1. Soái hạm của Hạm Đội Hắc Hải của Nga bị hư hại trong vụ tấn công bằng máy bay không người lái ở Crimea

Chiến hạm Đô đốc Makarov của Nga đã bị hư hại và có thể bị vô hiệu hóa trong một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái táo bạo của Ukraine vào cuối tuần qua tại cảng Sevastopol của Crimea.

Các nhà điều tra nguồn mở cho biết chiếc tàu khu trục được dùng làm soái hạm của Hạm Đội Hắc Hải, thay cho chiếc Moskva đã bị đánh chìm hồi tháng Tư, là một trong ba chiếc tàu của Nga bị bắn trúng hôm thứ Bảy. Một đàn máy bay không người lái - một số bay trên không, một số khác lướt nhanh trên mặt nước - đã tấn công hải quân Nga lúc 4 giờ 30 phút sáng và đánh liên tục trong 5 giờ đồng hồ. Video từ một trong những máy bay không người lái trên biển cho thấy phương tiện không người lái len lỏi giữa các tàu thuyền của đối phương.

Các quan chức Ukraine cho biết hiện vẫn chưa rõ tàu Đô đốc Makarov bị hư hỏng nặng hay đã thoát được mà chỉ bị hư hại nhẹ. Các báo cáo chưa được xác nhận cho biết thân tàu của nó đã bị thủng và hệ thống radar bị phá hủy. Các phương tiện truyền thông xã hội đã ghi lại những vụ nổ lớn ở phần phía nam của Sevastopol, trong một khu vực được gọi là Vịnh Riflemen. Một trường hải quân của Nga nằm gần đó.

Phát ngôn nhân Bộ Quốc phòng Nga, Trung tướng Igor Konashenkov cho biết Ukraine đã sử dụng 9 máy bay không người lái trên không và 7 máy bay không người lái trên biển, một số máy bay đã bị đánh trúng, bao gồm cả một trực thăng của Nga. Konashenkov đã không đề cập đến soái hạm Đô đốc Makarov. Ông thừa nhận có “thiệt hại nhỏ” đối với một tàu quét mìn, tên là Ivan Golubets.

Hôm Chúa Nhật, Mạc Tư Khoa cho biết các máy bay không người lái bị bắn hạ đã được thu hồi và đang được phân tích. Konashenkov cho biết các máy bay này được trang bị các bộ phận điều hướng do Canada sản xuất. Họ đổ lỗi cho Vương quốc Anh về vụ tấn công và cho biết một đơn vị Hải quân Hoàng gia chỉ huy các hoạt động từ cảng Ochakiv, miền nam Ukraine. Chính phủ Anh đã bác bỏ điều này.

Một nhà báo Ukraine, Andriy Tsaplienko, đã chia sẻ cảnh quay ấn tượng được quay bởi một máy bay không người lái đang tham gia cuộc tấn công từ ngoài khơi bờ biển Crimea, trong đó nó dường như né tránh những viên đạn chạm mặt nước trên đường tới một con tàu mục tiêu. Anh ta cho biết tàu Đô đốc Makarov đã bị hư hại cùng với ít nhất hai tàu khác mang hỏa tiễn hành trình Kalibr, trong đó có một tàu vận tải - Chamois hoặc Lightning. Anh viết: “Có nhiều khả năng một số tàu không chỉ bị hư hại mà còn bị chìm.”

Hôm Chúa Nhật GeoConfirm, một nhóm tình nguyện, cho biết một “khinh hạm lớp Đô đốc Grigorovich” là nạn nhân của vụ tấn công. Sau khi xem xét các bức ảnh tĩnh, nó kết luận: “Chỉ có Đô đốc Makarov phù hợp với lớp này trong Hạm đội Hắc Hải.” Video dừng lại khi chiếc tàu không người lái tiếp cận thuyền của Nga, và “có khả năng” nó đã nổ tung khi va chạm.

2. Nhận định từ phía Ukraine về cuộc tấn công Crimea

Các trợ lý của tổng thống Ukraine, Volodymyr Zelenskiy, đã ám chỉ rằng đất nước đứng sau cuộc đột kích được dàn dựng rất tốt vào thứ Bảy. Chính phủ của ông đã không nhận trách nhiệm. Đây là lần thứ hai Kyiv dường như đã đục những lỗ thủng rất to trên các tàu hải quân Nga uy tín, trong một hoạt động được lên kế hoạch cẩn thận khiến Điện Cẩm Linh mất cảnh giác.

