1. Tổng thống Zelenskiy thăm các binh sĩ tại chiến tuyến Ukraine sau chiến thắng trước Nga.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cho biết ông đã đến thăm quân đội của mình gần Kupiansk hôm thứ Sáu sau khi lực lượng Kyiv tuyên bố đã tái chiếm một số thị trấn gần đó ở tỉnh Kharkiv phía đông bắc và bao vây một nhóm quân Nga, một thắng lợi hiếm hoi trên chiến trường khi Mạc Tư Khoa đang tiến quân ở những nơi khác.

Điều này diễn ra trong bối cảnh Ukraine đang chật vật bảo vệ những cứ điểm còn lại ở các thành phố phía đông như Pokrovsk và Siversk, mặc dù nước này bác bỏ tuyên bố của Điện Cẩm Linh rằng lực lượng Nga đã hoàn toàn kiểm soát cả hai thành phố này. Điện Cẩm Linh cho biết họ sẽ cố gắng chiếm giữ 1/5 lãnh thổ Donbas vẫn do Ukraine kiểm soát bằng quân sự trừ khi Kyiv tự nguyện nhượng lại trong một thỏa thuận hòa bình.

Việc Nga tiến quân chậm chạp trên chiến trường đe dọa làm suy yếu hơn nữa vị thế của Tổng thống Zelenskiy trong các cuộc đàm phán hòa bình và gia tăng áp lực từ Tổng thống Donald Trump, người đang làm trung gian hòa giải, nhằm đạt được một thỏa thuận nhanh chóng với những nhượng bộ khó khăn cho Kyiv và các đối tác Âu Châu.

Tổng thống Zelenskiy đã chia sẻ một video trên Telegram của mình và nói bằng tiếng Ukraine rằng “các chiến binh của chúng ta” đang “đạt được những kết quả cho Ukraine tại đây”.

“Nhiều người Nga đã nói về Kupiansk – chúng ta có thể thấy điều đó. Tôi đã ở đó; tôi đã chúc mừng các chiến sĩ. Tôi cảm ơn mọi đơn vị, mọi người đang chiến đấu ở đây, mọi người đang tiêu diệt quân xâm lược,” Tổng thống Zelenskiy nói.

“Ngày nay, việc đạt được kết quả trên chiến tuyến là vô cùng quan trọng để Ukraine có thể đạt được kết quả trong ngoại giao. Đây chính là cách mọi việc diễn ra: tất cả những vị thế vững chắc của chúng ta trong nước đều là những vị thế vững chắc trong cuộc đối thoại về việc chấm dứt chiến tranh. Cảm ơn tất cả các chiến sĩ! Tôi tự hào về các bạn!”

Mỹ đang xem xét một loạt các đề xuất hòa bình sửa đổi do Ukraine gửi đến sau các cuộc tham khảo ý kiến của Kyiv với các đối tác trong “Liên minh các nước sẵn sàng” và các nhà lãnh đạo Âu Châu. Điện Cẩm Linh cho biết họ vẫn chưa xem các đề xuất mới nhất và nói rằng họ có thể sẽ gặp vấn đề với một số đề xuất trong đó.

Các cuộc đàm phán mới giữa các quan chức Mỹ, Ukraine và các quốc gia Âu Châu dự kiến sẽ diễn ra tại Paris vào cuối tuần này. Tuy nhiên, Tổng thống Trump đã bày tỏ sự thất vọng với các vòng thảo luận lặp đi lặp lại, gọi chúng là lãng phí thời gian nếu không có hành động cụ thể.

Trước đó, Tổng thống Trump nói với Politico rằng Tổng thống Zelenskiy phải bắt đầu chấp nhận các đề xuất vì Ukraine đang thua trong cuộc chiến và Nga đang ở vị thế mạnh hơn. Ông cũng thúc giục Tổng thống Zelenskiy tổ chức bầu cử. Tổng thống Zelenskiy cho biết ông sẽ tổ chức bầu cử, và có thể cả một cuộc trưng cầu dân ý về việc nhượng bộ lãnh thổ, nhưng cần sự hỗ trợ của Mỹ và các nước phương Tây khác để bảo đảm an ninh.

Tổng thống Zelenskiy cũng liên kết một cuộc trưng cầu dân ý với một thỏa thuận ngừng bắn. Nhưng Nga đã nhiều lần bác bỏ ý tưởng ngừng bắn, nói rằng họ không muốn cho Kyiv thời gian để tập hợp lại lực lượng.

Những trở ngại chính đối với một thỏa thuận hòa bình là sự phân chia lãnh thổ, quyền kiểm soát nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia và cấu trúc an ninh tương lai của Ukraine.

[Newsweek: Zelensky Visits Troops on Ukraine War Front After Win Over Russia]

2. Máy bay điều khiển từ xa trị giá 240.000 đô la của Ukraine đang làm cạn kiệt nguồn cung dầu cho hạm đội vận tải dầu của Nga.

Theo nhà phân tích quốc phòng Ukraine Kyrylo Danylchenko, chiến dịch thuyền điều khiển từ xa của Ukraine nhằm vào hạm đội ngầm của Nga đang gây ra thiệt hại vượt xa chi phí của các loại vũ khí được sử dụng.

Ông Danylchenko viết trên Facebook rằng một chiếc máy bay điều khiển từ xa Sea Baby có giá khoảng 240.000 đô la – con số này phù hợp với các ước tính dao động từ 200.000 đến 300.000 đô la. Tàu chở dầu Dashan, một tàu dài 276 mét được đóng năm 2005, đã bị tấn công vào ngày 10 tháng 12. Theo ông Danylchenko, giá trị thị trường của tàu này từ 25 đến 30 triệu đô la. Phép tính cho thấy: một vài chiếc máy bay điều khiển từ xa trị giá dưới 1 triệu đô la đã vô hiệu hóa một con tàu trị giá gấp ba mươi lần.

Chiến dịch này đánh dấu một bước ngoặt: Ukraine đang đạt được thông qua thuyền điều khiển từ xa những gì mà ba năm trừng phạt của phương Tây không thể làm được.

Thiệt hại về tài chính không chỉ giới hạn ở thân tàu. Bảo hiểm rủi ro chiến tranh cho tàu chở dầu Hắc Hải đã tăng từ 0,25-0,3% giá trị tàu vào đầu tháng 11 lên 0,5-0,75% hiện nay – mức tăng lên đến 250%, theo Marcus Baker, nhà lãnh đạo bộ phận hàng hải và vận tải tại công ty môi giới Marsh, như Financial Times đã đưa tin. Đối với một tàu chở dầu chở 50-60 triệu đô la hàng hóa, điều đó có nghĩa là chi phí phát sinh thêm hàng trăm ngàn đô la cho mỗi chuyến đi.

