1. Thuyền không người lái của Ukraine đang chiến thắng trong cuộc chiến hải quân Hắc Hải

Ký giả David Axe của tờ Forbes có trụ sở ở New Jersey, Hoa Kỳ có bài tường trình nhan đề “Ukraine’s Drone Boats Are Winning The Black Sea Naval War”, nghĩa là “Thuyền không người lái của Ukraine đang chiến thắng trong cuộc chiến hải quân Hắc Hải”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Túy Vân

Một cuộc tấn công rõ ràng bằng tàu không người lái của Ukraine vào Novorossiysk, cách Crimea do Nga chiếm đóng hàng trăm dặm ở miền nam nước Nga, sẽ gióng lên hồi chuông cảnh báo ở Sevastopol, trụ sở tại Crimea của Hạm đội Hắc Hải đang hết sức hoang mang của hải quân Nga.

Một vụ nổ vào ban đêm ở cảng Novorossiysk dường như chỉ ra rằng thành phố này là mục tiêu mới nhất của hạm đội tàu không người lái đang phát triển của hải quân Ukraine.

Những chiếc thuyền dài 18 foot hay 5.5 mét, được điều khiển bằng vô tuyến dường như đã lảng vảng trên Hắc Hải trong nhiều tháng. Hồi tháng 10, một bầy tàu rô-bốt có tốc độ 50 dặm/giờ đã tấn công khu neo đậu chính của Hạm đội Hắc Hải, làm nổ tung ít nhất một tàu phụ trợ và có thể làm hư hại soái hạm của hạm đội, khinh hạm Makarov dài 409 foot.

Các tàu nổi trên mặt nước không người lái báo hiệu một sự thay đổi lớn trong chiến lược hải quân Ukraine. Khi Nga mở rộng chiến tranh ở Ukraine bắt đầu từ cuối tháng 2, hải quân Ukraine vẫn hy vọng có thể chống lại Hạm đội Hắc Hải gồm 30 tàu bằng một số tàu lớn của riêng mình—đặc biệt là tàu khu trục trang bị súng Hetman Sahaydachniy.

Nhưng đó là một ảo mộng. Một là hạm đội Nga đã nhanh chóng lao tới đánh chìm hầu hết các tàu nhỏ hơn của hạm đội Ukraine và chiếm được nơi neo đậu tại thành phố lịch sử Mariupol.

Khi các lực lượng Nga đang tiến đến, thủy thủ đoàn của Hetman Sahaydachniy đã đưa ra một quyết định đau lòng là đánh đắm tàu của họ ở cảng Odesa, phía tây Mariupol. Việc Hetman Sahaydachniy bị đánh chìm đã khiến cho hải quân Ukraine chỉ còn một con tàu lớn, hầu như không có vũ khí—là tàu đổ bộ Yuri Olefirenko—cùng với máy bay không người lái TB-2 được trang bị hỏa tiễn và một khẩu đội mặt đất bắn hỏa tiễn chống hạm Neptune tầm 170 dặm do chính Ukraine sản xuất.

TB-2 và Neptunes đã báo trước một loại hạm đội mới. Một hạm đội không có tàu lớn, nhưng có rất nhiều máy bay không người lái và hỏa tiễn. TB-2 và khẩu đội Neptune vào tháng 4 đã phối hợp với nhau để đánh chìm soái hạm của Hạm Đội Hắc Hải, tàu tuần dương Moskva.

Sau đó, TB-2 và các đội hỏa tiễn hướng sự chú ý của họ đến Đảo Rắn do Nga chiếm đóng ở phía tây Hắc Hải, cho nổ tung các thiết bị của Nga trên đảo và đánh chìm các thuyền và tàu phụ trợ đang cố gắng tiếp tế cho lực lượng đồn trú trên đảo.

Trong khi người Ukraine dần dần giải phóng Đảo Rắn, hạm đội của họ đã thay đổi. Hải quân Ukraine nhận hỏa tiễn chống hạm Harpoon từ Đan Mạch và Mỹ. Và một loại tàu cao tốc rô-bốt, phát nổ, được sản xuất tại Ukraine và được thủy thủ đoàn điều khiển qua radio một cách an toàn bên trong Ukraine tự do, đã lấp đầy khoảng trống do tàu khu trục nhỏ Hetman Sahaydachniy bị đánh đắm để lại.