Nó diễn ra sau vụ đắm tàu chiến Moskva vào tháng 4, một bệ pháo do Liên Xô chế tạo với thủy thủ đoàn 510 người. Nhiều người đã thiệt mạng. Đó là lần đầu tiên Nga mất một soái hạm kể từ sau cuộc chiến tranh Nga-Nhật năm 1905. Tàu Moskva là chiến hạm lớn nhất bị đánh chìm trong cuộc xung đột kể từ năm 1945. Toàn bộ hạm đội Hắc Hải của Nga hiện có vẻ dễ bị đánh từ xa.

Andriy Zagorodnyuk, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine, mô tả cuộc tấn công hôm thứ Bảy là “một diễn biến thú vị”. “Bất cứ ai làm điều đó đã sử dụng một cuộc tấn công theo nhóm. Nó không giống như một hỏa tiễn duy nhất bắn trúng mục tiêu. Nó được điều phối. Một số máy bay không người lái trên không và trên biển gây quá tải cho hệ thống phòng thủ của Nga. Nếu bạn bắn hạ một hoặc hai quả, những chiếc khác sẽ vượt qua được,” ông nói với Guardian. “Đây là một chiến thuật bầy đàn rất tuyệt vời.”

Zagorodnyuk cho biết ông rất ngạc nhiên bởi thực tế là máy bay không người lái có “kết nối video trực tiếp khá mạnh mẽ”. Họ có thể ghi lại cuộc tấn công, mặc dù thực tế là họ đang hoạt động cách bờ biển Ukraine hơn 100 dặm. “Điều này có thể được thực hiện trong khoảng cách này là đáng chú ý,” ông nhận xét. Ngược lại, các máy bay không người lái kamikaze của Iran đã tấn công Kyiv hai tuần trước thì thô sơ hơn và “bay lạng quạng”.

Ukraine đã cho thấy họ có thể tấn công các mục tiêu tầm xa như ở Crimea, mà Nga sáp nhập vào năm 2014. Người ta cho rằng họ đã tấn công cây cầu nối bán đảo với Nga, sân bay Saky, và - hai tháng trước - tòa nhà trụ sở hải quân ở Sevastopol. Zelenskiy đã thề sẽ giải phóng Crimea, cùng với toàn bộ miền nam và đông Ukraine bị chiếm đóng.

3. Bộ trưởng Quốc phòng Lithuania cho biết nước này sẽ sửa chữa thêm 12 tăng pháo PzH2000 của Đức cho Ukraine

Đầu tháng 9, bất chấp những hăm dọa của Nga, Bộ Quốc phòng Lithuania thông báo nước này sẽ đảm nhận việc sửa chữa các loại pháo bị hư hỏng trên chiến trường Ukraine. Hôm thứ Bẩy, 29 tháng 10, Bộ trưởng Quốc phòng Lithuania Arvydas Anušauskas cho biết thêm 12 tăng pháo PzH2000 của Đức sẽ được sửa chữa tại Lithuania cho Ukraine.

“Việc sửa chữa pháo PzH2000 bị hư hỏng ở Ukraine sẽ tiếp tục được tổ chức tại Lithuania. Hai chiếc sau khi sửa chữa đang trên đường về Ukraine và hai chiếc nữa hiện đang được đưa tới Lithuania.”

Theo Anušauskas, ít nhất 12 trong số các tăng pháo dự kiến sẽ được sửa chữa ở Lithuania.

4. Người đứng đầu Liên Hiệp Quốc kêu gọi gia hạn thỏa thuận ngũ cốc vì “an ninh lương thực” toàn cầu

Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc đã thúc giục Nga và Ukraine gia hạn thỏa thuận với hơn 8 triệu tấn ngũ cốc xuất khẩu từ Ukraine để làm giảm giá lương thực toàn cầu.

Ông Antonio Guterres cũng kêu gọi các quốc gia khác, chủ yếu ở phía Tây, xúc tiến việc dỡ bỏ các chướng ngại cản trở xuất khẩu ngũ cốc và phân bón của Nga, Agence France-Presse đưa tin.