Ông Danylchenko đã đưa ra đánh giá thiệt hại từ các vụ tấn công gần đây. Tàu Kairos mắc cạn ngoài khơi Bulgaria sau khi mất kiểm soát. Tàu Dashan bị tê liệt. Tàu Virat được kéo về Thổ Nhĩ Kỳ để sửa chữa. Tàu Midvolga-2 đang được sửa chữa tại Sinop. Tàu Mersin, bị trúng đạn ngoài khơi Senegal, cách Ukraine khoảng 4.000 km, bị hư hại có thể không thể sửa chữa được.

Danylchenko khẳng định không có thành viên thủy thủ đoàn nào thiệt mạng và không có dầu tràn ra ngoài.

Chiến dịch sử dụng máy bay điều khiển từ xa đang thành công ở những lĩnh vực mà các lệnh trừng phạt của phương Tây phần lớn thất bại. Bất chấp mức giá trần do G7 đưa ra vào tháng 12 năm 2022 và các lệnh trừng phạt đối với hơn 600 tàu chở dầu, xuất khẩu dầu của Nga vẫn tương đối ổn định, theo trang tin điều tra Follow the Money.

“Về cơ bản, cơ chế trần giá đã không còn hiệu lực,” Benjamin Hilgenstock, nhà kinh tế cao cấp tại Trường Kinh tế Kyiv, nói với tờ báo. “Các lệnh trừng phạt của phương Tây không còn sức mạnh như trước nữa,” Elisabeth Braw, nghiên cứu viên cao cấp tại Hội đồng Đại Tây Dương, bổ sung. “Chúng ta đang thấy điều đó qua hạm đội ngầm.”

Craig Kennedy, một cộng tác viên tại Trung tâm Nghiên cứu Nga Davis thuộc Đại học Harvard, nhận xét rằng khi hạm đội ngầm phải đối mặt với nhiều áp lực hơn, “việc vận chuyển dầu mỏ càng trở nên tốn kém hơn đối với Nga.”

Trong bài đăng trên Facebook, Danylchenko nhấn mạnh rằng mục tiêu không thể là đánh chìm mọi tàu chở dầu – một nhiệm vụ bất khả thi với số lượng ước tính hơn 1.000 tàu trong hạm đội.

Thay vào đó, Ukraine đặt mục tiêu đẩy cao chi phí ở mọi giai đoạn trong chiến dịch né tránh lệnh trừng phạt của Nga.

Danylchenko tuyên bố Nga đã chi hơn 25 tỷ đô la để mua và thuê các tàu thuộc hạm đội ngầm, với chi phí vận hành hàng năm vượt quá 10 tỷ đô la - những con số này vượt quá một số ước tính của phương Tây về chi phí mua sắm từ 10 đến 14 tỷ đô la và không thể được xác minh độc lập.

Tuy nhiên, áp lực ngày càng gia tăng là điều hiển nhiên: sửa chữa khẩn cấp tại các cảng của Thổ Nhĩ Kỳ, các công ty bảo hiểm rút lui và các công ty vận tải biển rút khỏi các tuyến đường liên kết với Nga.

Tuy vậy, đội tàu ngầm vẫn rất lớn—chiếm khoảng 15% tổng công suất tàu chở dầu toàn cầu.

“Ngay khi bạn trừng phạt một tàu, rất có thể một tàu khác sẽ gia nhập hạm đội ngầm,” Elisabeth Braw nói với Follow the Money. Chiến dịch của Ukraine đang áp đặt chi phí, chứ không phải cắt đứt dòng chảy. Liệu áp lực liên tục có thể làm suy yếu đáng kể nguồn tài trợ chiến tranh của Nga hay không vẫn còn phải chờ xem.

[Europe Maidan: Ukraine’s $240,000 drones are bleeding Russia’s oil fleet dry]

3. Mỹ đặt điều kiện cho hy vọng mua máy bay F-35 của Thổ Nhĩ Kỳ.

Mỹ đã nhắc lại rằng Thổ Nhĩ Kỳ phải từ bỏ hệ thống phòng thủ hỏa tiễn S-400 mà nước này mua từ Nga để đủ điều kiện mua các máy bay chiến đấu F-35 tiên tiến.

“Theo luật pháp Hoa Kỳ, Thổ Nhĩ Kỳ không được phép tiếp tục vận hành hoặc sở hữu hệ thống S-400 để quay lại chương trình F-35”, Đại sứ Hoa Kỳ tại Thổ Nhĩ Kỳ Tom Barrack viết trong một tuyên bố trên tài khoản X của mình. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã thảo luận vấn đề này với Tổng thống Trump trong nhiều tháng.

Thổ Nhĩ Kỳ dự định mua ít nhất 100 máy bay F-35 do Mỹ sản xuất và là một trong tám quốc gia đối tác ban đầu tham gia vào quá trình phát triển và sản xuất công nghiệp máy bay này. Bất chấp những cảnh báo của Mỹ, Thổ Nhĩ Kỳ đã ký một thỏa thuận với Nga vào năm 2017 để mua hệ thống phòng không S-400 và bắt đầu nhận những lô hàng đầu tiên của hệ thống này vào năm 2019, khiến Mỹ loại Ankara khỏi chương trình F-35.

Các quan chức Mỹ coi hệ thống S-400 là một rủi ro an ninh có thể tiết lộ thông tin nhạy cảm về máy bay F-35 liên quan đến khả năng phát hiện và thu thập dữ liệu. Tuyên bố của ông Barrack phù hợp với chính sách không thay đổi của chính quyền về vấn đề đã được thảo luận từ lâu liên quan đến khả năng Thổ Nhĩ Kỳ quay trở lại chương trình này.

Thổ Nhĩ Kỳ, một đồng minh của NATO, đã nổi lên như một cường quốc quân sự mạnh mẽ, đẩy nhanh chương trình sản xuất vũ khí tiên tiến trong nước đầy tham vọng, đa dạng hóa năng lực và chứng kiến sự gia tăng xuất khẩu quốc phòng.

Chính quyền Tổng thống Trump đã loại Thổ Nhĩ Kỳ khỏi chương trình máy bay chiến đấu F-35 Joint Strike Fighter vào tháng 7 năm 2019. Tòa Bạch Ốc khi đó cho biết hệ thống phòng không S-400 của Nga đe dọa khả năng tiên tiến của máy bay và làm suy yếu khả năng tương tác của NATO, mặc dù nhấn mạnh rằng Thổ Nhĩ Kỳ vẫn là một đồng minh và đối tác quan trọng.