Dấu hiệu đầu tiên cho thấy Ukraine đang sở hữu những chiếc thuyền không người lái xuất hiện vào tháng 9, khi một trong những chiếc thuyền robot dạt vào bờ biển gần Sevastopol.

Một tháng sau, những chiếc thuyền không người lái giống hệt nhau đã tấn công cảng Sevastopol của Hạm đội Hắc Hải, ở Crimea bị chiếm đóng. Các video rời rạc vẽ nên một bức tranh khó hiểu. Có cái đánh gần trúng. Có cái đánh trúng nổ tung chiến hạm Nga.

Có thể những chiếc thuyền không người lái đã tấn công soái hạm Makarov mới của Hạm đội Hắc Hải. Cũng có thể người Nga đã ngăn chặn được một cuộc tấn công thảm khốc. Trong cả hai trường hợp, rõ ràng là Hạm đội Hắc Hải không còn an toàn ở phía tây Hắc Hải, ngay cả khi đang ở trong cảng.

Hải quân Ukraine sau cuộc tấn công Sevastopol đã bớt ngại ngùng hơn rất nhiều về những chiếc thuyền không người lái mới của họ. Ukraine đã xuất bản một video yêu thương mô tả chi tiết quá trình sản xuất. Và nó hoan nghênh nỗ lực của công dân Lithuania để huy động vốn từ cộng đồng để mua thêm một chiếc tàu không người lái.

Sự công khai báo hiệu niềm tin mới. Và vào hôm thứ Sáu, một cái gì đó đã phát nổ ở Novorossiysk. Nạn nhân rõ ràng mới nhất của lực lượng hải quân mới của Ukraine. Một lực lượng hải quân không có tầu lớn nhưng có vô số những chiếc tầu mini không người lái.

Hải quân với các tầu không người lái, cùng với các khẩu đội hỏa tiễn đặt trên bờ, đang là đối thủ đáng gờm của hải quân Nga với các tàu chiến kiểu cũ to lớn, đắt tiền và tốn nhiều nhân lực.

2. Cố vấn chủ chốt của Ukraine: Đàm phán với Nga sẽ là 'đầu hàng'

Một cố vấn chủ chốt của tổng thống Ukraine đã nói với hãng tin AFP rằng những nỗ lực của phương Tây nhằm thuyết phục Ukraine đàm phán với Mạc Tư Khoa, sau một loạt chiến thắng quân sự lớn của Kyiv, là “kỳ lạ” và giống như yêu cầu đầu hàng.

Mykhaylo Podolyak nói: “Khi bạn có thế chủ động trên chiến trường, sẽ hơi kỳ lạ khi nhận được những đề xuất như: 'Dù sao thì bạn cũng sẽ không thể làm mọi thứ bằng biện pháp quân sự, bạn cần phải đàm phán.”

Các phương tiện truyền thông Hoa Kỳ gần đây đưa tin rằng một số quan chức cấp cao đang bắt đầu khuyến khích Ukraine xem xét các cuộc đàm phán, điều mà Zelenskiy cho đến nay đã từ chối nếu không có sự rút quân trước, của các lực lượng Nga khỏi toàn bộ lãnh thổ Ukraine.

Theo ông Podolyak, Mạc Tư Khoa đã không đưa ra “bất kỳ đề xuất trực tiếp nào” với Kyiv về các cuộc đàm phán hòa bình.

Kyiv coi những cuộc nói chuyện như vậy chỉ là hành động ranh mãnh của Điện Cẩm Linh để giành chút thời gian nghỉ ngơi trên thực địa và chuẩn bị cho một cuộc tấn công mới.

3. Tướng Mỹ âu lo về các kêu gọi đàm phán với Nga

Tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “Putin Should Not Be Allowed Negotiations, Time: Retired General”, nghĩa là “Tướng về hưu cho rằng Putin không nên được cho phép đàm phán để câu giờ”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Túy Vân.

