh báo rõ ràng tới Belarus về việc tham gia chiến tranh”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Túy Vân.
Ukraine đã gửi một cảnh báo nghiêm khắc tới Belarus sau khi Tổng thống Alexander Lukashenko tuần trước làm dấy lên lo ngại rằng quân đội của ông ta có thể tham gia cuộc chiến chống Ukraine của Vladimir Putin.
Bộ Tư lệnh Các lực lượng Vũ trang Ukraine hôm thứ Sáu đã công bố một video kêu gọi kêu gọi Belarus không tham gia cuộc chiến của Nga chống lại Ukraine, đồng thời cảnh báo rằng họ sẽ trả đũa nếu điều đó xảy ra.
Belarus đã bị đồng minh lâu năm trong chiến tranh của mình là Nga sử dụng như một bãi tập trung để đưa hỏa tiễn và quân đội vào Ukraine, nhưng Belarus đã không tham gia trực tiếp vào cuộc chiến.
Tuy nhiên, căng thẳng đã gia tăng trong tuần qua, với việc ông Lukashenko thề sẽ tiến hành các cuộc triển khai chung với các lực lượng Nga. Lukashenko cũng tuyên bố vào ngày 14 tháng 10 rằng ông đã đưa ra “các biện pháp chống khủng bố” trong nước “liên quan đến sự leo thang dọc theo chu vi biên giới”.
Đầu tháng này, ông Lukashenko tuyên bố sẽ có một nhóm chung trong khu vực gồm 70,000 quân Belarus và 15,000 người Nga để đáp lại những gì ông mô tả là căng thẳng gia tăng ở biên giới phía tây của nó.
Lời kêu gọi của Bộ Tổng Tham Mưu Ukraine nói rằng Ukraine chưa bao giờ đe dọa Belarus, và kể từ khi cuộc chiến bắt đầu vào tháng 2, quân đội Ukraine “chưa bao giờ phản ứng” trước thực tế là các cuộc không kích, pháo binh và hỏa tiễn đang được thực hiện từ lãnh thổ của Belarus trên lãnh thổ Ukraine.
“Nếu quân đội Belarus ủng hộ hành động gây hấn của Nga, chúng tôi sẽ đáp trả. Chúng tôi sẽ đáp trả gay gắt như chúng tôi đáp trả tất cả những kẻ xâm lược trên lãnh thổ Ukraine “, lời kêu gọi của Cục Truyền thông Chiến lược thuộc Bộ Tổng tham mưu Các lực lượng Vũ trang Ukraine cho biết.
“Lực lượng vũ trang Ukraine kêu gọi người dân Belarus! Trong nhiều thế kỷ, các dân tộc của chúng ta đã gắn bó bằng tình hữu nghị và quan hệ láng giềng tốt đẹp, nhiều lần trong lịch sử chúng ta đã cùng nhau chiến đấu chống lại kẻ thù chung, chúng ta luôn ủng hộ nhau và sống trong hòa bình”.
Lời kêu gọi nói rằng Lukashenko “đang chuẩn bị tham gia cuộc xâm lược vũ trang của Nga chống lại Ukraine” và “sẽ lôi kéo người dân Belarus vào một cuộc chiến bẩn thỉu, nhuốm máu và chết chóc.”
Bộ Tổng Tham Mưu Ukraine kêu gọi công dân Belarus “không tuân theo mệnh lệnh của ban lãnh đạo để tham gia cuộc chiến chống Ukraine” và không chia sẻ trách nhiệm về tội ác chiến tranh với Nga.
“Chúng tôi kêu gọi các bạn đừng chôn cất những người con trai, người chồng, người cha, người anh em của mình, những người đã chết vì tham vọng và những lo sợ mất quyền lực của Putin và Lukashenko”.
Biện minh cho “các biện pháp chống khủng bố” ở Belarus, Lukashenko, một đồng minh thân cận của Putin, cho biết Ukraine đang lên kế hoạch tấn công nước này mà không nêu bằng chứng. Ông cho biết các biện pháp chống khủng bố đang được thực hiện “phù hợp với giao thức hiện có của liên minh Belarus và Nga.”
Natia Seskuria, một chuyên gia về Nga và cộng sự tại Viện Dịch vụ Thống nhất Hoàng gia có trụ sở tại London, trước đó đã nói với Newsweek rằng mặc dù Lukashenko cho đến nay đã cố gắng đi một đường mỏng để tránh tham gia trực tiếp vào cuộc chiến, nhưng ông ta có thể bị lôi kéo vào cuộc xung đột dưới áp lực của Putin.
“Quân đội Nga đang ngày càng vật lộn trên chiến trường và Putin có thể buộc Lukashenko chính thức tham chiến”, Seskuria nói, đồng thời giải thích rằng Nga và Belarus là một phần của Nhà nước Liên minh, một cơ quan siêu quốc gia và có sự hợp tác quốc phòng giữa các bên.
“Đây là một lựa chọn kém thuận lợi nhất cho Lukashenko, nhưng kể từ cuộc bầu cử tổng thống năm 2020 và cuộc đàn áp bạo lực của những người biểu tình ở Belarus, sự tồn tại chính trị của ông ấy phần lớn phụ thuộc vào sự ủng hộ của Mạc Tư Khoa, vì vậy Putin đang thực hiện một áp lực rất nghiêm trọng đối với ông ấy”, Seskuria nói thêm.
Newsweek đã liên hệ với Bộ Ngoại giao Belarus để đưa ra bình luận.