Ông Barrack đã đưa ra những nhận định tương tự hồi đầu tuần này, nói rằng Ankara có thể giải quyết các vấn đề còn tồn đọng liên quan đến hệ thống phòng không S-400 của Nga trong vòng bốn đến sáu tháng, theo các báo cáo truyền thông.

Vào tháng 10, Thổ Nhĩ Kỳ đã ký một thỏa thuận mua 20 máy bay chiến đấu Eurofighter Typhoon và có kế hoạch mua thêm để thay thế phi đội F-16 đã lỗi thời, đồng thời chờ đợi thông tin rõ ràng về khả năng mua máy bay F-35. Thổ Nhĩ Kỳ cũng đang phát triển máy bay chiến đấu Kaan của riêng mình, một quyết định được đẩy nhanh sau khi nước này bị loại khỏi chương trình F-35.

“Tôi hy vọng những lời hứa đã đưa ra sẽ được thực hiện, và chúng ta sẽ có được năng lực mạnh mẽ với máy bay F-35”, ông Erdogan nói vào tháng 11, xác nhận các cuộc đàm phán đang diễn ra theo chiều hướng tích cực, theo trang tin Turkiye Today.

[Newsweek: US Sets Conditions for Turkey’s F-35 Hopes]

4. Tổng thống Trump đưa ra lời đe dọa mới đối với kế hoạch hạt nhân của Iran.

Tổng thống Trump đã leo thang cảnh báo đối với Tehran, tuyên bố rằng Hoa Kỳ sẽ tấn công bất kỳ địa điểm hạt nhân mới nào của Iran nếu nước này cố gắng khởi động lại chương trình hạt nhân mà không có thỏa thuận.

“Nhưng nếu họ muốn quay lại, và muốn quay lại mà không có thỏa thuận nào, thì chúng tôi cũng sẽ xóa sổ thỏa thuận đó,” ông nói.

Hôm thứ Năm, Tổng thống Trump nói với các phóng viên tại Tòa Bạch Ốc rằng năng lực hạt nhân của Iran đã bị xóa sổ bởi các cuộc tấn công hồi tháng Sáu do lực lượng Mỹ và Israel thực hiện, và khẳng định Tehran có thể tránh được sự tàn phá đó nếu chấp nhận một thỏa thuận sớm hơn.

Những bình luận của Tổng thống Trump được đưa ra trong bối cảnh ngoại giao giữa Washington và Tehran vẫn bế tắc sau cuộc chiến kéo dài 12 ngày hồi tháng 6 nhằm vào ba địa điểm hạt nhân của Iran, với sự hỗ trợ của Mỹ cùng các cuộc tấn công của Israel. Hoa Kỳ cho biết các cuộc tấn công đã làm tê liệt cơ sở hạ tầng hạt nhân của Iran, phá hủy các cơ sở làm giàu uranium quan trọng và làm chậm khả năng sản xuất vật liệu phân hạch của nước này.

Tehran tiếp tục bác bỏ các yêu cầu của Mỹ về làm giàu uranium và phát triển hỏa tiễn, đồng thời khẳng định họ chưa bao giờ tìm kiếm vũ khí hạt nhân.

Tình trạng bế tắc khiến khu vực dễ bị tổn thương trước nguy cơ leo thang xung đột mới, khi cả hai bên đều giữ vững lập trường và chưa có cuộc đàm phán mới nào được lên kế hoạch. Sự kết hợp giữa ngoại giao đình trệ và căng thẳng quân sự dai dẳng khiến nguy cơ xung đột tiếp diễn luôn ở mức cao.

Tổng thống Trump khẳng định Iran có thể đã ngăn chặn các cuộc tấn công hồi tháng 6 bằng cách chấp nhận một thỏa thuận hạt nhân sớm hơn, nói rằng: “Hãy quên chuyện hạt nhân đi. Hạt nhân đã không còn nữa. Nhưng hãy nhìn vào thiệt hại mà họ đã phải gánh chịu, những cái chết mà họ đã phải chịu. Họ có thể đã có một thỏa thuận mà không ai phải chết.”

Tổng thống Trump cũng cho biết các đánh giá của Mỹ cho thấy các cơ sở hạt nhân của Iran đã bị hư hại nghiêm trọng và không thể sử dụng được nữa. Ông nói các nhà phân tích tin rằng Iran sẽ cần những địa điểm hoàn toàn mới và một thời gian tái thiết kéo dài để khởi động lại chương trình. Khi mô tả đánh giá này, ông nhắc lại: “Họ đã bỏ lỡ cơ hội đó. Nhưng họ muốn đạt được thỏa thuận ngay bây giờ.” Việc ông lặp lại nhấn mạnh lập luận của mình rằng Tehran hiện đã nhận ra mức độ nghiêm trọng của những tổn thất và đang tìm cách quay trở lại đàm phán với những điều kiện yếu hơn nhiều.

Trước các cuộc tấn công hồi tháng Sáu, Tổng thống Trump nói rằng Iran sắp sở hữu vũ khí hạt nhân trong vòng vài tháng—hoặc thậm chí vài tuần. Mặc dù thừa nhận sự không chắc chắn về các ước tính chính xác, ông nhấn mạnh rằng các đánh giá tình báo cho thấy một mối đe dọa cấp bách, cần thiết phải có hành động quân sự ngay lập tức. Chính quyền nhận thấy tình hình đang xấu đi nhanh chóng và đòi hỏi sự can thiệp quyết đoán.

Trong khi đó, Lãnh đạo tối cao của Iran, Ali Khamenei, bác bỏ những đồn đoán về xung đột mới là “tuyên truyền của kẻ thù”, cho rằng cuộc đối đầu chủ yếu mang tính thông tin và “tinh thần”. Ông nhấn mạnh rằng các cường quốc bên ngoài không thể gây áp lực lên Iran bằng vũ lực hay sự cưỡng chế, đồng thời miêu tả đất nước này kiên cường và đoàn kết. Phát biểu của ông nhằm mục đích thể hiện sự ổn định và bác bỏ những ý kiến cho rằng Iran đang chuẩn bị cho một cuộc xung đột khác với Mỹ hoặc Israel, đồng thời nhấn mạnh điều mà ông mô tả là cuộc đấu tranh rộng lớn hơn về ảnh hưởng, ý thức hệ và nhận thức trong khu vực.

Bất chấp việc Tổng thống Trump khẳng định Iran hiện muốn đạt được thỏa thuận, cả hai bên đều chưa có bước đi thực chất nào hướng tới việc nối lại đàm phán. Tehran tiếp tục bác bỏ các điều kiện của Mỹ liên quan đến giới hạn làm giàu uranium, phát triển hỏa tiễn và các liên minh khu vực. Do cả hai quốc gia đều giữ vững lập trường, triển vọng về một cuộc đàm phán ngoại giao mới vẫn còn nhiều bất ổn.