Ben Hodges, cựu Tư lệnh Quân đội Hoa Kỳ tại Âu Châu, cho rằng phương Tây và toàn thế giới nên làm quen với ý tưởng Ukraine chiến thắng trong cuộc chiến chống lại Nga bằng cách chiến đấu trên chiến trường chứ không phải thông qua đàm phán.

Hodges đã lên tiếng rất nhiều trên Twitter kêu gọi ông chủ cũ của mình, Tướng Mark Milley về các cuộc đàm phán. Hodges đã tweet vào Chúa Nhật, “Tại sao Chủ tịch Liên Quân Milley hoặc những người khác có quyền truy cập vào nhiều thông tin tình báo hơn tôi lại ép Ukraine đàm phán ngay bây giờ để 'củng cố lợi ích của họ.' Hãy thôi đi.”

Hodges cho rằng Ukraine sẽ chiến thắng “theo cách cũ” là trên chiến trường, và nói thêm rằng áp lực đàm phán đến từ những người không hiểu Mạc Tư Khoa.

Hôm thứ Tư, Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd J. Austin và Milley, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, đã tổ chức một cuộc họp báo để cập nhật thông tin về cuộc chiến ở Ukraine. Milley nhắc lại quan điểm của mình về việc Ukraine đàm phán với Nga rằng: “Có thể có rất nhiều hoạt động trong mùa đông, nhưng nói chung, do thời tiết, các hoạt động chiến thuật sẽ chậm lại một chút. Bản thân Tổng thống Biden và Tổng thống Zelenskiy đã nói rằng sẽ có một… giải pháp chính trị.”

Milley nói thêm: “Tổng thống Hoa Kỳ đã nói rất rõ ràng với chúng tôi rằng: Ukraine phải quyết định cách thức, thời điểm hoặc liệu họ có đàm phán với người Nga hay không, và chúng tôi sẽ tiếp tục hỗ trợ họ chừng nào còn có thể.”

Anton Gerashchenko, cố vấn của Bộ trưởng Bộ Nội vụ Ukraine, nói với Newsweek hôm thứ Bảy, “Tôi nghĩ rằng các cuộc đàm phán chỉ khả thi khi có những người sẽ tuân theo các điều kiện đã thỏa thuận và các bảo đảm rõ ràng. Nước Nga của Putin không thể cung cấp được. Họ là những tội phạm chiến tranh và những kẻ dối trá bệnh hoạn.”

Tuần này, Ukraine phải đối mặt với một cuộc tấn công hỏa tiễn lớn từ Nga trong khi các nhà lãnh đạo thế giới gặp nhau tại hội nghị thượng đỉnh G20 ở Bali, Indonesia. Các nhà lãnh đạo NATO đã đáp lại cuộc tấn công bằng cách nói: “Chúng tôi lên án các cuộc tấn công hỏa tiễn man rợ mà Nga đã thực hiện vào các thành phố và cơ sở hạ tầng dân sự của Ukraine hôm thứ Ba.”

Cũng trong ngày thứ Ba, một quả hỏa tiễn đã rơi xuống Przewodówon, Ba Lan, khiến hai người thiệt mạng. Cuộc tấn công hỏa tiễn là sự việc đầu tiên trong cuộc chiến của Nga ở Ukraine, bắt đầu vào cuối tháng 2, ảnh hưởng trực tiếp đến một thành viên NATO. Các báo cáo ban đầu từ Associated Press chỉ ra rằng đó là một hỏa tiễn của Nga, khiến các đồng minh NATO phải triệu tập. Tuy nhiên, Tổng thống Joe Biden và Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda kể từ đó đã thừa nhận rằng có khả năng một hỏa tiễn Ukraine đã bắn vào một hỏa tiễn Nga đang lao tới.

Biden đã lên Twitter sau khi có báo cáo về vụ việc rằng: “Tôi đã nói chuyện với Tổng thống Andrzej Duda của Ba Lan để bày tỏ lời chia buồn sâu sắc về những thiệt hại về người ở Đông Ba Lan. Chúng tôi sẽ giữ liên lạc chặt chẽ để xác định các bước tiếp theo thích hợp và nó sẽ tiếp tục.”