Phát ngôn nhân của người đứng đầu Liên Hiệp Quốc hôm thứ Sáu cho biết Guterres nhấn mạnh sự cấp bách của việc gia hạn thỏa thuận để “đóng góp vào an ninh lương thực trên toàn thế giới”.

Thỏa thuận giữa Ukraine và Nga - những nhà cung cấp ngũ cốc lớn trên toàn cầu - đã được Liên Hiệp Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ làm trung gian vào tháng 7 và sẽ hết hạn vào ngày 19 tháng 11.

Đại sứ Liên Hiệp Quốc của Nga hôm thứ Tư cho biết trước khi Mạc Tư Khoa thảo luận về việc gia hạn, “Nga cần thấy hoạt động xuất khẩu ngũ cốc và phân bón của mình trên thị trường thế giới được thực hiện, điều chưa từng xảy ra kể từ khi bắt đầu thỏa thuận”.

Ông cho biết những trở ngại mà hàng hóa xuất khẩu của Nga phải đối mặt bao gồm việc mua bảo hiểm cho tàu thuyền, thực hiện các giao dịch tài chính, tìm kiếm các bến cảng cho tàu Nga và giải phóng phân bón trên các tàu bị giam giữ tại các cảng Âu Châu.

Ông Guterres cho biết việc nối lại xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine từ ba cảng Hắc Hải “đã góp phần đáng kể vào việc hạ giá lúa mì và các mặt hàng khác”.

5. Phản ứng của Ngũ Giác Đài đối với cáo buộc của Nga về vũ khí hạt nhân chiến thuật B61

Nga đã cho biết Hoa Kỳ tăng tốc triển khai vũ khí hạt nhân chiến thuật B61 hiện đại hóa của Mỹ tại các căn cứ của NATO ở Âu Châu. Phát ngôn nhân Bộ Quốc phòng Nga, Trung tướng Igor Konashenkov cho rằng điều này sẽ làm giảm “ngưỡng hạt nhân” và nước này sẽ tính đến động thái này trong kế hoạch quân sự của mình.

Theo Reuters, Ngũ Giác Đài cho biết họ sẽ không thảo luận chi tiết về kho vũ khí hạt nhân của Mỹ và Mỹ đã lên kế hoạch hiện đại hóa vũ khí hạt nhân B61 từ lâu rồi.

“Hiện đại hóa vũ khí hạt nhân B61 của Mỹ đã được tiến hành trong nhiều năm và kế hoạch hoán đổi vũ khí cũ một cách an toàn và có trách nhiệm cho các phiên bản B61-12 nâng cấp là một phần của nỗ lực hiện đại hóa đã được lên kế hoạch dài hạn”, phát ngôn viên Ngũ Giác Đài Oscar Seara cho biết.

“Nó hoàn toàn không liên quan đến các sự kiện hiện tại ở Ukraine và không được tăng tốc theo bất kỳ cách nào.”

6. Zelenskiy: Nga đang “cố tình làm việc để bảo đảm nạn đói” với việc đình chỉ thỏa thuận ngũ cốc

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy gọi quyết định của Nga đình chỉ tham gia thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc với Ukraine là “có chủ ý” và là “một tuyên bố khá dễ đoán” trong bài phát biểu tối thứ Bảy.

“Đây không phải là quyết định mà họ đưa ra ngày hôm nay,” Zelenskiy nói. “Nga bắt đầu cố tình làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng lương thực vào tháng 9, khi nước này chặn đường di chuyển của các tàu chở lương thực của chúng tôi.”

Điều đó lặp lại những cáo buộc trước đây mà ông đưa ra về việc Nga can thiệp vào chương trình trước khi Mạc Tư Khoa chính thức rút lui.

“Làm sao Nga có thể nằm trong số những nước khác trong G20 nếu nước này cố tình làm việc để bảo đảm nạn đói ở một số châu lục? Thật vô nghĩa. Zelenskiy nói thêm rằng Nga không có chỗ đứng trong thế kỷ 20.

Zelenskiy kêu gọi “phản ứng quốc tế mạnh mẽ” đối với việc Nga đình chỉ thỏa thuận ngũ cốc, đặc biệt là từ Liên Hiệp Quốc và G20.