[Newsweek: Trump Issues New Threat Against Iran Nuclear Plans]

5. Âu Châu chuyển từ phòng thủ sang trả đũa, chuẩn bị phản công mạng trước cuộc chiến tranh lai ghép của Nga.

Tại đây, một sự thay đổi rõ rệt về tâm trạng đang lan rộng khắp các thủ đô, những nơi đã dành nhiều năm chịu đựng áp lực hỗn hợp từ Nga mà không đáp trả tương xứng. Khi sự leo thang có chủ đích của Nga đẩy các chính phủ đến bờ vực, nhiều chính phủ hiện tuyên bố đang chuẩn bị các công cụ phi quân sự phù hợp với quy mô vấn đề Nga.

Âu Châu đã quá mệt mỏi, khi các nhà lãnh đạo Baltic cảnh báo rằng chiến dịch hỗn hợp của Nga hiện đang nhắm vào nền tảng an ninh của Âu Châu, và các quan chức cao cấp của Liên Hiệp Âu Châu cho biết khối này phải sẵn sàng đáp trả bằng cách phát động các cuộc tấn công mạng và các chiến dịch thông tin của riêng mình.

Bước ngoặt là nhận ra rằng các biện pháp phòng thủ đơn thuần không làm thay đổi hành vi của Nga. Điều này diễn ra trong bối cảnh hoạt động quân sự lai của Nga ngày càng gia tăng một cách ổn định và có thể dự đoán được.

Sự nhiễu sóng GPS trên biển Baltic đã buộc các chuyến bay thương mại phải chuyển hướng nhiều lần trong những tuần gần đây, bao gồm cả gần Estonia và Phần Lan.

Các nỗ lực phá hoại hỏa xa, gần đây nhất là ở Estonia, đã dẫn đến các cuộc điều tra và làm dấy lên lo ngại về áp lực phối hợp. Các vụ xâm phạm không phận từ Kaliningrad và vùng Baltic, thường diễn ra trong thời gian ngắn nhưng có chủ đích, tiếp tục thử thách khả năng phản ứng của người dân.

Trên mạng, các tài khoản liên kết với Nga với hàng triệu người theo dõi đang lan truyền những câu chuyện nhằm làm suy yếu lòng tin vào các thể chế.

Để đáp lại, sự chú ý hiện đang chuyển sang những gì mà một cuộc tấn công mạng nhằm vào khu công nghiệp Yelabuga có thể đạt được, và các chuyên gia mô tả ba kịch bản khác nhau.

Phương án đầu tiên, được coi là có giá trị nhất, liên quan đến việc thâm nhập và ẩn náu trong hệ thống, nhờ đó giúp Âu Châu tiếp cận được các thông số kỹ thuật và nhu liệu chính xác của các biến thể Shahed mới và cho phép chia sẻ kiến thức này với Ukraine. Điều này cho phép Ukraine phát triển các biện pháp đối phó ngay lập tức, thay vì phải chờ hàng tuần để kiểm tra các mảnh vỡ.

Việc bí mật xâm nhập vào hệ thống mạng của Yelabuga cũng sẽ tiết lộ các tuyến đường vận chuyển và địa điểm lưu trữ. Điều này cho phép Ukraine dự đoán các cuộc tấn công sẽ đến từ đâu và bố trí trước hệ thống phòng không cho phù hợp, cũng như tấn công vào các đội phóng và kho chứa trước khi máy bay điều khiển từ xa được thả.

Kịch bản thứ hai tập trung vào sự suy giảm chậm, trong đó nhu liệu độc hại âm thầm can thiệp vào quá trình sản xuất và lập trình. Những sự thiếu hiệu quả nhỏ sẽ tích lũy qua các chu kỳ hoạt động, có khả năng làm giảm sản lượng hàng trăm hoặc hàng ngàn máy bay điều khiển từ xa theo thời gian.

Trong khi đó, nhu liệu độc hại bên trong nhu liệu điều khiển cũng có thể khiến các mẫu Shahed mới kém chính xác hơn, dễ bị đánh chặn hơn hoặc ít có khả năng thực hiện các thao tác bay phức tạp mà Nga dựa vào để vượt qua hệ thống phòng thủ.

Kịch bản thứ ba là tắt máy hoàn toàn, trong đó hệ điều hành nhà máy, cơ sở lập trình và bản sao lưu bị xóa hoàn toàn.

Điều này sẽ làm giảm sản lượng không phải xuống một nửa mà xuống bằng không, buộc Nga phải xây dựng lại toàn bộ cơ sở hạ tầng kỹ thuật số từ đầu, một quá trình có thể mất nhiều tháng trước khi dây chuyền sản xuất hoạt động trở lại và còn lâu hơn nữa trước khi nó lấy lại được hiệu quả như trước đây.

Đồng thời, Âu Châu đang xem xét các biện pháp an ninh mạng nhắm vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Nga, tập trung vào các biện pháp kiểm soát kỹ thuật số. Một sự gián đoạn tạm thời có thể làm giảm sản lượng lọc dầu từ 5 đến 10% trong vài ngày và làm chậm tiến độ vận chuyển đường ống dẫn dầu trên nhiều khu vực.

Một sự gián đoạn kéo dài sẽ tạo ra tắc nghẽn xuất khẩu tại ba đến bốn cảng chính, làm chậm dòng thu ngân sách của Nga. Vì năng lượng vẫn là yếu tố then chốt đối với sự ổn định của Nga, ngay cả những gián đoạn nhỏ trong hệ thống kỹ thuật số cũng làm tăng áp lực tài chính vào thời điểm nhạy cảm, mà không gây thiệt hại cho cơ sở hạ tầng vật chất.

Âu Châu cũng đang xem xét các phương án nhắm vào mạng lưới hậu cần của Nga, vì hệ thống hỏa xa của Nga dựa vào nhu liệu định tuyến tập trung để điều phối các chuyến hàng quân sự đường dài.

Một sự gián đoạn ngắn có thể làm chậm các chuyến vận chuyển ưu tiên từ 48 đến 72 giờ, trong khi một sự gián đoạn trên quy mô lớn hơn có thể làm giảm năng lực vận tải đông-tây từ 20 đến 25% trong vài ngày. Những sự chậm trễ này lan truyền rất nhanh: các đơn vị phải chờ lâu hơn để được tiếp tế, lịch trình vận chuyển bị lệch, và lượng hàng dự trữ trong khu vực không còn phù hợp với nhu cầu.