Hôm thứ Sáu, Viện Nghiên cứu Chiến tranh, gọi tắt là ISW, đã báo cáo rằng các kênh Telegram của Nga đang tích cực thảo luận về làn sóng huy động thứ hai từ Tổng thống Nga Vladimir Putin. ISW đã đề cập đến cuộc trò chuyện trên mạng xã hội, trong đó ghi nhận một lệnh triệu tập nhập ngũ được nhận bởi một cư dân St. Petersburg, người được cho là đã yêu cầu xuất hiện để nhập ngũ vào tháng Giêng.

Rajan Menon, giám đốc chương trình Chiến lược lớn tại Defense Priorities, nói với Newsweek hôm thứ Bảy, “Những lo ngại về cuộc chiến này kéo dài, vượt khỏi tầm kiểm soát, thậm chí có thể dẫn đến việc sử dụng vũ khí hạt nhân của Nga, là điều dễ hiểu. Điều đó là rõ ràng vì Putin đã nói thẳng thừng rằng Nga sẽ không rút khỏi bất kỳ lãnh thổ Ukraine nào mà nước này đã chiếm đóng. “

Menon tiếp tục: “Do đó, có thể hiểu được các nhà lãnh đạo Ukraine phản đối việc đàm phán vì sẽ dẫn đến việc chia cắt đất nước của họ—đặc biệt là bởi vì, như họ thấy, động lực chiến trường hiện đang có lợi cho họ.”

4. Pháp đã gửi thêm hai hệ thống phòng không tới Ukraine

Pháp đã gửi thêm hai hệ thống phòng không tới Ukraine, cùng với hai bệ phóng hỏa tiễn, theo một cuộc phỏng vấn được đưa ra bởi một bộ trưởng quốc phòng Pháp.

Sébastien Lecornu nói với tờ báo Chúa Nhật Le Journal du Dimanche rằng Paris đang xem xét yêu cầu cung cấp radar.

Theo Bộ trưởng Quốc phòng Pháp, kể từ khi bắt đầu cuộc xâm lược quy mô lớn của Nga, Pháp đã cung cấp cho Ukraine khoản viện trợ quân sự trị giá 550 triệu euro và là một trong năm quốc gia tài trợ lớn nhất cho nỗ lực chiến tranh. Quân đội Pháp cũng đã huấn luyện binh lính Ukraine.

“Nhiệm vụ của chúng tôi là đào tạo 2,000 người trong số 15,000 người do Liên minh Âu Châu đề xuất. Khoảng 400 nhân viên quân sự Ukraine đã được đào tạo về cách vận hành các thiết bị và hệ thống vũ khí mà chúng tôi đang cung cấp cho Ukraine”, Lecornu cho biết

5. Người Nga rất hiếu chiến

Như chúng tôi đã đưa tin, theo Cục Tình Báo Bộ Quốc Phòng Anh, Putin vừa đi đến một biện pháp rất tốn kém để có tiền trang trải cho chi phí quốc phòng trong năm 2023. Biện pháp này gọi là “Debt issuance” hay “Phát hành nợ”.

Phát hành nợ là một phương pháp được cả chính phủ và các công ty đại chúng sử dụng để huy động vốn bằng cách bán trái phiếu cho các nhà đầu tư bên ngoài. Đổi lại, các nhà đầu tư kiếm được tiền lãi định kỳ trên số tiền đầu tư.

Ví dụ, chính phủ có thể bán trái phiếu kho bạc ra công chúng như một cách huy động tiền để tài trợ cho các dự án phát triển như xây dựng đường xá và bệnh viện, cũng như trả lương cho nhân viên chính phủ. Trong trường hợp này, Putin muốn tài trợ cho cuộc chiến tại Ukraine để bảo vệ mạng sống của chính ông ta, sau các thất bại nghiêm trọng.

Các nhà đầu tư kiếm được các khoản thanh toán lãi định kỳ trong thời hạn của trái phiếu, cộng với mệnh giá của trái phiếu khi đáo hạn. Đây là một biện pháp rất tốn kém. Nó cho thấy ít nhất hai điều: Putin không còn nhiều lựa chọn; và ông ta quyết tâm theo đuổi cuộc chiến.