7. Ngoại trưởng Mỹ nói Putin chỉ làm sâu sắc thêm quyết tâm của người Ukraine khi mở các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái
Tổng thống Nga Vladimir Putin cho rằng các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái nhằm vào cơ sở hạ tầng dân sự ở Ukraine “bằng cách nào đó sẽ phá vỡ ý chí của người dân Ukraine”, nhưng các cuộc tấn công đang có tác dụng ngược lại, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã đưa ra lập trường trên hôm thứ Sáu.
Blinken nói trong cuộc họp báo với Bộ trưởng Ngoại giao Pháp Catherine Colonna tại Bộ Ngoại giao: “Putin chỉ làm sâu sắc thêm quyết tâm bảo vệ đất nước của người Ukraine”.
Blinken lặp lại khẳng định của Mỹ rằng máy bay không người lái của Nga do Iran cung cấp, một đánh giá được lặp lại bởi một số cơ quan quốc tế trong tuần này. Các quan chức Mạc Tư Khoa và Tehran phủ nhận việc hợp tác trong các cuộc tấn công.
Các cuộc tấn công có “một mục tiêu rõ ràng: làm cho người dân Ukraine thêm đau khổ,” Blinken nói.
Ông nói thêm: “Mạc Tư Khoa có thể dập tắt ánh sáng trên khắp Ukraine, nhưng không thể không dập tắt tinh thần Ukraine”.
8. Các nhà ngoại giao Âu Châu kêu gọi Liên Hiệp Quốc điều tra Iran vì cung cấp máy bay không người lái cho Nga
Các nhà ngoại giao hàng đầu của Anh, Pháp và Đức đang thúc giục Liên Hiệp Quốc điều tra việc Iran cung cấp máy bay không người lái cho Nga, theo một bức thư CNN nhận được.
Trong bức thư, các quan chức cho rằng việc chuyển giao vũ khí vi phạm nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc về hạn chế dòng vũ khí đến hoặc đi từ Iran.
“Chúng tôi hoan nghênh một cuộc điều tra của nhóm Thư ký Liên Hiệp Quốc chịu trách nhiệm giám sát việc thực hiện nghị quyết UNSCR 2231 và sẵn sàng hỗ trợ công việc của Ban Thư ký trong việc tiến hành cuộc điều tra kỹ thuật và công bằng”, các nhà ngoại giao viết cho Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc António Guterres hôm thứ Sáu.
UNSCR 2231 gắn liền với thỏa thuận hạt nhân Iran năm 2015. Các nhà ngoại giao cho biết cả hai mẫu máy bay không người lái của Iran đều được sản xuất sau khi nghị quyết có hiệu lực và việc chuyển giao “chưa được Hội đồng Bảo an cho phép trước”.
Ba nước muốn một nhóm của Liên Hiệp Quốc đến thăm Ukraine để điều tra vấn đề. Đầu tuần này, một đại sứ Nga cho biết Mạc Tư Khoa sẽ “đánh giá lại” sự hợp tác với Guterres nếu một nhóm chuyên gia được cử đến Ukraine để kiểm tra máy bay không người lái.
Một số thông tin cơ bản: Ngày càng nhiều quốc gia và tổ chức quốc tế lên án sự phối hợp giữa Nga và Iran trong các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái, thường nhằm vào cơ sở hạ tầng dân sự.
Mạc Tư Khoa và Tehran đều phủ nhận rằng Iran đã cung cấp và huấn luyện các lực lượng của Nga sử dụng vũ khí chết người này.
Đầu tuần này, phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Ned Price cho biết Mỹ có “bằng chứng rất phong phú” cho thấy Nga đang sử dụng máy bay không người lái của Iran, đặc biệt là nhằm vào dân thường Ukraine và các cơ sở hạ tầng dân sự quan trọng. Tòa Bạch Ốc nói thêm rằng quân đội Iran đã huấn luyện cho người Nga thực hành với các loại vũ khí này.
Đầu tuần này, Liên minh Âu Châu và Vương quốc Anh đã áp dụng các biện pháp trừng phạt đối với các nhà sản xuất máy bay không người lái của Iran.
9. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ thúc giục giữ liên lạc Mỹ - Nga
Phát ngôn nhân Ngũ Giác Đài, Chuẩn tướng Pat Ryder, cho biết Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Lloyd Austin đã nói chuyện với Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu qua điện thoại vào hôm thứ Sáu. Tướng Pat Ryder cho biết:
“Tướng Austin nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì các đường dây liên lạc trong bối cảnh cuộc chiến chống Ukraine đang diễn ra”
Tướng Austin nói chuyện lần cuối với Shoigu vào ngày 13 tháng 5. Cuộc điện đàm hồi tháng 5 là lần đầu tiên hai nhà lãnh đạo nói chuyện kể từ khi Nga xâm lược Ukraine. Austin thúc giục Shoigu thực hiện “lệnh ngừng bắn ngay lập tức”, theo một bản tóm tắt ngắn gọn về lời kêu gọi hồi tháng Năm.
Trước cuộc điện đàm vào tháng 5, các nhà lãnh đạo đã nói chuyện vào ngày 18 tháng 2, vài ngày trước khi cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine bắt đầu vào ngày 24 tháng 2.
Hôm thứ Sáu, Austin cũng đã nói chuyện với Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Oleksii Reznikov để “nhắc lại cam kết vững chắc của Mỹ trong việc hỗ trợ Ukraine khả năng chống lại sự xâm lược của Nga”, một thông tin riêng từ Ryder cho biết.
Chuẩn tướng Pat Ryder cũng nhân dịp này bác bỏ các cáo buộc của Anatoly Antonov, đại sứ Nga tại Mỹ, theo đó Hoa Kỳ đã cắt đứt đường giây nóng Washington – Moscow từng giúp ngăn chặn cuộc khủng hoảng hạt nhân năm 1962.