Tuy nhiên, với mỗi lần mức độ nghiêm trọng của cuộc tấn công tăng lên, hệ thống phòng thủ mạng sẽ được củng cố và các lỗ hổng sẽ được thu hẹp, có nghĩa là quyết định nên hành động như thế nào hoàn toàn phụ thuộc vào việc cân nhắc giữa lợi ích ngắn hạn và dài hạn cho Âu Châu và Ukraine.

Biện pháp cuối cùng đang được thảo luận là một chiến dịch thông tin quy mô lớn nhắm vào xã hội Nga. Âu Châu đã chứng kiến cách các mạng lưới của Nga định hình các cuộc tranh luận ở phương Tây, thường hoạt động từ các tài khoản bên ngoài Nga với lượng người theo dõi khổng lồ. Một chiến dịch của Âu Châu sẽ tập trung vào thông tin chính xác về áp lực kinh tế, thương vong và chi phí của cuộc chiến.

Việc tiếp cận được dù chỉ 5 đến 10% lượng người dùng trực tuyến ở Nga cũng sẽ làm tăng lưu lượng tìm kiếm liên quan đến tình trạng thiếu hàng và thua lỗ, buộc Điện Cẩm Linh phải phân bổ nhiều nguồn lực hơn cho việc truyền thông trong nước và kiểm duyệt, một thực tiễn mà ngay cả những người ủng hộ Điện Cẩm Linh kiên định nhất cũng sẽ nhận ra.

Nhìn chung, sự chuyển hướng của Âu Châu sang các biện pháp trả đũa phi quân sự đánh dấu một sự thay đổi thực sự trong cách thức quản lý áp lực hỗn hợp. Bằng cách chuẩn bị các phương án tấn công mạng và các công cụ thông tin có mục tiêu, Âu Châu đang phát tín hiệu rằng các hoạt động của Nga giờ đây sẽ phải đối mặt với hậu quả trực tiếp.

Những bước đi này không thay thế việc hỗ trợ quân sự cho Ukraine, nhưng chúng tạo ra sự không chắc chắn mới trong kế hoạch của Nga và làm tăng chi phí cho việc tiếp tục đường lối hiện tại.

[Europe Maidan: Europe shifts from defense to retaliation, prepares cyber response to Russian hybrid war]

6. Pháp và Ý được thông báo rằng họ sẽ không bị ảnh hưởng bởi khoản vay khổng lồ 210 tỷ euro của Liên Hiệp Âu Châu dành cho Ukraine.

Pháp và Ý có thể thở phào nhẹ nhõm sau khi cơ quan thống kê của Liên Hiệp Âu Châu cho biết các khoản bảo lãnh tài chính cần thiết để hỗ trợ gói tài trợ 210 tỷ euro cho Ukraine sẽ không làm tăng thêm gánh nặng nợ nần khổng lồ của họ.

Tối thứ Ba, Eurostat đã gửi một bức thư, mà POLITICO có được, thông báo cho các kho bạc của khối rằng các bảo lãnh tài chính hỗ trợ khoản vay, được bảo đảm bằng tài sản nhà nước Nga bị đóng băng trên lãnh thổ Bỉ, sẽ được coi là “các khoản nợ tiềm tàng”. Nói cách khác, các bảo lãnh này sẽ chỉ ảnh hưởng đến tổng nợ của các quốc gia nếu được kích hoạt.

Paris và Rôma muốn Eurostat làm rõ cách thức giải quyết các khoản bảo lãnh này theo quy định của Liên Hiệp Âu Châu về chi tiêu công, vì cả hai quốc gia đều đang gánh khoản nợ vượt quá 100% tổng sản phẩm quốc nội của mình.

Bức thư của Eurostat dự kiến sẽ xoa dịu những lo ngại rằng việc ký kết thỏa thuận vay vốn sẽ làm suy yếu niềm tin của nhà đầu tư vào các quốc gia nợ nần chồng chất và có khả năng làm tăng chi phí vay mượn của họ. Điều này rất quan trọng đối với Ý và Pháp, khi các nhà lãnh đạo Liên Hiệp Âu Châu chuẩn bị thảo luận về sáng kiến này tại hội nghị thượng đỉnh vào tuần tới. Nếu không đạt được thỏa thuận, Ukraine có thể không đủ kinh phí để ngăn chặn lực lượng Nga vào năm tới.

Ủy ban đã đề xuất tất cả các quốc gia Liên Hiệp Âu Châu cùng chia sẻ rủi ro bằng cách cung cấp các bảo lãnh tài chính cho khoản vay trong trường hợp Điện Cẩm Linh thu hồi được số tiền bị cấm vận, hiện đang được giữ tại trung tâm lưu ký tài chính Euroclear có trụ sở tại Brussels.

Eurostat viết trong một bức thư rằng “không điều kiện nào” dẫn đến việc chuyển giao trách nhiệm của Liên Hiệp Âu Châu cho các quốc gia thành viên “sẽ được đáp ứng”, đồng thời cho biết thêm rằng khả năng các nước Liên Hiệp Âu Châu thanh toán các khoản bảo lãnh đó là rất thấp. Thay vào đó, Ủy ban Âu Châu sẽ phải chịu trách nhiệm đối với các khoản bảo lãnh này, cơ quan này cho biết thêm.

Đức dự kiến sẽ gánh chịu phần lớn khoản vay, bảo lãnh khoảng 52 tỷ euro theo dự thảo quy định của Ủy ban Âu Châu. Con số này có khả năng sẽ tăng lên vì Hung Gia Lợi đã từ chối tham gia vào nỗ lực tài trợ cho Ukraine. Bức thư này khó có thể thay đổi lập trường của Bỉ, vì nước này muốn có sự bảo lãnh cao hơn nhiều và các biện pháp bảo vệ pháp lý mạnh mẽ hơn chống lại sự trả đũa của Nga trong và ngoài nước.

Rủi ro lớn nhất đối với đề xuất của Ủy ban là khả năng các tài sản bị đóng băng sẽ được giải tỏa nếu các quốc gia thân Nga từ chối duy trì các lệnh trừng phạt hiện hành.

Theo quy định hiện hành, Liên Hiệp Âu Châu phải đồng ý gia hạn các lệnh trừng phạt cứ sau sáu tháng. Điều đó có nghĩa là các quốc gia thân Cẩm Linh, như Hung Gia Lợi và Slovakia, có thể buộc Liên Hiệp Âu Châu phải giải phóng số tiền bị trừng phạt chỉ bằng một phiếu chống đơn giản.

Để làm cho kịch bản này ít có khả năng xảy ra hơn, Ủy ban đã đề xuất một giải pháp pháp lý gây tranh cãi sẽ được các đại sứ Liên Hiệp Âu Châu thảo luận hôm nay. Eurostat mô tả khả năng các nước Liên Hiệp Âu Châu phải trả khoản vay là “một sự kiện phức tạp mà không có đánh giá xác suất rõ ràng nào tại thời điểm bắt đầu”.