Cục Tình Báo Bộ Quốc Phòng Anh ghi nhận rằng chỉ trong một ngày duy nhất là ngày 16 tháng 11 năm 2022, Nga đã huy động được 820 tỷ tiền rúp Nga hay 13.6 tỷ Mỹ Kim.

Về nguyên tắc, nếu không có gì trục trặc, các nhà đầu tư sẽ kiếm được một số tiền lãi to. Tuy nhiên, nếu chính phủ của Putin sụp đổ, họ có khả năng mất hết. Trong các hình thức đầu tư, mua trái phiếu của chính phủ được kể là có phong hiểm cao nhất. Đồng tiền ăn liền khúc ruột. Nhiều người ngạc nhiên không tin rằng trong một ngày Putin có thể huy động được 13.6 tỷ Mỹ Kim. Tuy nhiên, nhà nghiên cứu về Nga Keir Giles của Chattam House cho rằng con số đó là “hoàn toàn có thể, vì người Nga rất hiếu chiến.”

6. Có nhiều dấu hiệu cho thấy cuộc sống bắt đầu trở lại bình thường ở Kherson khi các siêu thị đang mở cửa trở lại.

ATB, một cửa hàng 24/7 trong thành phố, đã có hàng người xếp hàng dài bên ngoài vào hôm Chúa Nhật khi họ chào đón khách hàng trở lại. Thành phố gần đây đã được các lực lượng Ukraine tái chiếm sau khi quân Nga rút lui.

Anton Gerashchenko, cố vấn chính phủ và cựu bộ trưởng, cho biết mọi người đã khóc khi quay lại cửa hàng lần đầu tiên. Siêu thị đã mở dịch vụ sạc điện thoại miễn phí vì nguồn cung cấp điện của thành phố liên tục gặp vấn đề.

7. Tổng giám đốc cơ quan giám sát hạt nhân của Liên Hiệp Quốc cho biết tấn công vào nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia là 'đùa với lửa'

Cơ quan giám sát hạt nhân của Liên Hiệp Quốc, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế, gọi tắt là IAEA, đã lên án vụ tấn công vào nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia trong vùng đất do Nga kiểm soát.

Ông Tổng giám đốc nói rằng những người chịu trách nhiệm về “những vụ nổ mạnh” trong khu vực vào đêm thứ Bảy và sáng Chúa Nhật đang “đùa với lửa”.

Các nhà quản lý nói với các chuyên gia IAEA tại nhà máy rằng một số tòa nhà, hệ thống và thiết bị đã bị hư hại, nhưng “cho đến nay không có cái nào” nguy hiểm đối với an toàn và an ninh.

Rafael Mariano Grossi, Tổng giám đốc IAEA cho biết: “Tin tức từ nhóm của chúng tôi ngày hôm qua và sáng nay là vô cùng đáng lo ngại. Vụ nổ xảy ra tại địa điểm của nhà máy điện hạt nhân lớn này là hoàn toàn không thể chấp nhận được.

“Ai đứng đằng sau vụ này thì phải chấm dứt ngay. Như tôi đã nói nhiều lần trước đây, bạn đang đùa với lửa!”

Nga thường xuyên pháo kích vào nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia và sau đó cáo buộc người Ukraine làm như thế bất kể sự vô lý đến mức không thể tin được trong các lập luận của họ.

8. Tờ Washington Post đưa tin Nga đã đạt được thỏa thuận với Iran để bắt đầu sản xuất hàng trăm máy bay không người lái được trang bị vũ khí trên đất Nga.

Trích dẫn thông tin tình báo mà Mỹ và các cơ quan an ninh phương Tây khác có được, tờ báo cho biết các quan chức từ Mạc Tư Khoa và Tehran đã hoàn tất thỏa thuận trong một cuộc họp ở Iran hồi đầu tháng.

Ba quan chức quen thuộc với vấn đề này cho biết Nga và Iran đang nhanh chóng chuyển giao các thiết kế và linh kiện chính có thể cho phép bắt đầu sản xuất trong vòng vài tháng.

Bộ Quốc phòng Nga đã không trả lời yêu cầu bình luận từ Post.