7. Nga có thể bắt đầu gọi nhập ngũ phụ nữ tham gia chiến tranh Ukraine

Tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “Russia Could Start Conscripting Women to Join Ukraine War”, nghĩa là “Nga có thể bắt đầu gọi nhập ngũ phụ nữ tham gia chiến tranh Ukraine.” Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Túy Vân.

Theo cựu Tổng tư lệnh Lục quân Nga, Mạc Tư Khoa có thể bắt đầu gọi phụ nữ nhập ngũ tham gia cuộc chiến chống Ukraine như một phần của các nỗ lực động viên đang diễn ra.

Tướng quân đội Vladimir Boldyrev, người lãnh đạo lực lượng lục quân Nga từ năm 2008 đến năm 2010, đã đưa ra nhận xét vào ngày 21 tháng 10 để đáp lại lời kêu gọi của một chính trị gia về việc mở rộng nghĩa vụ quân sự cho phụ nữ.

Tuần này, Alexey Chepa, một thành viên của Duma Quốc gia Nga, đã đề xuất bắt đầu gọi nhập ngũ phụ nữ vào quân đội, theo gương của Israel. Đề xuất này nhanh chóng bị Điện Cẩm Linh chấm dứt.

Tuy nhiên, Boldyrev, trong một cuộc phỏng vấn với hãng tin địa phương URA.ru, cho biết phụ nữ có thể được gọi nhập ngũ ở Nga và tham gia vào cuộc chiến Ukraine, làm bác sĩ và ở những vị trí không nhất thiết phải ở tuyến đầu.

“Nếu phụ nữ được gọi nhập ngũ, thì có nhiều nơi họ có thể được sử dụng. Trước hết, họ có thể là bác sĩ. Thứ hai là các trung tâm liên lạc ở hậu phương. Ngoài ra các đơn vị hậu phương, ví dụ, thực phẩm, quần áo, sửa chữa, tiệm giặt ủi và các cơ xưởng. Đây là địa điểm chính của họ trong thời chiến,” Boldyrev nói.

Trong khi đó, phát ngôn viên Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov cho biết, cho đến nay vẫn chưa có cuộc thảo luận nào về khả năng gọi phụ nữ nhập ngũ trong quân đội Nga.

Một Phó Chủ Tịch Duma Quốc gia khác, Tatyana Butskaya, Phó Chủ tịch thứ nhất của Ủy ban Duma Quốc gia về Gia đình, Phụ nữ và Trẻ em, cũng đã cân nhắc về vấn đề này, nói rằng bà không tin rằng phụ nữ ở Nga nên được gọi nhập ngũ.

“Không có chuyện phụ nữ nhập ngũ,” bà nói với URA.ru và nói thêm rằng bà tin rằng phụ nữ Nga nên bảo vệ đất nước không phải trên chiến trường.

“Đây hoàn toàn không đúng đối với lịch sử của chúng ta... luôn có một nam chiến binh và một người phụ nữ chờ đợi anh ta, canh giữ lò sưởi. Phụ nữ luôn có cách bảo vệ quốc gia khác,” bà nói.

“Chúng ta hãy nhớ về cuộc Chiến tranh Vệ quốc Vĩ đại trong Thế chiến II. Tất nhiên, có những chuyên ngành có thể giúp đỡ, họ có thể cứu sống, có những khoa quân sự ở các trường y, trong số những thứ khác. Ở đây cần sự giúp đỡ của phụ nữ,” Butskaya nói thêm.

Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố điều động một phần vào ngày 21 tháng 9 và các quan chức quốc phòng cho biết có tới 300,000 quân dự bị đã được điều động để tham chiến ở Ukraine.

Vladimir Budaev của Tổ chức Free Buryatia, một nhóm ủng hộ dân chủ có trụ sở tại Hoa Kỳ, nói với Newsweek rằng ông tin rằng cuối cùng Điện Cẩm Linh sẽ cử nhiều người Nga chiến đấu hơn con số 300,000 mà các quan chức quốc phòng đưa ra.

“Thực ra lệnh động viên của Putin không dừng lại. Chúng tôi không biết khi nào thì việc huy động sẽ dừng lại — có lẽ là không bao giờ. Putin chắc chắn cần hơn 300,000 binh sĩ. Quân đội Nga đã bị tổn thất rất nhiều từ những người mới bị gọi nhập ngũ rồi,” ông nói.

Newsweek đã liên hệ với các nhà chức trách Nga để đưa ra bình luận.