[Politico: France, Italy told they won’t be hurt by EU’s €210B megaloan to Ukraine]

7. Thứ trưởng quốc phòng Anh cảnh báo ‘bóng ma chiến tranh đang gõ cửa Âu Châu’

Các tướng lĩnh quân đội Anh cảnh báo rằng Âu Châu phải chuẩn bị cho chiến tranh ngay trước cửa nhà, đồng thời nêu chi tiết mức độ đe dọa chưa từng có đối với quân đội Anh.

Phát biểu tại lễ ra mắt Cơ quan Tình báo Quân sự, gọi tắt là MIS mới của Anh, Bộ trưởng Quốc phòng Al Carns cho biết “bóng dáng chiến tranh đang gõ cửa Âu Châu” và cảnh báo các đồng minh NATO phải sẵn sàng ứng phó.

Ông Carns lập luận rằng Âu Châu không còn phải đối mặt với “những cuộc chiến tranh do lựa chọn” nữa mà là “những cuộc chiến tranh do nhu cầu cấp thiết”, điều này sẽ gây ra tổn thất nhân mạng rất lớn, và ông dẫn chứng cuộc xâm lược Ukraine của Nga làm ví dụ.

Hoạt động tình báo thù địch nhằm vào quân nhân và tài sản của Anh đã tăng hơn 50% trong năm qua, chủ yếu đến từ Iran, Trung Quốc và Nga, Giám đốc Tình báo Quốc phòng Adrian Bird tiết lộ tại cùng sự kiện ra mắt tại Căn cứ Không quân Hoàng gia Wyton.

Căn cứ không quân RAF ở Cambridgeshire, phía đông nước Anh, sẽ là nơi đặt trụ sở của cơ quan tình báo thống nhất mới, và hiện đã là nơi đặt Pathfinder - trung tâm tình báo “năm mắt” lớn nhất thế giới.

MIS sẽ tập hợp các đơn vị từ Hải quân Hoàng gia, Lục quân Anh và Không quân Hoàng gia nhằm mục đích đẩy nhanh việc chia sẻ thông tin, theo khuyến nghị của Đánh giá Chiến lược Quốc phòng, gọi tắt là SDR năm nay.

Nơi đây cũng sẽ là trụ sở của một “Đơn vị Phản gián Quốc phòng” mới, được thiết kế để bảo vệ quân đội cùng trang thiết bị và hệ thống của họ khỏi sự can thiệp của nước ngoài.

Các nhân viên tại Wyton sẽ theo dõi nhiều loại dữ liệu khác nhau, từ ảnh vệ tinh và video do máy bay điều khiển từ xa ghi lại, cũng như thông tin do các đặc vụ thu thập tại hiện trường.

Sau một báo cáo gay gắt gần đây về sự chuẩn bị cho chiến tranh của Anh do Ủy ban Quốc phòng Hạ viện Anh công bố, Carns lập luận rằng việc cải tổ tình báo quân sự sẽ giúp bảo đảm “khả năng răn đe của chúng ta hoàn toàn không thể bị phá vỡ”.

Ông Carns nhấn mạnh sự cần thiết phải thuyết phục công chúng Anh về mức độ nghiêm trọng của các mối đe dọa từ các quốc gia thù địch. Ông nói rằng các bộ trưởng cần phải “bảo đảm người dân nhận ra rằng những mối đe dọa từ nước ngoài có tác động trực tiếp đến lối sống, chi phí sinh hoạt, giá thực phẩm, giá nhiên liệu và chi tiêu của chính phủ nói chung”.

Những lời cảnh báo của ông lặp lại những lời cảnh báo của lãnh đạo NATO Mark Rutte, người đã phát biểu tại Berlin hôm thứ Năm rằng: “Nga đã mang chiến tranh trở lại Âu Châu, và chúng ta phải chuẩn bị cho quy mô chiến tranh mà ông bà và cụ của chúng ta đã phải trải qua.”

Các nhân vật cao cấp giám sát việc điều động chương trình của Anh thừa nhận họ đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt nhân lực trong việc tuyển dụng các vị trí tình báo.

Bộ trưởng phụ trách vấn đề cựu chiến binh Louise Sandher-Jones nói với các phóng viên: “Chúng tôi biết rằng trong vài năm qua, công tác tuyển quân đã không đi theo hướng mà chúng tôi mong muốn, và việc thay đổi tình hình này chắc chắn là nhiệm vụ trọng tâm của chúng tôi.”

[Politico: UK defense minister warns ‘shadow of war knocking on Europe’s door’]

8. Bỉ yêu cầu thêm khoản dự trữ tiền mặt cho khoản vay tài sản của Nga.

Theo các tài liệu mà POLITICO thu được, Bỉ đang yêu cầu Liên Hiệp Âu Châu cung cấp thêm một khoản dự phòng tiền mặt để đề phòng các mối đe dọa từ Điện Cẩm Linh liên quan đến khoản vay 210 tỷ euro cho Ukraine sử dụng tài sản của Nga.

Khoản dự trữ tiền mặt này là một phần trong chuỗi thay đổi mà chính phủ Bỉ muốn thực hiện đối với đề xuất của Ủy ban Âu Châu, vốn sẽ được tài trợ bằng cách tận dụng 185 tỷ euro tài sản nhà nước Nga bị đóng băng do Euroclear, một tổ chức lưu ký tài chính có trụ sở tại Brussels, nắm giữ. 25 tỷ euro còn lại sẽ đến từ các tài sản khác của Nga bị đóng băng, nằm trong các tài khoản ngân hàng tư nhân trên khắp khối – chủ yếu ở Pháp.

Yêu cầu mới của Bỉ nhằm mục đích cung cấp cho Euroclear thêm nguồn lực tài chính để chống lại sự trả đũa của Nga.

Khoản tiền dự trữ này sẽ được cộng thêm vào các bảo lãnh tài chính mà các nước Liên Hiệp Âu Châu sẽ cung cấp cho khoản vay 210 tỷ euro để bảo vệ Bỉ khỏi việc phải trả lại toàn bộ số tiền nếu Điện Cẩm Linh đòi lại tiền.

Trong danh sách các sửa đổi gửi Ủy ban, Bỉ thậm chí còn đề xuất tăng cường các khoản bảo đảm để giải quyết các tranh chấp và dàn xếp pháp lý tiềm năng — một ý tưởng bị nhiều chính phủ phản đối.

