KHÉO PHÂN ĐỊNH
“Hãy coi chừng các tiên tri giả!”.

“Tất cả những gì lấp lánh không phải là vàng!”; người Anh biết đến ngạn ngữ này từ thế kỷ 12. Đến thế kỷ 17, họ còn được nghe, “Bạn không thể đánh giá một cuốn sách chỉ qua bìa của nó!”.

Kính thưa Anh Chị em,

Thật thú vị, hai câu ngạn ngữ trên đây phản ánh những gì Chúa Giêsu đã nói trước đó ở thế kỷ thứ nhất trong Tin Mừng hôm nay, “Hãy coi chừng các tiên tri giả. Họ mặc lốt chiên đến cùng các con, nhưng bên trong, họ là sói dữ hay cắn xé!”. Phụng vụ Lời Chúa hôm nay dạy chúng ta biết ‘khéo phân định’ trong các lãnh vực; vì lẽ thường, lòng người thật khác lòng trời!

Bài đọc Sáng Thế cho thấy sự chân thật và tín trung của lòng trời; Thiên Chúa, một khi đã hứa, Ngài luôn luôn giữ lời. Abraham được Thiên Chúa chọn gọi, Ngài hứa cho ông một “Đất Mới” và một ‘Dòng Dõi Mới’; ấy thế, khi tuổi đà xế bóng, Abraham vẫn chưa có lấy một mụn con. Ông thưa cùng Thiên Chúa, “Chúa không cho con sinh con; đây, con của người giúp việc sẽ là kẻ nối nghiệp con”. Chúa bảo, “Không!”, Ngài nói, “Chính đứa con ngươi sinh ra, sẽ là kẻ nối nghiệp ngươi!”. Và bằng một cử chỉ không thể lãng mạn hơn, vào một đêm kia, Ngài đem Abraham ra ngoài và bảo, “Ngươi hãy ngước mắt lên trời, và nếu có thể được, hãy đếm các ngôi sao!”. Rồi Ngài nói, “Miêu duệ của ngươi sẽ đông đảo như thế!”. Sau đó, Ngài lập giao ước với Abraham; và Ngài đã giữ lời; con cháu của Abraham, trong đó có chúng ta, cả các thế hệ trước và sau chúng ta, sẽ vô số vô ngần; đúng như Thánh Vịnh đáp ca hôm nay tiết lộ, “Giao ước đã lập ra, muôn đời Chúa nhớ mãi!”.

Lòng trời thì như thế, nhưng lòng người lại không như vậy! Hôm nay, Chúa Giêsu cảnh báo, “Hãy coi chừng các tiên tri giả!”. Như thế, điều quan trọng trước hết, là phải biết một thực tế rất đơn giản là, “tiên tri giả” vẫn đang tồn tại; “tiên tri giả” có thể được hiểu là bất kỳ ai chủ động đánh lừa người khác dưới sự giả trang của những điều tốt đang được thực hiện. Một số người có thể làm điều này cách vô tình, nhưng thông thường, kẻ có chủ ý sẽ hành động như sói đội lốt chiên vì mục đích vụ lợi, ích kỷ. Nhiều người có thể bị mê hoặc bởi những ‘lời ngon ngọt’ hoặc những ‘lời dễ nghe’, khiến họ dễ làm theo những gì người nói muốn thuyết phục; thế nhưng, đây chỉ là phỉnh gạt và tạo hiểu lầm. Kẻ ác luôn luôn lừa dối và thường chứng tỏ những việc làm của mình là tốt. Chẳng hạn, những người chủ trương phá thai thường hô hào “quyền được lựa chọn” hoặc “giúp điều hoà” hay những mỹ từ khác; thế nhưng, cái chết có chủ ý của bất kỳ em bé chưa chào đời nào, rõ ràng vẫn là “hoa quả xấu” từ một lòng dạ xấu xa. Thậm chí có nhiều cái được gọi là “nhóm nhân đạo” hoặc “các nhà từ thiện” giàu có, họ cho rằng công việc của họ là “hoa trái tốt”, khi đó là ‘bất cứ điều gì’ ngoại trừ điều lành. Vậy, phải làm sao để ‘khéo phân định’ đâu là thật, đâu là giả?

Chúa Giêsu cho chúng ta một nguyên tắc cũng là chìa khoá để ‘khéo phân định’, đó là nhìn vào kết quả của những gì ai đó đã nói hoặc đã làm, “Hãy xem quả thì các con sẽ biết được chúng!”. Chắc chắn, khi một điều gì đó là tốt lành và phù hợp với ý muốn Thiên Chúa, thì hoa trái sẽ tốt, đó là ‘hoa trái’ của Thánh Thần; nhưng khi nó lừa dối hoặc gây hiểu lầm, được che đậy trong ‘dáng vẻ tốt lành’ bề ngoài, thì kết quả cuối cùng, trái sinh ra, nhiều nhất cũng chỉ là những trái chua. Thánh Phaolô đã liệt kê cụ thể các ‘hoa trái’ của Thánh Thần trong thư Galata; đó là “Tình yêu, hoan lạc, bình an, nhẫn nhục, nhân từ, lương thiện, trung tín, hiền hoà và tự chủ”; nghịch với những hoa trái đó, là ‘chia rẽ, ghen ghét, bất an, kiêu căng, ác tâm, bất trung, giận dữ và bốc đồng’.

Anh Chị em,

Để ‘khéo phân định’ ý muốn thực sự của Thiên Chúa trong các hành động cũng như quyết định của mình hay của người, chúng ta cố nhìn xa hơn sự lựa chọn trước mắt cho đến những ảnh hưởng mà về sau, lựa chọn này sẽ gây ra trong quá trình thực hiện. Nếu hoa trái tốt lành là kết quả của những lựa chọn nhất định, hãy biết, đây là dấu cho thấy điều đó đến từ Thiên Chúa; hoặc nếu thấy những tác động là tiêu cực, sinh ra trái xấu, đó là dấu cho thấy quyết định hoặc hành động của người hay của mình đã không đến từ Thiên Chúa, nó đang nghịch lại ý muốn của Ngài.

Chúng ta có thể cầu nguyện,

“Lạy Chúa, xin ban cho con ân sủng cần thiết để ‘khéo phân định’ thánh ý Chúa trong cuộc đời con. Cho con biết tìm kiếm hoa trái tốt lành với cả tấm lòng và làm tất cả những gì có thể để có được nó; như thế, con sẽ không chỉ cứu được linh hồn con, mà còn giúp nuôi dưỡng anh em con bằng những hoa trái tốt tươi của thiên đàng”, Amen.

(Tgp. Huế)