Những yêu cầu của Bỉ được đưa ra khi các nhà lãnh đạo Liên Hiệp Âu Châu chuẩn bị đổ bộ vào Brussels ngày 18 tháng 12 để tìm cách bảo đảm khả năng tài chính của Ukraine trong việc phòng thủ chống lại Nga. Theo tình hình hiện tại, ngân sách chiến tranh của Kyiv sẽ cạn kiệt vào tháng Tư. Việc không sử dụng tài sản của Nga để tài trợ cho khoản vay sẽ buộc các thủ đô Liên Hiệp Âu Châu phải trích tiền từ túi riêng để giúp Ukraine trụ vững. Nhưng các quốc gia tiết kiệm lại phản đối về mặt chính trị việc chuyển gánh nặng sang người đóng thuế của Liên Hiệp Âu Châu.

Bỉ là quốc gia duy nhất còn do dự trong việc tài trợ cho Ukraine bằng nguồn vốn của Nga, do lo ngại rằng họ sẽ phải gánh chịu trách nhiệm hoàn trả toàn bộ số tiền nếu Mạc Tư Khoa thu hồi được vốn.

Trong danh sách các đề xuất thay đổi, Bỉ yêu cầu Liên Hiệp Âu Châu dành ra một khoản tiền không xác định để bảo vệ Euroclear khỏi nguy cơ bị Nga trả đũa. Nước này cho biết mạng lưới an toàn này sẽ bù đắp cho “các chi phí gia tăng mà Euroclear có thể phải gánh chịu (ví dụ: chi phí pháp lý để tự vệ trước sự trả đũa)” và bù đắp cho doanh thu bị mất.

Theo tài liệu này, khoản dự trữ tiền mặt bổ sung sẽ được tài trợ bằng lợi nhuận bất ngờ mà Euroclear thu được từ tiền lãi từ tài khoản tiền gửi tại Ngân hàng Trung ương Âu Châu, nơi hiện đang cất giữ số tiền bị Điện Cẩm Linh trừng phạt. Số tiền thu được năm ngoái lên tới 4 tỷ euro.

Phần lớn doanh thu này hiện đang được chuyển cho Ukraine để trả khoản vay 45 tỷ euro từ các nước G7, trong đó Euroclear giữ lại 10% để trang trải các rủi ro pháp lý. Để bảo vệ Euroclear tốt hơn, Bỉ muốn nâng ngưỡng này trong những năm tới.

[Politico: Belgium demands extra cash buffer for Russian assets loan]

9. Ba Lan bắt giữ nhà khảo cổ học người Nga bị cáo buộc phá hoại các di tích văn hóa ở Crimea bị tạm chiếm.

Truyền thông Ba Lan đưa tin ngày 11 tháng 12 rằng nhà chức trách Ba Lan đã bắt giữ Alexander Butyagin, một nhà khảo cổ học người Nga và là trưởng bộ phận thế giới cổ đại tại Bảo tàng Hermitage ở St. Petersburg, theo yêu cầu của tổng công tố Ukraine.

Ukraine đang yêu cầu dẫn độ ông này, cáo buộc ông tiến hành các hoạt động khảo cổ bất hợp pháp tại Crimea bị Nga tạm chiếm và gây thiệt hại nặng nề cho các di tích văn hóa. Các quan chức cáo buộc Butyagin đã dẫn đầu các nhóm khai quật tại thành phố cổ Myrmekion ở Kerch mà không có giấy phép, dẫn đến thiệt hại ước tính hơn 200 triệu hryvnia (khoảng 4,8 triệu đô la).

Theo đài RMF FM, ông Butyagin đang đi du lịch Âu Châu để thuyết trình, với các điểm dừng chân bao gồm Amsterdam, Prague, Belgrade và Warsaw. Ông bị bắt giữ tuần trước tại thủ đô Ba Lan khi các nhân viên thực thi pháp luật mặc thường phục bắt ông tại khách sạn.

Giới chức Ukraine cho biết họ đã truy lùng Butyagin từ tháng 11 năm nay, với lý do hoạt động của ông ta ở Crimea từ năm 2014 đã góp phần phá hủy các di tích lịch sử được bảo vệ.

Ba Lan sẽ xem xét yêu cầu dẫn độ chính thức từ Ukraine sau khi được đệ trình. Nếu được chấp thuận, Butyagin có thể phải đối mặt với án tù từ một đến 10 năm.

Các quan chức Ukraine từ lâu đã cáo buộc Nga có hành vi phá hoại hoặc thay đổi di sản văn hóa ở Crimea kể từ cuộc xâm lược và xâm lược bất hợp pháp bán đảo này vào năm 2014, cho rằng đây là một phần trong nỗ lực xóa bỏ di sản văn hóa của người Tatar Crimea và Ukraine.

Tại Crimea, Nga đã phá hủy hoặc làm hư hại các di tích lịch sử quan trọng, bao gồm Cung điện Khan ở Bakhchisarai — ví dụ duy nhất còn sót lại về kiến trúc cung điện của người Tatar Crimea — và thành phố cổ Chersonesus, một thuộc địa của người Hy Lạp được thành lập hơn 2.500 năm trước tại khu vực hiện nay là Sevastopol bị Nga tạm chiếm. Chính quyền Ukraine cũng dẫn chứng các hoạt động khảo cổ trái phép tại Myrmekion và dọc theo xa lộ Tauride như những ví dụ khác về sự phá hoại văn hóa của Nga.

Ngoài Crimea, Nga đã phá hủy hơn 1.000 di tích văn hóa trên khắp Ukraine, bao gồm cả những di tích được UNESCO bảo vệ.

[Kyiv Independent: Poland detains Russian archaeologist accused of damaging cultural sites in occupied Crimea]

10. Nga đệ đơn kiện Euroclear trong bối cảnh Âu Châu tranh cãi về tài sản bị đóng băng.

Ngân hàng trung ương Nga hôm thứ Sáu đã đệ đơn kiện tại Mạc Tư Khoa chống lại Euroclear có trụ sở tại Brussels, đơn vị nắm giữ phần lớn tài sản bị đóng băng của Nga mà Liên Hiệp Âu Châu muốn sử dụng để tài trợ cho viện trợ Ukraine.

Việc đệ trình đơn lên tòa án diễn ra chỉ vài ngày trước thềm hội nghị thượng đỉnh Hội đồng Âu Châu đầy quan trọng, nơi các nhà lãnh đạo Liên Hiệp Âu Châu dự kiến sẽ gây áp lực lên Bỉ để giải phóng hàng tỷ euro tài sản của Nga nhằm hỗ trợ gói vay lớn cho Kyiv.

“Do các hành vi bất hợp pháp của trung tâm lưu ký Euroclear gây thiệt hại cho Ngân hàng Trung ương Nga, và trong bối cảnh các cơ chế đang được Ủy ban Âu Châu xem xét chính thức về việc sử dụng trực tiếp hoặc gián tiếp tài sản của Ngân hàng Trung ương Nga mà không có sự đồng ý của Ủy ban, Ngân hàng Trung ương Nga đang đệ đơn kiện lên Tòa án Trọng tài Mạc Tư Khoa chống lại trung tâm lưu ký Euroclear để thu hồi các khoản thiệt hại đã gánh chịu”, ngân hàng trung ương cho biết trong một tuyên bố.

Ủy viên Kinh tế Liên Hiệp Âu Châu Valdis Dombrovskis phát biểu trước các bộ trưởng tài chính của khối tại Brussels hôm thứ Sáu: “Chúng ta có thể dự đoán rằng Nga sẽ tiếp tục khởi kiện những hành động pháp lý mang tính suy đoán nhằm ngăn cản Liên Hiệp Âu Châu thực thi luật pháp quốc tế và theo đuổi nghĩa vụ pháp lý buộc Nga phải bồi thường cho Ukraine những thiệt hại mà nước này đã gây ra.”

“ Đề xuất của chúng tôi có cơ sở pháp lý vững chắc và hoàn toàn phù hợp với luật pháp Liên Hiệp Âu Châu và luật quốc tế công”.

Bỉ đã phản đối việc sử dụng tài sản chủ quyền của Nga vì lo ngại rằng nước này cuối cùng có thể phải tự mình trả lại số tiền đó cho Mạc Tư Khoa. Khoảng 185 tỷ euro tài sản bị đóng băng của Nga đang được Euroclear, một tổ chức lưu ký tài chính có trụ sở tại Brussels, quản lý, trong khi 25 tỷ euro khác nằm rải rác khắp Liên Hiệp Âu Châu trong các tài khoản ngân hàng tư nhân.

Trong bối cảnh tương lai của khoản vay tiềm năng vẫn còn chưa chắc chắn, các đại sứ Liên Hiệp Âu Châu hôm thứ Năm đã trao quyền khẩn cấp cho Ủy ban Âu Châu để đóng băng vĩnh viễn tài sản nhà nước của Nga. Giải pháp này có nghĩa là tài sản sẽ bị phong tỏa

Điện Cẩm Linh trả tiền bồi thường chiến tranh cho Ukraine, làm giảm đáng kể khả năng các nước thân Nga như Hung Gia Lợi hay Slovakia sẽ trả lại số tiền bị đóng băng cho Nga.

Mặc dù các tòa án Nga có ít quyền lực để buộc Euroclear giao nộp tài sản bằng euro hoặc đô la Mỹ đang nắm giữ tại Bỉ, nhưng họ có quyền thực hiện các biện pháp trả đũa đối với số dư của Euroclear tại các tổ chức tài chính Nga.

Tuy nhiên, vào năm 2024, Ủy ban Âu Châu đã đưa ra một cơ chế pháp lý để bồi thường cho Euroclear những tổn thất phát sinh tại Nga do việc tuân thủ các lệnh trừng phạt của phương Tây — qua đó vô hiệu hóa hiệu quả kinh tế từ sự trả đũa của Nga.

[Politico: Russia files lawsuit against Euroclear as Europe bickers over frozen assets]

11. Reuters cho biết Liên Hiệp Âu Châu đã trao cho Bỉ các bảo lãnh để giải phóng tài sản của Nga nhằm cung cấp viện trợ cho Ukraine

Ngày 12 tháng 12, sau cuộc họp của các bộ trưởng tài chính Liên Hiệp Âu Châu, Ủy viên Kinh tế Âu Châu Valdis Dombrovskis thông báo rằng Ủy ban Âu Châu sẵn sàng đưa thêm các bảo đảm mà Bỉ đang tìm kiếm vào kế hoạch sử dụng tài sản bị phong tỏa của ngân hàng trung ương Nga để cung cấp các khoản vay cho Ukraine.

Kế hoạch của Liên Hiệp Âu Châu dự kiến sử dụng tài sản quốc gia của Nga được nắm giữ tại Euroclear, trung tâm lưu ký chứng khoán của Bỉ, để tài trợ cho một khoản vay dành cho Ukraine, khoản vay này chỉ được hoàn trả sau khi Nga bồi thường thiệt hại chiến tranh cho Kyiv. Tuy nhiên, Bỉ đã đặt điều kiện phê duyệt là phải nhận được cam kết từ các quốc gia thành viên Liên Hiệp Âu Châu khác về việc chia sẻ bất kỳ gánh nặng tài chính tiềm tàng nào phát sinh từ các hành động pháp lý mà Nga có thể thực hiện chống lại Euroclear.

Ông Dombrovskis phát biểu trong một cuộc họp báo: “Trong đề xuất của mình, chúng tôi đưa ra những bảo đảm vững chắc cho Bỉ và cả các tổ chức tài chính. Nhưng về phía Ủy ban Âu Châu, chúng tôi sẵn sàng tiếp tục hợp tác và xem xét làm thế nào để đáp ứng tốt hơn những lo ngại của Bỉ, và công việc này vẫn đang được tiến hành.”

Theo Reuters, các cuộc đàm phán diễn ra trong bối cảnh Liên Hiệp Âu Châu đang chịu áp lực về thời gian. Ông Dombrovskis cho biết Ukraine sẽ cần nguồn tài trợ từ Liên Hiệp Âu Châu bắt đầu từ quý 2 năm 2026. Để thu hẹp khoảng cách này, Ủy ban đang phối hợp với các nước G7 khác – Hoa Kỳ, Canada, Nhật Bản và Anh – để đẩy mạnh viện trợ tài chính cho Ukraine trong quý đầu tiên của năm tới.

“Chúng tôi đang đạt được tiến triển và có vẻ như chúng tôi sẽ đáp ứng được nhu cầu tài chính cho Ukraine trong quý đầu tiên”, ông Dombrovskis cho biết.

Tranh chấp về các khoản bảo lãnh phản ánh những căng thẳng rộng hơn xung quanh việc giải quyết tài sản của Nga. Trước đó, Politico đã đưa tin rằng các nước Liên Hiệp Âu Châu cáo buộc Bỉ giữ lại thông tin đầy đủ về cách thức quản lý doanh thu thuế thu được từ các quỹ này, đặc biệt nhắm vào chính phủ của Thủ tướng Bart De Wever.

Việc giải quyết những lo ngại của Bỉ là rất quan trọng đối với việc thực hiện cơ chế cho vay, vốn chiếm một phần đáng kể trong viện trợ tài chính của phương Tây dành cho Ukraine khi cuộc chiến tiếp diễn.

[Europe Maidan: EU offers Belgium guarantees to unlock Russian assets for Ukraine loans – Reuters]